| dbo:abstract
|
- Testability is a primary aspect of Science and the Scientific Method and is a property applying to an empirical hypothesis, involves two components: 1.
* Falsifiability or defeasibility, which means that counterexamples to the hypothesis are logically possible. 2.
* The practical feasibility of observing a reproducible series of such counterexamples if they do exist. In short, a hypothesis is testable if there is a possibility of deciding whether it is true or false based on experimentation by anyone. This allows anyone to decide whether a theory can be supported or refuted by data. However, the interpretation of experimental data may be also inconclusive or uncertain. Karl Popper introduced the concept that scientific knowledge had the property of Falsifiability.as published in The Logic of Scientific Discovery. (en)
- Toetsbaarheid is de eis dat er nauwkeurige voorspellingen kunnen worden gedaan over te verwachten waarnemingen vanuit een hypothese of theorie aan de hand waarvan deze bevestigd of weerlegd kan worden. Van niet alle uitspraken wordt toetsbaarheid verwacht. Zo zijn normatieve uitspraken niet toetsbaar. Voor het logisch empirisme gold aanvankelijk het verificatiebeginsel als demarcatiecriterium, een criterium om wetenschappelijke kennis te scheiden van pseudowetenschappelijke kennis. Het aantal individuele gevallen waar een theorie echter een uitspraak over kan doen, is in principe oneindig. Daarmee is het onmogelijk om een theorie volledig te verifiëren. Men gaf dit criterium daarom op ten gunste van het zwakkere criterium van confirmatie. Hume had echter het inductieprobleem al onderkend en duidelijk gemaakt dat waarnemingen niet kunnen leiden tot logisch te rechtvaardigen universele uitspraken. Popper verwierp dan ook het verificatiecriterium en stelde het falsificatiecriterium voor. Een theorie is dan wetenschappelijk als deze falsifieerbaar is, oftewel als het in beginsel mogelijk is een cruciale test uit te voeren, waarvoor geldt dat voorafgaand aan het uitvoeren van het experiment exact aan te geven valt, bij welke uitkomst de geldigheid van de theorie verworpen moet worden. Indien de cruciale test succesvol verloopt, dan is er volgens Popper geen sprake van verificatie of confirmatie, maar van corroboratie: de theorie wordt versterkt. Kuhn stelde echter dat de cruciale test niet mogelijk was omdat elk paradigma een eigen conceptueel kader heeft, waarin de test een verschillende waarde heeft, wat Kuhn incommensurabiliteit noemde. Een gemeenschappelijke neutrale taal van waaruit objectieve feiten de doorslag moet geven, is uitgesloten door de Duhem-Quinestelling die stelt dat het niet mogelijk is om een afzonderlijke hypothese te testen, omdat het niet duidelijk is welk deel van de hypothese precies op de proef wordt gesteld. Dat er geen logische dwingende redenen zijn om te kiezen, betekent volgens Kuhn niet dat er geen goede redenen kunnen zijn om een theorie te verkiezen. Het betekent ook niet dat er geen objectieve werkelijkheid bestaat, maar slechts dat deze vanwege de Duhem-Quinestelling nooit volledig correct beschreven kan worden. (nl)
- 経験的仮説に適用される性質である検証可能性（英: Testability）は、以下の2つの要素から構成される。 1.
* 仮説に対する反証が論理的に可能であることを意味する反証可能性。 2.
* 反例が存在する場合、その反例を再現可能な形で観測することができるという現実的な実現可能性。 要するに、仮説の真偽を誰もが実験によって判断できる可能性があれば、その仮説は検証可能であるということである。これにより、ある理論がデータによって支持されるかどうかを判断することができる。しかし、実験データの解釈は決定的でなかったり、不確実な場合がある。 (ja)
- A Testabilidade examina as diferentes probabilidades e características comportamentais que levam o código a falhar se alguma coisa estiver incorreta.Capacidade de ser testado. (pt)
- Testbarhet, egenskap hos en empirisk hypotes, som uppfyller följande två kriterier:(1) falsifierbarhet, det vill säga att det genom någon tänkbar observation är möjligt att visa att hypotesen är felaktig, samt(2) den praktiska genomförbarheten av en sådan möjlig observation (till exempel genom ett experiment). Falsifierbarhet i sig säger inte att en falsifierande observation är möjlig att genomföra givet den teknik och de resurser som för närvarande finns tillgängliga. Testbarhet är alltså en skärpning av falsifierbarhet som begränsar sig till de fall som går att genomföra i praktiken. Exempelvis var det inte möjligt att kunna visa att hypotesen att Saturnus har en ring runt sig var felaktig förrän teleskopet uppfanns. På samma sätt är det inte nu möjligt att visa om en viss strängteori är felaktig eftersom de partikelacceleratorer som finns nu inte kan komma upp i tillräckliga energier. De är alltså (teoretiskt) falsifierbara men inte testbara. Ett mer jordnära exempel är att det inte är möjligt att observera alla skalbaggar i Sverige ett visst exakt klockslag eftersom det inte finns resurser till det. Hypotesen att det finns exakt N stycken skalbaggar i Sverige just den tiden är alltså inte testbar. Icke desto mindre är det en empirisk fråga. Mängden hypoteser som blir testbara ökar givetvis med teknikutveckling och antalet forskare, men en stor mängd hypoteser kommer troligtvis för alltid förbli otestbara. Inom ingenjörskonsten refererar detta till förmågan hos ett system eller en apparat att kunna testas. (sv)
- 可測試性是有關實驗假说的一種性質，包括二個方面： 1.
