| dbo:abstract
|
- الفكر الحر (بالإنجليزية: Freethought) هو وجهة نظر معرفيّة تؤكد أن الآراء والمواقف التي تتعلق بالحقائق يجب أن تتشكل فقط على أساس المنطق والعقل والمنهج التجريبي وليس اعتمادًا على التقليد والعقائد والأفكار المسبقة. يُعرِّف قاموس أوكسفورد الإنجليزي المُفكر الحر بأنه الشخص الذي يُكوِّن أفكاره وآراءه الخاصة بدلًا من تبني أفكار الآخرين وآرائهم خصوصًا فيما يتعلق بالدين، ويرتبط الفكر الحر بقوة برفض المعتقدات الاجتماعية أو الدينية التقليدية. ويُعرف التطبيق المعرفي للفكر الحر باسم «التفكير الحر»، ويعرف ممارسو الفكر الحر باسم «المفكرين الأحرار»، ويعتبر المفكرون الأحرار المعاصرون أن الفكر الحر هو حرية طبيعية من كل الأفكار السلبية والخادعة التي تكتسب من المجتمع. بدأ استخدام المصطلح لأول مرة في القرن السابع عشر للإشارة إلى الأشخاص الذين شكَّكوا بالمعتقدات الدينية التقليدية أو أثاروا التساؤلات حولها. يرتبط الفكر الحر بشكل وثيق بالعلمانية والإلحاد واللاأدرية والإنسانية ومعاداة رجال الدين وانتقاد الأديان. يعرّف قاموس أوكسفورد الإنجليزي التفكير الحر على أنه «الممارسة الحرة للعقلانية في مسائل المعتقد الديني، دون مراعاة للسلطة؛ وتبني مبادئ المفكر الحر». يعتقد المفكرون الأحرار أن المعرفة يجب أن ترتكز على الحقائق والبحث العلمي والمنطق. يشير التطبيق المتشكك للعلم إلى التحرر من التأثيرات المقيدة فكريًا للانحياز التأكيدي أو الانحياز المعرفي أو الحكمة التقليدية أو الثقافة الشعبية أو الأسطورة المدنية أو التحامل أو الطائفية. (ar)
- Volná myšlenka je antiklerikální a ateistické hnutí. Volná myšlenka byla výrazem liberálního myšlení konce 19. a počátku 20. století. Jejím programem byla odluka státu od církve. Nejznámějším volnomyšlenkářem byl anarchista Francisco Ferrer Guardia. Česká sekce Volné myšlenky byla založena v roce 1904 a od roku 1909 byl jejím předsedou básník Josef Svatopluk Machar. V roce 1910 se předsedou stal Theodor Bartošek a vykonával tuto funkci až do roku 1925 (s přerušením v době války). V roce 1915 byla česká sekce Volné myšlenky rozpuštěna. Poněvadž ji úřady považovaly za podvratnou organizaci, bylo dne 2. května 1916 několik předních funkcionářů Volné myšlenky zatčeno. Po několikatýdenním věznění v Praze byli dopraveni do různých internačních táborů v Dolních Rakousích; na svobodu se dostali až na jaře 1917 po všeobecné amnestii. Činnost organizace byla obnovena po vzniku Československa, ovšem v letech 1924–1926 od Volné myšlenky odpadlo komunistické křídlo, jež se nadále označovalo Svaz proletářských bezvěrců. V listopadu 1925 byl předsedou Volné myšlenky zvolen . Za okupace byla Volná myšlenka rozpuštěna podruhé. V roce 1945 byla obnovena jako Svaz občanů bez vyznání, který byl nicméně rozpuštěn už v roce 1952, a to pod záminkou, že „jitří city nábožensky založených spoluobčanů“. Volná myšlenka byla obnovena v lednu 1990, nemá však právní kontinuitu s prvorepublikovou Volnou myšlenkou, rovněž faktická kontinuita je pochybná. (cs)
- El lliurepensament és una actitud filosòfica d'afirmació de la capacitat de l'ésser humà de no trobar-se subjectat a cap autoritat dogmàtica, sigui de la naturalesa que sigui, i d'emprar l'anàlisi racional i crítica davant de tota proposició que empri argumentació d'autoritat. Aquesta actitud es troba llargament lligada a concepcions oposades que qüestionen la naturalesa de les religions, tals com l'ateisme, l'agnosticisme o el racionalisme. Igualment, la idea es troba relacionada amb l'escepticisme i l'humanisme i en l'essència de la francmaçoneria i l'anarquisme contemporanis. (ca)
