Cristina Fernández de Kirchner
Cristina Elisabet Fernández de Kirchner[10] (19 de febreru de 1953, Tolosa) ye una política, abogada[11] y empresaria arxentina. Foi presidente de la Nación Arxentina dende'l 10 d'avientu de 2007 hasta'l 9 d'avientu de 2015.
Realizó los sos estudios d'abogacía na Universidá Nacional de La Plata,[11] onde conoció a Néstor Kirchner en 1974, quien foi'l so compañeru de militancia y dende 1975 el so maríu. Al añu siguiente camudar a Ríu Gallegos onde fundaron l'Estudiu Xurídicu Kirchner. El matrimoniu tuvo dos fíos: Máximu (1977), y Florencia (1990).
Mientres exercíen el so oficiu, fundaron en 1981 l'Atenéu Juan Domingo Perón, una de les varies corrientes peronistes de la provincia. El so primer cargu electivu llograr en 1989 como diputada provincial de Santa Cruz. En 1995, Cristina Fernández foi escoyida senadora nacional pola mesma provincia, mientres Néstor Kirchner yera gobernador. Nesti periodu, magar pertenecía a la bancada oficialista, oponer a dellos proyeutos del Gobiernu de Carlos Menem, ente ellos el proyeutu presentáu mientres el pleitu del campu de xelu Patagónico Sur, la privatización d'Aerolíneas Argentinas, el Pactu Federal pal emplegu, la producción y la crecedera,[12] la Reforma Llaboral y la Llei d'Hidrocarburos. Amás, pidió l'arrenunciu del entós ministru de Defensa Oscar Camilión, arreyáu nel escándalu pola venta d'armes a Ecuador y Croacia.[13]
Permaneció nel cargu hasta'l 3 d'avientu de 1997 en que, yá electa diputada nacional pola provincia Santa Cruz, arrenunció poles sos diferencies col bloque del PX, y el día 10 asumió nel so nuevu cargu. Al añu siguiente, les sos diferencies col Gobiernu nacional valiéron-y que fuera desafectada de les comisiones qu'integraba. Volvió al Senáu en 2001 y asumió la presidencia de la Comisión d'Asuntos Constitucionales. Delles temes sobre los que s'ocupó fueron el cambéu de les lleis que trataben la conformanza del Conseyu de la Maxistratura y la Corte Suprema. Tamién s'ocupó de la investigación sobre la quema d'urnes en 2003 na provincia de Catamarca.
Caltener nel cargu hasta 2005 onde foi escoyida tamién senadora nacional pero pola provincia de Buenos Aires, cargu que desempeñó hasta asumir la primer maxistratura dende 2007. Cristina Kirchner foi la primer muyer arxentina escoyida pal cargu de presidente y la segunda n'exercelo.[14]
Ente les principales midíes del Gobiernu de Cristina Fernández destáquense l'Asignación Universal por Fíu, la reestatización de los fondos jubilatorios, el programa Coneutar Igualdá, l'aumentu nel presupuestu pa ciencia ya investigación, la Llei de Servicios de Comunicación Audiovisual, la Llei de matrimoniu igualitariu, la reestatización de la empresa Xacimientos Petrolíferos Fiscales (YPF), la reforma del Bancu Central y la sanción del Códigu Civil y Comercial, ente otres.
Mientres el so primer Gobiernu encaró un paru agropecuario patronal acompañáu por un bloquéu de rutes que s'estendió a lo llargo de 129 díes y sostuvo un enllargáu conflictu col Grupu Clarín.
Nes eleiciones presidenciales de 2011 llogró'l 54,11 % de los votos, aportando asina a un segundu mandatu. En dicha eleición, Cristina Fernández llogró'l mayor porcentaxe alcanzáu nuna eleición presidencial dende 1983, siendo tamién en términos porcentuales la cuarta resultancia más ampliu de la historia eleutoral arxentina dempués del de Hipólito Yrigoyen en 1928, y los de Juan Domingo Perón en 1951 y 1973. Amás llogró una diferencia del 37,3 % al respeutive de la segunda llista, la mayor de la historia arxentina.[15][16][17][18]
Pa fines del so mandatu en 2015, convirtiérase nuna de les muyeres más poderoses del mundu, según la llista de «les 100 muyeres más poderoses del mundu ellaborada pola revista Forbes.[19]
En 2017 presentó la so nueva coalición eleutoral, Unidá Ciudadana, col que busca anovar al kirchnerismu.
