Poensjak Djaia
Poensjak Djaia of Carstenszpiramide (Indonesies: Puncak Jaya) is 'n berg in die Soedirmangebergte in die wes-sentrale hooglande van Papoea-provinsie, Indonesië (in die Poensjak Djaia-regentskap). Ander name daarvoor sluit in Nemangkawhi in die Amoengkal-taal, Ngga Poeloe en Goenoeng Soekarno.[1]
| Poensjak Djaia | |
|---|---|
 Die piek van Poensjak Djaia in Nieu-Guinee | |
| Ligging | Nieu-Guinee, Indonesië |
| Hoogte | 4 884 meter bo seevlak |
| Reeks | Soedirmangebergte |
| Koördinate | 4°5′24.6″S 137°11′6″O / 4.090167°S 137.18500°O |
| Bergtipe | Bergkam |
| Eerste bestyging | 13 Februarie 1962 |
| Eerste bestyger(s) | Heinrich Harrer Philip Temple Russel Kippax Albert Huizenga |
| Maklikste roete | Bergklim |
  Poensjak Djaia |
|
Met 'n hoogte van 4 884 m bo seevlak is Poensjak Djaia die hoogste berg in Indonesië, die hoogste op die eiland Nieu-Guinee (wat die Indonesiese Papoea-provinsies en Papoea-Nieu-Guinee omvat), die hoogste van Oseanië, en die 5de hoogste berg in die Suidoos-Asiese geopolitieke streek. Dit is ook die hoogste punt tussen die Himalajas en die Andes, en die hoogste eilandpiek ter wêreld. Sekere bronne gee Wilhelmberg van 4 509 m aan as die hoogste bergpiek in Oseanië, deurdat Indonesië as deel van (Suidoos-) Asië beskou word.[2]
Geskiedenis
wysig
Die hooglande om die piek was reeds voor Europese kontak 'n bewoonde gebied, en die piek was in Amoengkal bekend as Nemangkawhi. Poensjak Djaia is "Carstenszpiramide" genoem na die Nederlandse ontdekkingsreisiger Jan Carstensz wat op 'n helder dag in 1623 die bergpiek se gletsers vir die eerste keer bemerk het.[3] Dié waarneming sou vir meer as twee eeue onbevestig bly, en in Europa is met Carstensz gekorswil oor die sneeu wat hy kamstig by die ewenaar sou gesien het. Hierdie naam word steeds deur bergklimmers gebesig.[4]
Alhoewel die sneeuveld om Poensjak Djaia so vroeg as 1909 deur die Nederlandse ontdekkingsreisiger Hendrik Albert Lorentz betree is met ses van sy inheemse Dajak Kenjah-portiers wat hy by die Apo Kajan in Borneo gewerf het,[5] is die piek self nie voor 1962 bestyg nie, en wel deur 'n ekspedisie gelei deur die Oostenrykse bergklimmer Heinrich Harrer. Harrer, van Sewe Jaar in Tibet-faam en klimmer van die Eiger se noordaansig, is vergesel deur drie ander ekspedisielede, nl. Philip Temple, Russell Kippax en Bert Huizenga. Temple, van Nieu-Seeland, het reeds voorheen 'n ekspedisie na die area gelei en 'n toegangsroete na die berge gebaan.
Toe Indonesië in die 1960s beheer van die provinsie verkry, is die piek hernoem na 'Poensjak Soekarno' of Soekarno-piek, na die eerste president van Indonesië; later is dit verander na Poensjak Djaia, waar Poensjak 'piek' of 'berg' beteken, en Djaia 'oorwinning', 'seëvierend' of 'glorieryk'.
Verwysings
wysig| Wikimedia Commons bevat media in verband met Puncak Jaya. |
- ↑ Grootatlas van die Wêreld, Mladinska knjiga, Ljubljana, Slovenië, 1986.
- ↑ Statistiekjaarboek van Kroasië, 2007
- ↑ Neill, Wilfred T. (1973). Twentieth-Century Indonesia. Columbia University Press. p. 14. ISBN 978-0-231-08316-4.
- ↑ Parfet, Bo; Buskin, Richard (2009). Die Trying: One Man's Quest to Conquer the Seven Summits. New York, N.Y.: American Management Association. p. 178. ISBN 978-0-8144-1084-4.
- ↑ Lorentz, H.A., 1910. Zwarte Menschen – Witte Bergen: Verhaal van den Tocht naar het Sneeuwgebergte van Nieuw-Guinea, Leiden: Brill Publishers