Averroes
Abū 'l-Walīd Muḥammad ibn Aḥmad ibn Rushd, beter bekend as Ibn Rushd of as Averroes (Córdoba (Spanje), 1126 – Marrakesj (Marokko), 1198) was 'n Islamitiese juris, dokter en filosoof. Van die vroeë Islamitiese geleerdes was hy die mees beduidende kenner van die filosofie van Aristoteles.
| Ibn Rušd ابن رشد Averroes | |
| |
| Geboortenaam | Abū 'l-Walīd Muḥammad |
|---|---|
| Gebore | 14 April 1126 Córdoba, Al-Andalus, Almoravid-dinastie (nou Spanje) |
| Oorlede | 10 Desember 1198 (op 72) Marrakesj, Magreb, Almohad-dinastie (nou Marokko) |
| Vakgebied | Islamitiese teologie, filosofie, wiskunde, medisyne, fisika, astronomie |
| Bekend vir | Rekonsiliasie van Aristotelianisme met Islam |
| Beïnvloed deur | Aristoteles, Alexander van Aphrodisias, Philoponus, Al-Farabi, Ibn Bājja, Ibn Zuhr |
| Invloed op | Siger van Brabant, Boetius van Dacia, Thomas van Aquino,[1] Maimonides,[2] Baruch Spinoza[3] |
Averroes was nie alleen 'n Aristoteles-kommentator by uitstek nie, maar toon homself as 'n ware veelweter. Hy was 'n meester in Islamitiese filosofie, teologie, die Malikiete reg, die Islamitiese regspleging, logika, psigologie en politiek. Hy was ook onderlê in Arabiese musiekteorie, geneeskunde, astronomie, geografie, wiskunde, fisika en ruimte meganika. Sy filosofiese en religieuse skool staan bekend as averroïsme. Hy word beskryf as die grondlegger van die sekularistiese gedagtegoed in Wes-Europa en as "een van die spirituele vaders van Europa."
Biografie
wysigOor die afkoms van die familie van Averroes is nie veel bekend nie. Daar word getwyfel oor of hy van Arabiese of Berberse afkoms was. 'n Aanduiding van sy moontlike Arabiese afkoms is die minderwaardige manier waarop hy oor die Berbers geskryf het. In sy boeke verwys hy naamlik na die albarbar, wat barbaar beteken in Arabies. Dit was 'n benaming wat die bewoners van Noord-Afrika gekry het van die Romeine, wat tydens die Berberse dinastieë afgekeur word en nie meer gebruik word nie.
Averroes kom uit 'n familie van Malikiete regsgeleerdes; sy oupa Abdul-Walid Muhammad oorlede. 1126) was die mees prominente regter van Córdoba onder die Almoravides. Sy vader, Abdul-Qasim Ahmad, neem dieselfde posisie in tot die kom van die Almohade-dinastie in 1146.
Ibn Tufail ("Abubacer" in die Weste) stel Averroes aan die hof aan en aan Avenzoar (Ibn Zuhr), die bekende islamarts voor. Hulle word vriende. In 1160 word Averroes tot regter van Sevilla benoem. Daarna was hy in diens van verskeie howe, in Sevilla, Córdoba en in Marokko.
Hy skryf kommentaar op die Griekse filosoof Aristoteles en 'n mediese ensiklopedie. Jacob Anatoli vertaal sy werke uit die Arabies in die Hebreeus in die jare na 1200.
Sy belangrikste filosofiese werk was Tahafut al-Tahafut, "Wartaal van die Verwardes", waarin hy die werke van Hamid Al-Ghazali weerlê, die "Tahafut al-falasifa", "Wartaal van die Filosowe" waarin Al-Ghazali kritiek gelewer het op die filosofie. In 'n ander werk, "Fasl al-Maqaal" ('Die Definitiewe Verhandeling'), behandel hy die bewering van Ghazali dat daar 'n teenstrydigheid tussen die openbaringe van die profeet en die gevolgtrekkings van die filosowe was. Hy stel dat filosofiese aktiwiteite wel deeglik geoorloof is, en hy vind sy regverdiging in die Koran.