- Freidenker ist historisch eine allgemeine Bezeichnung für Personen, die den Anspruch erheben, dass sich ihr Denken nur durch die Evidenz der Sache und nicht durch eine Autorität bestimmen lässt. In diesem Sinn wurde der Begriff verwendet, als er ab dem ausgehenden 17. Jahrhundert von englischen Aufklärern eingeführt wurde und sich im 18. Jahrhundert auch in Frankreich einbürgerte. Da die Forderung, Behauptungen ohne kritische Prüfung für absolut wahr zu halten, damals nur für religiöse Lehren erhoben wurde, machten die Freidenker ihren Anspruch in erster Linie bei der Zurückweisung solcher Lehren geltend. Damit war zunächst nicht zwangsläufig eine Absage an jede Form von Religion verbunden, doch wurden die Freidenker von ihren Gegnern als Atheisten bekämpft. Daraus ergab sich ab dem 18. Jahrhundert die noch heute geläufige Gleichsetzung von Freidenkertum und Atheismus. Im 19. Jahrhundert wurde Freidenker zur Selbstbezeichnung derjenigen, die ihr Denken radikal von religiösen Vorstellungen befreien wollten. Heute bezeichnet man als Freidenker im weiteren Sinn Personen, die für eine politisch und sozial selbstverantwortliche Lebensgestaltung eintreten, nicht an eine höhere Macht glauben und religiöse Dogmen ablehnen. Sie verstehen sich als Atheisten, Agnostiker bzw. Skeptiker und treten für einen säkularen Humanismus ein. Im engeren Sinne bezeichnet der Begriff Anhänger der Freidenkerbewegung, insbesondere Mitglieder von Freidenkerverbänden. (de)
- Libera penso estas filozofia koncepto laŭ kiu ĉiu persono devas starigi pozicion koncerne veron laŭ logiko, eksperimento, persona sperto kaj impresionismo, sen esti bazita sur mondkoncepto de aparta aŭtoritato, tradicio aŭ religia dogmo, malakceptante fidon. La kogna apliko de libera penso nomiĝas "libera pensado" kaj ĝia plenumanto nomiĝas "libera pensulo". Liberpensado estas doktrino, deveninta el Anglio ekde la 17-a jarcento, por priskribi la liberan praktikon, kiu tiam disvolviĝis al religiaj tradicioj kaj la kristana dogmo. La liberpensado volas por sia celo ricevi objektivajn rezultojn per senantaŭjuĝa esplorado de la naturo, de la materio, de la historio de la homaro, kaj precipe de la . Tial ĝi preteras la malhelpojn al la libera pensado, evoluiĝintajn dum la jarcentoj, superstiĉon, religion, ŝovinismon kaj naciecon. La termino ofte asociiĝas kun kritiko de religio, herezo, agnostikismo kaj ateismo. La radikoj de la principo de libera pensado kuŝas jam en la antikva epoko, kiam kritika pensado kontraŭ religio, la establo kaj normoj, floris en la helena epoko. Tio estis parte danke al la doktrino de Sokrato, kiu vivis kelkajn jardekojn antaŭe. Multaj ankaŭ atribuas influon de la protestanta reformacio, la renesanco kaj la klerismo al la libera pensado en la okcidento. La jaro 1600 estas konsiderata de multaj kiel mejloŝtono en la historio de libera penso pro la ekzekuto de Giordano Bruno, dominikana monaĥo, astronomo, sciencisto kaj itala filozofo ekzekutita pro kontraŭdiro inter astronomia teorio kaj la dogmo de la katolika eklezio. La liberpensadon antaŭenigis en Eŭropo edukitaj filozofoj kiel John Locke kaj Voltaire. En Usono fine de la 19a kaj frua 20a jarcentoj disvolviĝis socia movado samnoma (Freethought, Liberpensa) kun anarkiismaj trajtoj, pledante kritikon de la religia establo kaj igante la individuon libera politike kaj spirite. Ĝiaj ideoj estis subtenataj de filozofaj periodaĵoj kiel Liberty kaj de diversaj anarki-individuismaj pensuloj. (eo)
