| dbo:abstract
|
- Els simetrodonts (Symmetrodonta, del grec symmetros, 'simètric', i odont-, declinació d'odous, 'dent') són un grup primitiu de mamífers del Mesozoic, caracteritzats per l'aspecte triangular de les dents molars en la vista d'oclusió (de cim) i l'absència d'un talònid ben desenvolupat. Els simetrodonts tradicionals sorgiren en el final del Triàsic en Cretaci i els seus fòssils poden ser trobats a Nord-amèrica, Sud-amèrica, Europa, Àfrica i Àsia. Malgrat la seva extensa distribució els registres fòssils són escassos. Anteriorment eren inclosos en la subclasse Prototheria. (ca)
- Los simetrodontes (Symmetrodonta, del griego symmetros, "simétrico", y odont-, declinación de odous, "diente" ) son un grupo primitivo de mamíferos del Mesozoico, caracterizados por el aspecto triangular de los molares en la vista de oclusión (de cima) y la ausencia de un talonídeo bien desarrollado. Los simetrodontes tradicionales surgieron en el final del Triásico en Cretáceo y sus fósiles pueden ser encontrados en América del Norte, América del Sur, Europa, África y Asia. A pesar de su vasta distribución los registros fósiles son escasos. Anteriormente se incluían en la subclase Prototheria. (es)
- Les Symmetrodonta sont un ordre de mammifères du Mésozoïque. (fr)
- Symmetrodonta is a group of Mesozoic mammals and mammal-like synapsids characterized by the triangular aspect of the molars when viewed from above, and the absence of a well-developed talonid. The traditional group of 'symmetrodonts' ranges in age from the latest Triassic to the Late Cretaceous, but most research in the last 20-30 years has concluded that they are not a true taxonomic group, but include several unrelated branches of the mammal tree. Despite this, the name is still used informally by some researchers for convenience, usually restricted to the spalacotheriids and zhangheotheriids. There are some symmetrodonts with acutely-triangulated molar cusps (“acute-angled symmetrodonts”) that seem to form a true monophyletic group, and lasted from the Early Cretaceous to the Campanian, although Zhangheotheriidae might be paraphyletic in relation to other forms. Chronoperates has been suggested to be a late surviving representative of this clade, offering a ghost lineage extending to the late Paleocene; however, no recent phylogenetic studies have incorporated it. Particular sub−groups of Symmetrodonta are better studied, e.g. Spalacotheriidae, which has acute−angled molariform teeth, strongly reduced talonids, and conspicuous anterior and posterior cingulids. (en)
- I simmetrodonti (Symmetrodonta) sono un gruppo di mammiferi primitivi, vissuti dal Triassico superiore al Cretaceo superiore (212 – 70 milioni di anni fa). Sono considerati i più probabili progenitori dei teri (Theria). (it)
- Symetrodonty (†Symmetrodonta) – prawdopodobnie polifiletyczna grupa mezozoicznych ssaków, cechujących się zębami trzonowymi z trzema guzkami ustawionymi w kształcie symetrycznego trójkąta oraz brakiem wyrostka kątowego na żuchwie. W porównaniu z zębami morganukodontów i eutrykonodontów, u których guzki na zębach trzonowych ułożone są w linię, zęby symetrodontów bardziej przypominają zęby łożyskowców i torbaczy, brak im jednak jeszcze niektórych cech występujących u bliżej spokrewnionych z torbaczami i łożyskowcami "eupantoteriów", np. wyraźnie wyodrębnionego talonidu. Do symetrodontów zaliczane są ssaki o niewielkich rozmiarach, z których jeden z najmniejszych był prawdopodobnie porównywalny z ryjówką , zaś jeden z największych – z oposem krótkoogonowym. Większość przedstawicieli grupy