Averroes se rasionalistiese filosofie bots met die ortodokse visie van die Almohade Kalief Yaqub al-Mansur, wie hom aangesteld het as sy lyfarts maar hom uiteindelik verban uit Marokko en ook sy werke verbied. Sy werke word onder andere verbied omdat hy na die Noord-Afrikane verwys as barbare (Albarbar) wat as 'n groot belediging beskou word. Baie van sy werk in die logika en metafisika het permanent verlore gegaan as gevolg van sensuur.
Filosofie
wysigAverroes probeer die sieninge van Aristoteles met die leer van Islam in ooreenstemming te bring. Volgens Averroes is daar geen konflik tussen godsdiens en filosofie nie. Hy was van mening dat mens die waarheid op twee verskillende maniere kan bereik, deur middel van filosofie of godsdiens. Hy glo onder meer in die ewigheid van die heelal.
Betekenis
wysigDie werk van Averoes het nie verreikende of 'n blywende invloed op die latere islamitiese denke gehad nie, maar die vertaling van sommige werke in Latyn sou wel 'n diepgaande invloed op die Westerse-Christelike filosofie hê.
Averroes is die beroemd as gevolg van sy kommentare op die werke van Aristoteles, wat in die Weste nouliks of nie meer voorhande was gedurende hierdie tyd nie. Voor 1150 was daar slegs 'n paar vertaalde werke van Aristoteles in Latyn in Europa beskikbaar. Danksy die Latynse vertalings van werke van Aristoteles in die 12de eeu kry die Weste die werke weer terug.
Die werk van Averroes aangaande Aristoteles span byna oor drie dekades. Hy skryf kommentare op byna al die werk van Aristoteles behalwe sy Politica. Die Hebreeuse vertalings van sy werk het ook 'n duursame invloed op die Joodse filosofie. Die idees van Averroes word geassimileer deur Siger van Brabant en ander (veral aan die universiteit van Parys) binne die christelike skolastiese tradisie wat gedeeltelik op die logika van Aristoteles gebaseer was. Thomas van Aquino word deur sommige idees van Averroes beïnvloed. Uit sy Summa contra gentiles blyk dat Thomas bekend was met Averroes se werke.
Averroes skryf ook kommentare op werke van Plato. Die oorspronklike Arabiese teks van sy kommentaar op Plato se Die Staat het verlore gegaan, maar daar is wel 'n aantal manuskripte van 'n Hebreeuse vertaling deur Samuel ben Yehuda van Marseille wat bewaar gebly het, asook 'n in die 16de eeuse uitgawe van 'n Latynse vertaling deur Jacob Mantinus van Tortosa.
Literatuur
wysig• (fr) Joseph Ernest RENAN Averroès et l'averroïsme: essai historique (1852, herz. uitg. 1861)
• (de) Max Joseph Heinrich HORTEN Die Hauptlehren des Averroes: nach seiner Schrift: Die Widerlegung des Gazali, uitg. A. Marcus und E. Webers Verlag, Bonn (1913)
• (fr) Léon GAUTHIER Ibn Rochd (Averroès), uitg. Presses universitaires de France, Parys (1948)
• (en) Oliver LEAMAN Averroës and his philosophy, uitg. Clarendon Press, Oxford (1989) ISBN 0-19-826540-9
• (en) Mourad WAHBA & Mona ABOUSENNA Averroës and the Enlightenment, uitg. Prometheus Books Amherst, NY (1996) ISBN 1-57392-084-3
• (en) (de) (fr) Gerhard ENDREß & Jan A. AERTSEN (red.) Averroes and the Aristotelian tradition: sources, constitution and reception of the philosophy of Ibn Rushd (1126-1198): proceedings of the fourth Symposium Averroicum (Cologne, 1996), uitg. Brill, Leiden (1999) ISBN 90-04-11308-8
Verwysings
wysig- ↑ A.C. Brown, Jonathan (2014). Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet's Legacy. Oneworld Publications. p. 12. ISBN 978-1780744209.
Thomas Aquinas admitted relying heavily on Averroes to understand Aristotle.
- ↑ "H-Net Reviews" (in Engels). H-net.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2007. Besoek op 13 Oktober 2012.
- ↑ "Spinoza on Philosophy and Religion: The Averroistic Sources" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 3 Desember 2013. Besoek op 26 Mei 2016.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Averroes.