Biografía
editarCristina Elisabet Fernández nació en Ciudad Eva Perón (nome de la ciudá de La Plata ente 1952 y 1955), capital de la provincia de Buenos Aires. Primer fía d'Eduardo Fernández (1921-1982, descendiente d'españoles gallegos y asturianos) y de Ofelia Esther Wilhelm (nacida'l 10 de mayu de 1929), descendiente d'alemanes.[20][21] Tien una hermana dos años menor llamada Gisele (1955).[22][23]
Los sos güelos paternos yeren inmigrantes ensin oficiu. Colos años llegaron a tener un tambo y dempués una posición económica favorable. El so padre, tamién ensin oficiu, dedicar a delles actividaes, ente elles l'agropecuaria. Más tarde mercó un coleutivu, que remanó'l restu de la so vida como miembru d'una cooperativa.[24][25]
La so madre yera emplegada na Direición Xeneral de Rentes y secretaria xeneral del so gremiu, AERI (Asociación d'Emplegaos de Rentes ya Inmobiliarios). Según Cristina la so madre yera una gremialista particular, nunca nos más de venti años que foi secretaria tomó llicencia. Los sos padres casáronse cuando ella tenía dos años, primero que naciera la so hermana.[26][27]
Pasó la so infancia y adolescencia ente les ciudaes de La Plata, Ringuelet y Tolosa.[28] El llar onde creció taba conformáu polos sos padres, la so hermana, el so güelu Carlos Wilhelm y la so tía Noemí Wilhelm. Según Cristina Fernández, esti llar ampliáu dexó que la so madre pudiera exercer la so xera gremial. Foi un llar paecíu al que depués formaría con Néstor Kirchner, onde los parientes tuvieron presentes mientres la crecedera de los sos fíos.[29]
La rellación col so padre siempres foi cercana pero de poco xestu demostrativu; yera una persona distante. La rellación ente los sos padres yera tirante, nunca se llevaron bien y colos años divorciáronse.[30][31]
No político la so familia taba estremada. El so padre yera abiertamente antiperonista y la so madre peronista. El so güelu Carlos yera del conservadorismu bonaerense, pero depués coles reformes no llaboral que fizo Juan Domingo Perón convertir a dichu partíu.[29]
El so primer contautu cola política foi cuando Roberto Guaresti, padre d'unes amigues del barriu, se candidateó a intendente de La Plata nes eleiciones de 1962. Cristina Kirchner recuerda cómo se vivió la candidatura dende la casa de los Guaresti, quien ganó pero nunca pudo asumir. Cuando tenía quince años camudar a l'actual casa onde vive la so madre, en Tolosa. Cursó cuartu y quintu añu de la secundaria nel colexu de monxes La Misericordia. A esa edá inda nun yera una militante peronista, pero yá empezara a interesase na política.[32][33]
Na secundaria, Cristina Fernández recibir de peritu mercantil. Pa inscribise na carrera de Derechu tuvo de rindir diecisiete equivalencies yá que esixíen un bachilleratu n'Humanidaes. Primero cursó un añu la carrera de Psicoloxía y depués ingresó na Facultá de Ciencies Xurídiques y Sociales de la Universidá Nacional de La Plata.[34]
Cristina Fernández yera amiga de Pipa Cédola, quien taba en pareya con Omar Busqueta. Esti postreru yera amigu y compañeru de departamentu de Néstor y foi según conociéronse en 1974. Néstor Kirchner diba tiempu militaba na FURN (Federación Universitaria de la Revolución Nacional), amás yera vicepresidente del Centru d'Estudiantes Santacruceños de La Plata. Sicasí Cristina Fernández militaba na Mocedá Peronista del so barriu y participaba de les Meses de Construcción Nacional que se faíen na facultá. Tuvieron un novialgu de seis meses y casáronse el 8 de mayu de 1975.[35][36][37][38]
Tres seis meses de novialgu, Néstor y Cristina Kirchner casáronse'l xueves 8 de mayu de 1975.[39] La primer casa onde vivieron quedaba en City Bell, emprestada pol padre de Cristina Fernández. Vivieron dende mediaos de 1975 hasta marzu de 1976 con una pareya conocida de la militancia: Gladis Dalessandro y Carlos Chiche Labolita. Cristina Fernández llevar a vivir con ellos porque presumía taben puestos a ser secuestraos pola dictadura. Esi tiempu foi d'una vida modesta yá que inda nun taben recibíos.[40]
Yá antes de casase, tanto Néstor como Cristina Kirchner oponer a la llucha armada de Montoneros. Dicíen que siempres la manera yera al traviés de la política. Alloñar de la FURN, lo que los caltuvo a salvo de los secuestros. Solo fueron arrestaos unos díes en xineru de 1976 cuando taben de visita en Ríu Gallegos. Foi depués d'una xinta con una pareya amiga, Cachu Vázquez y la so esposa Mabel. Detener a los cuatro peros l'oxetivu yera Vázquez. Según Cristina Fernández nes ciudaes chiques del país los llazos familiares y les amistaes inda funcionaben.[41][42] La mañana del golpe del 24 de marzu, Cristina Kirchner y el so maríu escondieron nuna pensión al estudiante Carlos Labolita porque la policía buscar. Al poco tiempu Labolita volvió al so pueblu, Las Flores, cuando s'enteró que'l so padre fuera deteníu. Un comandu la Comisaría de Las Flores asesinar y sumieron el so cuerpu.[43]
