Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigiemand verbeter en uitgebrei kan word.	Saterdag, 30 November 2024 Hier is tans 120 086 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n wêreldklas-ensiklopedie in Afrikaans te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Claudius Ptolemeus of Claudius Ptolemaios (Latyn: Claudius Ptolemaeus; Grieks: Κλαύδιος Πτολεμαῖος, Klaudios Ptolemaios; omstreeks 100-170 n.C.) was ’n Romeinse burger van Egipte wat in Grieks geskryf het.

Hy was ’n wiskundige, sterrekundige, aardrykskundige, astroloog en musiekteoretikus van Alexandrië wat sowat 'n dosyn wetenskaplike verhandelings geskryf het, waarvan drie belangrik was vir latere Bisantynse, Islamitiese en Wes-Europese wetenskap. Die eerste was sy sterrekundige verhandeling wat nou as die Almagest bekend is, met die oorspronklike titel Wiskundige Verhandeling (Grieks: Μαθηματικὴ Σύνταξις, Mathēmatikḗ Syntaxis). Die tweede is die Geografie, wat 'n uitvoerige bespreking van kaarte en die geografiese kennis van die Grieks-Romeinse wêreld is. Die derde is die astrologiese verhandeling waarin hy probeer het om horoskopiese astrologie aan te pas by die Aristoteliese natuurlike filosofie van sy tyd. Dit is soms bekend as die Apotelesmatika (Grieks: Αποτελεσματικά, letterlik "Oor die Effekte", maar algemener bekend as die Tetrábiblos, van Koine wat "Vier Boeke" beteken, of onder sy Latynse naam, Quadripartite.

Wat die sterrekunde betref, het hy geglo die Aarde is die middelpunt van die heelal. Sy sienings het die wetenskap langer as 1 400 jaar oorheers, tot lank ná die Middeleeue.

...lees verder

In die nuus

Ná die 2024 Las Vegas Grand Prix word Max Verstappen vir die vierde jaar na mekaar as Formule Eenwêreldkampioen gekroon.
Britse natuurlewe-organisasies reken dat die dunbekwulp (Numenius tenuirostris) uitgestorwe is.
Nadat die BDP tydens die algemene verkiesing op 1 November 2024 vir die eerste keer sedert onafhanklikwording in 1966 nie meer ’n volstrekte meerderheid behaal het nie, het die sittende president Mokgweetsi Masisi die regeringsmag aan die UDC oorhandig, waarna Duma Boko as sy opvolger ingesweer is.
Tydens oorstromings in Suidoos-Spanje is meer as 215 mense dood, terwyl 2 000 nog vermis word.
Die titelverdediger Emirates Team New Zealand, Taihoro wen die America's Cup teen die uitdager INEOS Britannia, Britannia RB3 uit die Verenigde Koninkryk.

Het u geweet...

... dat die Millau-brug naby Millau in die suide van Frankryk hoër is as die Eiffeltoring en net 40 meter korter as die Empire State-gebou? Die brug is in 2004 voltooi en as mens die steunpilare in ag neem, is dit die hoogste brug ter wêreld.

... dat 'n eenvoudige hangbrug se dek 'n kettinglynvorm volg? Die kettinglyn lyk amper soos 'n parabool en is die vorm wat 'n hangende buigbare ketting of kabel aanneem as dit onderwerp word aan 'n eenvormige gravitasiekrag.

... dat Helsinki, die hoofstad van Finland, tot teen die einde van die 19de eeu 'n oorwegend Sweedstalige stad was? Vandag is Helsinki 'n tweetalige stad en praat 6,2% van sy inwoners Sweeds en 88% Fins.

... dat 'n Noord-Germaanse of Skandinawiese taal vroeër in Skotland gepraat is? Op die Shetland- en Orkney-eilande en in Caithness op die vasteland is die uitgestorwe Norn gepraat. Nadat die eilande in die 15de eeu deur Noorweë aan Skotland teruggegee is, is dit deur Skots vervang.

... dat party stowwe se smelt- en stoltemperature nie ooreenstem nie? Alhoewel seewierjellie by 85 °C smelt, sal dit eers stol wanneer dit tot tussen 32 en 40 °C afgekoel het. Dit kan dus tussen 32 en 85 °C 'n vastestof of 'n vloeistof wees; 'n verskynsel wat bekend staan as histerese.

Vandag in die geskiedenis

30 November: Onafhanklikheidsdag in Barbados (1966), Sint Andreasdag in Skotland.

1016 – Oorlede: koning Edmund II van Engeland, ook bekend as "Edmund Ysterkant", nadat hy 'n Deense inval afgeweer het.
1874 – Gebore: Winston Churchill, Britse politikus, veral bekend as eerste minister van die Verenigde Koninkryk tydens die Tweede Wêreldoorlog.
1939 – Sowjet-magte val Finland aan, wat die begin van die Winteroorlog inlui.
1954 – Adv. J.G. Strijdom begin sy termyn as vyfde Eerste Minister van die Unie van Suid-Afrika.
1979 – Die rockgroep Pink Floyd reik die treffer-rockopera The Wall uit.