Moesia Superior
Moesia Superior was 'n Romeinse provinsie.[1][2]
Die grootste deel van die provinsie Moesia Superior lê binne die grense van die huidige Republiek Serwië. Die huidige Noord-Masedonië sluit die Skopje-streek in die suide van Moesia Superior in, saam met die noordelike distrikte van die Romeinse provinsie Masedonië.[3]
Die Donau van Moesia Superior begin by die Sava-samevloeiing oorkant die Serwiese hoofstad Belgrado. Hier was 'n legioenêre vesting, en laer nog 'n tweede vesting, Viminacium, Die rivier vloei vir 150 km deur 'n opeenvolging van klowe dikwels bekend as Djerdap (die Turkse woord vir 'kolk'), waarna die dubbele draaie ('papegaaibek') kom, tot by die Serwies-Bulgaarse grens by die rivier Timok.[3]
Viminacium
wysig
Wat die hoofstad van die provinsie of liewer die setel va die concilium provinciae was, is nie heeltemal duidelik nie. Patsch het in 1898 Remesiana (die huidige Bela Palanka in Serwië) voorgestel, maar ander stede soos Ulpiana (Gračanica in Serwië) en Naissus (Niš) is ook voorgestel. P.Kos argumenteer egter dat die hoofstad Viminacium (die huidige Kostolac in Serwië) was en dat daar ook die concilium byeengekom het omdat daar ook die munte geslaan is. Munte dra die opskrif P M S COL VIM, wat dalk Provincia Moesia Superior Colonia Viminacium beteken.[4] Onder Gordianus III is in Viminacium een koloniale munt opgerig, waarvan die emissies vir die hele provinsie Moesia Superior geldig was. Die munte is van brons vervaardig en dra gewoonlik op die keersy twee muntbeelde: óf die verpersoonlikte Provincia Moesia tussen twee militêre simbole óf die godin tussen die bul en die leeu. Albei diere was die embleme van die VII en IV legioene wat in die provinsie gestasioneer was[5]
Die stad Viminacium het verskeie Griekse en Latynse inskripsies opgelewer, soos 'n altaar wat die legioene I, III Gallica,IIII Flavia en VII Claudia noem. Dit was dalk onder Severus Alexander (222-235) opgerig.[6]
Ontstaan
wysigDie anneksasie van Thrakië in 45/46 nC beteken die verskyning van Moesia as 'n gevestigde militêre bevel. Die vroeë grens van Moesia aan die oostekant was die rivier Utus (Vit) oos van die Novae (Mi.18), maar aan die westekant is dit nie seker nie. Aanduidings dat die Belgrado-gebied onder die Sava-samevloeiing, wat die latere limiet aangedui het, eers vanuit die rigting van Pannonia beset is, dui daarop dat die streek bokant die Donau-klowe aanvanklik beheer is vanaf die hoofsentra by Mursa en Sirmium. In die verdeling van Moesia in 85 of 86 n.C. is die grens tussen Superior in die weste en Inferior in die ooste vasgestel by die rivier Cebrus (Cibrica), maar teen ongeveer die middel van die tweede eeu nC is dit weswaarts verskuif na die Almus (Lom).[3]
Daciese oorloë
wysig
Domitianus het in ongeveer 86 die suidelike sektor van die Pannoniese grens aan Moesia Superior geheg. Die Daciese oorloë van Domitianus en Trajanus is vanaf Moesia Superior van stapel gestuur en die besettingsleër van die oorspronklike provinsie van Dacia is byna uitsluitlik uit hierdie provinsie getrek[7]
Herindeling in die vierde eeu
wysigIn die hervorming van burgerlike en militêre administrasie in die vroeë vierde eeu nC is al die Donau-provinsies opnuut verdeel. Moesia Superior is verdeel in Moesia Prima in die noorde en Dardania in die suide, maar die gebied oos van die riviere Margus (Morava) en Timacus (Timok) is afgestaan aan die nuwe provinsie Dacia Ripensis wat ook die westelike gebied van Moesia Inferior uitgemaak het tot by die Utus (Vit).[3]
Attila
wysigNá Attila se inval in 447 verloor die keisers hulle grip op hierdie gebied. [8]
Keiser Marcianus (450-457) het 'n ooreenkoms met die Ostrogote gesluit oor Pannonia en Moesia Superior. Pannonia is aan die hoofliggaam van die toegeken. Hulle gebied is in die ooste begrens word deur Moesia Superior, in die suide deur Dalmatië, in die weste deur Noricum en in die noorde die Donau, dit wil sê die provinsies Pannonia I en II, Savia en Valeria. Die "Gothi minores" het Moesia Superior ontvang[9]
Justinianus I het eers die (Oos)-Romeinse gesag opnuut gevestig.[8]
Argeologie
wysigDaar is 'n beskrywing deur die Roemeense geleerde N. Gudea van militêre vindplekke langs die Donau van Moesia Superior tot ongeveer 275 n.C. (die ontruiming van Dacia anderkant die rivier). Dit sluit alle vindplekke op die regteroewer in Serwië en Bulgarye in, tot by die monding van die rivier Lorn waar die rivier in Moesia Inferior binnekom. Maar ook al die terreine aangrensend aan die linkeroewer in die Banat-streek van Serwië en in Roemenië wat in Trajanus se Dacia anderkant die rivier gelê het. [3]
Verwysings
wysig- ↑ (en) provinces of the roman empire
- ↑ (en) province-chronology
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Wilkes, J. J. (2005). ""The Roman Danube: An Archaeological Survey."". The Journal of Roman Studies. 95: 124–225.
- ↑ Kos, Peter. (1992). ""The Provincia Moesia Superior in Viminacium."". Zeitschrift Für Papyrologie Und Epigraphik. 91: 209–14.
- ↑ "3. Moesia superior"; in:Bibliographie zur antiken Numismatik Thrakiens und Moesiens,. Berlin: Akademie Verlag. 1999. pp. 11–50. doi:10.1524/9783050075150.11.
- ↑ Ferjančić, Snežana (2017). ""New Greek and Latin Inscriptions from Viminacium."". Zeitschrift Für Papyrologie Und Epigraphik. 203: 235–49.
- ↑ Knight, D. J. (1991). ""The Movements of the Auxilia from Augustus to Hadrian."". Zeitschrift Für Papyrologie Und Epigraphik. 85: 189–208.
- ↑ 8,0 8,1 Rizos, Efthymios (2022). “No Colonies and No Grids: New Cities in the Roman East and the Decline of the Colonial Urban Paradigm from Augustus to Justinian.” in: Rome and the Colonial City: Rethinking the Grid. Oxbow Books. pp. 209–38. doi:10.2307/j.ctv2gvdnpg.17.
- ↑ Mathisen, Ralph W (1981). ""AVITUS, ITALY AND THE EAST IN A.D. 455-456."". Byzantion. 51 (1): 232–47.