Cuando tornaron a La Plata enteráronse que el Turcu Achem y Carlos Miguel ―dirixentes históricos de la FURN― fueren secuestraos. Nes selmanes posteriores, mientres Néstor Kirchner daba les últimes materies de la carrera, agospiábense en casa d'amigos. Gladis y Carlos tornaron a Las Flores d'onde dambos yeren naturales. Él foi prindáu a les poques selmanes y dende entós ta desapaecíu y en 2004 foi incluyíu nel monumentu a los sumíos naquella ciudá.[44][45][46]
El golpe d'Estáu a María Estela Martínez de Perón y la posterior asunción del autodenominado Procesu de Reorganización Nacional volvía la militancia política un gran riesgu, pol cual la pareya resolvió treslladase a la ciudá natal de Néstor, Ríu Gallegos. Munchos de los sos compañeros de militancia resultaron asesinaos o sumíos.[47]
Una vegada instalaos na Patagonia, dambos dedicáronse a l'actividá privada como abogaos, formando'l estudiu xurídicu Kirchner. Él yá taba recibíu, a ella faltáben-y trés materies al momentu de viaxar a la provincia y recibióse en 1979.[48].</ref>
El matrimoniu tuvo dos fíos: Máximu (1977) y Florencia (1990). Cristina pudo dedicase viviegamente a la política gracies a la presencia constante de la so suegra María Ostoic y de la so cuñada Alicia Kirchner.[49]
El 27 d'ochobre de 2010 finó'l so maríu Néstor Kirchner d'un paru cardiorrespiratorio non traumáticu.
El 22 d'avientu de 2011, nun control médicu de rutina, detectóse-y un tumor na glándula tiroidea, polo que se-y realizaron dos punciones. El diagnósticu na primer muestra foi «citoloxía compatible con carcinoma papilar de célules dendríticas foliculares», ente que na segunda amuesa diagnosticóse-y «citoloxía compatible con bocio coloide nodular».[50] La conclusión foi que Cristina Kirchner carecía carcinoma papilar y ausencia de compromisu de los ganglios linfáticos ya inesistencia de metástasis.[51]
El 4 de xineru de 2012 realizóse-y una tiroidectomía. La comprobación del diagnósticu orixinal,[52] concluyó que se trataba d'un adenoma folicular, esto ye, un tumor epitelial benignu. Esti tipu de patoloxía tien alredor d'un 2 % de casos con falsu positivu cuando'l diagnósticu basar n'analises citolóxicos, anque en nengún casu la operación podía evitase.[53]
El 14 de xunetu de 2013 Cristina foi güela de Néstor Iván, el primoxénitu del so fíu Máximu con Rocío García. Dos años antes, en 2011, Cristina anunciara que se convertiría en güela, sicasí naquella oportunidá l'embaranzu nun pudo siguir los calces normales.[54]
El 8 d'ochobre de 2013, Cristina foi sometida a una intervención quirúrxica por cuenta de un hematoma subdural crónicu.[55]
Carrera política
editarEmpiezos de la so actividá política
editar
En 1981, el matrimoniu Kirchner fundó l'atenéu Juan Domingo Perón, plataforma política cola que Néstor engarraría la intendencia de Ríu Gallegos en 1983.[56] Acompañar Pepe Salvini (con quien Néstor fundara'l Centru d'Estudiantes Santacruceños), Daniel Varizat, Alicia Kirchner, el Negru Chávez, Carlos Zannini y Cacho Vázquez. Denominábense'l Grupu Calafate. La capital santacruceña tenía naquella dómina 70 000 habitantes, 30 unidaes básiques y 3 llistes dientro del peronismu, toes con militancia activa.[57] El so referente a nivel provincial yera Jorge Cepernic.[58]
El so primer cargu electivu foi en 1989 como llexisladora provincial na Cámara de Diputaos de Santa Cruz. Yá naquella dómina fundaren el Frente pa la Victoria Santacruceña. Néstor foi escoyíu intendente de la ciudá en 1987 y depués gobernador de la provincia en 1991.[59] Cristina Fernández encabezaba la Secretaría Llegal y Téunica de la provincia.[60][61][62]
Mientres la campaña eleutoral a la primer gobernación de Néstor Kirchner en 1991, Cristina Fernández foi la so xefa de campaña. Liliana Mazure, dueña d'una imprenta de Buenos Aires, recuerda los sos viaxes y cómo diseñaben a mano los afiches, y que yera Cristina Fernández quien los modificar.[63]Ellí Cristina presidía la estratéxica Comisión d'Asuntos Constitucionales, ya inclusive primero que'l so maríu fuera gobernador, ella llegara a la vicepresidencia del cuerpu.[56] Nel 94, el matrimoniu participó per primer vegada xuntos d'una eleición, nesti casu pa convencionales constituyentes, que ganaron. Dambos fueron entós convencionales constituyentes y participaron de la reforma constitucional del 94.[56]
Dende lo político identificar col peronismu renovador, que la so cabeza a nivel nacional yera Antonio Cafiero. Esti sector del partíu taba enfrentáu al Gobiernu menemista, que'l so bloque nun alcordó nel Congresu'l proyeutu de llei presentáu por Néstor Kirchner sobre zones franques pa la Patagonia. Según Cristina Fernández, col so maríu siempres tuvieron en contra del modelu neolliberal, fechu que dellos medios de comunicación reflexaron, principalmente cerca de la eleiciones llexislatives de 1997 y depués de les eleiciones presidenciales de 2003.[64][65][66][67][68][69][70]
Mientres l'alderique pola privatización de YPF, tanto Néstor como Cristina Kirchner manifestáronse a favor de l'aprobación de la tresferencia del dominiu del petroleu a les provincies, proyeutu qu'incluyía la privatización de YPF. Coles mesmes, Cristina Fernández pronunció un discursu na Cámara de Diputaos de la Provincia de Santa Cruz na que declaró la necesidá de sanción del proyeutu de Federalización de los Hidrocarburos y de Privatización de Xacimientos Petrolíferos Fiscales».[71]
El trespasu efeutivu del dominiu fíxose recién en 2003.[72] Según el gobernador de Santa Cruz, Sergio Acevedo, esistía un pactu onde l'Estáu nacional reconocía que tenía una delda cola provincia de Santa Cruz por 480 millones de dólares, pero que supeditaba'l so pagu a l'aprobación de la privatización.[ensin referencies] La provincia de Santa Cruz recibió depués 654 millones de dólares en 1993.
Sobre la privatización, en 2012 mientres la presentación del proyeutu de llei pa espropiar el 51 % de les aiciones de Repsol YPF, Cristina Kirchner dixo «Pola reforma de 1994, la propiedá de los xacimientos tresfirióse precisamente a les provincies. Tuvi casada doce años con un gobernador, y sé lo que significa alministrar tolos díes les urxencies, les necesidaes, y munches vegaes adopten decisiones. Y non porque los gobernadores nun quieran defender los intereses de les sos provincies, sinón que munches vegaes atópense apuraos por necesidaes bien importantes que tienen que cubrir, como la educación, la salú, obres importantes que-yos quitar y résten-yos poder de negociación».[73]
En 1994 xunto al so home, foi Convencional Constituyente na reforma constitucional d'esi añu.[74] En felicidá reforma sofitó la incorporación del derechu a retruque y el habeas data según la creación de la Xefatura de Gabinete de Ministros que atenúa el sistema presidencialista.
Actividá nel Congresu de la Nación
editarNel añu 1995 ingresó al Senáu Nacional representando a la provincia de Santa Cruz pol Partíu Xusticialista. Oponer a dellos proyeutos del Gobiernu menemista como'l proyeutu sobre los Xelos Continentales, la privatización d'Aerolíneas Argentinas, el Pactu Fiscal II, la Reforma Llaboral. Tamién s'opunxo al testu de la depués aprobada Llei d'Hidrocarburos. Na comisión participaben provincies que nun yeren productores y mientres l'alderique dixo: «¿Por qué si ustedes nun producen hidrocarburos quieren tar nesta comisión?; Santa Cruz nunca pidió un llugar na Xunta Nacional de Granos».[75]
Oponer a la eximición de pagar el Impuestu sobre la renta Impuestu a les ganancies que votó'l Senáu en 1997. En dicha sesión dixo «a nengún Peronista resultará-y fácil d'esplicar que votó en favor de tornar una porción de la coparticipación que-y correspuende» y «Nós históricamente, al traviés del Peronismu, incentivamos la movilidá social escontra riba. Agora apaecemos cristalizando la situación de los menos protexíos social y económicamente y emburriando a la clase media escontra baxo».[76]
Tamién votó en contra a la reforma fecha al Conseyu de la Maxistratura y a la privatización de la Represa de Yacyretá.[77] Foi llomada de «revoltosa» y espulsada en 1997 del bloque del Partíu Xusticialista.[78][79]
Arrenunció a la so banca de senadora ya ingresó esi mesmu añu como diputada tamién por Santa Cruz. La primer apaición a nivel nacional foi en 1998 mientres l'alderique pol pleitu con Chile poles llendes nel Campu de Xelu Patagónico Sur. La posición oficial en dambos países yera la so aprobación ensin más. Los medios de comunicación trataben la tema de la perda de cientos de quilómetros de glaciares d'agua duce como «el preciu de la paz con Chile». Cristina Kirchner percorrió delles universidaes del país espresando les sos razones pa oponese, lo mesmo que Néstor como gobernador. Esi añu recibió un memorándum nel que se-y comunicaba que quedaba desafectada de toles comisiones nes que participaba, que yeren Asuntos Penales y Rexímenes Carcelarios, Coparticipación Federal, Economíes Rexonales, Educación, Familia y Minoridad, Rellaciones Esteriores y Cultu.[80] Convirtió a la defensa por xelos continentales na mayor de les sos banderes. En 1996, el Congresu trataba la ratificación del alcuerdu Menem-Aylwin de 1991, que, al estremar la zona en pleitu, achacó-yos a quien respondíen por el tratáu una obediencia debida» al Executivu. Inclusive espublizó un informe contra l'alcuerdu dende El Chaltén.[13]
