| dbo:abstract
|
- Marianne Adelaide Hedwig DOHM, origine: SCHLESINGER (naskiĝis la 20-an de septembro 1831, mortis la 1-an de junio 1919) estis germana verkistino kaj pionirino de la virina movado en Germanio. Kiel filino de tabak-fabrikanto ŝi naskiĝis en Berlino. Ŝiaj gepatroj en la jaro 1817 transiris de la judismo al la protestantismo. Ili havis 18 idojn, kaj la patrino ofte batis la infanojn. En sia romano Schicksale einer Seele (1899) Hedwig Dohm priskribis siajn suferojn dum tiu ĉi tempo. Kiel junulino Hedwig ege multe legis – plej ofte kaŝite, ĉar la familio postulis, ke ŝi koncentriĝu al la dommastrumado. Kiam ŝi havis 18 jarojn, ŝi fine rajtis viziti seminarion por instruistinoj. Tamen ŝi post ioma tempo ĉesigis la studadon por edziniĝi al Ernst Dohm, ĉefredaktoro de la satira ĵurnalo Kladderadatsch. Ili havis kvin idojn: La sola filo mortis en la aĝo de 11 jaroj, sed Hedwig Dohm ebligis al siaj kvar filinoj bonan klerigon. La geedzoj havis viglajn rilatojn al la Berlina intelektularo, krome Hedwig aŭtodidakte lernis ĉion necesan por verki sian unuan publikaxjon: Die spanische Nationalliteratur in ihrer geschichtlichen Entwicklung (= La hispana nacia literaturo en sia historia evoluo), kiu aperis en 1867. Komence de la 1870-aj jaroj Hedwig Dohm ekokupiĝis pli profunde pri la rajtoj de la virinoj. Ŝiaj idealoj estis pli radikalaj ol tiuj de la tiutempa virina movado, kaj ŝiaj unuaj kvar verkoj rikoltis aŭ malatenton aŭ akran kritikon. En la jaro 1883 Ernst Dohm mortis. Dum pluraj jaroj Hedwig Dohm nenion publikigis, nur ekde 1890 ŝi denove verkis: ĉefe romanojn, teatraĵojn kaj rakontojn. En 1888 ŝi estis unu el la fondintinoj de la virina asocio Reform, kiu inter alie postulis, ke virinoj rajtu studi en universitatoj. Ŝi publikigis du pliajn verkojn: En Die Antifeministen (= La kontraŭfeministoj), kiu aperis en 1902, ŝi humure komentis la ideologion de siaj kontraŭuloj. Die Mütter (= La patrinoj), el ja jaro 1903, temis pri patrina amo, kiu laŭ Hedwig Dohm ne estas natura instinkto, sed konduto edukata al la virinoj. Ŝi proponis, ke por ebligi al la patrinoj labori profesie, la endomajn laborojn kaj la infanvartadon transprenu institucioj. Ŝi estis konvinkita, ke ekonomia sendependeco de la virinoj estas la sola vojo al samrajta partnereco. Krome ŝi postulis la balotrajton por virinoj. Dum la Unua Mondmilito ŝi iĝis fervora pacifistino. Ŝia verko Der Missbrauch des Todes (=La misuzo de la morto) esprimis profundan pesimismon kauzatan de la milita kruelo. Hedwig Dohm mortis en Berlino. El ŝiaj posteuloj menciindas ŝia nepino Katharina Mann, kiu en la jaro 1905 edziniĝis al la verkisto Thomas Mann. (eo)
- Hedwig Dohm (nacida Marianne Adelaide Hedwig Schlesinger, Berlín, 20 de septiembre de 1831-1 de junio de 1919) fue una escritora y feminista alemana. Fue una de las primeras teóricas en defender que los comportamientos específicos del sexo provienen de la cultura, y no de una determinación biológica. (es)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm (geborene Schlesinger; * 20. September 1831 in Berlin; † 1. Juni 1919 ebenda) war eine deutsche Schriftstellerin und Frauenrechtlerin. Sie war eine der ersten feministischen Theoretikerinnen, die geschlechtsspezifische Verhaltensweisen auf die kulturelle Prägung zurückführte statt auf biologische Determination. (de)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm (née Schlesinger, later Schleh; 20 September 1831 – 1 June 1919) was a German feminist and author. She was one of the first feminist thinkers to see gender roles as a result of socialization and not biological determinism. (en)
- Hedwig Dohm (née Marianne Adelaide Hedwig Schlesinger le 20 septembre 1831 à Berlin et morte le 1er juin 1919 dans cette même ville) est une écrivaine et féministe allemande. Elle est l'une des premières théoriciennes, pour qui les comportements spécifiques au sexe viennent d'un arrière-plan culturel plutôt que d'une détermination biologique. (fr)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm, nata Schlesinger (Berlino, 20 settembre 1831 – Berlino, 1º giugno 1919), è stata una scrittrice e femminista tedesca.Fu una delle prime teoriche femministe e attribuì gli specifici comportamenti di genere a influenze culturali piuttosto che alla determinazione biologica. (it)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm z domu Schleh (ur. 20 września 1831, zm. 1 czerwca 1919) – niemiecka pisarka i radykalna działaczka o prawa kobiet. Pobierała nauki w seminarium nauczycielskim, które zarzuciła wychodząc za mąż za , redaktora satyrycznej gazety „Kladderadatsch”. W 1873 r. domagała się