Melchior Berri
| Dialäkt: Baaseldütsch |
Dr Melchior Berri (* 20. Oktober 1801 z Baasel; † 12. Mai 1854 z Baasel) isch e Schwizer Archidekt us Baasel.
Biografii
ändereDr Berri isch dr Soon vom Melchior Berri, Pfarrer z Münchestäi, gsi und vo dr Appollonia Streckeisen. Er isch z Baasel und z Münchestäi ufgwaggse. Zwüsche 1817 und 1823 het er sich under anderem bim berüemte Archidekt Friedrich Weinbrenner z Karlsrue lo usbilde. Denn het er bim Archidekt Jean-Nicolas Huyot z Bariis gschafft und an dr Akademii studiert.
1826 isch er zämme mit em Josef Berckmüller uf Italie gange[1] , wo er sich für d Baute und d Wandmoolereie z Pompeii intressiert het, aber au für d Rönessans-Baläst z Rom. Er het s Handwärk vo de Stäimetz, Gipser und Muurer gleert, sich im Landschafts- und Figurezäichne güebt und bautechnischi Fächer studiert.
1828 het dr Melchior Berri z Baasel e Baugschäft und e Bau- und Zäicheschuel ufdoo. Si überregionali Bedütig het er zerst em Baasler Museum an dr Augustinergass verdanggt, wo dr äinzig Monumentalbau von em isch, wo erhalte bliibe isch, aber au sine Entwürf für e Zürcher und e Bärner Roothuus und sine Kwardierblään für Luzärn und Baasel. 1829 het er vom Ludwig August Sarasin dr Ufdraag überchoo, iim e Summerhuus z baue, dä isch aber scho 1831 gstorbe, bevor s Huus fertig gsi isch. Äini vo de bäide Sarasin Döchder het en Ehinger ghürootet und eso isch s Summerhuus in Bsitz vo dr Familie Ehinger choo und hüte as Villa Ehinger bekannt.
Zu de früeje Wärk vom Berri ghört au s Blömlitheater an dr Theaterstrooss z Baasel, won er 1829/31 baut het und wo die letschte Räst von em 1969 ganz verschwunde si. En anders isch d Abdankigskapälle in dr hütige Roosedaalaalaag us em Joor 1832. Es isch emol im eltiste Däil vom Gottesacker gstande und isch hüte s äinzige Bauwärk uf em Friidhoof.
1832 het dr Berri d Margaretha Simone Burckhardt vo Baasel ghürootet. Im gliiche Joor het er an dr Malzgass e zwäistöckigs Woonhuus baut, wo 1842 mit eme Aabau erwiteret worde isch.
Dr Berri isch Mitgliid vom Baasler Groosse Root gsi, vo dr Baukommission und isch 1841 Bresidänt vom Veräin vo de Schwizerische Ääscheniöör und Archidekte (SIA) worde. As Archidekt vo dr klassizistische Stiilrichdig isch er über d Schwiz uuse bekannt worde und isch as Dr. h.c. Eeremitgliid vo zwäi britische Archidektuurverbänd worde.
Dr Berri het an Depressioone afo liide und het sich 1854 s Lääbe gnoo.
Wärk
ändereBauwärk
ändere- Zwäi Woonhüüser am Dalbe-Graabe 5-7, wo hüte s Baasler Antikemuseum din isch - 1825
- D Villa Ehinger, im Kwardier Nöiji Wält z Münchestäi – 1829/32
- D Roosedaalkapälle – 1832/33
- S alte Gmäindihuus z Rieche – 1834/35
- S Museum an dr Augustinergass, Baasel – 1842-49
- Die ehemooligi Sarasinschi Bandfabrik, hüte e Jugendherbärg, Baasel – 1850/51
- Meereri Geböid im Botanische Garde Brüglige, drunder d Orangscherii, e Schüüre und s Pächterhuus – 1837–39
Verschiides
ändere- Grabmööler
- Die ersti meerfarbigi Briefmarke, s Basler Dybli – 1845
- Briefchäste (Basler Dybli)
- Brünne (u. a. dr Dreizackbrunne, Baasel – 1837)
Geböid, wo abbroche worde si
ändere- S Stadtcasino Basel – 1821-1824; abbroche 1949
- S Blömlitheater, Baasel – 1829; 1969 abbroche
- S Boogeschützehuus, Bärn 1830–1833; abbroche
- S Iisebaandoor in dr Baasler Stadtmuure – 1844; abbroche 1880
Fuessnoote
ändere- ↑ Werner Stutz: Bahnhöfe der Schweiz. Von den Anfängen bis zum Ersten Weltkrieg. Orell Füssli Zürich und Schwäbisch Hall 1983, ISBN 3-280-01405-0
Litratuur
ändere- Melchior Berri, eine Monographie, uusegee vom Schwabe Verlag, Dorothee Huber, Doris Huggel und em Architekturmuseum, (mit eme usfüerlige Wärkverzäichnis) ISBN 3-7965-1742-0
Weblingg
ändere- Dorothee Huber: Berri, Melchior. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Personenlexikon des Kantons Basel-Landschaft: Berri Melchior
- Melchior Berri uf altbasel.ch
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Melchior_Berri“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |