| dbo:abstract
|
- Un baldaquí és un dosser que se situa sobre el tron dels reis, un objecte religiós o un altar per fer-lo destacar i honorar-lo. El nom fa referència a la ciutat de Baldac o Baldacco, denominació medieval de Bagdad, d'on provenien els valuosos teixits de seda, molt elaborats, amb què sovint es feien els baldaquins.Per extensió, el mot baldaquí s'aplica també als edicles o templets que cobreixen els altars de les esglésies cristianes, com el baldaquí de Bernini a Sant Pere del Vaticà. (ca)
- Baldachýn (z ital. baldacchino, brokát) nebo také nebesa je původně pevný látkový závěs, později dřevěná nebo kamenná stříška nad trůnem, oltářem, lůžkem a podobně. Účel má převážně symbolický (ceremoniální), někdy též praktický (ochranný). Baldachýn je také název pro přírodní střechu tvořenou korunami stromů, zejména v deštných pralesích. Rovněž se tento název používal v letectví pro konstrukci mezi trupem hornoplošníku a horním křídlem, tzv. pylon nebo parasol, což byla zvláštní vzpěrová konstrukce, která "podepírala" křídlo. (cs)
- Ein Baldachin, auch Himmel genannt, ist entweder ein Traghimmel – ein schirmartiges Sonnen- und Zierdach, das bei kirchlichen Prozessionen über der Monstranz getragen wird (lateinisch caelum gestatorium) – oder ein fest montiertes Prunk- und Zierdach für Throne, Bischofssitze, Altäre, Betten und anderes. Baldachine können auch an einer Raumdecke aufgehängt sein. In der Architektur bezeichnet der Begriff steinerne Zierdächer, etwa über Denkmälern oder Kanzeln, oder schmuckvolle Giebel. Darüber hinaus gibt es übertragene Wortbedeutungen. Im kirchlichen Bereich werden verschiedene Formen des Baldachins auch als Conopeum bezeichnet. (de)
- Baldakeno (itale baldacchino, france baldaquin, mezaltgermane baldekin) estas tapeto, kutime el ŝtofo, kiu formas tegmenton super trono, altaro aŭ lito. Sed ankaŭ kovrila tapeto, portata sur stangoj, kiun oni tenas dum solenaĵo super la kapo de religiaj aŭ civilaj altranguloj, aŭ super relikvujo, havas tiun nomon. (eo)
- A baldachin, or baldaquin (from Italian: baldacchino), is a canopy of state typically placed over an altar or throne. It had its beginnings as a cloth canopy, but in other cases it is a sturdy, permanent architectural feature, particularly over high altars in cathedrals, where such a structure is more correctly called a ciborium when it is sufficiently architectural in form. Baldachins are often supported on columns, especially when they are disconnected from an enclosing wall. A cloth of honour is a simpler cloth hanging vertically behind the throne, usually continuing to form a canopy. It can also be used for similar canopies in interior design, for example above beds, and for processional canopies used in formal state ceremonies such as coronations, held up by four or more men with poles attached to the corners of the cloth. "Baldachin" was originally a luxurious type of cloth from Baghdad, from which name the word is ultimately derived, appearing in English as "baudekin" and other spellings. Matthew Paris records that Henry III of England wore a robe "de preciosissimo baldekino" at a ceremony at Westminster Abbey in 1247. The word for the cloth became the word for the ceremonial canopies made from the cloth. (en)
- El baldaquino (italianismo para baldacchino, proveniente a su vez de Baldac, nombre con que se conocía en la Edad Media a la ciudad de Bagdad)es una especie de templete formado por cuatro columnas que sostienen una cúpula o dosel plano, destinado a cobijar el altar cuando tiene posición aislada. De sus columnas y arquitrabes pendían en la Edad Media cortinas preciosas, que siempre ocultaban por completo de la vista del pueblo el altar y los celebrantes, práctica seguida en las iglesias de Oriente por medio del iconóstasis, cuyas puertas se cierran en el acto más solemne de la celebración. (es)
- Baldakina, kupula edo errezel lau bat eusten duten lau zutabez osatutako tenplutxo antzeko bat da, posizio isolatua duenean, aldarea izateko erabiltzen dena. Bere zutabe eta arkitrabeetatik, Erdi Aroan, une batzuetan (sagaratzearen unean behintzat), aldarea eta ospatzaileak, herriko jendearen begi bistatik ezkutatzen zituzten gortina ederrak zintzilikatzen ziren, praktika hau, Ekialdeko elizetan, ikonostasiaren bidez jarraitu zen, bere ateak, ospakizunaren unerik solemneenean ixten zirelarik. Baldakina, XV. mendean erabiltzen hasi zen, eta Erromakoen estiloa imitatzen duten eta Veneziako San Marko Basilika bezalako basilika bizantziarretan erabiltzen jarraitu da. Aldarea erantsia zegoenean, baldakina, erretaulak handiak egin zirenean desagertu zen oihal edo margotutako zurezko errezel antzeko bategatik ordeztu zen. Errezel edo baldakinetik, objektu botiboak, gurutzea eta Erreserbatua zeraman kutxatxoa zintzilikatzen ziren. Espainiako baldakinik nabarmenena, Gironako katedralean dago, bertan, aldare nagusia eta zilarrezko erretaula aurkitzen direlarik, bi lanak, XIV. mendekoak. (eu)
- Le baldaquin a d'abord désigné la soie de Bagdad (Baldac ou Baudac au Moyen Âge). Puis il a désigné une tenture de lit ou la structure permettant d'accrocher cette tenture (lit à baldaquin). Par extension, il désigne aussi dans l'architecture religieuse un dais posé sur des colonnes et coiffant un autel remplaçant le ciborium préalable des édifices paléochrétiens. Il désigne enfin toute forme de dais qui couronne un trône, une baignoire, une niche, un lit, etc.. (fr)
- Il baldacchino è una grande pezza di stoffa di forma quadrata o rettangolare, sostenuta da quattro o più aste caratterizzate da drappelloni o fregi intorno. Ha la funzione di rendere onore a cose sacre (l'altare maggiore di una cattedrale, ecc.) o sul seggio di grandi personaggi (sovrani, principi, cardinali, vescovi, Marchese di baldacchino, ecc.) oppure ancora a fornire riparo laterale del letto di persone importanti. Per estensione, nell'architettura è indicato talvolta come baldacchino il ciborio, ossia quella struttura, retta da colonne, situata sopra un monumento o un sito fondamentale da un punto di vista rituale. Analogamente, si indica con questo nome il paracielo, che aveva funzioni acustiche, oggi superato dall'uso di microfoni ed amplificatori. Come elemento di complemento del letto, il baldacchino si diffuse tra la fine del Medioevo e il Rinascimento, in un periodo in cui questo mobile era piuttosto raro ed esclusivo. Nel XVI secolo nacquero vari modelli, come quello "a cortine" che sostituì la cornice, e il baldacchino restò in auge fino al XVIII secolo grazie alla creatività dei francesi con i famosi lit à la duchesse utilizzati nel letto di Maria Antonietta a Fontainebleau, e dopo una breve fase buia, riprese la sua importanza almeno fino alla fine del XIX secolo. (it)
- Een baldakijn, troonhemel, processiehemel of draaghemel is een van kostbare stof gemaakte overkapping, die als eerbewijs boven een persoon of voorwerp geplaatst of gedragen wordt. Het gebruik van baldakijnen in de beeldhouwkunst en de heraldiek is hiervan afgeleid. Het woord baldakijn (Italiaans: baldacchino) is afgeleid van de oude Italiaanse naam voor de stad Bagdad, Baldacco, waar de kostbare stoffen (zoals brokaat en zijde) vandaan kwamen. (nl)
- Baldachim (z wł. baldacchino) – podstawowe znaczenia to:
* w architekturze motyw dekoracyjny, zadaszenie w formie wieżyczki, ozdobnego daszku lub aediculi stanowiący oprawę posągów lub jako wsparty na kolumnach albo filarach - osłaniający nagrobki (np. renesansowy baldachim nad nagrobkiem Władysława Jagiełły w katedrze na Wawelu).
