| dbo:abstract
|
- En metrologia, un patró, patró de mesura, estàndard o prototip és el primer objecte que es pren com a estàndard d'alguna quantitat física per a mesurar aquesta quantitat. Ans al contrari del prototip industrial que canvia en cada fase de desenvolupament d'un producte, se cerca un màxim de garanties per que el prototip metrològic no canvia mai. Qualsevol patró té una incertesa estàndard, una valor d'error de mesura dins del qual el patró s'aplica. Abans dels patrons universals, o del sistema mètric decimal, introduït per la revolució francesa, cada ciutat o entitat política tenia el seu patró local, el que dificultava evidentment la comunicació. Així la ciutat de Barcelona a l'antic règim tenia la «canya de pedra» com a patró i la ciutat de Lieja tenia el «peu de Sant Llambert» i el «peu carolingí». El problema de la definició univoca d'un patró eren i són les variacions dogudes a l'expansió sota influència, per exemple, de la temperatura i l'error de mesura. Per a la mesura del temps, es va evolucionar de l'hora romana relativa (un dotzena part del temps entre l'alba i la posta del sol) que podia variar –a Roma– entre 44 minuts a l'hivern i 75 minuts a l'estiu a l'hora estandarditzada. El problema bàsic del patró és que cal poder comparar una variable (longitud, temps, pes, volum, temperatura, valor…) amb un criteri él més invariable possible. En economia, durant de molt de temps es va utilitzar el valor de l'or (considerat com invariable) per a comparar el valor de la moneda de diferents països com a variable per mesurar. Al Sistema Internacional d'Unitats (SI), l'únic prototip que encara s'utilitza poc o gaire, és el patró o prototip del kilogram, un cilindre sòlid de platí i iridi guardat a l'Oficina Internacional de Pesos i Mesures a Sèvres, a França que per definició és la massa d'un kilogram. Moltes nacions fan còpies d'aquest prototip per representar l'estàndard nacional. (ca)
- Etalon měřicí jednotky anebo stupnice určité veličiny je měřidlo či ztělesněná míra, sloužící k realizaci a uchovávání této jednotky nebo stupnice a k jejímu přenosu na měřidla nižší přesnosti. Uchováváním etalonu se rozumí všechny úkony potřebné k zachování metrologických charakteristik etalonu ve stanovených mezích. (cs)
- En metrologio, etalono estas la realiĝo de donita grando, kies valoro estas konata tre ekzakte, ekzemple la etalona metro aŭ 10 mm-gaŭĝo.Etalono povas esti uzata por referenci aliajn etalonojn kun malpli granda ekzakteco aŭ samgrandajn mezurajn aĵojn. (eo)
- Ein Normal ist ein metrologischer Vergleichsgegenstand, ein Vergleichsmaterial oder ein genaues Messgerät, der bzw. das bei einer Messung verwendet wird oder zur Kalibrierung anderer Messgeräte dient. Normale bilden eine Kalibrierhierarchie, innerhalb derer nach unten die Genauigkeit zwangsläufig abnimmt. An der Spitze der Kalibrierhierarchie stehen meist nationale oder internationale Normale, die gleichzeitig Primärnormale sind. Als Primärnormale bezeichnet man solche Normale, die die höchsten Anforderungen erfüllen. Dies bedeutet die fundamentale Realisierung einer Einheit entsprechend der gültigen internationalen Definition mit der nach dem aktuellen Stand der Technik niedrigstmöglichen Unsicherheit. Im gesetzlichen Messwesen sind nationale oder internationale Normale gesetzlich verbindliche Grundlagen für die entsprechende physikalische Größe. Durch diese Struktur wird erreicht, dass die Einheiten des internationalen Einheitensystems (SI) weltweit konsistent (im Rahmen der Messunsicherheiten) verfügbar sind. Werden an einem Ort häufig Normale verwendet, werden sie hier ebenfalls hierarchisch eingesetzt. Routinemäßig benutzte Gebrauchsnormale werden dann regelmäßig durch ein Bezugsnormal kalibriert. Gegebenenfalls geschieht dies auch über Zwischenstufen, deren Normale dann Normale höherer (zweiter, dritter) Ordnung sind. Diese Messmittelüberwachung dient der Qualitätssicherung. Auch Bezugs- oder Werknormale müssen weiter auf die nationalen Normale zurückgeführt werden. Dazu dienen Kalibrierdienste und Dienstleistungen metrologischer Institute. Auch hier wird in der Regel jeweils wieder mit Gebrauchs- und Bezugsnormalen gearbeitet, die auf höchster Ebene zugleich Sekundär- bzw. Primärnormale sind. Normale können sein:
* Maßverkörperungen, auch als Etalon bezeichnet,
* Messgeräte,
* Messsysteme oder
* Referenzmaterial und sollen die jeweilige Einheit (bzw. einen oder mehrere Größenwerte) festlegen, verkörpern, bewahren oder reproduzieren. (de)
- En metrología (la ciencia de la medición), un estándar (o etalon) es un , sistema o experimento que tiene una relación definida con una unidad de medida de una cantidad física. Las normas son la referencia fundamental para un sistema de pesos y medidas, con el que se comparan todos los otros dispositivos de medición. Los estándares históricos de longitud, volumen y masa fueron definidos por muchas autoridades diferentes, lo que resultó en confusión e inexactitud de las mediciones. Las mediciones modernas se definen en relación con los objetos de referencia estandarizados internacionalmente, que se utilizan en condiciones de laboratorio cuidadosamente controladas para definir las unidades de longitud, masa, potencial eléctrico y otras cantidades físicas. (es)
