| dbo:abstract
|
- Centrolew (polonès Centreesquerra) fou una coalició política polonesa creada després de les eleccions de 1928 formada pel Partit Popular Polonès-Piast, el , el Partit Popular Polonès-Wyzwolenie, el Partit Socialista Polonès, la i el , per tal de presentar una alternativa i oposar-se a Józef Piłsudski i el seu govern del Sanacja. Quan es convocaren les eleccions parlamentàries poloneses de 1930 foren sotmesos a una intensa repressió i persecució polítiques que culminaren en els el 1932, en el qual un dels seus caps, Wincenty Witos, fou condemnat a tres anys de presó. La coalició va perdre les eleccions i el 1931 es va dissoldre enmig de disputes internes. (ca)
- Centrolew (označení pro Středolevý) byla koalice několika polských politických stran , vzniklá po parlamentních volbách roku 1928. Koalice byla namířena proti Józefu Piłsudskému a jeho sanační vládě. Vláda zareagovala represemi politiků tohoto uskupení, především před parlamentními volbami v roce 1930. Vůdci Centrolewu byli pozatýkáni, uvězněni v Brestské pevnosti a souzeni v tzv. . Ve volbách roku 1930 byla koalice poražena a následně se rozpadla. (cs)
- Centrolew, pli precize Unio por Defendi la Rajtojn kaj Liberojn de la Popolo (pole Związek Obrony Praw i Wolności Ludu) estis alianco de centristaj kaj maldekstraj partioj establita en 1929 por kontraŭbatali la regado-sistemon de , politika partio de Józef Piłsudski. Centrolew konsistis el: Pola Partio Socialista, Pola Popola Partio "Wyzwolenie", Pola Popola partio "Piast" kaj kristan-demokratiaj partioj. Opoziciaj partio de la maldekstro kaj la centro decidis unuiĝi pro tio, ke Sanacio malobeis la regulojn de demokratia ŝtato. Tiel en 1929 kreiĝis Centrolew, kiu celis renversi la aŭtoritatan regadon kaj restarigi parlamentan demokration en Pollando. En junio 1930 la koalicio de Centrolew, en la Kongreso por Defendi la Rajtojn kaj Liberojn de la Popolo en Krakovo proklamis, interalie, batali por forigi la diktatorecon de Józef Piłsudski, ĝis la venko kaj volis establi "registaron de konfido" de Sejmo kaj la popolo. Centrolew kaŭzis la eksiĝon de la registaro de Kazimierz Świtalski. La sanaciaj aŭtoritatoj decidis senprokraste kontraŭagi. La 25-an de aŭgusto 1930 estis establita nova registaro kaj Piłsudski mem fariĝis ĝia ĉefministro. La 29-an de aŭgusto prezidanto Ignacy Mościcki finis la oficperiodon de Sejmo kaj Senato kaj ordonis novajn elektojn, rezulte de kiuj opoziciaj parlamentanoj estis senigitaj de imuneco. En la nokto inter la 9-a kaj 10-a de septembro, sanaciaj aŭtoritatoj arestis opoziciajn politikistojn sen juĝa ordono (inkl. Wincenty Witos kaj Wojciech Korfanty) kaj la subpremoj daŭris. Pluraj aktivuloj (inkluzive de la prokuroro en la proceso de ministro Gabriel Czechowicz, Herman Lieberman el PPS) estis forte batitaj, ĉiuj estis persekutataj kaj vorte insultitaj. Preskaŭ kvin mil aliaj Centrolew-aktivuloj estis arestitaj ene de kelkaj semajnoj. La subpremoj celis malfortigi Centrolew antaŭ la venontaj parlamentaj balotoj kaj senigi la aliancon de ĝiaj gvidantoj. La elektoj rezultigis severan malvenkon de Centrolew. Ĉi tio kaŭzis plenan disfalon de la alianco. La arestitaj aktivuloj estis malliberigitaj en la fortreso de Bresto. De oktobro 1931 ĝis januaro 1932 okazis en Varsovio la . (eo)
- The Centrolew (Polish pronunciation: [t͡sɛnˈtrɔlɛf], Center-Left) was a coalition of several Polish political parties (Polish People's Party "Wyzwolenie", German Socialist Labour Party of Poland, Polish People's Party "Piast", National Workers' Party, Polish Socialist Party and Christian-democratic parties) after the 1928 Sejm elections. The coalition was directed against Józef Piłsudski and the Sanation government. To counter the Centrolew, prior to the 1930 Sejm elections, Centrolew politicians were subjected to repressions (most famously, imprisonment in the Brest Fortress, and the subsequent Brest trials). The Centrolew was defeated in the elections and broke up as a coalition. (en)