* we wnętrzach kościołów osłona nad głównym ołtarzem, stallami, amboną lub fotelem dostojników, przenośna lub stała, w formie kopuły, nadwieszona lub podparta kolumnami, zwieńczona akcentem plastycznym, od dołu ozdobiona frędzlami lub lambrekinem. Od strony wewnętrznej czasami ozdobiona malowanym gwiaździstym niebem.
* osłona w kształcie daszka, przenośna lub stała, z tkaniny, drewna, rozpięta nad tronem, łóżkiem itp. pełniąca rolę funkcjonalną lub honorową. (pl)
- Um baldaquino, ou baldaquim (do italiano: baldacchino), é um dossel de estado normalmente colocado sobre um altar ou trono. Ele teve seu início como um dossel de tecido, mas em outros casos é uma característica arquitetônica robusta e permanente, particularmente sobre altares em catedrais, onde tal estrutura é mais corretamente chamada de cibório quando é suficientemente arquitetônica na forma. Os baldaquins são frequentemente apoiados em colunas, especialmente quando estão desconectados de uma parede envolvente. O pano de honra é um pano mais simples pendurado verticalmente atrás do trono, geralmente continuando a formar um dossel. Também pode ser usado para dosséis semelhantes em design de interiores, por exemplo, acima das camas, e para os dosséis processionais usados em cerimônias de estado formal, como coroações, sustentadas por quatro ou mais homens com varas presas aos cantos do tecido. "Baldaquim" era originalmente um tipo luxuoso de tecido de Bagdá, do qual o nome é derivado, em inglês como "baudekin" e outras grafias. Matthew Paris registra que Henrique III da Inglaterra usou uma túnica "de preciosíssimo baldekino" em uma cerimônia na Abadia de Westminster em 1247. A palavra para o tecido se tornou a palavra para os dosséis cerimoniais feitos com o tecido. (pt)
- Baldakin, medeltidslatin baldacinum, tyg från Baldak, det vill säga Bagdad, är en fast arkitektur- eller möbleringsdetalj, såsom ett tak eller en himmel över en tron, ett altare, en predikstol eller en säng. Den skjuter ut från en vägg eller bärs upp av pelare. Baldakiner förekommer inom nyare arkitektur som regnskydd över entréer på offentliga byggnader exempelvis biografer och teatrar. Ursprungligen var en baldakin ett utspänt tak av dyrbar sidenbrokad, som i Orienten bars över förnäma personer som skydd mot solen, senare också i Europa som en hedersbevisning vid kröningar, intåg och liknande. I katolska sammanhang förekommer baldakiner i denna användning ännu vid kyrkliga processioner, där den hålls över prästen, som bär monstransen. (sv)
- 华盖也称“宝盖”、“花盖”或“伞盖”，相传为黄帝大战蚩尤时其头顶出现的花状物，在汉文化以及印度文化中，后世将其作为权势的代表，演化为帝王、贵族出行或者所乘车子上伞形的遮蔽物。常见于高贵者所处之地，如王座华盖、墓华盖等。在佛教中也常用于佛或者菩萨的头顶，以示尊敬。 (zh)
- Балдахин (из фр. baldaquin, итал. baldacchino, от ср.-лат. baldacinus — «дорогая шёлковая ткань из Baldacco: Багдада») — парадный матерчатый навес, неподвижный, или переносный, или водружённый над повозкою. Позднее балдахин стал трактоваться как архитектурное сооружение из камня, дерева или металла, имеющее вид навеса на четырёх столбах. Слово появилось в русском языке со времени Петра I и обозначало дорогие восточные ткани, которые венецианские торговцы привозили из стран Ближнего Востока и Средней Азии. Альтернативная версия: от слова «Вавилон» (Babylon) и от Рима как «Нового Вавилона» в представлении восточной церкви. Навесы, зонты для защиты от солнца появились на древнем Востоке. Над царём носили большой зонт, который защищал его от дождя и зноя. Навесы над троном или ложем правителя можно видеть на ассиро-вавилонских и древнеперсидских рельефах. В Древней Греции такие зонты появились в IV веке до н. э. В Афинах на 12-й день месяца Скирофорион (конец июня -начало июля) проводили праздник Скирофории (др.