- Freethought (sometimes spelled free thought) is an epistemological viewpoint which holds that beliefs should not be formed on the basis of authority, tradition, revelation, or dogma, and that beliefs should instead be reached by other methods such as logic, reason, and empirical observation. According to the Oxford English Dictionary, a freethinker is "a person who forms their own ideas and opinions rather than accepting those of other people, especially in religious teaching." In some contemporary thought in particular, free thought is strongly tied with rejection of traditional social or religious belief systems. The cognitive application of free thought is known as "freethinking", and practitioners of free thought are known as "freethinkers". Modern freethinkers consider free thought to be a natural freedom from all negative and illusive thoughts acquired from society. The term first came into use in the 17th century in order to refer to people who inquired into the basis of traditional beliefs which were often accepted unquestioningly. Today, freethinking is most closely linked with deism, secularism, atheism, agnosticism, humanism, anti-clericalism, and religious critique. The Oxford English Dictionary defines freethinking as, "The free exercise of reason in matters of religious belief, unrestrained by deference to authority; the adoption of the principles of a free-thinker." Freethinkers hold that knowledge should be grounded in facts, scientific inquiry, and logic. The skeptical application of science implies freedom from the intellectually limiting effects of confirmation bias, cognitive bias, conventional wisdom, popular culture, urban myth, prejudice, or sectarianism. Two major flaws of freethought are that majority of human epistemic interactions with the world are based on belief alone (eg. existence of the world, other minds, existence of the past, memory, etc.); and secondly that freethought itself is not based on logic, reason, or empirical observation as there is no way to logically or reasonably derive that freethought is deontologically valid. In such freethought can only be warranted through exercise of circular logic and hence any statements in support of freethinking are bound to beg the question. (en)
- Un librepensador es una persona que sostiene que las posiciones referentes a la verdad deben formarse sobre la base de la lógica, la razón y el empirismo en lugar de la autoridad, la tradición, la revelación o algún dogma en particular. Cualquier juicio así constituido debe llamarse «librepensamiento» y quienes lo formulan son «librepensadores», personas que constituyen sus opiniones y certezas sobre un análisis imparcial de hechos y son dueñas de sus propias decisiones, independientemente de la imposición dogmática de cualquier institución, religión, tradición, tendencia política o cualquier movimiento activista que busque imponer su punto de vista ideológico o cosmovisión filosófica. (es)
- Librepentsalaria delakoa egiari dagokionez iritzi bat izateko logika, arrazoia, eta enpirismoan oinarritua egon beharra duela defendatzen duen pertsona da, eta ez agintea, usadioa edota bestelako dogmetan. Alegia, gauzei buruzko iritzi egoki bat izateko analisi arrazionala eta kritikoa beharrezkoak direla. Joera filosofiko honi librepentsamendua deritzo. Joera honek maiz erlijioarekin talka egiten du, erlijioa nagusiki sinismenetan oinarritua baitago eta librepentsalariek maiz erlijioa zalantzan jartzeko joera dute, agnostizismo, laizismo, ateismo eta arrazionalismora joz. Era berean, librepentsalariaren kontzeptua sarri eszeptizismoa eta humanismoari lotua agertzen da, eta historiako zenbait alditan baita masoneria eta anarkismoari ere. (eu)