En 1999 presidió la Comisión Bicameral de Siguimientu de los Atentaos a la Embaxada d'Israel y al edificiu de la AMIA. Según Diego Buranello ―quien trabayó xunto a Cristina Kirchner―, naquellos años nun había una política oficial que buscara esclariar el casu AMIA. La comisión llogró que Juan Carlos Passero, xefe de la Policía Federal Arxentina declarara que «hubo graves neglixencies y errores alministrativos na fuercia». Esto asocedió mientres la interpelación que-y fixo delles hora Cristina Kirchner, depués de la desapaición nel xulgáu del xuez Juan José Galeano, de 66 casetes que conteníen escuches al teléfonu de Carlos Telleldín.[81]
Foi vicepresidente segunda de la Comisión Especial Investigadora sobre fechos ilícitos venceyaos col llaváu de dineru na Cámara de Diputaos de la Nación en 2000. La comisión, presidida por Elisa Carrió y de la que tamién formaba parte Alicia Castro, realizó un trabayu que Cristina Kirchner nun robló porque según ella tenía contradicciones ente los capítulos I y III, polo que terminó respondiendo por otru informe.[82][83]Tamién na interpelación pidió al entós ministru de Defensa Oscar Camilión, arreyáu nel escándalu venta d'armamentu al Ecuador, que dimitiera al so cargu.[13] Como diputada lideró un grupu que buscó atayar la reeleición d'Alberto Pierri como titular de la Cámara, acusandoló de clientelismu. Naquella ocasión espresó: «El mio votu negativu nun ye solo una actitú principista; ye una aición concreta que reflexa la mio voluntá d'asitiar al mandu de les instituciones polítiques a dirixentes creíbles y prestixosos. Nun creo que Pierri lo sía».[13]
Esi añu foi unu de los pocos llexisladores que s'opunxo a l'aprobación de la llei de concursos y quiebres, que yera parte d'una serie de midíes impuestes pol FMI. Mientres l'alderique dixo «nunos meses más a l'Arxentina van ponelu bandera colorada, señor presidente. Y non precisamente aquel "infame trapu" que dalgunos creíen que diba a flamear na Arxentina allá na década de los años setenta, sinón bandera colorada de remate».[84]
Mientres un alderique con David Viñes, esi añu declaró «Yo soi más optimista, nel sentíu que pienso que'l votu direutu de la xente va obligar a l'apaición d'otros dirixentes políticos. Yo tamién quiero dici-y a la xente que ye importante que construya les sos propies representaciones. Que cuando toma una llista, vea quién ta y que decida en consecuencia. Y que a los que nun tán conformes, como tanto de xente que nun ta conforme, que por favor participe onde sía, anque seya fundando'l so propiu partíu políticu, pero que participe».[85]
En 2001 foi escoyida nuevamente senadora pola provincia de Santa Cruz. Asumió la presidencia de la Comisión d'Asuntos Constitucionales. Al pie de ella trabayaba la penalista Valeria Loira, quien recuerda que'l trabayu con Cristina Kirchner siempres foi trabayosu. La senadora refugaba los resumes, amás tolos trabayos que se faíen teníen de tener fonte fiable y verificable de los autores principales de cada tema llegal, versiones de los principales medios y les trescripciones taquigráfiques d'alderiques nel Senáu. Dalgunos de los proyeutos que trató la comisión foi'l cambéu del Conseyu de la Maxistratura, el cambéu a la llei que depués dexó l'actual conformanza de la Corte Suprema y la llei d'Accesu a la Información Pública.[86].</ref> la llei sobre tresparencia del llabor llexislativu estableciendo la votación nominal pa los proyeutos de llei. Tamién impulsó la derogación de la llei de reforma llaboral aprobada mientres el Gobiernu de Fernando De la Rúa. Nel añu 2002 impulsó siendo senadora la reforma del Códigu Nacional Eleutoral reforma de la Llei Orgánica de Partíos Políticos, qu'establecía ente otres eleiciones primaries o internes simultánees pa tolos partíos políticos con cuenta de los dirixentes con representación institucional surdan de la voluntá direuta del ciudadanu y non de les burocracies partidaries.[87] Tamién presentó un proyeutu que modificaba la llei de acefalía pa prevenir la crisis institucional como la del 2002: el presidente que l'Asamblea Llexislativa escoyera sería provisional por 90 díes, periodu nel cual tendría de llamar a eleiciones pa escoyer a la so reemplazante y anovar tolos cargos llexislativos nacionales.[88] Modificábase la llei de cupu femenín estendiendo la vixencia del mesmu hasta los suplentes y estableciendo qu'en casu d'arrenunciu d'un o una integrante de la llista, lo o la asocedería nel puestu'l siguiente del mesmu xéneru y, nel casu d'arrenunciu de tolos candidatos d'esi xéneru dar# en una nueva eleición pal so reemplazu.[89]