- En métrologie, un étalon est la matérialisation d'une grandeur donnée dont on connaît la valeur avec une grande exactitude, par exemple le mètre étalon ou une cale étalon de 10 mm. Un étalon peut servir à étalonner d'autres étalons de moindre exactitude ou des équipements de mesure de la même grandeur. (fr)
- In metrology (the science of measurement), a standard (or etalon) is an object, system, or experiment that bears a defined relationship to a unit of measurement of a physical quantity. Standards are the fundamental reference for a system of weights and measures, against which all other measuring devices are compared. Historical standards for length, volume, and mass were defined by many different authorities, which resulted in confusion and inaccuracy of measurements. Modern measurements are defined in relationship to internationally standardized reference objects, which are used under carefully controlled laboratory conditions to define the units of length, mass, electrical potential, and other physical quantities. (en)
- Un campione è un oggetto, uno strumento o un sistema di misura, destinato a fornire un riferimento rispetto ad una o più grandezze. Esso ha il compito di definire, realizzare, conservare e riprodurre unità di misura. La trasmissione (tra il campione e un altro strumento) della riferibilità di un'unità di misura (e conseguentemente della grandezza associata) viene realizzata tramite l'operazione di taratura. (it)
- Wzorzec jednostki miary, in. etalon (fr. étalon) – przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo jednej lub wielu wartości pewnej wielkości i służący jako . Istnieją 2 główne klasy wzorców jednostek miar:
* Definiowane na podstawie obiektywnych wartości związanych ze znanymi zjawiskami fizycznymi, możliwe zatem do odtworzenia pod warunkiem posiadania odpowiedniego wyposażenia. Przykładem jednostki tego typu może być metr, ustalony jako ułamek długości południka paryskiego (później definicja została zmieniona na równoważną, jednak znacznie precyzyjniejszą, opartą na prędkości światła w próżni).
* Ustalone umownie (wzorzec materialny), dla których wzorzec jest jednocześnie definicją. Przykładem jednostki tego typu jest kilogram, choć trudności związane ze stabilnością tak definiowanej miary i postęp techniki zachęcają do ustalenia nowej definicji opartej na powszechnie dostępnych, mierzalnych wartościach. Rozróżnia się 4 rodzaje etalonu:
* Etalon podstawowy – jest to etalon o najwyższych właściwościach metrologicznych odnoszących się do określonej wielkości. Etalonu tego nigdy nie używa się do pomiarów. Porównuje się go z etalonami świadkami i etalonami odniesienia.
* Etalon świadek – jest to etalon przeznaczony do kontrolowania niezmienności etalonu podstawowego lub zastępowania go w przypadku uszkodzenia lub zaginięcia.
* Etalon odniesienia – jest to etalon, z którym porównuje się etalony o mniejszej dokładności.
* Etalon kontrolny – jest to etalon wywzorcowany przez porównanie z etalonem odniesienia i służący do sprawdzania narzędzi pomiarowych użytkowych o mniejszej dokładności. (pl)
- Етало́н (англ. standard, фр. étalon, нім. normal) 1) Технічний засіб або комплекс технічних засобів, який забезпечує відтворення, зберігання і передачу розміру одиниці фізичної величини. Існують еталони частоти, маси, довжини, часу тощо. 2) Мірило, зразок. Редакція Закону України «Про метрологію та метрологічну діяльність», що набрала чинності з 1 січня 2016 року, дає таке визначення еталона: це реалізація визначення даної величини із встановленим значенням величини та пов'язаною з ним невизначеністю вимірювання, що використовується як основа для порівняння. (uk)
- Этало́н (англ. measurement standard, etalon, фр. étalon) — средство измерений (или комплекс средств измерений), обеспечивающее воспроизведение и хранение единицы физической величины для передачи её размера нижестоящим по поверочной схеме средствам измерений, выполненное по особой спецификации и официально утверждённое в качестве эталона. По метрологическому назначению эталоны делятся на первичные, вторичные и специальные. Первичный эталон служит для воспроизведения единицы с наивысшей в стране точностью. Значения вторичных эталонов устанавливаются по первичным. Вторичные эталоны создаются для организации поверочных работ и обеспечения сохранности первичного эталона. Специальный эталон служит для воспроизведения единицы в особых условиях, при которых первичный эталон не может быть использован. Единица, воспроизводимая с помощью специального эталона, по размеру должна быть согласована с единицей, воспроизводимой с помощью соответствующего первичного эталона. Первичные и специальные эталоны утверждаются в качестве государственных эталонов и являются исходными для страны. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Etalon měřicí jednotky anebo stupnice určité veličiny je měřidlo či ztělesněná míra, sloužící k realizaci a uchovávání této jednotky nebo stupnice a k jejímu přenosu na měřidla nižší přesnosti. Uchováváním etalonu se rozumí všechny úkony potřebné k zachování metrologických charakteristik etalonu ve stanovených mezích. (cs)
