Derde Slaweoorlog

Die Derde Slaweoorlog was een van drie oorloë wat gevoer is na die uitbreek van 'n slaweopstand teen die Romeinse Republiek. Die derde oorlog het in 73 v.C. ontstaan nadat ongeveer 70 gladiatore onder leiding van die slaweleier Spartacus uit 'n gladiatoreskool in Capua ontsnap het.

Italië en omliggende area

Aanvanklike bewegings van Romeinse- (rooi) en Slawe (blou) magte

Die gebeure van 72 v.C. ingevolge Appianus se weergawe daarvan

Die Gladiatore mosaïek by die Galleria Borghese

Spartacus, deur Denis Foyatier, c. 1830, soos tentoongestel by die Louvre. Dit is 'n voorbeeld van 'n moderne, heroïese uitbeelding van Spartacus.

Begin van die opstand

Nadat Spartacus en die ander gladiators ontsnap het, het hulle by die herehuise van adellikes en ryk Romeine aangegaan waar hulle die slawe bevry het. Hierdie slawe het by Spartacus en sy gladiatore aangesluit en gevolglik het sy leër aansienlik gegroei. 'n Groot deel van die leër van die Romeinse Republiek was nie teenwoordig tydens hierdie opstand nie omrede hulle elders oorloë gevoer het. Die opstandelinge het op Vesuvius naby Pompeii 'n verdedigingskamp opgerig. Op daardie tydstip het die leër nie slegs uit slawe bestaan nie, maar ook tweederangse burgers wat deur die Romeine onderdruk is. Die Romeinse senaat het twee keer 'n leër teen die opstandelinge gestuur, maar Spartacus en sy leër het beide kere met slim taktiek daarin geslaag om die Romeine te verslaan.

Vorming van 'n leër

Nadat hulle verskeie gevegte teen die Romeinse leër gewen het, het die opstandelinge suidwaarts getrek en meer slawe onderweg bevry. Volgens die historikus Appianus het Spartacus se leër uit ongeveer 70,000 mans en vroue bestaan. In die suide het Spartacus en die ander gladiatore besluit om die slawe op te lei met die kennis en tegnieke wat hulle tydens hulle tyd as gladiatore opgedoen het. Hulle het op hierdie wyse probeer om 'n professionele leër te vorm.

Verdeling van die hoofleër

In 72 v.C. is die hoofleër in twee verdeel. 'n Deel van die leër was onder leiding van die Galliër Crixus, wat soveel moontlik Italiaanse stede wou plunder, in teenstelling met Spartacus en sy leër wat uit Italië wou vlug. Nadat die hoofleër in die suide verdeel het, het Crixus se leër voortgegaan om die Italiaanse stede te plunder. Hulle is egter deur die Romeinse leër afgemaai. Toe Spartacus hierdie nuus hoor was hy woedend en het hy besluit om die Romeine uit te daag tot 'n tweegeveg uit vergelding teen Crixus se nederlaag.

Slag van Mutina

Op pad noordwaarts het Spartacus twee legioene teëgekom wat gelei is deur die Romeinse konsul Gaius Cassius. Die geveg wat hierop gevolg het staan bekend as die Slag van Mutina (moderne Modena). Nadat die opstandelinge die stryd gewen het, het hulle na die Noorde getrek ten einde Italië te ontvlug. Toe hulle die Alpe bereik het wou 'n groot deel van Spartacus se leër egter nie meer vlug nie maar omdraai om Rome omver te werp. Na al hul oorwinnings was hulle selfversekerd genoeg om dit te waag. Spartacus het besluit om saam met hulle te gaan eerder as om met 'n kleiner leër uit Italië te vlug.

Terugslag vanuit Rome en die einde van die opstand

In Rome is Marcus Licinius Crassus deur die Senaat aangestel om die opstandelinge te verslaan. Crassus was 'n ervare bevelvoerder en het op daardie stadium reeds in verskeie oorloë geveg. Onder sy leiding het die Romeinse leër daarin geslaag om van die opstandelinge te oortuig om oor te gee en sodoende die leër te laat krimp. Baie meen dat die sukses van Crassus se leër te danke was aan sy uitgeslape taktiek. Wanneer die manskappe in sy leër fouteer het, het hulle swaar lyfstraf ontvang. Die doel hieragter was om sy leër banger vir hom as vir Spartacus en sy leër te maak. Spartacus en die opstandelinge is al verder in Suid-Italië ingedryf, en het dus nêrens heen gehad om te vlug en te hergroepeer nie. Hulle het na Sisilië gevlug maar is onderweg deur die seerowers verraai wat hulle gehelp het om die oorkruising te maak. Crassus, maar ook generaals Pompeius en Lucullus, het suidwaarts getrek. Hier het hulle die laaste geveg teen die opstandelinge gevoer, waartydens Spartacus om die lewe gebring is. Die oorblywende 6000 opstandelinge is deur die Romeinse leër langs die Via Appia gekruisig, wat in daardie dae 'n belangrike Romeinse weg was. Dit moes as waarskuwing gedien het vir enige persone wat dit oorweeg het om in opstand te kom. Spartacus se lyk is egter nooit gevind nie.

Verwysings

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.