Kiribati

Kiribati [kiri:ba:s] isch en Inselstaat im Pazifik. Zum Staatsterritorium ghören e Hufe Insle in Mikronesie und Polynesie, wo verstreut über e wiits Gebiet nördlig und südlig vom Äquator lige.

Kiribati (gilbertes.) Republic of Kiribati (ängl.) Republik Kiribati
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}} {{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Wahlspruch: „te mauri, te raoi ao te tabomoa“, «Gsundheit, Friiden und Wohlstand»
Amtsspraach	Gilbertesisch und Änglisch
Hauptstadt	South Tarawa
Staatsoberhaupt und Regierigschef	Presidänt Taneti Maamau
Flächi	811 km²
Iiwohnerzahl	112.850 (Schetzig: 2009)   92.533 (Stand: 2005)
Bevölkerigsdichti	136,1 (Schetzig: 2009) Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt nominal (2007)	67 Mio. US$ (181.)
Brutto­inlands­produkt pro Iiwohner	686 US$ (148.)
Währig	Kiribati-Dollar und Australische Dollar
Unabhängigkeit	12. Juli 1979
Nationalhimne	Teirake Kaini Kiribati
Zitzone	UTC+12, +13, +14
Kfz-Kennzeiche	KIR
Internet-TLD	.ki
Vorwahl	+686

Dr Nationalfiierdig isch dr 12. Juli, dr Johresdag vo dr Unabhängigkeit 1979.

Geographii

Usdehnig

S Territorium het e West-Ost-Usdehnig vo öbbe 4.835 km (Luftlinie vo dr westligste Insle Banaba bis zur östligste Insle im Caroline-Atoll) und e Nord-Süd-Usdehnig vo öbbe 1.973 km (Luftlinie vo dr nördligste Insle Teraina (Washington Island) bis zur südligste Insle Flint Island) in eme Meeresgebiet vo rund 5,2 Mio. km².

Lag

S Staatsgebiet lit – ganz allgemein gsait – halbwägs zwüsche Hawaii und Australie in dr Mikronesische Region vom Südpazifik. Zwüsche de Gilbert- und Phoenixinsle verläuft dr 180. Längegrad und drmit, bis Ändi 1994, die internationali Datumgränze. So dass mä im ganze Staatsgebiet s gliiche Datum gha het, isch am 1. Januar 1995 d Datumsgränze so gänderet worde, dass ganz Kiribati westlig drvo lit. Die östligsti vo de Line Islands, Caroline Island, heisst sit em 1. Januar 2000 Millennium Island, wil uf dere Insle dr ersti Sunnenufgang vom Johr 2000 beobachtet worden isch.

Inselgruppe

Dr Inselstaat bestoht us 32 Atoll, wo mä cha in drei Inselgruppen zsämmefasse, und d Insle Banaba:

	Gilbertinsle	16 Atoll 282 km²
	Phoenixinsle	8 Atoll 27,7 km²
	Line Islands	8 vo im Ganze 11 Atoll 495 km²

Dr Grossdeil vom Land befindet sich weniger as zwei Meter über em Meeresspiegel. En Usnahm isch d Vulkaninsle Banaba, wo mit 81 m über NN die höggsti Erhebig im Inselstaat isch. Lut eme Bricht vo de Vereinte Natione us em Johr 1989 wird Kiribati eins vo de erste Länder si, wo im 21. Johrhundert as Folg vom Klimawandel zum Grossdeil überfluetet wurd. Middi 1999 isch bekannt gee worde, ass zwei unbewohnti Koralleriff überfluetet worde si.

Übersicht über die wichtigste Insle und Atoll

	Kiritimati (Christmas Island Wiehnachtsinsle)	375 km²	5.200 Iiwohner	Kiritimati het vo allne Koralleninsle uf dr Wält die grössti Landflechi.
	Tabuaeran (Fanning Island)	33,7 km²	ca. 2.500 Iiwohner	Dr änglisch Name vo däm Atoll chunnt vom US-amerikanische Entdecker Edmund Fanning.
	Teraina (Washington Island)	14,2 km²	1.150 Iiwohner	Das Atoll isch au vom Fanning entdeckt worde, won es noch em US-Presidänt George Washington benennt het.
	Banaba (Ocean Island)	6 km²	301 Iiwohner	Im Johr 1900 het mä entdeckt, ass alle Felse us versteineretem Vogeldräck (Guano) bestoht. Banaba isch näbe Nauru die zweiti Insle im Westpazifik, wo grossi Phosphatlager het.
	Tarawa	32 km²	ca. 50.000 Iiwohner	Das Atoll isch s Hauptatoll vo dr ehemolige britische Kolonii vo de Gilbertinsle gsi und isch hüte s Hauptatoll vo dr Republik Kiribati.
	Abariringa (Canton Island)	9 km²	41 Iiwohner	Dr änglischi Name vom Atoll wird druf zruggfüehrt, ass 1854 dr Walfänger Canton vor dr Insle uf Grund gloffen isch.

Bevölkerig

D Bevölkerig vo Kiribati isch ethnisch sehr homogen. Fast 99 % si Mikronesier. Usserdäm läben 0,8 % Polynesier und 0,2 % Europäer uf Kiribati.

D Iiwohner nenne sich im Singular wie im Plural I-Kiribati. S Adjektiv vo dr Nationalitet und dr Landessprooch wird as Kiribati ohni Prefix 'I' bezeichnet.

Weblingg

 Commons: Kiribati – Sammlig vo Multimediadateie

 Wikimedia-Atlas: Kiribati – geographischi un historischi Charte

Fuessnote

-3.3666666666667-168.73333333333