-греч. σκιροφορια — «Несение зонтиков») — жрицы богини Афины («Скирас» — одно из прозваний богини) шествовали в торжественных процессиях под зонтиками. В Риме служанка несла раскрытый зонт над госпожой, чтобы уберечь её от солнечных лучей. Такие изображения можно видеть на аттических и италийских краснофигурных кратéрах. В древнем Китае зонт — символ покровительства и «счастливой судьбы», знак одного из «восьми сокровищ». Во многих культурах балдахин — символ мирской и духовной власти. В эпоху Крестовых походов, в XII—XIII веках, в западно-европейском романском, а затем и в готическом искусстве под влиянием арабского Востока появляются каменные балдахины в качестве навершия статуй, расположенных в интерьерах кафедральных соборов. Они осеняют изображаемые персонажи и воспроизводят в миниаюре город с крепостными стенами и башнями — символ «Града небесного», или Небесного Иерусалима. В интерьере храмов монументальные балдахины из камня, бронзы или дерева воздвигали над алтарями, престолами, захоронениями, креслами хора. Другое название — киворий. В древнерусском искусстве принято название сень. В древнерусских храмах балдахин, или сень, находится над престолом за иконостасом и виден только в проёме открытых Царских врат. Балдахин также возводят над царским местом по правую сторону от бимы и над кафедрой, по другую сторону. Вместе они символизируют единство мирской и духовной власти. Внутренняя часть балдахина — «небо» расписывают золотыми звёздами по синему фону, иногда помещают изображение голубя в центре с золотыми лучами (символ Святого духа). Такие балдахины возводили и вне стен церкви, например над источником воды: «Святым колодцем» церковного или монастырского двора либо посада. Например, в Спасо-Евфимиевом монастыре в Суздале, в Троице-Сергиевой лавре. В западноевропейской мебели эпохи готики, Возрождения и барокко балдахины на четырёх столбах с тканевыми завесами устраивали над кроватью ради сохранения тепла, поскольку спальни не отапливали. В XVII—XVIII веках, в эпоху Людовика XIV и, особенно, Людовика XV (рококо) деревянные балдахины украшали резьбой, позолотой, использовали витые колонки, декоративную скульптуру и филёнки с росписью. Шёлковые и парчовые занавеси с золотым шитьём, ламбрекенами и кистями превращали балдахины в роскошные сооружения. Их устанаваливали в альковах либо в самом центре интерьера. Наиболее дорогие украшали бархатом, дамастом и атласом, вышивкой, галунами и плюмажами. Благодаря деятельности Голландской и Британской Ост-Индских компаний в Европу пришла мода на балдахины из набивного хлопка — дорогого индийского чинца, а затем и более дешёвой французской туали. Такие балдахины можно видеть в залах Версаля и в замках долины реки Луары. (ru)
- Балдахі́н — «накриття, переважно з дорогої тканини з оздобами, над троном, ліжком, носилками, катафалком і т. ін.» (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Un baldaquí és un dosser que se situa sobre el tron dels reis, un objecte religiós o un altar per fer-lo destacar i honorar-lo. El nom fa referència a la ciutat de Baldac o Baldacco, denominació medieval de Bagdad, d'on provenien els valuosos teixits de seda, molt elaborats, amb què sovint es feien els baldaquins.Per extensió, el mot baldaquí s'aplica també als edicles o templets que cobreixen els altars de les esglésies cristianes, com el baldaquí de Bernini a Sant Pere del Vaticà. (ca)