- Centrolew war ein politischer Block von Mitte- und Linksparteien in Polen, der sich 1929 zur Bekämpfung des BBWR Józef Piłsudskis und seiner Sanacja konstituierte. Infolge der politischen Kämpfe kam es am 30. August 1930 zur Auflösung des Sejms und Senats durch den Staatspräsidenten Ignacy Mościcki und anschließend am 10. September zu Neuwahlen, die dem Centrolew-Block eine bittere Niederlage und BBWR die absolute Mehrheit bescherten. Der politischen Auseinandersetzung folgte die juristische. Die Centrolew-Protagonisten wurden in Brest inhaftiert und vom 26. Oktober 1931 bis 13. Januar 1932 in Warschau vor Gericht gestellt. Der Staatsanwalt warf ihnen vor, zwischen 1928 und 9. September 1930 gemeinschaftlich einen Staatsstreich vorbereitet zu haben, der jedoch durch ihre Verhaftung vereitelt wurde. Die vermeintlichen „Putschisten“, darunter der ehemalige Ministerpräsident Wincenty Witos (PSL Piast), wurden mit Freiheitsstrafen zwischen eineinhalb und drei Jahren bestraft. (de)
- 중도좌파(폴란드어: Centrolew 센트로레프[*])는 폴란드의 이후의 선거 연합이며 6개의 중도주의, 중도좌파 정당 (인민당 비즈볼레니아, 인민당 피아스트, 국민노동당, , , )이 결성하였다. 이들은 유제프 피우수트스키 체제와 사나챠를 부정하였다. 에 센트로레프 소속 정치인들이 각종 억압적인 정책을 실시하여 국민의 지지를 잃었고, 결국 참패하여 센트로레프는 해체된다. (ko)
- Centrolew, wł. Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu – sojusz partii centrowych i lewicowych zawiązany w 1929 w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. W skład Centrolewu weszły: Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”, Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”, Stronnictwo Chłopskie, Narodowa Partia Robotnicza oraz mniejsze ugrupowania chrześcijańsko-demokratyczne. W wyniku łamania przez obóz sanacyjny zasad obowiązujących w państwie demokratycznym, ugrupowania opozycyjne wywodzące się z kręgów lewicowych i centrowych postanowiły się zjednoczyć. W ten sposób w 1929 powstał Centrolew, który dążył do obalenia rządów autorytarnych i przywrócenia w Polsce rządów parlamentarnych. W czerwcu 1930 koalicja Centrolewu na Kongresie Obrony Prawa i Wolności Ludu w Krakowie, proklamowała m.in. walkę o usunięcie dyktatury Józefa Piłsudskiego, aż do zwycięstwa oraz chciała powołania „rządu zaufania” Sejmu i społeczeństwa. Centrolew doprowadził do ustąpienia rządu Kazimierza Świtalskiego. Władze sanacyjne zaczęły zdecydowanie przeciwdziałać. 25 sierpnia 1930 powołano nowy rząd, którego premierem został Józef Piłsudski. 29 sierpnia prezydent Ignacy Mościcki rozwiązał Sejm i Senat i zarządził nowe wybory, wskutek czego parlamentarzyści opozycyjni zostali pozbawieni immunitetu. W nocy z 9 na 10 września władze sanacyjne bez nakazu sądowego aresztowały polityków opozycji (m.in. Wincentego Witosa i Wojciecha Korfantego) oraz kontynuowano represje. Kilku działaczy (m.in. Hermana Liebermana z PPS, oskarżyciela w procesie ministra Gabriela Czechowicza) dotkliwie pobito, wszystkich poddano szykanom i znieważono słownie. W ciągu kilku tygodni aresztowano prawie pięć tysięcy innych działaczy Centrolewu. Represje miały osłabić Centrolew przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi oraz pozbawić sojusz jego liderów. Wybory przyniosły Centrolewowi dotkliwą porażkę. Spowodowało to całkowity rozpad Centrolewu. Aresztowanych działaczy osadzono w twierdzy brzeskiej nad Bugiem. Proces brzeski odbywał się w Warszawie od października 1931 do stycznia 1932. (pl)
- Центролев (польск. Centrolew) — коалиция нескольких польских оппозиционных партий левого и центристского толка (Польская народная партия «Освобождение», Польская народная партия «Пяст», , Польская социалистическая партия и христианско-демократические группы) после . Коалиция была направлена против режима «Санации». Её руководителем был социалист Норберт Барлицкий. 1 декабря 1929 года Центролев начал всепольскую кампанию митингов протеста. Блок располагал 183 депутатскими мандатами из 444, и в день начала работы нового созыва Сейма (5 декабря) сумел выразить вотум недоверия правительству Казимежа Свитальского, отправив его в отставку. 29 июня 1930 года по инициативе Центролева в Кракове был созван Конгресс защиты прав и свободы народа. Также состоялась массовая антиправительственная демонстрация под лозунгами ликвидации диктатуры Пилсудского и формирования конституционного правительства, пользующегося доверием общественности. На 14 сентября 1930 Центролев планировал новые демонстрации в 21 населённом пункте Польши. Однако власти ответили репрессиями. 