Tirol

Dä Artikel bhandlet Tirol as Region z Mitteleuropa, anderi Bedytige finde sich unter Tirol (Begriffsklärig).

Tirol isch e Region z Mitteleuropa, wu vum Weschte vu Eschtryych bis in dr Norde vu Italie goht. Urspringli unter eire Herrschaft, isch Tirol noch em Untergang vum Habsburger Viilvelkerstaat Eschtryych-Ungarn noch em Erschte Wältchrieg dur dr Vertrag vu St. Germain uf zwe Staate ufdeilt wore:

Nordtirol un Oschttirol zu Eschtryych (bilde hite zämme s Bundesland Tirol)
Sidtirol un Wälschtirol zum Königriich Italie (hite: Autonomi Region Trentino-Sidtirol)

Biet, wu hite d Europaregion Tirol-Südtirol-Trentino bilde. Zum historische Tirol hän au no Cortina d’Ampezzo un Buechestei ghert.

Gnännt isch d Region no dr alte Residänz vu ihre Landesfirschte, Schloss Tirol oberhalb vu Meran im Burggrofeamt.

Geografii

Landschaftli isch Tirol dur d Alpe bregt. Di hegschte Bärg vu Tirol sin dr Ortler (3905 m ü. A) un di iber 3859 Meter hoch Königspitze z Sidtirol, dr Großglockner (3798 m ü. A) z Oschttirol, dr Monte Cevedale (3769 m s.l.m.) z Wälschtirol (Trentino) un d Wildspitze (3768 m ü. A) in dr Ötztaler Alpe z Nordtirol.

D Entwässerig erfolgt z Nord- un Oschttirol iber Inn, Drau un Lech, wu alli in d Duene minde. Sidtirol un Trentino wäre in dr Hauptsach vu dr Etsch un ihre Näbefliss entwässeret. D Deilig vum Land isch fascht gnau an dr Wasserscheide erfolgt.

D Region Tirol gränzt im Norde an Bayern, im Weschte an Vorarlberg un dr Kanton Graubünden, im Sidweschte an d Lombardei, im Siden un Sidoschte an Venezie un im Oschte an Salzburg un Kärnten.

Literatur

Michael Forcher: Kleine Geschichte Tirols, Haymon Verlag, Innsbruck/Wien 2006. ISBN 978-3-85218-519-4

Weblink

Commons: Tirol – Sammlig vo Multimediadateie