Morris dance
Morris dance is 'n tradisionele Engelse volksdans wat gewoonlik deur musiek begelei word. Dit word gegrond op ritmiese stapbewegings en choreografiese elemente wat deur 'n groep dansers uitgevoer word. Dansers dra gewoonlik klein klokkies aan hul skene en swaai voorwerpe soos stokkies, swaarde en sakdoeke.
Die oorspronge van Morris-volksdanse is onbekend, dog word dit dikwels met elemente van vrugbaarheidsrituele en voor-Christelike seisoenale feeste verbind. Later, in die tyd van die nywerheidsomwenteling, het dansopvoerings op kerklike en publieke feesdae gewild geraak. Die oudste historiese verwysings na die dansstyl dateer uit die 15de eeu. So is Morris-danse in dié tyd byvoorbeeld tydens byeenkomste van Londense gildes opgevoer. Vandag is Morris-dansopvoerings 'n gewilde manier van vryetydsbesteding en gesellige byeenkomste in kroeë wat danksy Britse immigrante ook in oorsese lande soos Suid-Afrika gevestig is.
Die verskillende style van Morris dance staan as traditions of tradisies bekend; die bekendstes hiervan is
- Cotswold Morris (wat sy oorsprong in die Oxfordshire-streek het),
- Border Morris (uit die Engels-Walliese grensgebied) en
- North West Morris (uit Lancashire).
Etimologiese en kulturele wortels
wysigDie Morris dance, wat in Engeland ook as Moresgue, Morrice, Morisque en Morrisk[1] bekendstaan, het sy etimologiese oorsprong in die 15de eeuse terme Morisk dance, moreys daunce en morisse daunce. Volgens dié wortels is die dans van Moorse oorsprong en moontlik deur Kruisridders in Europa ingevoer. Die Engelse term is 'n ontlening van die Vlaamse mooriske danse.
Daar is verwante benamings in ander Europese tale, soos die Duitse Moriskentanz (die oudste bron dateer eweneens uit die 15de eeu), die Franse morisques, die Kroatiese moreška asook Italiaanse en Spaanse terme soos moresco, moresca of morisca. Die moderne Engelse spelling Morris dance verskyn vir die eerste keer in 17de eeuse tekste.[2][3]
Historiese bronne swyg oor die assosiasie met More. Volgens die Oxford English Dictionary was dit moontlik 'n verwysing na wonderlike dansstyle of kostuums wat dalk 'n eksotiese geurtjie aan dansopvoerings verleen het. So kan die Engelse volksdans blykbaar verbind word met 'n wyer belangstelling in eksotiese modeverskynsels en skouspelagtige opvoerings wat in 15de eeuse Europa as van Moorse oorsprong waargeneem is.
Die chronologie en presiese manier, waarop Engelse gehore met dié eksotiese modeverskynsels in aanraking gekom het, is onbekend. Die Great London Chronicle vermeld dat "ryk versierde Spaanse dansers" tydens Kersfees in 1494 hul energieryke danskuns vir koning Hendrik VII van Engeland vertoon het, maar Heron verwys na 'n pleying of the mourice dance wat al vier dae vroeër plaasgevind het. Aangesien die Engelse term in bronne vanaf die middel van die 15de eeu voorkom, is "Moorse danse" heel waarskynlik reeds dekades voor 1494 in Engeland opgevoer.[4]
Ook die tradisie van plattelandse Engelse dansers om hul gesigte swart te verf word eweneens as 'n verwysing na die beweerde Moorse oorsprong van die dans aangevoer. Ander verklarings is die assosiasie met mynwerkers en dansende bedelaars, waarby die laasgenoemdes die gesigverf as vermomming gedra het.[5]
Verwysings
wysig- ↑ Encyclopædia Britannica: Morris dance. Besoek op 4 Maart 2015
- ↑ Oxford English Dictionary - morris dance en Morisk
- ↑ D. Arnold: The New Oxford Companion to Music, vol. 2. Oxford: Oxford University Press 1983, bl. 1203
- ↑ Sandra Billington: A Social History of the Fool. Brighton en New York: Harvester Press en St. Martin's Press 1984, bl. 36 en 37
- ↑ Lola Okolosie: Cameron and the morris dancers: a sign of our nationalistic mood, in: The Guardian, 14 Oktober 2014. Besoek op 4 Maart 2015
Eksterne skakels
wysigMedia