dbo:abstract
|
- Burg és una paraula masculina d'origen germànic. És un sinònim parcial de l'urbs o del castra en llatí, de la briga o del dun celta, del grad rus o d'una fortificació. A l'edat mitjana podia designar un castell feudal, una població amb muralles o una ciutat fortificada. Sobretot, però, feia referència als ravals de les ciutats. Els topònims , , Neubourg, , Neufchâteau, Neufchâteau, Neuchâtel, Neuville, Châteauneuf, Castelnau, Castellnou, Villeneuve, Castelnuovo tenen el significat de castell o de burg nou, de població creada de bell nou. Una sèrie semblant pot fer-se amb Oudenburg, Oldenburg, Castellvell, Castèthvièlh, per a castell vell. Trobem l'arrel burg en molts altres topònims: Burgos, Luxemburg, Sant Petersburg, Hamburg, Lauenburg, Middelburg… i a les paraules burgès (habitant d'una ciutat) i burgmestre, primer magistrat municipal en algunes ciutats germàniques. (ca)
- A burgus (Latin, plural burgi ) or turris ("tower") is a small, tower-like fort of the Late Antiquity, which was sometimes protected by an outwork and surrounding ditches. Darvill defines it as "a small fortified position or watch-tower usually controlling a main routeway." Burgus was a term used in the later period of the Roman Empire, and particularly in the Germanic provinces. (en)
- Burgus en latina aŭ burgo en Esperanto estas urbaniza koncepto. Dekomence, inter la ĝermanaj popoloj kaj en epoko de la Romia Imperio, la termino aplikiĝis al malgrandaj turoj aŭ fortikigitaj stacioj. En la Alta Mezepoko ĝi aludis al kastelo konstruita de feŭda senjoro kun celoj pure militaj, ĉu kiel antaŭgardejo aŭ kiel gvatejo lima. Ili kutime situis en privilegiaj lokoj por ties defenda karaktero (kiel altaĵo), aŭ en strategiaj lokoj (kiaj vojkrucejo, rivervadejo aŭ valo ĉe montopasejo). Etende, oni aplikis la terminon de burgo al vilaĝoj kiuj disvolviĝis ĉirkaŭ tiuj defendaj konstruaĵoj. (eo)
- Burgus (lateinisch, Plural Burgi) oder auch turris („Turm“) ist eine Bezeichnung für kleinere, turmartige Kastelle der Römischen Kaiserzeit und Spätantike, die teilweise auch mit einem Außenwerk und umlaufenden Gräben versehen waren. Die Herkunft des Begriffes ist nicht genau geklärt, wurde aber in das lateinische als burg(i)us übernommen. Im Widerspruch zu vorherigen Theorien wurde der Begriff wohl aus dem lateinischen in das germanische übernommen aus welchem sich das heutige Wort „Burg“ entwickelt hat. (de)
- Burgua (latinez burgus) Erdi Aroaren bukaerako hiri-hazkunde forma mota bat da. Hiribilduaren menpeko herrixka erdi-antolatua zen, eskuarki harresiez gotortua. Erdi Aroaren hasieran gaztelu txikiei ere burgu esaten zitzaien. Ingelesezko borough termino administratiboaren jatorria da ere bai. Herrixka gotortu horiek izan ziren ondorengo burgu-hiri askoren hazia. Burgu izendatzeak ez zuen zerikusirik herriaren tamainarekin edo ondasunekin, erregeak hartutako erabakiarekin baizik. Hazkundearen ondorioz burguek tamaina esanguratsua lortzen zutenean, merkataritza-funtzioak bereganatzen zituzten, eta aldameneko hiribilduarekin liskarrak sortzen ziren maiz, Iruñean gertatu bezala, non ika-mikek Nabarreriako Gerra eragin baitzuten. Burguan bizi zirenei burgesak esaten zitzaien, geroago terminoaren esanahia denboraren poderioz erabat aldatu den arren. Burgesek estatus zibil berezia zuten, liber burgus izenekoa (burgu askea), zeinak eskubide eta betebehar jakinak ekartzen baitzituen. Burguaren harresien inguruko eremuari faubourg esaten zitzaion (non "fau" "foris" terminotik datorren: kanpo). Denborarekin, faubourg-a eraikiak burgua inguratzen zuen maiz, harekin batera herri handiago bat sortuz. (eu)