- Baldachýn (z ital. baldacchino, brokát) nebo také nebesa je původně pevný látkový závěs, později dřevěná nebo kamenná stříška nad trůnem, oltářem, lůžkem a podobně. Účel má převážně symbolický (ceremoniální), někdy též praktický (ochranný). Baldachýn je také název pro přírodní střechu tvořenou korunami stromů, zejména v deštných pralesích. Rovněž se tento název používal v letectví pro konstrukci mezi trupem hornoplošníku a horním křídlem, tzv. pylon nebo parasol, což byla zvláštní vzpěrová konstrukce, která "podepírala" křídlo. (cs)
- Baldakeno (itale baldacchino, france baldaquin, mezaltgermane baldekin) estas tapeto, kutime el ŝtofo, kiu formas tegmenton super trono, altaro aŭ lito. Sed ankaŭ kovrila tapeto, portata sur stangoj, kiun oni tenas dum solenaĵo super la kapo de religiaj aŭ civilaj altranguloj, aŭ super relikvujo, havas tiun nomon. (eo)
- El baldaquino (italianismo para baldacchino, proveniente a su vez de Baldac, nombre con que se conocía en la Edad Media a la ciudad de Bagdad)es una especie de templete formado por cuatro columnas que sostienen una cúpula o dosel plano, destinado a cobijar el altar cuando tiene posición aislada. De sus columnas y arquitrabes pendían en la Edad Media cortinas preciosas, que siempre ocultaban por completo de la vista del pueblo el altar y los celebrantes, práctica seguida en las iglesias de Oriente por medio del iconóstasis, cuyas puertas se cierran en el acto más solemne de la celebración. (es)
- Le baldaquin a d'abord désigné la soie de Bagdad (Baldac ou Baudac au Moyen Âge). Puis il a désigné une tenture de lit ou la structure permettant d'accrocher cette tenture (lit à baldaquin). Par extension, il désigne aussi dans l'architecture religieuse un dais posé sur des colonnes et coiffant un autel remplaçant le ciborium préalable des édifices paléochrétiens. Il désigne enfin toute forme de dais qui couronne un trône, une baignoire, une niche, un lit, etc.. (fr)
- Een baldakijn, troonhemel, processiehemel of draaghemel is een van kostbare stof gemaakte overkapping, die als eerbewijs boven een persoon of voorwerp geplaatst of gedragen wordt. Het gebruik van baldakijnen in de beeldhouwkunst en de heraldiek is hiervan afgeleid. Het woord baldakijn (Italiaans: baldacchino) is afgeleid van de oude Italiaanse naam voor de stad Bagdad, Baldacco, waar de kostbare stoffen (zoals brokaat en zijde) vandaan kwamen. (nl)
- Baldachim (z wł. baldacchino) – podstawowe znaczenia to:
* w architekturze motyw dekoracyjny, zadaszenie w formie wieżyczki, ozdobnego daszku lub aediculi stanowiący oprawę posągów lub jako wsparty na kolumnach albo filarach - osłaniający nagrobki (np. renesansowy baldachim nad nagrobkiem Władysława Jagiełły w katedrze na Wawelu).
* we wnętrzach kościołów osłona nad głównym ołtarzem, stallami, amboną lub fotelem dostojników, przenośna lub stała, w formie kopuły, nadwieszona lub podparta kolumnami, zwieńczona akcentem plastycznym, od dołu ozdobiona frędzlami lub lambrekinem. Od strony wewnętrznej czasami ozdobiona malowanym gwiaździstym niebem.