znanych jest tylko z żuchw lub górnych zębów, obecnie jednak znane są także czaszki i szkielety pozaczaszkowe niektórych przedstawicieli grupy należących do rodzin i . Znane ze wszystkich kontynentów poza Australią i Antarktydą. Tradycyjnie klasyfikowane jako bazalni przedstawiciele ssaków żyworodnych (Theria) sensu lato, tj. obejmujących nie tylko torbacze i łożyskowce, ale i niektórych ich wymarłych krewnych. Symetrodonty wyróżnił George Gaylord Simpson; zaliczył do tej grupy rodziny Spalacotheriidae i , do których zaliczał kilka rodzajów ssaków żyjących w późnej jurze i wczesnej kredzie na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej i Europy. Późniejsi autorzy zaliczyli do symetrodontów szereg dodatkowych rodzajów, z których najstarsze (Kuehneotherium, ) żyły w późnym triasie, a najmłodsze – w późnej kredzie. Cassiliano i Clemens (1979) oraz Carroll (1988) zaliczyli do symetrodontów rodziny Spalacotheriidae, Amphidontidae i ; McKenna i Bell (1997) zaliczyli do nich rząd Amphidontoidea z jedną rodziną Amphidontidae, rząd Spalacotherioidea z rodziną Spalacotheriidae, wydzieloną z niej osobną rodziną oraz rodziną Barbereniidae (obejmującą rodzaje Barberenia i Quirogatherium, później uznane za prawdopodobne młodsze synonimy rodzajów – odpowiednio – i , należących do bliżej niż symetrodonty spokrewnionej z torbaczami i łożyskowcami grupy ), a także niezaliczoną do żadnego z tych rzędów rodzinę (przez Zofię Kielan-Jaworowską, Richarda L. Cifelliego i Zhe-Xi Luo, 2004 klasyfikowane jako takson siostrzany do australosfenidów) i kilka rodzajów niezaliczonych do żadnej z wymienionych rodzin. Aleksander Awerianow (2002) zaliczył do symetrodontów rodziny Shuotheriidae, Kuehneotheriidae, Tinodontidae i Spalacotheriidae oraz rodzaje Zhangheotherium i . Kielan-Jaworowska, Cifelli i Luo (2004) omówili siedem rodzin ssaków mających uzębienie uznane za charakterystyczne dla symetrodontów: Spalacotheriidae, Amphidontidae, , Kuehneotheriidae, Tinodontidae, i ; dodatkowo autorzy nie mogli z pewnością zaliczyć do żadnej z tych rodzin rodzajów , , i . Rougier, Ji i Novacek (2003) dla rodzajów Zhangheotherium i Maotherium wyróżnili dodatkową rodzinę Zhangheotheridae. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Donalda Prothero (1981), w której uwzględniono tylko taksony znane z żuchwy i zębów dolnych, wykazała istnienie monofiletycznych symetrodontów obejmujących rodziny Spalacotheriidae, Tinodontidae i Amphidontidae, ale nieobejmujących Kuehneotheriidae; natomiast analiza, w której uwzględniono taksony znane z zębów górnych wykazała, że symetrodonty są parafiletyczne. Awerianow (2002) wskazał, że rodzaj typowy rodziny Amphidontidae, , jest znany tylko ze źle zachowanego holotypu gatunku typowego A. superstes (kości zębowej z pięcioma zębami), na podstawie którego nie można bezspornie potwierdzić jego przynależności do symetrodontów; jego zdaniem równie dobrze A. superstes mógł być nietypowym eutrykonodontem z rodziny . Ostatecznie sklasyfikował go jedynie jako ssaka o niepewnej pozycji filogenetycznej, a rodzinę Amphidontidae uznał za nomen dubium. Niektóre późniejsze analizy filogenetyczne potwierdziły bliskie pokrewieństwo Amphidon z niektórymi przedstawicielami parafiletycznej grupy "trykonodontów" z (obecnie również uznawanej za parafiletyczną lub polifiletyczną) rodziny Amphilestidae, takimi jak , czy . Awerianow wątpił też, czy symetrodonty (nawet w węższym rozumieniu, nieobejmujące wczesnych form takich Kuehneotherium) są grupą monofiletyczną, przyznając, że zgadza się z autorami uznającymi je za para– lub polifiletyczne; autor