Nezami
Nezami
Persiese digter
Gebore
1141
in Ganja, tans Azerbeidjan
Oorlede
1209
in Ganja
Literêre stroming
Romantiese Persiese epiese digkuns, liriek, wysheidsliteratuur
Bekende werke
Layla en Majnun
Die Vyf Juwele (Panj Ganj)
Nezami Ganjavi (Persies: نظامی گنجوی, Nezāmi-ye Ganjavi; Koerdies: نیزامی گهنجهوی, Nîzamî Gencewî; Azerbeidjans: نظامی گنجوی, Nizami Gəncəvi; * 1141, † 1209; 6de Hejri-eeu), meestal volgens sy digtersnaam kort Nezami genoem (sy geboortenaam was Jamal ad-Dīn Abū Muḥammad Ilyās ibn-Yūsuf ibn-Zakkī), was 'n 12de eeuse Persiese digter. Hy word as die grootste romantiese epiese digter in die Persiese literatuur beskou. Een van sy belangrikste literêre prestasies was die oorgang tot 'n realistiese styl en die gebruik van die algemene standaardtaal in sy gedigte.
Naas literatuur het Nezami ook oor 'n uitgebreide kennis van wiskunde, sterrekunde, geneeskunde, regspraak, geskiedenis, filosofie, musiek en skone kunste beskik. Sy skoliere het die bynaam Hakīm ("wyse", "geneeskundige") aan hom verleen.
Nezami het al vroeg 'n weeskind geword en is deur sy oom aan moederskant, Chwadja Umar, grootgemaak. Sy ma Ra'isa was Koerdies, en daar word aangeneem dat sy pa Yusūf in 'n gesin uit Qom (tans Iran) gebore is. Nezami was drie keer getroud. Min is bekend oor Nezami se lewe wat hy, behalwe vir 'n enkele reis, in sy geboortestad Gəncə deurgebring het. Volgens oorlewerings was hy die gunsteling-digter van die Seldjoeke-vorste wat destyds in Azerbeidjan geregeer het.
Sy literêre werk en erfenis word steeds hoog geskat en gedeel deur Afghanistan, Azerbeidjan, Iran, die streek Koerdistan en Tadjikistan. Die jaar 1991 is deur Unesco tot Nezami-jaar verklaar.