* osłona w kształcie daszka, przenośna lub stała, z tkaniny, drewna, rozpięta nad tronem, łóżkiem itp. pełniąca rolę funkcjonalną lub honorową. (pl)
- 华盖也称“宝盖”、“花盖”或“伞盖”，相传为黄帝大战蚩尤时其头顶出现的花状物，在汉文化以及印度文化中，后世将其作为权势的代表，演化为帝王、贵族出行或者所乘车子上伞形的遮蔽物。常见于高贵者所处之地，如王座华盖、墓华盖等。在佛教中也常用于佛或者菩萨的头顶，以示尊敬。 (zh)
- Балдахі́н — «накриття, переважно з дорогої тканини з оздобами, над троном, ліжком, носилками, катафалком і т. ін.» (uk)
- Ein Baldachin, auch Himmel genannt, ist entweder ein Traghimmel – ein schirmartiges Sonnen- und Zierdach, das bei kirchlichen Prozessionen über der Monstranz getragen wird (lateinisch caelum gestatorium) – oder ein fest montiertes Prunk- und Zierdach für Throne, Bischofssitze, Altäre, Betten und anderes. Baldachine können auch an einer Raumdecke aufgehängt sein. In der Architektur bezeichnet der Begriff steinerne Zierdächer, etwa über Denkmälern oder Kanzeln, oder schmuckvolle Giebel. Darüber hinaus gibt es übertragene Wortbedeutungen. (de)
- A baldachin, or baldaquin (from Italian: baldacchino), is a canopy of state typically placed over an altar or throne. It had its beginnings as a cloth canopy, but in other cases it is a sturdy, permanent architectural feature, particularly over high altars in cathedrals, where such a structure is more correctly called a ciborium when it is sufficiently architectural in form. Baldachins are often supported on columns, especially when they are disconnected from an enclosing wall. A cloth of honour is a simpler cloth hanging vertically behind the throne, usually continuing to form a canopy. It can also be used for similar canopies in interior design, for example above beds, and for processional canopies used in formal state ceremonies such as coronations, held up by four or more men with pole (en)
- Baldakina, kupula edo errezel lau bat eusten duten lau zutabez osatutako tenplutxo antzeko bat da, posizio isolatua duenean, aldarea izateko erabiltzen dena. Bere zutabe eta arkitrabeetatik, Erdi Aroan, une batzuetan (sagaratzearen unean behintzat), aldarea eta ospatzaileak, herriko jendearen begi bistatik ezkutatzen zituzten gortina ederrak zintzilikatzen ziren, praktika hau, Ekialdeko elizetan, ikonostasiaren bidez jarraitu zen, bere ateak, ospakizunaren unerik solemneenean ixten zirelarik. (eu)
- Il baldacchino è una grande pezza di stoffa di forma quadrata o rettangolare, sostenuta da quattro o più aste caratterizzate da drappelloni o fregi intorno. Ha la funzione di rendere onore a cose sacre (l'altare maggiore di una cattedrale, ecc.) o sul seggio di grandi personaggi (sovrani, principi, cardinali, vescovi, Marchese di baldacchino, ecc.) oppure ancora a fornire riparo laterale del letto di persone importanti. (it)
- Um baldaquino, ou baldaquim (do italiano: baldacchino), é um dossel de estado normalmente colocado sobre um altar ou trono. Ele teve seu início como um dossel de tecido, mas em outros casos é uma característica arquitetônica robusta e permanente, particularmente sobre altares em catedrais, onde tal estrutura é mais corretamente chamada de cibório quando é suficientemente arquitetônica na forma. Os baldaquins são frequentemente apoiados em colunas, especialmente quando estão desconectados de uma parede envolvente. O pano de honra é um pano mais simples pendurado verticalmente atrás do trono, geralmente continuando a formar um dossel. Também pode ser usado para dosséis semelhantes em design de interiores, por exemplo, acima das camas, e para os dosséis processionais usados em cerimônias de (pt)
- Baldakin, medeltidslatin baldacinum, tyg från Baldak, det vill säga Bagdad, är en fast arkitektur- eller möbleringsdetalj, såsom ett tak eller en himmel över en tron, ett altare, en predikstol eller en säng. Den skjuter ut från en vägg eller bärs upp av pelare. Baldakiner förekommer inom nyare arkitektur som regnskydd över entréer på offentliga byggnader exempelvis biografer och teatrar. (sv)
- Балдахин (из фр. baldaquin, итал. baldacchino, от ср.-лат. baldacinus — «дорогая шёлковая ткань из Baldacco: Багдада») — парадный матерчатый навес, неподвижный, или переносный, или водружённый над повозкою. Позднее балдахин стал трактоваться как архитектурное сооружение из камня, дерева или металла, имеющее вид навеса на четырёх столбах. Слово появилось в русском языке со времени Петра I и обозначало дорогие восточные ткани, которые венецианские торговцы привозили из стран Ближнего Востока и Средней Азии. Альтернативная версия: от слова «Вавилон» (Babylon) и от Рима как «Нового Вавилона» в представлении восточной церкви. (ru)
|
.jpg){kind=link}