* 在邏輯上的性質，包括偶然性、或是可证伪性，也就是說邏輯上此假说是有可能出現反例。 2.
* 在實務上的性質，意思是指若存在反例，反例有 簡單來說，若假说有可測試性，表示實際上有可能可以根據結果判斷假说的正確與否。 (zh)
- Перевірність — властивість, що застосовується до емпіричної гіпотези, включає два компоненти: 1.
* Спростовність або порушність, що означає логічну можливість контрприкладу для гіпотези. 2.
* Практична можливість спостереження за серією відтворення таких контрприкладів, якщо вони існують. Коротше кажучи, гіпотеза є перевірною, якщо є можливість вирішити, чи є вона істинною чи хибною на основі експерименту, проведеного будь-ким. Це дозволяє вирішити, чи можна теорію підтвердити або спростувати даними. Однак інтерпретація експериментальних даних також може бути непереконливою або невизначеною. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- 経験的仮説に適用される性質である検証可能性（英: Testability）は、以下の2つの要素から構成される。 1.
* 仮説に対する反証が論理的に可能であることを意味する反証可能性。 2.
* 反例が存在する場合、その反例を再現可能な形で観測することができるという現実的な実現可能性。 要するに、仮説の真偽を誰もが実験によって判断できる可能性があれば、その仮説は検証可能であるということである。これにより、ある理論がデータによって支持されるかどうかを判断することができる。しかし、実験データの解釈は決定的でなかったり、不確実な場合がある。 (ja)
- A Testabilidade examina as diferentes probabilidades e características comportamentais que levam o código a falhar se alguma coisa estiver incorreta.Capacidade de ser testado. (pt)
- 可測試性是有關實驗假说的一種性質，包括二個方面： 1.
* 在邏輯上的性質，包括偶然性、或是可证伪性，也就是說邏輯上此假说是有可能出現反例。 2.
* 在實務上的性質，意思是指若存在反例，反例有 簡單來說，若假说有可測試性，表示實際上有可能可以根據結果判斷假说的正確與否。 (zh)
- Testability is a primary aspect of Science and the Scientific Method and is a property applying to an empirical hypothesis, involves two components: 1.
* Falsifiability or defeasibility, which means that counterexamples to the hypothesis are logically possible. 2.
* The practical feasibility of observing a reproducible series of such counterexamples if they do exist. (en)
- Toetsbaarheid is de eis dat er nauwkeurige voorspellingen kunnen worden gedaan over te verwachten waarnemingen vanuit een hypothese of theorie aan de hand waarvan deze bevestigd of weerlegd kan worden. Van niet alle uitspraken wordt toetsbaarheid verwacht. Zo zijn normatieve uitspraken niet toetsbaar. (nl)
- Testbarhet, egenskap hos en empirisk hypotes, som uppfyller följande två kriterier:(1) falsifierbarhet, det vill säga att det genom någon tänkbar observation är möjligt att visa att hypotesen är felaktig, samt(2) den praktiska genomförbarheten av en sådan möjlig observation (till exempel genom ett experiment). Mängden hypoteser som blir testbara ökar givetvis med teknikutveckling och antalet forskare, men en stor mängd hypoteser kommer troligtvis för alltid förbli otestbara. Inom ingenjörskonsten refererar detta till förmågan hos ett system eller en apparat att kunna testas. (sv)
- Перевірність — властивість, що застосовується до емпіричної гіпотези, включає два компоненти: 1.
* Спростовність або порушність, що означає логічну можливість контрприкладу для гіпотези. 2.
* Практична можливість спостереження за серією відтворення таких контрприкладів, якщо вони існують. (uk)
|