- El término burgo hace referencia a un concepto urbanístico. Inicialmente, entre los pueblos germánicos y en época romana, se aplicaba a pequeñas torres o puestos fortificados. En la Alta Edad Media, se consideraba burgo a un castillo construido por un señor feudal con fines puramente militares, como avanzadilla o puesto de vigilancia fronteriza. Solían ubicarse en posiciones privilegiadas por su carácter defensivo (como una altura), o en posiciones estratégicas (como un cruce de caminos, el vado de un río o un valle en un paso de montaña). Por extensión, se aplicó el nombre de burgo a las poblaciones que se pudieran desarrollar en torno a estas construcciones. La relativa seguridad que daba a mercaderes y artesanos, no solo física, sino jurídica (estar libres de la jurisdicción feudal y otras concesiones –por ejemplo fiscales– que se hacían para hacer atractiva la radicación en ellos) hizo que fueran convirtiéndose paulatinamente en poblaciones florecientes con funciones económicas características. Con las mismas características, especialmente en la Baja Edad Media, periodo que ha sido calificado de revolución urbana y también de revolución comercial desde mediados del siglo XII, se aplicó asimismo el nombre de "burgo" a los barrios formados en torno a un mercado que se había establecido previamente al lado de una iglesia o fuera de las murallas de ciudades preexistentes (figura urbanística equivalente a los arrabales de las medinas musulmanas). La palabra "burgués" significaba en su origen "habitante de un burgo". Su etimología, que comparte la raíz indoeuropea *bhɹgh- ("alto" o "elevado") con la céltica briga- ("ciudad" o "fortaleza") o la tracia bria— ("ciudad"), proviene del germánico *bŭrg, a través del latín burgus. Según Menéndez Pidal debió haber existido cruce de género gramatical y de significado entre el germánico burg, femenino, “ciudad, castillo”, y el griego πυργο [pyrgo], masculino, “torre, ciudadela”. El mismo autor localiza el uso del término en un autor latino del siglo IV, Vegecio: castellum parvum quem burgum vocant. (es)
- Een burgus (meervoud: burgi) was in de Romeinse tijd een klein torenachtig fort ook hulpfort genoemd, dat diende om de ruimte tussen twee legerkampen (castra) op te vullen. Aan de Neder-Germaanse limes waren er burgi bij Asciburgium (Moers-Asberg) en bij Asperden. Langs de Moezel stonden er onder andere burgi in Neumagen-Dhron en Bernkastel-Kues. (nl)
- Burgus (plurale Burgi, in latino), o Turris era una fortificazione della tarda età imperiale, che poteva comprendere sia una torre, sia un piccolo fortino, dotato di una fossato o di un vallum circostante. Il termine latino burgus deriverebbe dal greco purgos. La parola Burgus appare per la prima volta negli autori tardo antichi come, ad esempio, Flavio Vegezio con la sua Epitomae rei militaris od Orosio, con le Historiae contra paganos. A partire dal 369 sotto Valentiniano I, cominciarono ad essere creati i primi esempi di burgi, vale a dire torri rettangolari a due piani, alte in media 8–12 m e larghe altrettanto, quasi fortini in miniatura, che potevano contenere piccoli granai per le truppe di frontiera in movimento. Questo genere di costruzioni era essenzialmente uno sviluppo delle torri di avvistamento del limes del primo e del secondo secolo d.C., che avevano torri molto più grandi, spesso circondate da una palizzata e da un fossato. La prima datazione di queste costruzioni risalirebbe al IV secolo. Essi rappresentavano un avamposto difensivo, che poteva comunicare con le retrovie o i grandi accampamenti militari dell'epoca con un sistema di comunicazione visiva a distanza, tramite torce o falò. Presso queste costruzioni erano stanziati