- Pemikiran bebas adalah pandangan filosofis yang menyatakan opini harus dibentuk berdasarkan ilmu pengetahuan, logika, dan akal, dan tidak boleh dipengaruhi oleh kekuasaan, tradisi, dogma, dan agama. Tahun 1600 dianggap sebagai dimulainya era pemikiran bebas modern, ditandai dengan penghukuman mati Giordano Bruno, mantan Pendeta Dominikan. (in)
- La notion de libre-pensée, apparue pour la première fois dans un discours de Victor Hugo de 1850, désigne un mode de pensée et d'action débarrassé des postulats religieux, philosophiques, idéologiques ou politiques, mais se fierait principalement aux propres expériences existentielles du libre-penseur, à la logique et à la raison (rationalisme, empirisme pour se faire une opinion, doute pour éviter tout dogme). Dans la pratique, même si tous les libre-penseurs s'affirment rationalistes, leur idéal est difficile à atteindre et la nature contestataire des mouvements libres-penseurs, l'opposition en particulier aux autorités et aux dogmes religieux qui y est centrale, ainsi que les divergences sur les moyens à employer pour parvenir à des sociétés moins inéquitables, ont mené à des scissions entre libres-penseurs athées, agnostiques ou déistes (fr)
- ( 비슷한 이름의 사상의 자유, 자유의지에 관해서는 해당 문서를 참조하십시오.) 자유사상(自由思想)은 인간의 생활양식과 사고방식이 과학, 논리, 이성을 기반으로 형성되어야 하고, 특정한 권위, 전통과 다양한 도그마로부터 자유로워야 한다는 철학적 입장이다. 자유사상은 확실한 지식과 이성에 기초하지 않고 특정 생각을 받아들이거나 거절해서는 안된다고 본다. (ko)
- Un libero pensatore è un individuo che rivendica la possibilità di esprimersi liberamente e di manifestare la propria opinione senza essere impedito o censurato da qualche autorità. Onore ai martiri del libero pensiero, Giordano Bruno e Francisco Ferrer, cartolina illustrata ed. Giulio Tuzzi, Roma, 1912 (it)
- 自由思想（じゆうしそう：Freethought、Freethinking）とは信条が科学、論理、理性に基づいて形成されなければならず、権威、伝統や様々なドグマによってはならないと考える思想的な立場。 自由思想は確かな知識や理性に基づかずに特定の考えを受け入れたり拒絶したりしてはならないと考える。自由思想家は事実、科学的探求、理論に基づくべきであり、いかなる事実的／論理的誤謬、権威の影響、認知バイアス、常識、大衆文化、偏見、党派主義、伝統、都市伝説、あらゆる種類のドグマから独立して信条を構築するよう努める。宗教に適用されれば、自由思想家は通常、既知の事実、確立した科学理論に比べて宗教的な教義や超自然現象はそれを支持する不十分な証拠しかないと考えた。19世紀のイギリスの数学者は「クリフォードのクレド」によって自由思想の前提を上手く表現した。 (ja)
- Vrijdenkerij (in België: vrijzinnigheid) of vrijdenken, is de opvatting dat men zich in het denken uitsluitend door de rede, wetenschap en logica laat leiden en niet door (autoriteits)geloof, traditie of paradigma. Vrijdenkers keren zich tegen elke vorm van dogma. (nl)
- Pensamento livre, ou Livre-pensamento é o ponto de vista, filosófico ou não, que sustenta que os fenômenos e todas as coisas devem ser formados a partir da ciência, da lógica e da razão e não devem ser influenciados por nenhuma tradição, autoridade ou qualquer dogma, cujo adepto se proclama livre-pensador e cuja aplicação por vezes é chamada de livre pensar. (pt)
- Wolnomyślicielstwo (ang. free-thinking) – ideologia, ruch społeczny zapoczątkowany w dobie Oświecenia przeciwny wszelkim dogmatom, zasadzający się na poglądzie, iż sądy należy formułować na podstawie wiedzy naukowej i rozumowania logicznego, bez odwoływania się do argumentów religijnych czy tradycji; określenie wolnomyśliciel bywa traktowane jako synonim określenia ateista, chociaż wolnomyśliciel niekoniecznie jest ateistą. Według wolnomyślicielstwa stanowiska dotyczące prawdy należy formować wyłącznie na podstawie logiki, rozumu i empiryzmu, a nie autorytetu, tradycji, objawienia lub dogmatu. Według Oxford English Dictionary wolnomyśliciel to „osoba, która kształtuje własne idee i opinie, a nie akceptuje poglądy innych ludzi, szczególnie w nauczaniu religii”. W szczególności w niektórych współczesnych myślach wolnomyślicielstwo jest silnie związane z odrzuceniem tradycyjnych systemów przekonań społecznych lub religijnych. (pl)
