Suid-Afrikaanse militêre dekorasies en medaljes

Suid-Afrika ken sedert 1894 dekorasies en medaljes aan lede van sy militêre krygsmagte toe.

1894-1952

In 1894, was Suid-Afrika polities in twee Boererepublieke en twee selfregerende Britse kolonies verdeel. Die republieke het nie amptelike dekorasies of medaljes gehad het nie, maar die twee kolonies - die Kaap die Goeie Hoop en Natal - was wel binne die bestek van die Britse eerbewysstelsel. In oorlogstyd het lede van die koloniale krysgmagte dekorasies soos die Victoriakruis, sowel as veldtogmedaljes, van die Britse owerhede ontvang.

Vanaf 1894 is daar aan koloniale regerings dwarsdeur die destydse Britse koninkryk magtiging verleen om hulle eie weergawes van die medaljes vir uitnemende diens en vir langdurige diens direk aan hulle krygsmagte toe te ken. Beide die Kaap en Natal het dus begin om medaljes self toe te ken, en nadat Transvaal in 1902 ook 'n Britse kolonie geword het, het dit ook medaljes ingestel. Die Oranje Vrystaat het nie as kolonie 'n krygsmag gehad nie.

Hierdie stelsel is na uniewording in 1910 voortgesit, en tussen 1913 en 1915 het die Unieregering die medaljes opnuut vir die nuwe Unie Verdedigingsmag ingestel.

Die UVM het Boere-oudstryders sowel as oudlede van die voormalige koloniale magte ingesluit, en om die Afrikaner oorlogsveterane op 'n gelyke grondslag met hulle Engelssprekende kollegas te plaas het die Unieregering in 1920 'n klein reeks toekennings vir hulle ingestel.

Die reëling waarby Brittanje die dekorasies en veldtogmedaljes voorsien het en die Unieregering die medaljes vir langdurige diens toegeken het, het tot 1952 geduur.

1952-1975

In 1952, ter voorbereiding aan die beoogde republiek, is 'n reeks nuwe, heeltemal Suid-Afrikaanse, militêre dekorasies en medaljes ingestel. Dit het dekorasies vir dapperheid en voortreflike diens, sowel as veldtogmedaljes en medaljes vir troue diens bevat.

Hierdie reeks is na republiekwording uitgebrei, en is tot 1975 gebruik.

1975-2003

'n Nuwe, groter, en meer omvattende reeks dekorasies en medaljes is in 1975 ingestel. Sommige van die bestaande toekennings is daarby ingelyf. Addisionele dekorasies en medaljes is tussen 1987 en 1993 bygevoeg.

Tussen 1976 en 1981 is vier van die destydse tuislande, nl Transkei, Bophuthatswana, Venda, en Ciskei onafhanklik verklaar. Elk het sy eie weermag gehad, en sy eie dekorasies en medaljes ingestel.

Toe Suid-Afrika in 1994 as 'n demokratiese staat herkonstitueer is, is die SA Weermag, die tuislandweermagte, en die twee bevrydingsleërs, uMkhonto we Sizwe en die Azanian People's Liberation Army, saamgesmelt om die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag te vorm. Die SANW het die SAW se dekorasies en medaljes oorgeneem, en dié van die tuislande het weggeval.

Die bevrydingsleërs het nie dekorasies gehad nie, en om hulle oudlede gelykheid met hulle nuwe SANW-kollegas te gee is reekse toekennings vir APLA en MK in 1996 ingestel.

2003-

In 2003, is al die bestaande dekorasies en medaljes afgeskaf om vir 'n nuwe reeks plek te maak. Dit is ietwat kleiner as die voormalige SAW-reeks, maar bevat nietemin die basiese spektrum van dekorasies vir dapperheid en voortreflike diens, 'n veldtogmedalje, en 'n medalje vir troue diens.

Verwysings

Alexander, E. G. M., Barron G. K. B. and Bateman, A. J. (1986). South African Orders, Decorations and Medals. Human and Rousseau.
Monick, S, (1988). South African Military Awards 1912-1987. South African National Museum of Military History.
Uys, Ian. (1992). Cross of Honour. Uys Publishers.
Republiek van Suid-Afrika Staatskoerant Nr 25213 (25 Julie 2003) (beskikbaar op die regeringswebwerf Geargiveer 6 Junie 2005 op Wayback Machine

Sien ook

Eksterne skakels

South African Medals Website Geargiveer 6 Mei 2013 op Wayback Machine