Tamién impulsó una llei de financiamiento de los partíos políticos, una reglamentación del recursu estraordinariu por saltu d'instancia, implementación del Estatutu de Roma ―que creó a la Corte Penal Internacional―,[90] cambéu de la Llei d'Educación Cimera, reafirmación de la soberanía sobre los xelos continentales, réxime llegal de los refuxaos, consulta popular, cambéu de la llei 11.683 de procedimientu tributariu, incorporación d'un tercer senador pa la Ciudá de Buenos Aires,[91] impulsu a la llei de xuiciu por xuraos,[92] y la llei d'accesu a la información pública.[93]
Como presidente de la Comisión, foi afrellada físicamente cuando la so comisión investigaba al senador peronista Luis Barrionuevo pola quema d'urnes mientres la eleición a gobernador na provincia de Catamarca en 2003. La comisión pidió que lo estremara del cargu, pero'l Senáu decidió que permaneciera.[94]A partir de 2003, representó al país en diversos foros internacionales como'l Cume de Gobiernos Progresistes, en Londres (2003); la xunta de dirixentes polítiques y empresaries internacionales entamáu pol National Democratic Institute for International Affairs, en Boston (2004); o l'alcuentru de partíos progresistes gobernantes nel Conu Sur, en Montevideo (2005).
Pa les eleiciones llexislatives del 23 d'ochobre de 2005 foi escoyida senadora pola provincia de Buenos Aires pol Frente pa la Victoria. Mientres la presidencia de Néstor Kirchner exerció un papel importante dende'l Senáu y como compañera nes decisiones polítiques del presidente. Nesti periodu caltuvo un perfil d'activa defensa de los derechos humanos tantu n'Arxentina como n'América Llatina. Foi promotora de l'actividá política de les muyeres. En 2007 entá siendo senadora suscribió, en representación del Gobiernu Nacional, l'adhesión arxentina al Conveniu sobre desapaición forzosa de persones», na ciudá de París (Francia). Foi oradora na conferencia añal de la Organización Internacional del Trabayu (OIT) en Xinebra (Suiza).
Campaña presidencial 2007
editarEl 19 de xunetu de 2007 llanzó oficialmente la so candidatura presidencial pa les eleiciones presidenciales d'Arxentina de 2007. L'actu realizar nel Teatru Arxentín de la ciudá de La Plata. Yá fuera mentada repitíes vegaes como «cuadru políticu presidenciable» por dellos miembros del Partíu Xusticialista y del gabinete del Gobiernu kirchnerista.[95][96]
El 28 d'ochobre del citáu añu, Cristina conságrase ganadora en primer vuelta col 45,29 % de los votos positivos ―con unu de los más folgosos márxenes de ventaya dende la torna de la democracia en 1983―, nuna eleición onde l'astención foi la mayor dende les eleiciones de 1922,[97] asocediendo'l 10 d'avientu al so maríu Néstor Kirchner, quien desempeñara'l cargu hasta esa fecha.
El 21 de xunu de 2011 confirmó públicamente'l so postulación pa la reeleición,[98] la mesma foi una decisión que, según les sos propies declaraciones, tomara dende la sorpresiva muerte de Néstor Kirchner, firme candidatu del Frente pa la Victoria pa los comicios presidenciales.[99]
Recibió'l sofitu manifiestu de diversos sectores, ente ellos: el secretariu xeneral de la Confederación Xeneral del Trabayu (CGT) Hugo Moyano,[100] el secretariu xeneral de la UOM (Unión Obrera Metalúrxica) Antonio Caló,[101] el secretariu xeneral de la Federación de Tierra y Vivienda (FTV) y Central de Movimientos Populares (CMP) Luis D'Elía,[102] según tamién el de dellos gobernadores, llexisladores, funcionarios, les asociaciones de Madres y Güeles de Plaza de Mayu (presidíes por Hebe de Bonafini y Cercu de Carlotto, respeutivamente)[103] y Hugo Chávez (presidente de Venezuela) quien afirmó, mientres la entrega d'una distinción na Facultá de Periodismu de la Universidá Nacional de La Plata, que la mandataria «ye la muyer qu'Arxentina precisa agora pa siguir col aldu d'esta nave».[104]
El so compañeru de fórmula foi Amado Boudou, ministru d'Economía y Finances Públiques nel periodu 2009-2011.[105]
Nes Eleiciones presidenciales de 2011 llogró'l 54,11 % de los votos, aportando asina a un segundu mandatu. En dicha eleición, el Frente pa la Victoria llogró'l mayor porcentaxe alcanzáu nuna eleición presidencial dende 1973.