- Fritänkare i ordets vidsträcktare bemärkelse kallas den som särskilt i religiösa frågor vågar lita på sitt eget tänkande och förhåller sig fritt gentemot religion, dogmer och andra auktoriteter. Uttrycket uppstod i brittisk filosofisk litteratur i början av 1700-talet och används om anhängarna av deismen i Storbritannien och sådana tänkare i övriga Europa som i religiösa frågor intog en liknande ståndpunkt såsom Baruch Spinoza, Voltaire med flera. Teologen och filosofen John Toland (1670–1722) som var starkt påverkad av Spinoza kallade sig själv fritänkare och blev den som gav begreppet sin betydelse. Begreppet kan användas om personer som vill frigöra sig från kyrklig dogm, men även om mera generellt om vidsynta personer med Voltaire som mönster, eller personer som i Spinozas och Johann Gottlieb Fichtes anda är religiösa mystiker, men inom religionen söker andra banor än de vanliga. Ordet används ofta om gudsförnekare och ateister som helt vill frigöra sig från kyrkans inflytande. (sv)
- Свободомы́слие — течение общественной мысли, отвергающее религиозные запреты на рациональное осмысление догматов веры и отстаивающее свободу разума в поисках истины. Фиалка Виттрока или садовые анютины глазки считается символом свободомыслия. (ru)
- Вільнодумство — течія суспільної думки, що відкидає релігійні заборони на раціональне осмислення догматів віри і відстоює волю розуму в пошуках істини. (uk)
- 自由思想是一种知識論观点，认为事實应当由逻辑、推理和经验来作为基础，而非因权威、传统教条或是啟示而形成。根據牛津英語詞典，一個自由思想者是一個人形成自己的想法和意見時，非來自於接受其他人的想法和意見，或是宗教教導。尤其在當代的思想，自由思想與強烈地反對傳統社會或傳統信仰系統有很大關聯。对自由思想的应用“自由思考”，实践者称为“自由思想者”。現代的自由思想者認為，自由思想是來自社會負面和虛幻的想法而生的自然的思想自由。自由思想這個名詞來自於17世紀，為了顯示一些詢問傳統宗教信仰最基本義理的人。事實上，自由思想與世俗主義、無神論、不可知論、反教權主義、較相近。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- El lliurepensament és una actitud filosòfica d'afirmació de la capacitat de l'ésser humà de no trobar-se subjectat a cap autoritat dogmàtica, sigui de la naturalesa que sigui, i d'emprar l'anàlisi racional i crítica davant de tota proposició que empri argumentació d'autoritat. Aquesta actitud es troba llargament lligada a concepcions oposades que qüestionen la naturalesa de les religions, tals com l'ateisme, l'agnosticisme o el racionalisme. Igualment, la idea es troba relacionada amb l'escepticisme i l'humanisme i en l'essència de la francmaçoneria i l'anarquisme contemporanis. (ca)
- Un librepensador es una persona que sostiene que las posiciones referentes a la verdad deben formarse sobre la base de la lógica, la razón y el empirismo en lugar de la autoridad, la tradición, la revelación o algún dogma en particular. Cualquier juicio así constituido debe llamarse «librepensamiento» y quienes lo formulan son «librepensadores», personas que constituyen sus opiniones y certezas sobre un análisis imparcial de hechos y son dueñas de sus propias decisiones, independientemente de la imposición dogmática de cualquier institución, religión, tradición, tendencia política o cualquier movimiento activista que busque imponer su punto de vista ideológico o cosmovisión filosófica. (es)
- Pemikiran bebas adalah pandangan filosofis yang menyatakan opini harus dibentuk berdasarkan ilmu pengetahuan, logika, dan akal, dan tidak boleh dipengaruhi oleh kekuasaan, tradisi, dogma, dan agama. Tahun 1600 dianggap sebagai dimulainya era pemikiran bebas modern, ditandai dengan penghukuman mati Giordano Bruno, mantan Pendeta Dominikan. (in)
- ( 비슷한 이름의 사상의 자유, 자유의지에 관해서는 해당 문서를 참조하십시오.) 자유사상(自由思想)은 인간의 생활양식과 사고방식이 과학, 논리, 이성을 기반으로 형성되어야 하고, 특정한 권위, 전통과 다양한 도그마로부터 자유로워야 한다는 철학적 입장이다. 자유사상은 확실한 지식과 이성에 기초하지 않고 특정 생각을 받아들이거나 거절해서는 안된다고 본다. (ko)