ten zauważył, że niektóre cechy budowy, które według Prothero (1981) miały łączyć przedstawicieli grupy (np. występowanie czterech zębów przedtrzonowych) nie występują u wszystkich symetrodontów, a inne (np. słabo rozwinięty talonid) mogą być plezjomorfiami większych kladów ssaków. Zhe-Xi Luo, Zofia Kielan-Jaworowska i Richard L. Cifelli (2002) przeprowadzili analizę filogenetyczną uwzględniającą znacznie więcej cech budowy szkieletu i taksonów mezozoicznych ssaków niż analiza Prothero (1981); w analizie tej autorzy uwzględnili trzy symetrodonty – Zhangheotherium, i Kuehneotherium. Z analizy wynikło, że symetrodonty są polifiletyczne. Zhangheotherium okazał się bazalnym przedstawicielem kladu , siostrzanym do grupy (obejmującej grupę Dryolestoidea, rodziny , i oraz trybosfenidy, w tym torbacze i łożyskowce). Tinodon okazał się taksonem siostrzanym do większego kladu obejmującego Trechnotheria, wieloguzkowce i eutrykonodonty, zaś Kuehneotherium był taksonem siostrzanym do grupy koronnej ssaków (kladu obejmującego ostatniego wspólnego przodka łożyskowców, torbaczy i stekowców oraz wszystkich jego potomków). Na drzewie, na którym wymuszono znalezienie się wieloguzkowców poza grupą koronną ssaków i ich bliskie pokrewieństwo z rodzajem pozycja filogenetyczna Zhangheotherium nie zmieniła się, Tinodon jest taksonem siostrzanym do grupy koronnej ssaków, zaś Kuehneotherium należy do morganukodontów. W późniejszej publikacji ci sami autorzy stwierdzili, że z siedmiu omawianych przez nich rodzin symetrodontów można udowodnić monofiletyzm i określić pozycję filogenetyczną tylko jednej z nich – Spalacotheriidae (do której zaliczali także Zhangheotherium), blisko spokrewnionej z Cladotheria; przedstawicieli pozostałych sześciu rodzin można ich zdaniem sklasyfikować jedynie jako ssaki o niepewnej pozycji filogenetycznej. Późniejsza analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Gao i współpracowników (2010) potwierdziła, że symetrodonty obejmujące rodzaje Kuehneotherium, Woutersia i Tinodon oraz rodzinę Spalacotheriidae byłyby polifiletyczne. Analiza ta, a także wcześniejsze analizy Li i Luo (2006) oraz Luo i współpracowników (2007), wykazały natomiast, że rodziny Spalacotheriidae i Zhangheotheriidae są taksonami siostrzanymi oraz potwierdziły, że obejmujący te dwie rodziny klad jest blisko spokrewniony z Cladotheria. Polifiletyzm symetrodontów potwierdziła analiza przeprowadzona przez Awerianowa i Łopatina (2011), badająca pokrewieństwa ssaków mezozoicznych w oparciu o 70 cech budowy zębów i żuchwy. Według ich analizy rodziny Zhangheotheriidae i Spalacotheriidae oraz rodzaj (pierwotnie zaliczony do Peramuridae) tworzą klad siostrzany do grupy koronnej ssaków; z kolei siostrzana do kladu obejmującego wszystkie te grupy jest rodzina Tinodontidae. Mimo to Awerianow i Łopatin wyróżnili parafiletyczną grupę "Symmetrodonta" obejmującą jedynie Tinodontidae, Kiyatherium, Zhangheotheriidae i Spalacotheriidae. Według tej samej analizy Amphidontidae miały być taksonem siostrzanym do kladu obejmującego grupę koronną ssaków, "Symmetrodonta" i eutrykonodonty, zaś Woutersia i Kuehneotherium należały do najbardziej bazalnych znanych ssaków. (pl)
- De Symmetrodonta is een nogal vage orde van primitieve zoogdieren die behoort tot de Trechnotheria. Tot de Trechnotheria behoren ook de Metatheria (buideldieren) en de Eutheria (placentale zoogdieren). Symmetrodonten leefden van het Vroeg-Jura tot het Laat-Krijt en fossielen van deze dieren zijn gevonden in Noord-Amerika, Europa, Oost-Azië en Noord-Afrika. Vooral vondsten uit de Chinese provincie Liaoning hebben sterk bijgedragen aan de kennis over de Symmetrodonta. (nl)