25 августа 1930 года правительство возглавил лично Пилсудский. Сейм был распущен, а в ночь с 9 на 10 сентября 12 видных деятелей Центролева (Винценты Витос, Герман Либерман, Станислав Дюбуа, Кароль Попель и т. д.) были арестованы. Перед политики Центролева были подвергнуты репрессиям (наиболее известные из них — заключение в Брестскую крепость и последующие Брестские процессы с 26 октября 1931 года по 13 января 1932 года). Центролев потерпел поражение на проходивших в атмосфере страха и террора выборах, и распался как коалиция. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Centrolew (označení pro Středolevý) byla koalice několika polských politických stran , vzniklá po parlamentních volbách roku 1928. Koalice byla namířena proti Józefu Piłsudskému a jeho sanační vládě. Vláda zareagovala represemi politiků tohoto uskupení, především před parlamentními volbami v roce 1930. Vůdci Centrolewu byli pozatýkáni, uvězněni v Brestské pevnosti a souzeni v tzv. . Ve volbách roku 1930 byla koalice poražena a následně se rozpadla. (cs)
- 중도좌파(폴란드어: Centrolew 센트로레프[*])는 폴란드의 이후의 선거 연합이며 6개의 중도주의, 중도좌파 정당 (인민당 비즈볼레니아, 인민당 피아스트, 국민노동당, , , )이 결성하였다. 이들은 유제프 피우수트스키 체제와 사나챠를 부정하였다. 에 센트로레프 소속 정치인들이 각종 억압적인 정책을 실시하여 국민의 지지를 잃었고, 결국 참패하여 센트로레프는 해체된다. (ko)
- Centrolew (polonès Centreesquerra) fou una coalició política polonesa creada després de les eleccions de 1928 formada pel Partit Popular Polonès-Piast, el , el Partit Popular Polonès-Wyzwolenie, el Partit Socialista Polonès, la i el , per tal de presentar una alternativa i oposar-se a Józef Piłsudski i el seu govern del Sanacja. (ca)
- The Centrolew (Polish pronunciation: [t͡sɛnˈtrɔlɛf], Center-Left) was a coalition of several Polish political parties (Polish People's Party "Wyzwolenie", German Socialist Labour Party of Poland, Polish People's Party "Piast", National Workers' Party, Polish Socialist Party and Christian-democratic parties) after the 1928 Sejm elections. The coalition was directed against Józef Piłsudski and the Sanation government. (en)
- Centrolew, pli precize Unio por Defendi la Rajtojn kaj Liberojn de la Popolo (pole Związek Obrony Praw i Wolności Ludu) estis alianco de centristaj kaj maldekstraj partioj establita en 1929 por kontraŭbatali la regado-sistemon de , politika partio de Józef Piłsudski. Centrolew konsistis el: Pola Partio Socialista, Pola Popola Partio "Wyzwolenie", Pola Popola partio "Piast" kaj kristan-demokratiaj partioj. Centrolew kaŭzis la eksiĝon de la registaro de Kazimierz Świtalski. (eo)
- Centrolew war ein politischer Block von Mitte- und Linksparteien in Polen, der sich 1929 zur Bekämpfung des BBWR Józef Piłsudskis und seiner Sanacja konstituierte. Infolge der politischen Kämpfe kam es am 30. August 1930 zur Auflösung des Sejms und Senats durch den Staatspräsidenten Ignacy Mościcki und anschließend am 10. September zu Neuwahlen, die dem Centrolew-Block eine bittere Niederlage und BBWR die absolute Mehrheit bescherten. Der politischen Auseinandersetzung folgte die juristische. Die Centrolew-Protagonisten wurden in Brest inhaftiert und vom 26. Oktober 1931 bis 13. Januar 1932 in Warschau vor Gericht gestellt. Der Staatsanwalt warf ihnen vor, zwischen 1928 und 9. September 1930 gemeinschaftlich einen Staatsstreich vorbereitet zu haben, der jedoch durch ihre Verhaftung vereite (de)
- Centrolew, wł. Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu – sojusz partii centrowych i lewicowych zawiązany w 1929 w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. W skład Centrolewu weszły: Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”, Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”, Stronnictwo Chłopskie, Narodowa Partia Robotnicza oraz mniejsze ugrupowania chrześcijańsko-demokratyczne. Centrolew doprowadził do ustąpienia rządu Kazimierza Świtalskiego. (pl)
- Центролев (польск. Centrolew) — коалиция нескольких польских оппозиционных партий левого и центристского толка (Польская народная партия «Освобождение», Польская народная партия «Пяст», , Польская социалистическая партия и христианско-демократические группы) после . Коалиция была направлена против режима «Санации». Её руководителем был социалист Норберт Барлицкий. (ru)
|
