Jovençan

Jovençan
	Jovençan (Italien) Jovençan
	;
	; Lag vu dr Gmai Jovençan im AugschtdalLag vu dr Gmai Jovençan im Augschtdal
Staat:	Italie
Region:	Aostatal
Koordinate:	45° 43′ N, 7° 16′ OKoordinate: 45° 43′ 0″ N, 7° 16′ 0″ O
Hechi:	632 m s.l.m.
Yywohner:	716 (31. Dez. 2022)
ISTAT-Nummer:	007038

Jovençan (frankoprov. Dzoénsàn / Dzonsàn) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.

Jovençan ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Mont-Emilius.

Geografi

Jovençan lyt im Augschtdal uf dr rächte Syte vu dr Dora Baltea.

Zue dr Gmai ghere d Wyyler Bren, Champailler, La Prému, Turc, Verméneusaz, Pré Cognein, Turlin, Rollandin, Mont-Corvè, Plot de la Corne, Montrosset, Pendine, Gros Beylan, Les Adam (chef-lieu), Jobel, Turille, Pompiod, Pingaz, Grummel dessous, La Plante, Le Clou, Pessolin, Étral, Rotin, Chandiou. Nochbergmaine sin Aymavilles, Gressan un Sarre

Gschicht

Dr Grinder vum Huus Savoyen, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoyen gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Jovençan dr italienisiert Name Giovencano drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.

Bevelkerig

Johr	1861	1871	1881	1901	1911	1921	1931
Yywohner	453	454	447	463	430	401	418
Johr	1936	1951	1961	1971	1981	1991	2001
Yywohner	422	433	384	412	440	496	595

Politik

Dr Burgermaischter vu Jovençan isch dr Sandro Pepellin.

Sproch und Dialäkt

Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Jovençan ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).

Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Jovençan sin 70 Froogebeege wider retuurchuu^[2].

Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch?
Italienisch	Patois	Italienisch un Patois	Franzeesisch	anderi	kai Andwoord	Total
37 (52,9 %)	20 (28,6 %)	2 (2,9 %)	1 (1,4 %)	2 (2,9 %)	8 (11,4 %)	70

Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
49 (70 %)	9 (12,9 %)	0 (0 %)	11 (15,7 %)	1 (1,4 %)	70
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
44 (62,9 %)	7 (10 %)	3 (4,3 %)	12 (17,1 %)	4 (5,7 %)	70

Weblink

Commons: Jovençan – Sammlig vo Multimediadateie

http://www.comune.jovencan.ao.it/

Fueßnote

↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
↑ Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1] Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.

[2] Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1]

[2]