- Os simetrodontes (Symmetrodonta, do grego symmetros, "simétrico", e odont-, declinação de odous, "dente" ) são um grupo primitivo de mamíferos do Mesozóico, caracterizados pelo aspecto triangular dos molares na vista de oclusão (de cima) e a ausência de um talonídeo bem desenvolvido. Os simetrodontes tradicionais ocorreram do final do Triássico ao Cretáceo e seus fósseis podem ser encontrados na América do Norte, América do Sul, Europa, África e Ásia. Apesar da vasta distribuição os registros fósseis são raros e escassos. Antigamente eram incluídos na Subclasse Prototheria. Nos últimos anos, o acúmulo de novas descobertas mudou muito as taxonomias propostas para o grupo, inclusive até pondo em dúvida se realmente constitui um grupo natural. (pt)
- Symmetrodonta — парафілетична група мезозойських ссавців, яка раніше розглядалась у ранзі ряду. Відмітною ознакою групи є особливої трикутної форми моляри. Мешкали з кінця тріасового періоду до кінця крейдяного періоду. Більшість дослідників у 21 столітті дійшли висновку, що вони не являють собою окрему монофілетичну групу. Тим не менш, назва «Symmetrodonta» досі неформально використовується деякими дослідниками для зручності. (uk)
- Симметродо́нты (лат. Symmetrodonta) — группа мезозойских млекопитающих, ранее рассматривалась в ранге отряда. Отличительным признаком группы является особой треугольной формы моляры. Жили с конца триасового периода до конца мелового периода. Большинство исследователей в XXI веке пришли к выводу, что они не представляют собой отдельную монофилетическую группу. Тем не менее, название «Symmetrodonta» до сих пор неформально используется некоторыми исследователями для удобства. Другие исследователи сохранили таксон в ранге инфракласса, уменьшив его объём до 4 вымерших родов. У симметродонта , найденного на северо-востоке Китая в ареале так называемой , слуховые и жевательные кости были полностью разделены, но у него присутствует , которой у современных млекопитающих нет. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Els simetrodonts (Symmetrodonta, del grec symmetros, 'simètric', i odont-, declinació d'odous, 'dent') són un grup primitiu de mamífers del Mesozoic, caracteritzats per l'aspecte triangular de les dents molars en la vista d'oclusió (de cim) i l'absència d'un talònid ben desenvolupat. Els simetrodonts tradicionals sorgiren en el final del Triàsic en Cretaci i els seus fòssils poden ser trobats a Nord-amèrica, Sud-amèrica, Europa, Àfrica i Àsia. Malgrat la seva extensa distribució els registres fòssils són escassos. Anteriorment eren inclosos en la subclasse Prototheria. (ca)
- Les Symmetrodonta sont un ordre de mammifères du Mésozoïque. (fr)
- I simmetrodonti (Symmetrodonta) sono un gruppo di mammiferi primitivi, vissuti dal Triassico superiore al Cretaceo superiore (212 – 70 milioni di anni fa). Sono considerati i più probabili progenitori dei teri (Theria). (it)
- De Symmetrodonta is een nogal vage orde van primitieve zoogdieren die behoort tot de Trechnotheria. Tot de Trechnotheria behoren ook de Metatheria (buideldieren) en de Eutheria (placentale zoogdieren). Symmetrodonten leefden van het Vroeg-Jura tot het Laat-Krijt en fossielen van deze dieren zijn gevonden in Noord-Amerika, Europa, Oost-Azië en Noord-Afrika. Vooral vondsten uit de Chinese provincie Liaoning hebben sterk bijgedragen aan de kennis over de Symmetrodonta. (nl)