Presidencia de la Nación Arxentina
editarLos apartaos siguientes reflexen la política oficial adoptada nel Gobiernu Nacional nes distintes temes del país. La manera en qu'esta política manifiéstase tien diverses formes, ente elles, los pronunciamientos y les decisiones gubernamentales de la presidente, los decretos del Poder Executivu y les resoluciones los ministerios, los proyeutos de llei xiraos dende l'Executivu al Congresu, los proyeutos presentaos por llexisladores del Frente Pa la Victoria según proyeutos presentaos por otros llexisladores que tuvieron sofitu de la bancada oficial.
Ministerios
editarEl miércoles 14 de payares de 2007, inda na etapa de transición, dar a conocer el gabinete de ministros pal so Gobiernu. De los dolce escoyíos, siete yá ocupaben carteres nel Gobiernu de Néstor Kirchner y cinco asumieron per primer vegada un ministeriu.
 Cristina Fernández de Kirchner | ||
|---|---|---|
| Cartera !Titular | Periodu | |
| Xefatura de Gabinete de Ministros | Alberto Fernández Sergio Massa Aníbal Fernández Juan Manuel Abal Medina Jorge Capitanich Aníbal Fernández |
10 d'avientu de 2007-23 de xunetu de 2008 23 de xunetu de 2008-7 de xunetu de 2009 8 de xunetu de 2009-10 d'avientu de 2011 10 d'avientu de 2011-20 de payares de 2013 20 de payares de 2013-26 de febreru de 2015 26 de febreru de 2015-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu del Interior y Tresporte | Florencio Randazzo | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Rellaciones Esteriores, Comerciu Internacional y Cultu |
Jorge Taiana Héctor Timerman |
10 d'avientu de 2007-19 de xunu de 2010 22 de xunu de 2010-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Defensa | Nilda Garré Arturo Puricelli Agustín Rossi |
10 d'avientu de 2007-15 d'avientu de 2010 15 d'avientu de 2010-30 de mayu de 2013 30 de mayu de 2013-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu d'Economía y Finances Públiques | Martín Lousteau Carlos Fernández Amado Boudou Hernán Lorenzino Axel Kicillof |
10 d'avientu de 2007-25 d'abril de 2008 25 d'abril de 2008-7 de xunetu de 2009 8 de xunetu de 2009-10 d'avientu de 2011 10 d'avientu de 2011-20 de payares de 2013 20 de payares de 2013-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu d'Industria | Débora Giorgi | 26 de payares de 2008-9 d'avientu de 2015[106] |
| Ministeriu de Turismu | Enrique Meyer | 1 de xunetu de 2010-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Planificación Federal, Inversión Pública y Servicios |
Julio de Vido | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Seguridá | Nilda Garré Arturo Puricelli María Cecilia Rodríguez |
15 d'avientu de 2010-30 de mayu de 2013 30 de mayu de 2013-2 d'avientu de 2013 2 d'avientu de 2013-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Xusticia y Derechos Humanos | Aníbal Fernández Julio Alak |
10 d'avientu de 2007-7 de xunetu de 2009 8 de xunetu de 2009-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Trabayu, Emplegu y Seguridá Social |
Carlos Tomada | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Salú y Ambiente | Graciela Ocaña Juan Luis Manzur Daniel Gollán |
10 d'avientu de 2007-29 de xunu de 2009 29 de xunu de 2009-26 de febreru de 2015 26 de febreru de 2015-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Desarrollu Social | Alicia Kirchner | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu d'Educación | Juan Carlos Tedesco Alberto Sileoni |
10 d'avientu de 2007-20 de xunetu de 2009 20 de xunetu de 2009 -9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Ciencia, Teunoloxía ya Innovación Granible |
Lino Barañao | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu de Cultura | Teresa Parodi | 7 de mayu de 2014-9 d'avientu de 2015 |
| Ministeriu d'Agricultura, Ganadería, Pesca y Alimentación |
Julián Domínguez Norberto Yahuar Carlos Casamiquela |
1 d'ochobre de 2009-10 d'avientu de 2011 10 d'avientu de 2011-20 de payares de 2013 20 de payares de 2013-9 d'avientu de 2015 |
| Gobiernu de Cristina Fernández de Kirchner | ||
| Cartera !Titular | Periodu | |
| Secretaría Xeneral | Oscar Parrilli Aníbal Fernández Eduardo de Pedro |
