Larrué
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Larrué yera un lugar medieval situau en l'actual municipio de Samianigo, amán d'a localidat de Belarra.
Larrué | |
Despoblau medieval d'Aragón | |
Entidat • País • Provincia • Comarca • Municipio |
Despoblau medieval Aragón Uesca Alto Galligo Samianigo |
Partiu chudicial | Chaca |
Población • Total |
0 hab. |
Altaria • Meyana |
880 m. |
Parroquial • Diocesi • Arcipestrau |
Chaca Samianigo |
Coordenadas | |
En o puesto a on yera iste lugar se conservan encara as restas d'a ermita de Sant Chusé, un edificio d'arredol d'o sieglo XVIII.
Toponimia
editarL'orichen podría estar l'antroponimo Larus con o sufixo preindoeuropeu de posesión -ué o la radiz basca LARRE 'prau' con o mesmo sufixo -ué.[1]
Historia
editarEn o sieglo XII o lugar de Larrué yera propiedat d'o monesterio de Sant Chuan d'a Penya y asinas lo documenta en os suyos estatutos l'abat pinatense Ferrando de Rada en 1210. En l'anyo 1338 un lugar dito "Laués" pagó chunto a "Darguás", igual que atros lugars d'a redolada, cinco sueldos pa as obras d'a seu de Santa María de Uesca. Ya en 1408, apareixe en una relación d'os vasallos de Sant Chuan d'a Penya feita por os deputatos d'a Capitanía de Chaca y as suyas montanyas, que en Larrué bi heba una casa habitada. En 1418, se sabe que a villa de Larrué contribuyiba con "duos solidos" a las cenas reyals.
O lugar de Larrué se corresponde chustament con o que os habitants de Belarra han conoixiu como Sant Chusé. Asinas o libro d'os regles d'a romería de Sant Chusé de Larrué apareció en una falsa d'o lugar vecín. Seguntes os estudios feitos por Enrique Satué, en o libro se describen os regles que heban de cumplir os confraires de dita romería, asínas como as cuentas d'ista chirmandat dende 1751 dica a suya desaparición en 1808. D'a primera pachina d'o libro se deduce que a romería data probablement d'antis d'o sieglo XVIII:
Entre zaguerías d'o sieglo XVIII y primerías d'o sieglo XIX os terrenos ocupaus por l'antigo despoblau perteneixeban a o conte d'Atarés y yeran logaus a os vecins de Belarra, tal y como apareixe en a-saber-los decumentos de pagos chustificaus con recibos.
Leyendas
editarComo en atros muitos lugars, aquí tamién se conserva o mito d'as güelas. O lugar desapareixió dimpués d'una peste y as viellas baixoron a demandar asilo ta Belarra, estando acullidas en casa Navarro y donando todas as suyas posesions a ista casa. A resta de vecins d'o lugar, que no yeran d'alcuerdo con a decision, baralloron dica aconseguir que as tierras se repartisen entre toz os habitants.
Se diz tamién que cuan prencipioron a cautivar as tierras os nuevos propietarios i apareixioron a-saber-las de sepolturas, una de ellas antropomorfa y zarrada con una gran losa, d'a que saliba sangre cuan pleveba. Se creye tamién que en as menas d'iste lugar bi heba escondiu un tresoro, que os vecins de Belarra miroron de buscar, pero nunca no pudioron trobar.
Bi ha d'atra man a creyencia de que, mientres as tierras de Larrué perteneixioron a o conte d'Atarés, cada vegada que se casaba una muller popiella en Belarra, iste l'atorgaba una cantidat de diners que yera mayor si yera popiella de pai y mai, menor si yera nomás popiella de mai, y una mica menos si se tractaba d'una popiella de pai.
Referencias
editar- ↑ (es) Geografía medieval de Serrablo. José Miguel Navarro López. Colección «A Lazena de yaya», 15. ISBN 84-8127-104-7
Vinclos externos
editar
Lugars desapareixius d'o municipio de Samianigo | |
---|---|
Aracastiello | Bailín | Belmonde | Calveras | Cerceles | Centenero | Civitatella | Estaún | Gronostué | Huertalo | Ipe | Larbesa | Larrué | Luxués | Muro | Novalla | Orzandué | Perula | Portiella | Senés | Sericata | Ubieto | Urbán | Vilás |