- Un libero pensatore è un individuo che rivendica la possibilità di esprimersi liberamente e di manifestare la propria opinione senza essere impedito o censurato da qualche autorità. Onore ai martiri del libero pensiero, Giordano Bruno e Francisco Ferrer, cartolina illustrata ed. Giulio Tuzzi, Roma, 1912 (it)
- 自由思想（じゆうしそう：Freethought、Freethinking）とは信条が科学、論理、理性に基づいて形成されなければならず、権威、伝統や様々なドグマによってはならないと考える思想的な立場。 自由思想は確かな知識や理性に基づかずに特定の考えを受け入れたり拒絶したりしてはならないと考える。自由思想家は事実、科学的探求、理論に基づくべきであり、いかなる事実的／論理的誤謬、権威の影響、認知バイアス、常識、大衆文化、偏見、党派主義、伝統、都市伝説、あらゆる種類のドグマから独立して信条を構築するよう努める。宗教に適用されれば、自由思想家は通常、既知の事実、確立した科学理論に比べて宗教的な教義や超自然現象はそれを支持する不十分な証拠しかないと考えた。19世紀のイギリスの数学者は「クリフォードのクレド」によって自由思想の前提を上手く表現した。 (ja)
- Vrijdenkerij (in België: vrijzinnigheid) of vrijdenken, is de opvatting dat men zich in het denken uitsluitend door de rede, wetenschap en logica laat leiden en niet door (autoriteits)geloof, traditie of paradigma. Vrijdenkers keren zich tegen elke vorm van dogma. (nl)
- Pensamento livre, ou Livre-pensamento é o ponto de vista, filosófico ou não, que sustenta que os fenômenos e todas as coisas devem ser formados a partir da ciência, da lógica e da razão e não devem ser influenciados por nenhuma tradição, autoridade ou qualquer dogma, cujo adepto se proclama livre-pensador e cuja aplicação por vezes é chamada de livre pensar. (pt)
- Свободомы́слие — течение общественной мысли, отвергающее религиозные запреты на рациональное осмысление догматов веры и отстаивающее свободу разума в поисках истины. Фиалка Виттрока или садовые анютины глазки считается символом свободомыслия. (ru)
- Вільнодумство — течія суспільної думки, що відкидає релігійні заборони на раціональне осмислення догматів віри і відстоює волю розуму в пошуках істини. (uk)
- 自由思想是一种知識論观点，认为事實应当由逻辑、推理和经验来作为基础，而非因权威、传统教条或是啟示而形成。根據牛津英語詞典，一個自由思想者是一個人形成自己的想法和意見時，非來自於接受其他人的想法和意見，或是宗教教導。尤其在當代的思想，自由思想與強烈地反對傳統社會或傳統信仰系統有很大關聯。对自由思想的应用“自由思考”，实践者称为“自由思想者”。現代的自由思想者認為，自由思想是來自社會負面和虛幻的想法而生的自然的思想自由。自由思想這個名詞來自於17世紀，為了顯示一些詢問傳統宗教信仰最基本義理的人。事實上，自由思想與世俗主義、無神論、不可知論、反教權主義、較相近。 (zh)
- الفكر الحر (بالإنجليزية: Freethought) هو وجهة نظر معرفيّة تؤكد أن الآراء والمواقف التي تتعلق بالحقائق يجب أن تتشكل فقط على أساس المنطق والعقل والمنهج التجريبي وليس اعتمادًا على التقليد والعقائد والأفكار المسبقة. يُعرِّف قاموس أوكسفورد الإنجليزي المُفكر الحر بأنه الشخص الذي يُكوِّن أفكاره وآراءه الخاصة بدلًا من تبني أفكار الآخرين وآرائهم خصوصًا فيما يتعلق بالدين، ويرتبط الفكر الحر بقوة برفض المعتقدات الاجتماعية أو الدينية التقليدية. ويُعرف التطبيق المعرفي للفكر الحر باسم «التفكير الحر»، ويعرف ممارسو الفكر الحر باسم «المفكرين الأحرار»، ويعتبر المفكرون الأحرار المعاصرون أن الفكر الحر هو حرية طبيعية من كل الأفكار السلبية والخادعة التي تكتسب من المجتمع. (ar)
- Volná myšlenka je antiklerikální a ateistické hnutí. Volná myšlenka byla výrazem liberálního myšlení konce 19. a počátku 20. století. Jejím programem byla odluka státu od církve. Nejznámějším volnomyšlenkářem byl anarchista Francisco Ferrer Guardia. Volná myšlenka byla obnovena v lednu 1990, nemá však právní kontinuitu s prvorepublikovou Volnou myšlenkou, rovněž faktická kontinuita je pochybná. (cs)
- Freidenker ist historisch eine allgemeine Bezeichnung für Personen, die den Anspruch erheben, dass sich ihr Denken nur durch die Evidenz der Sache und nicht durch eine Autorität bestimmen lässt. In diesem Sinn wurde der Begriff verwendet, als er ab dem ausgehenden 17. Jahrhundert von englischen Aufklärern eingeführt wurde und sich im 18. Jahrhundert auch in Frankreich einbürgerte. Da die Forderung, Behauptungen ohne kritische Prüfung für absolut wahr zu halten, damals nur für religiöse Lehren erhoben wurde, machten die Freidenker ihren Anspruch in erster Linie bei der Zurückweisung solcher Lehren geltend. Damit war zunächst nicht zwangsläufig eine Absage an jede Form von Religion verbunden, doch wurden die Freidenker von ihren Gegnern als Atheisten bekämpft. Daraus ergab sich ab dem 18. Ja (de)