- En metrologio, etalono estas la realiĝo de donita grando, kies valoro estas konata tre ekzakte, ekzemple la etalona metro aŭ 10 mm-gaŭĝo.Etalono povas esti uzata por referenci aliajn etalonojn kun malpli granda ekzakteco aŭ samgrandajn mezurajn aĵojn. (eo)
- En metrología (la ciencia de la medición), un estándar (o etalon) es un , sistema o experimento que tiene una relación definida con una unidad de medida de una cantidad física. Las normas son la referencia fundamental para un sistema de pesos y medidas, con el que se comparan todos los otros dispositivos de medición. Los estándares históricos de longitud, volumen y masa fueron definidos por muchas autoridades diferentes, lo que resultó en confusión e inexactitud de las mediciones. Las mediciones modernas se definen en relación con los objetos de referencia estandarizados internacionalmente, que se utilizan en condiciones de laboratorio cuidadosamente controladas para definir las unidades de longitud, masa, potencial eléctrico y otras cantidades físicas. (es)
- En métrologie, un étalon est la matérialisation d'une grandeur donnée dont on connaît la valeur avec une grande exactitude, par exemple le mètre étalon ou une cale étalon de 10 mm. Un étalon peut servir à étalonner d'autres étalons de moindre exactitude ou des équipements de mesure de la même grandeur. (fr)
- In metrology (the science of measurement), a standard (or etalon) is an object, system, or experiment that bears a defined relationship to a unit of measurement of a physical quantity. Standards are the fundamental reference for a system of weights and measures, against which all other measuring devices are compared. Historical standards for length, volume, and mass were defined by many different authorities, which resulted in confusion and inaccuracy of measurements. Modern measurements are defined in relationship to internationally standardized reference objects, which are used under carefully controlled laboratory conditions to define the units of length, mass, electrical potential, and other physical quantities. (en)
- Un campione è un oggetto, uno strumento o un sistema di misura, destinato a fornire un riferimento rispetto ad una o più grandezze. Esso ha il compito di definire, realizzare, conservare e riprodurre unità di misura. La trasmissione (tra il campione e un altro strumento) della riferibilità di un'unità di misura (e conseguentemente della grandezza associata) viene realizzata tramite l'operazione di taratura. (it)
- Етало́н (англ. standard, фр. étalon, нім. normal) 1) Технічний засіб або комплекс технічних засобів, який забезпечує відтворення, зберігання і передачу розміру одиниці фізичної величини. Існують еталони частоти, маси, довжини, часу тощо. 2) Мірило, зразок. Редакція Закону України «Про метрологію та метрологічну діяльність», що набрала чинності з 1 січня 2016 року, дає таке визначення еталона: це реалізація визначення даної величини із встановленим значенням величини та пов'язаною з ним невизначеністю вимірювання, що використовується як основа для порівняння. (uk)
- En metrologia, un patró, patró de mesura, estàndard o prototip és el primer objecte que es pren com a estàndard d'alguna quantitat física per a mesurar aquesta quantitat. Ans al contrari del prototip industrial que canvia en cada fase de desenvolupament d'un producte, se cerca un màxim de garanties per que el prototip metrològic no canvia mai. Qualsevol patró té una incertesa estàndard, una valor d'error de mesura dins del qual el patró s'aplica. (ca)
- Ein Normal ist ein metrologischer Vergleichsgegenstand, ein Vergleichsmaterial oder ein genaues Messgerät, der bzw. das bei einer Messung verwendet wird oder zur Kalibrierung anderer Messgeräte dient. Normale bilden eine Kalibrierhierarchie, innerhalb derer nach unten die Genauigkeit zwangsläufig abnimmt. An der Spitze der Kalibrierhierarchie stehen meist nationale oder internationale Normale, die gleichzeitig Primärnormale sind. Als Primärnormale bezeichnet man solche Normale, die die höchsten Anforderungen erfüllen. Dies bedeutet die fundamentale Realisierung einer Einheit entsprechend der gültigen internationalen Definition mit der nach dem aktuellen Stand der Technik niedrigstmöglichen Unsicherheit. Im gesetzlichen Messwesen sind nationale oder internationale Normale gesetzlich verbind (de)
- Wzorzec jednostki miary, in. etalon (fr. étalon) – przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo jednej lub wielu wartości pewnej wielkości i służący jako . Istnieją 2 główne klasy wzorców jednostek miar: Rozróżnia się 4 rodzaje etalonu: (pl)
- Этало́н (англ. measurement standard, etalon, фр. étalon) — средство измерений (или комплекс средств измерений), обеспечивающее воспроизведение и хранение единицы физической величины для передачи её размера нижестоящим по поверочной схеме средствам измерений, выполненное по особой спецификации и официально утверждённое в качестве эталона. (ru)
|