piccoli contingenti di soldati limitanei, che avevano soprattutto il compito di vigilare lungo le frontiere. Col tempo, questi burgi cominciarono ad ingrandirsi fino ad avere la funzione di fortezze, dentro le quali tendeva a rifugiarsi la popolazione contadina dei villaggi circostanti, in caso di pericolo (invasioni barbariche). Potevano ricoprire anche la funzione di "granai di riserva". La base era normalmente di forma quadrata o rettangolare, in rari casi trapezoidale o circolare. Ciò era dovuto al fatto che le torri quadrate erano più facili da costruire in tempi relativamente brevi, ma erano meno resistenti all'impatto di proiettili o di arieti, mentre quelle circolari erano più difficili da costruire, sebbene fossero più solide. (it)
- Burgus (łac. l.mn. burgi) lub też turris („wieża”) – przejęta przez Rzymian pierwotnie germańska nazwa małego kasztelu w kształcie wieży czy też wieży strażniczej z okresu późnego antyku, który był zwykle otoczony rowem i wałem. (pl)
- Бургус (лат. Burgus, мн.ч. Burgi), также туррис (лат. turris = башня) — заимствованное у германцев римское обозначение небольшого позднеантичного каструма, как правило окружённого валом и рвом и иногда дополнительно снабжённого оборонительной стеной. Термин часто встречается в латинских текстах поздней Античности, например в трактате Вегеция «О военном деле» или в «Историях против язычников» (ок. 418 г.) Орозия. Однако сам термин был в употреблении, по-видимости, как минимум со II в. н. э., как это следует из надписей времён императора Коммода, обнаруженных на в Паннонии. Бурги были важной составляющей инженерных рубежей, создававшихся римлянами на границах Империи в последние века ее существования. Основным тактическим назначением бургов являлись охрана и защита; контроль и наблюдение на сухопутных и береговых участках границ, и IV век был временем их массового строительства. Возводили локальные оборонительные комплексы и в приморских городах для защиты важных гаваней. Продолжалась практика возведения бургов и в ранневизантийскую эпоху — при императоре Юстиниане Великом (527—565) и его преемниках. В 535—560 гг. в составе Дунайского, Балканского и Странджанского оборонительных лимесов, и в префектуре Иллирик (Западные Балканы), было возведено и восстановлено не менее 439 крепостей и бургов. (ru)
|
rdfs:comment
|
- A burgus (Latin, plural burgi ) or turris ("tower") is a small, tower-like fort of the Late Antiquity, which was sometimes protected by an outwork and surrounding ditches. Darvill defines it as "a small fortified position or watch-tower usually controlling a main routeway." Burgus was a term used in the later period of the Roman Empire, and particularly in the Germanic provinces. (en)
- Burgus en latina aŭ burgo en Esperanto estas urbaniza koncepto. Dekomence, inter la ĝermanaj popoloj kaj en epoko de la Romia Imperio, la termino aplikiĝis al malgrandaj turoj aŭ fortikigitaj stacioj. En la Alta Mezepoko ĝi aludis al kastelo konstruita de feŭda senjoro kun celoj pure militaj, ĉu kiel antaŭgardejo aŭ kiel gvatejo lima. Ili kutime situis en privilegiaj lokoj por ties defenda karaktero (kiel altaĵo), aŭ en strategiaj lokoj (kiaj vojkrucejo, rivervadejo aŭ valo ĉe montopasejo). Etende, oni aplikis la terminon de burgo al vilaĝoj kiuj disvolviĝis ĉirkaŭ tiuj defendaj konstruaĵoj. (eo)
- Burgus (lateinisch, Plural Burgi) oder auch turris („Turm“) ist eine Bezeichnung für kleinere, turmartige Kastelle der Römischen Kaiserzeit und Spätantike, die teilweise auch mit einem Außenwerk und umlaufenden Gräben versehen waren. Die Herkunft des Begriffes ist nicht genau geklärt, wurde aber in das lateinische als burg(i)us übernommen. Im Widerspruch zu vorherigen Theorien wurde der Begriff wohl aus dem lateinischen in das germanische übernommen aus welchem sich das heutige Wort „Burg“ entwickelt hat. (de)