prawa głosowania dla kobiet. W 1888 r. współzakładała Stowarzyszenie Kobiet „Reforma”, dążące do koedukacji, materialnej wolności i możliwości w pełni swobodnego wyboru zawodu dla płci żeńskiej. W 1902 r. zaczęła w Berlinie wydawać czasopismo „Antyfeminiści. Księga obrony” („Die Antifeministen. Ein Buch der Verteidigung”), na łamach którego opublikowała pierwszą w historii analizę antyfeminizmu: Dohm podzieliła przedstawicieli męskiego antyfeminizmu na „starowierców”, „obrońców męskości”, „praktycznych egoistów” oraz „rycerzy mater dolorosa”, zaś do przedstawicielek antyfeminizmu żeńskiego zaliczyła pisarki , Ellen Key oraz Lou Andreas-Salomé. Jej córką była , aktorka i żona matematyka Alfreda, wnuczką zaś – , żona pisarza Thomasa Manna. (pl)
- Hedwig Dohm, geboren als Marianne Adelaide Hedwig Jülich (20 september 1831, Berlijn - aldaar, 4 juni 1919), was een Duitse feministische schrijfster. Haar werken zijn van groot belang geweest voor de vrouwenrechten, waaronder het stemrecht voor vrouwen. (nl)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm, född Schlesinger den 20 september 1831 i Berlin, död den 1 juni 1919 i samma stad, var en tysk författare, skriftställare och feminist. (sv)
|
| rdfs:comment
|
- Hedwig Dohm (nacida Marianne Adelaide Hedwig Schlesinger, Berlín, 20 de septiembre de 1831-1 de junio de 1919) fue una escritora y feminista alemana. Fue una de las primeras teóricas en defender que los comportamientos específicos del sexo provienen de la cultura, y no de una determinación biológica. (es)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm (geborene Schlesinger; * 20. September 1831 in Berlin; † 1. Juni 1919 ebenda) war eine deutsche Schriftstellerin und Frauenrechtlerin. Sie war eine der ersten feministischen Theoretikerinnen, die geschlechtsspezifische Verhaltensweisen auf die kulturelle Prägung zurückführte statt auf biologische Determination. (de)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm (née Schlesinger, later Schleh; 20 September 1831 – 1 June 1919) was a German feminist and author. She was one of the first feminist thinkers to see gender roles as a result of socialization and not biological determinism. (en)
- Hedwig Dohm (née Marianne Adelaide Hedwig Schlesinger le 20 septembre 1831 à Berlin et morte le 1er juin 1919 dans cette même ville) est une écrivaine et féministe allemande. Elle est l'une des premières théoriciennes, pour qui les comportements spécifiques au sexe viennent d'un arrière-plan culturel plutôt que d'une détermination biologique. (fr)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm, nata Schlesinger (Berlino, 20 settembre 1831 – Berlino, 1º giugno 1919), è stata una scrittrice e femminista tedesca.Fu una delle prime teoriche femministe e attribuì gli specifici comportamenti di genere a influenze culturali piuttosto che alla determinazione biologica. (it)
- Hedwig Dohm, geboren als Marianne Adelaide Hedwig Jülich (20 september 1831, Berlijn - aldaar, 4 juni 1919), was een Duitse feministische schrijfster. Haar werken zijn van groot belang geweest voor de vrouwenrechten, waaronder het stemrecht voor vrouwen. (nl)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm, född Schlesinger den 20 september 1831 i Berlin, död den 1 juni 1919 i samma stad, var en tysk författare, skriftställare och feminist. (sv)
- Marianne Adelaide Hedwig DOHM, origine: SCHLESINGER (naskiĝis la 20-an de septembro 1831, mortis la 1-an de junio 1919) estis germana verkistino kaj pionirino de la virina movado en Germanio. Kiel filino de tabak-fabrikanto ŝi naskiĝis en Berlino. Ŝiaj gepatroj en la jaro 1817 transiris de la judismo al la protestantismo. Ili havis 18 idojn, kaj la patrino ofte batis la infanojn. En sia romano Schicksale einer Seele (1899) Hedwig Dohm priskribis siajn suferojn dum tiu ĉi tempo. (eo)
- Marianne Adelaide Hedwig Dohm z domu Schleh (ur. 20 września 1831, zm. 1 czerwca 1919) – niemiecka pisarka i radykalna działaczka o prawa kobiet. Pobierała nauki w seminarium nauczycielskim, które zarzuciła wychodząc za mąż za , redaktora satyrycznej gazety „Kladderadatsch”. W 1873 r. domagała się prawa głosowania dla kobiet. W 1888 r. współzakładała Stowarzyszenie Kobiet „Reforma”, dążące do koedukacji, materialnej wolności i możliwości w pełni swobodnego wyboru zawodu dla płci żeńskiej. W 1902 r. zaczęła w Berlinie wydawać czasopismo „Antyfeminiści. Księga obrony” („Die Antifeministen. Ein Buch der Verteidigung”), na łamach którego opublikowała pierwszą w historii analizę antyfeminizmu: Dohm podzieliła przedstawicieli męskiego antyfeminizmu na „starowierców”, „obrońców męskości”, „prakty (pl)
|