- Symmetrodonta — парафілетична група мезозойських ссавців, яка раніше розглядалась у ранзі ряду. Відмітною ознакою групи є особливої трикутної форми моляри. Мешкали з кінця тріасового періоду до кінця крейдяного періоду. Більшість дослідників у 21 столітті дійшли висновку, що вони не являють собою окрему монофілетичну групу. Тим не менш, назва «Symmetrodonta» досі неформально використовується деякими дослідниками для зручності. (uk)
- Симметродо́нты (лат. Symmetrodonta) — группа мезозойских млекопитающих, ранее рассматривалась в ранге отряда. Отличительным признаком группы является особой треугольной формы моляры. Жили с конца триасового периода до конца мелового периода. Большинство исследователей в XXI веке пришли к выводу, что они не представляют собой отдельную монофилетическую группу. Тем не менее, название «Symmetrodonta» до сих пор неформально используется некоторыми исследователями для удобства. Другие исследователи сохранили таксон в ранге инфракласса, уменьшив его объём до 4 вымерших родов. У симметродонта , найденного на северо-востоке Китая в ареале так называемой , слуховые и жевательные кости были полностью разделены, но у него присутствует , которой у современных млекопитающих нет. (ru)
- Los simetrodontes (Symmetrodonta, del griego symmetros, "simétrico", y odont-, declinación de odous, "diente" ) son un grupo primitivo de mamíferos del Mesozoico, caracterizados por el aspecto triangular de los molares en la vista de oclusión (de cima) y la ausencia de un talonídeo bien desarrollado. Los simetrodontes tradicionales surgieron en el final del Triásico en Cretáceo y sus fósiles pueden ser encontrados en América del Norte, América del Sur, Europa, África y Asia. A pesar de su vasta distribución los registros fósiles son escasos. (es)
- Symmetrodonta is a group of Mesozoic mammals and mammal-like synapsids characterized by the triangular aspect of the molars when viewed from above, and the absence of a well-developed talonid. The traditional group of 'symmetrodonts' ranges in age from the latest Triassic to the Late Cretaceous, but most research in the last 20-30 years has concluded that they are not a true taxonomic group, but include several unrelated branches of the mammal tree. Despite this, the name is still used informally by some researchers for convenience, usually restricted to the spalacotheriids and zhangheotheriids. (en)
- Symetrodonty (†Symmetrodonta) – prawdopodobnie polifiletyczna grupa mezozoicznych ssaków, cechujących się zębami trzonowymi z trzema guzkami ustawionymi w kształcie symetrycznego trójkąta oraz brakiem wyrostka kątowego na żuchwie. W porównaniu z zębami morganukodontów i eutrykonodontów, u których guzki na zębach trzonowych ułożone są w linię, zęby symetrodontów bardziej przypominają zęby łożyskowców i torbaczy, brak im jednak jeszcze niektórych cech występujących u bliżej spokrewnionych z torbaczami i łożyskowcami "eupantoteriów", np. wyraźnie wyodrębnionego talonidu. Do symetrodontów zaliczane są ssaki o niewielkich rozmiarach, z których jeden z najmniejszych był prawdopodobnie porównywalny z ryjówką , zaś jeden z największych – z oposem krótkoogonowym. Większość przedstawicieli gru (pl)
- Os simetrodontes (Symmetrodonta, do grego symmetros, "simétrico", e odont-, declinação de odous, "dente" ) são um grupo primitivo de mamíferos do Mesozóico, caracterizados pelo aspecto triangular dos molares na vista de oclusão (de cima) e a ausência de um talonídeo bem desenvolvido. Os simetrodontes tradicionais ocorreram do final do Triássico ao Cretáceo e seus fósseis podem ser encontrados na América do Norte, América do Sul, Europa, África e Ásia. Apesar da vasta distribuição os registros fósseis são raros e escassos. (pt)
|