- Een burgus (meervoud: burgi) was in de Romeinse tijd een klein torenachtig fort ook hulpfort genoemd, dat diende om de ruimte tussen twee legerkampen (castra) op te vullen. Aan de Neder-Germaanse limes waren er burgi bij Asciburgium (Moers-Asberg) en bij Asperden. Langs de Moezel stonden er onder andere burgi in Neumagen-Dhron en Bernkastel-Kues. (nl)
- Burgus (łac. l.mn. burgi) lub też turris („wieża”) – przejęta przez Rzymian pierwotnie germańska nazwa małego kasztelu w kształcie wieży czy też wieży strażniczej z okresu późnego antyku, który był zwykle otoczony rowem i wałem. (pl)
- Burg és una paraula masculina d'origen germànic. És un sinònim parcial de l'urbs o del castra en llatí, de la briga o del dun celta, del grad rus o d'una fortificació. A l'edat mitjana podia designar un castell feudal, una població amb muralles o una ciutat fortificada. Sobretot, però, feia referència als ravals de les ciutats. Trobem l'arrel burg en molts altres topònims: Burgos, Luxemburg, Sant Petersburg, Hamburg, Lauenburg, Middelburg… i a les paraules burgès (habitant d'una ciutat) i burgmestre, primer magistrat municipal en algunes ciutats germàniques. (ca)
- El término burgo hace referencia a un concepto urbanístico. Inicialmente, entre los pueblos germánicos y en época romana, se aplicaba a pequeñas torres o puestos fortificados. En la Alta Edad Media, se consideraba burgo a un castillo construido por un señor feudal con fines puramente militares, como avanzadilla o puesto de vigilancia fronteriza. Solían ubicarse en posiciones privilegiadas por su carácter defensivo (como una altura), o en posiciones estratégicas (como un cruce de caminos, el vado de un río o un valle en un paso de montaña). Por extensión, se aplicó el nombre de burgo a las poblaciones que se pudieran desarrollar en torno a estas construcciones. La relativa seguridad que daba a mercaderes y artesanos, no solo física, sino jurídica (estar libres de la jurisdicción feudal y ot (es)
- Burgua (latinez burgus) Erdi Aroaren bukaerako hiri-hazkunde forma mota bat da. Hiribilduaren menpeko herrixka erdi-antolatua zen, eskuarki harresiez gotortua. Erdi Aroaren hasieran gaztelu txikiei ere burgu esaten zitzaien. Ingelesezko borough termino administratiboaren jatorria da ere bai. Herrixka gotortu horiek izan ziren ondorengo burgu-hiri askoren hazia. Burgu izendatzeak ez zuen zerikusirik herriaren tamainarekin edo ondasunekin, erregeak hartutako erabakiarekin baizik. (eu)
- Burgus (plurale Burgi, in latino), o Turris era una fortificazione della tarda età imperiale, che poteva comprendere sia una torre, sia un piccolo fortino, dotato di una fossato o di un vallum circostante. Il termine latino burgus deriverebbe dal greco purgos. La parola Burgus appare per la prima volta negli autori tardo antichi come, ad esempio, Flavio Vegezio con la sua Epitomae rei militaris od Orosio, con le Historiae contra paganos. (it)
- Бургус (лат. Burgus, мн.ч. Burgi), также туррис (лат. turris = башня) — заимствованное у германцев римское обозначение небольшого позднеантичного каструма, как правило окружённого валом и рвом и иногда дополнительно снабжённого оборонительной стеной. Термин часто встречается в латинских текстах поздней Античности, например в трактате Вегеция «О военном деле» или в «Историях против язычников» (ок. 418 г.) Орозия. Однако сам термин был в употреблении, по-видимости, как минимум со II в. н. э., как это следует из надписей времён императора Коммода, обнаруженных на в Паннонии. (ru)
|