Ruben
Ruben of Re'uven (Hebreeus רְאוּבֵן) volgens Genesis, is die eerste (en oudste) seun van Jakob en Lea. Hy is die stamvader van die Israelitiese Stam van Ruben.
Naam
wysigIn die teks vanuit die Torah word twee verskillende naamverklarings omtrent die naam Ruben verstrek, waaruit die tekskenners vanuit onderskeie bronne, hetsy Jahwisties of Elohisties, vermeld.[1] Die eerste verklaring wat deur die Tora aan die hand gedoen word, is dat die naam verwys na waar die HERE Lea se ellende raakgesien het, vanweë haar status as Jakob se mindergunstelingvrou. Dit dui daarop dat die naamverklaring van Ruben uit raa beonyi voortspruit, wat HY het my ellende aangesien beteken. Die tweede verklaring is dat die naam verwys na Lea se hoop om Jakob, deur die geboorte van Ruben, se liefde te wen. Dit behels dat die naam uit yeehabani afgelei is, wat hy sal my liefhê beteken.
’n Ander Hebreeuse sinsnede waarmee Ruben in die besonder ooreenstem, is ra'a ben, wat die betekenis aanskou, ’n seun dra, wat so deur die klassieke rabbynse letterkunde uitgelê word, hoewel party van hierdie bronne aanvoer dat Lea hierdie benaming gebruik het om op ’n beduidende onderskeid tussen Ruben en Esau, sy oom, te sinspeel.[2][3] Sommige kenners vermoed dat die laaste medeklinker van die naam oorspronklik ’n l moes gewees het (wat na aan die n van die Oud-Hebreeuse alfabet verwant is).[4] Josephus gee die naam as Reubel weer,[5] wat dus die moontlikheid laat dat Ruben se naam ’n stamverwant van die Arabiese benaming Ra'abil is, wat wolwe beteken.[6]
Bybelse verwysings
wysigDaar word kortliks in die Tora beskryf dat Ruben met Bilha, Ragel se diensmaagd, geslagsgemeenskap gehad het.[7] Omrede sy vader met Bilha, as byvrou, dieselfde gehandel het, wat tot die geboorte van Ruben se halfbroers, Dan en Náftali, gelei het, word hierdie daad deur die klassieke rabbynse bronne as bloedskande beskou.[2] Die Tora voer aan dat Ruben se gedrag Jakob so toornig laat ontvlam het dat hy Ruben se eersgeboortereg aan Josef oorgedra het. Die eersgeboortereg, volgens die klassieke rabbynse bronne, het die reg vir die afstammelinge (die Stam van Ruben) gegee om oor die ander stamme te heers (dit is aan Juda oorgedra) sowel as priesterskap (dit is aan Levi oorgedra).[8] Sommige van hierdie bronne voer egter aan dat Ruben nie werklik geslagsgemeenskap met Bilha gehad het nie, maar eenvoudig sy moeder, Lea, verdedig het, ten koste van Bilha, wat sodoende Jakob ontstoke gelaat het. Daar is in hierdie bronne opgeteken dat, ná die dood van Ragel (Jakob se gunstelingvrou), Jakob ’n poging aangewend het om Bilha se bed nader aan syne te skuif, wat Ruben weer weggeskuif het.[9] Ruben het, volgens die klassieke rabbynse geskrifte, onmiddellik berou oor sy dade in verband met Bilha getoon, en was dus die eerste boetvaardige. Aanvanklik, volgens hierdie bronne, was Ruben berouhebbend deur in die geheim te oorpeins en hom van vleis en wyn te weerhou. Toe Juda oor die Tamar-saak gebieg het, het Ruben met sý daad vorendag gekom, sodat sy broers nie vir hul optredes gestraf sou word nie.[10] Die klassieke bronne vermeld ook dat die HERE vir Ruben, ter beloning van sy vrywillige boetedoening en bekentenis, Hosea as ’n afstammeling gegee het, en vir Ruben ook ’n beloning in die toekomstige wêreld gegee het.[11]
Hoewel Ruben deel van die sameswering teen Josef was, het hy die ander broers oorreed om Josef nie om die lewe te bring nie, Josef probeer red,[12] en later tot die gevolgtrekking gekom dat die verknorsing waarin hy en sy ander broers in Egipte beland het, hul verdiende loon was.[13] Volgens klassieke rabbynse letterkunde word Ruben uitgebeeld as iemand met ’n sterk verantwoordelikheidsin oor sy broers (omrede hy die oudste is) en wat kwaad geword het toe hy ontdek dat Josef soek geraak het, omrede sy broers Josef aan Ismaeliete verkoop het[14] (Jahwistiese weergawe[15]) of toe Josef deur Midianiete gevind en weggevoer is[16] (Elohistiese weergawe[15]).
Volgens die rabbynse letterkunde was die eerste toevlugstede in die Stam van Ruben se grondgebied geleë, omrede Ruben (as enkeling) probeer het om Josef uit die hand van sy broers te red.[17] Klassieke rabbynse bronne getuig dat Ruben op die 9de dag van Kislef gebore is, en op ’n ouderdom van 125 heengegaan het.[2] Die midrastiese Boek van Jasher omskryf Ruben se begrafnis as volg: hy is in ’n doodskis neergelê, waarna hy later na Israel teruggeneem en daar ter aarde bestel is.[18]
Veronderstellings
wysigSommige Bybelkenners voer ewenwel aan dat Ruben as Stamvader as ’n ‘‘postdiksie’’ gereken moet word; as ’n naamgeër-beeldspraak wat ’n oorsaakleer verskaf hoe die stam met al die ander stamme van die Israelitiese bondgenootskap mee verband hou.[19] Met Lea as stammoeder, bedink Bybelkenners dat die teksskrywers geglo het dat die Stam van Ruben deel was van die oorspronklike Israelitiese bondgenootskap,[20] ewenwel ’n antieke Minaeaanse inskrywing na ’n Arabiese stam genaamd r-b-n (klinkers weggelaat) verwys.[21][22]
Ruben se seuns
wysigRuben het, volgens Genesis 46:9, vier seuns gehad: Henog, Pallu, Hesron en Karmi. Daar word geen melding van sy vrou(e) se naam gemaak nie.
Literatuur
wysig- Die Bybel (1953-Vertaling)
- Reinecker, Fritz: Lexikon zur Bibel. R. Brockhaus Verlag, Wuppertal 1981. ISBN 3-417-24528-1
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ New American Bible, voetnota by Genesis 29:32
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Jewish Encyclopedia
- ↑ Bereshit 7b
- ↑ Cheyne and Black, Encyclopedia Biblica
- ↑ ibid
- ↑ ibid
- ↑ Genesis 35:22
- ↑ ibid
- ↑ ibid
- ↑ ibid
- ↑ ibid
- ↑ Genesis 37:20-22
- ↑ Genesis 42:22
- ↑ Genesis 37:28a
- ↑ 15,0 15,1 Jewish Encyclopedia, Joseph
- ↑ Genesis 37:28b
- ↑ Jewish Encyclopedia, Reuben
- ↑ ibid
- ↑ Peake's commentary on the Bible
- ↑ ibid
- ↑ Cheyne and Black, Encyclopedia Biblica
- ↑ The inscription is Glaser 302, from Hadakan
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
