Stasi
Die Ministerie vir Staatsveiligheid (Duits: Ministerium für Staatssicherheit, MfS), algemeen bekend as die Stasi (afkorting vir Staatssicherheit, letterlik Staatsekuriteit), was die amptelike staatsveiligheidsdiens van Oos-Duitsland (DDR). Die Stasi se hoofkwartier was in Oos-Berlyn met ’n uitgebreide kompleks in Lichtenberg en verskeie kleiner fasiliteite regdeur die stad. Dit is algemeen beskou as een van die effektiefste en mees onderdrukkende intelligensie- en geheime polisie-agentskappe in die wêreld. Die Stasi se leuse was “Schild und Schwert der Partei” (Skild en Swaard van die Party), die regerende Sosialistiese Eenheidsparty van Duitsland (SED). Deesdae word dit beskou as ’n kriminele organisasie en verskeie Stasi-offisiere is vervolg vir hul misdade na 1990.
Geskiedenis
wysig
Na die stigting van die DDR is die Hauptverwaltung zum Schutz des Volkseigentums (die hoofbestuur ter verdediging van openbare besit) tot stand gebring. Dit het gelei tot die stigting van die Ministerium für Staatssicherheit op 8 Februarie 1950.[1] Tussen 1953 en 1955 het die Staatssicherheitsdienst weer ondergeskik geraak aan die Ministerie van Binnelandse Sake.[2]
Die eerste leier was Wilhelm Zaisser (Minister van Staatsveiligheid). Van 1955 tot 1957 was Ernst Wollweber die leier. Dit is in 1957 opgevolg deur Erich Mielke. Markus Wolf het hoof van die inligtingsafdeling geword (HVA, Hauptverwaltung Aufklärung). Dit was die afdeling wat gefokus het op die insameling van buitelandse intelligensie. Die struktuur van die Stasi was 'n kopie van die NKVD (voorganger van die KGB) in die Sowjetunie. Die KGB het die Stasi gesien as 'n lojale en doeltreffende vennoot.
Aan die einde van 1989 is die Ministerium für Staatssicherheit herdoop tot Amt für Nationale Sicherheit (AfNS) en in 1990 is dit afgeskaf. Baie dokumente is vooraf vernietig. Hierdie aksie is die Aktion Reisswolf genoem. As gevolg hiervan is baie medewerkers buite die organisasie gelaat is na die politieke omwenteling en hereninging van Duitsland.
Op 3 Oktober 1990 neem Joachim Gauck namens die Federale Regering, met die Bundesbeauftragte für die Stasi-Unterlagen ook bekend as Gauck-Behörde wat na hom vernoem is, die verantwoordelikheid vir die bewaring en hantering van die oorblywende dokumentasie. Van hierdie dokumente het betrekking op ongeveer 6 miljoen mense. In Desember 1991 het die Stasi-Unterlagen-Gesetz (die Stasi Dokument Wet) in werking getree, wat sedert 1992 slagoffers van die voormalige regeringsapparaat toegang tot hul lêers gegee het. In 2000 is Gauck opgevolg deur Marianne Birthler. Die diens word sedertdien die Birthler-Behörde genoem.
Invloed
wysigDie Stasi het 'n geweldige invloed op byna elke aspek van die daaglikse lewe in die DDR gehad.
Tot die middel van die tagtigerjare het 'n netwerk van burger-informante, bekend as die die Inoffizielle Mitarbeiter (IM), binne die DDR en die Bondsrepubliek Duitsland gegroei. Na raming van die DDR in 1989 het die Stasi 91 000 voltydse werknemers en 200 000 informante gehad.[3] Dit beteken dat ongeveer 1 uit 50 inwoners van die DDR met die Stasi saamgewerk het. Dit is waarskynlik die hoogste indringing deur 'n veiligheidsapparaat in die wêreld ooit. Ter vergelyking: Met die Gestapo het 40 000 medewerkers teen 'n bevolking van 80 miljoen gewerk (1 in 2000) en met die KGB 480 000 teen 'n bevolking van 280 miljoen (1 in 583).[4]
Vanaf die 1970's gebruik die Stasi Zersetzung om die lewens van politieke teenstanders van die DDR te ontwrig. In hierdie ontwrigting het die Inoffiziele Mitarbeiter 'n groot rol gespeel. Taktieke is gebruik teen individue soos die verspreiding van valse gerugte, afpersing en organisering van mislukkings in die beroeps- en privaatlewe. In opposisiegroepe is pogings aangewend om onenigheid via infiltrasie en deur wedersydse wedywering te stimuleer. Die menseregte-groep Initiative für Frieden und Menschenrechte, wat die basis vorm van Bündnis 90, blyk uit die helfte van Stasi-werknemers te bestaan.
Verwysings
wysig- ↑ Glees, Anthony (1 Augustus 1996). Reinventing Germany: German political development since 1945. Berg. p. 213. ISBN 978-1-85973-185-7. Besoek op 14 Januarie 2012.
- ↑ Gieseke, Jens (2014). The History of the Stasi: East Germany's Secret Police, 1945-1990 (1st uitg.). Oxford: Berghahn Books. pp. 41–42. ISBN 978-1-78238-254-6.
- ↑ http://de.wikipedia.org/wiki/Ministerium_für_Staatssicherheit
- ↑ John O. Koehler (2000), Stasi: the untold story of the East German secret police. Westview Press
Eksterne skakels
wysig- Fotoargiewe