Romantik

D Romantik isch e kulturgeschichtligi Epoche, wo d Ufklärig und dr Klassizismus abglöst het und vom Ändi vom 18. Johrhundert bis wiit in s 19. Johrhundert ine duurt het.

D Romantik i Kunscht und Politik

D Romantik het sich bsundrigs uf de Gebiet vo dr bildende Kunst (1790–1840), dr Litratuur (1795–1848) und dr Musik güsseret. Bi dr Musik betrifft si ganze 19. Johrhundert, und me redt vo de Früeromantik, de Hochromantik un de Spotromantik.

In dr Politik het d Romantik dr Nationalismus und dr Freiheitskampf verherrligt, isch denn aber meh und meh zun ere reaktionäre Geisteshaltig worde, wo anstatt vom nationale Freiheitsideal, wie s die Französischi Revolution verträtte het, ständischi, hüfig autokratischi Gsellschaftsforme as Ideal anegstellt het.

Im spöötere 19. Joorhundert het d Nöiromantik as Gegebeweegig zum Realismus und Naturalismus d Ideal vo dr Romantik wiiderbeläbt.

D Ursprüng und Grundtheme vo dr Romantik

D Ursprüng vo dr Romantik lige i de gsellschaftliche Umbrüch, wo d Früeindustrialisierig usglöst hän, aber au bi de reaktionäre Karlsbader Bschlüss vo 1819, wo de Lüt d Hoffnig uf meh Freiheit eweggnoo und si in e bidermeierlichi Wält tribe hän.

Si het geografischi Wurzle z Ängland und kulturgschichtlichi im dütsche Sturm und Drang, und en wichtige Uslöser isch em Filosof Friedrich Schleiermacher si Buech «Über die Religion» vo 1799 gsi.

D Grundtheme vo der Romantik si Gfüül, Liideschaft, Individualidät und s individuelle Erlääbe und d Seel, vor allem die kweelti Seel.

D Romantik isch entstande as Reakzioon uf s Monopol vo dr razionale Filosofii vo dr Ufkläärig und uf d Strängi vom Klassizismus, wo vo dr Antike inspiriert gsi isch. Im Vordergrund stöön Empfindige wie Seensucht, Mysterium und Ghäimnis. D Romantik stellt em Razionalismus, wo uf d Zuekumft grichdet isch, und em Optimismus vo dr Ufkläärig s Individuell und s Numinos gegenüber. Die Charakteristike si bezäichnend für die romantischi Kunst und für d Lääbesiistellig, won ere entspricht.

Romantik im gwönleche Sproochgebruuch

Im hütige Sproochgebruuch bezeichnet dr Begriff Romantik mit em Adjektiv romantisch d Eigeschaft von ere Sach oder eme Ereignis, wo in de Mensche en positive Gfühlszuestand erweckt. Das cha sii d Sehnsucht noch Liebi oder noch ere haile Wält, so öbbe in de Wortverbindige „romantischi Liebi“, „romantischi Musig“ oder „e romantische Brief“. Für e „romantischi Affäre“ hät sich s Wort «Romanze» iibürgered.

Weblink

Commons: Romantik – Sammlig vo Multimediadateie