- Libera penso estas filozofia koncepto laŭ kiu ĉiu persono devas starigi pozicion koncerne veron laŭ logiko, eksperimento, persona sperto kaj impresionismo, sen esti bazita sur mondkoncepto de aparta aŭtoritato, tradicio aŭ religia dogmo, malakceptante fidon. En Usono fine de la 19a kaj frua 20a jarcentoj disvolviĝis socia movado samnoma (Freethought, Liberpensa) kun anarkiismaj trajtoj, pledante kritikon de la religia establo kaj igante la individuon libera politike kaj spirite. Ĝiaj ideoj estis subtenataj de filozofaj periodaĵoj kiel Liberty kaj de diversaj anarki-individuismaj pensuloj. (eo)
- Freethought (sometimes spelled free thought) is an epistemological viewpoint which holds that beliefs should not be formed on the basis of authority, tradition, revelation, or dogma, and that beliefs should instead be reached by other methods such as logic, reason, and empirical observation. According to the Oxford English Dictionary, a freethinker is "a person who forms their own ideas and opinions rather than accepting those of other people, especially in religious teaching." In some contemporary thought in particular, free thought is strongly tied with rejection of traditional social or religious belief systems. The cognitive application of free thought is known as "freethinking", and practitioners of free thought are known as "freethinkers". Modern freethinkers consider free thought to (en)
- Librepentsalaria delakoa egiari dagokionez iritzi bat izateko logika, arrazoia, eta enpirismoan oinarritua egon beharra duela defendatzen duen pertsona da, eta ez agintea, usadioa edota bestelako dogmetan. Alegia, gauzei buruzko iritzi egoki bat izateko analisi arrazionala eta kritikoa beharrezkoak direla. Joera filosofiko honi librepentsamendua deritzo. (eu)
- La notion de libre-pensée, apparue pour la première fois dans un discours de Victor Hugo de 1850, désigne un mode de pensée et d'action débarrassé des postulats religieux, philosophiques, idéologiques ou politiques, mais se fierait principalement aux propres expériences existentielles du libre-penseur, à la logique et à la raison (rationalisme, empirisme pour se faire une opinion, doute pour éviter tout dogme). (fr)
- Wolnomyślicielstwo (ang. free-thinking) – ideologia, ruch społeczny zapoczątkowany w dobie Oświecenia przeciwny wszelkim dogmatom, zasadzający się na poglądzie, iż sądy należy formułować na podstawie wiedzy naukowej i rozumowania logicznego, bez odwoływania się do argumentów religijnych czy tradycji; określenie wolnomyśliciel bywa traktowane jako synonim określenia ateista, chociaż wolnomyśliciel niekoniecznie jest ateistą. (pl)
- Fritänkare i ordets vidsträcktare bemärkelse kallas den som särskilt i religiösa frågor vågar lita på sitt eget tänkande och förhåller sig fritt gentemot religion, dogmer och andra auktoriteter. Uttrycket uppstod i brittisk filosofisk litteratur i början av 1700-talet och används om anhängarna av deismen i Storbritannien och sådana tänkare i övriga Europa som i religiösa frågor intog en liknande ståndpunkt såsom Baruch Spinoza, Voltaire med flera. Ordet används ofta om gudsförnekare och ateister som helt vill frigöra sig från kyrkans inflytande. (sv)
|