10 d'avientu de 2007-16 d'avientu de 2014 16 d'avientu de 2014-26 de febreru de 2015 26 de febreru de 2015-9 d'avientu de 2015 |
| Secretaría Llegal y Téunica | Carlos Zannini | 10 d'avientu de 2007-9 d'avientu de 2015 |
| Secretaría d'Intelixencia del Estáu | Héctor Icazuriaga Oscar Parrilli |
10 d'avientu de 2007-16 d'avientu de 2014 16 d'avientu de 2014-9 d'avientu de 2015 |
| Secretaría de Cultura (alzada a ministeriu). | José Nun Jorge Coscia |
10 d'avientu de 2007-8 de xunetu de 2009 8 de xunetu de 2009-7 de mayu de 2014 |
| Sedronar | José Ramón Granero Rafael Bielsa Juan Carlos Molina Gabriel Lerner |
10 d'avientu de 2007-10 d'avientu de 2011 30 d'avientu de 2011-20 de marzu de 2013 30 de payares de 2013-14 de mayu de 2015 19 de mayu de 2015-9 d'avientu de 2015 |
Política n'Agricultura, Ganadería, Pesca y Alimentación
editar
La soya, que se constituyó nel principal cultivu d'Arxentina, algamó na temporada 2009/2010 una collecha récor de 52 millones de tonelaes, la collecha del ciclu 2014/15 presentó una producción de soya de 61,4 millones de tonelaes,[107] la producción de maíz pasó dende 23.7 millones de tonelaes (producíes na temporada 2010/2011) al récor de 25 millones (na temporada 2012/2013). Esta crecedera nel sector agropecuariu tamién se vio retrucáu en cultivos menores, como l'arroz y la cebada, qu'algamaron producciones cercanes a los 2 millones de tonelaes nel primer casu, y a los 5 millones nel segundu.[108] reparóse una fuerte tecnificación nel sector, la venta de maquinaria agrícola aumentó en 2013 un 97.3 % respectu del mesmu periodu del añu anterior.[109] Mientres el so mandatu aprobóse la llei de tierres, que llindó la venta a estranxeros al 15 per cientu del territoriu nacional y obligó a les provincies a informar nos siguientes 60 díes la cantidá de tierres en manes de persones físiques o xurídiques estranxeres.[110][111]
Política en ciencia y teunoloxía
editarUna de les primeres midíes adoptaes nel so Gobiernu foi la creación del Ministeriu de Ciencia, Teunoloxía ya Innovación Granible, designando pal cargu a Lino Barañao, un reconocíu biólogu molecular.
Siguir cola política de la presidencia de Néstor Kichner con al respeutive de les posiciones orbitales daos pola Unión Internacional de Telecomunicaciones.[112] Creóse la empresa ARSAT, qu'en principiu remanó'l satélite Nahuel 1A, de fabricación estranxera, hasta principios de 2010 pol satélite, hasta que cumplió la so vida útil; y depués desenvolvió; construyó, nel INVAP en San Carlos de Bariloche; y llanzó, dos satélites, el ARSAT-1 en 2013 y el ARSAT-2 en 2015. Depués empúnxose al diseñu y construcción del ARSAT-3.[113][114][113][115] Los téunicos, tantu de la Comisión Nacional d'Actividaes Espaciales como de la Comisión Nacional d'Enerxía Atómica, recibieron un aumentu sosteníu de presupuestu y sueldos. Reinicióse'l proyeutu espacial arxentín col llogru de la puesta n'órbita del SAC-D en 2011 construyíu cuasi na so totalidá por INVAP,[116] según la finalización de la Central nuclear Atucha. Les tresferencies escontra los investigadores del CONICET multiplicáronse delles vegaes. Estes polítiques d'Estáu, xunto con un programa especial de repatriación, dexó que cientos de científicos ya investigadores tornaren al país.[117][118][119][120]
Dende l'empiezu del so Gobiernu instaláronse, principalmente en Tierra del Fueu, decenes de fábriques de productos electrónicos complexos como móviles y ordenadores de marca nacional.[121][122] Otru llogru teunolóxicu mientres el so Gobiernu foi la producción nacional de radares militares y civiles pa control del tráficu aereu y control del narcotráficu construyíos na so totalidá por INVAP.[123][124]
Estatización d'Aerolíneas Argentinas
editarEn 2008, por iniciativa de la presidente, l'Estáu adquirió'l paquete accionario de les privatizaes Aerolíneas Argentinas y Austral Líneas Aéreas. D'esa manera'l país recuperó la llinia de bandera. En 2009 se reestatizó la histórica Fábrica Argentina de Aviones, privatizada por Carlos Menem en 1995, allugada en Córdoba. En 2012 alcordar cola brasilana Embraer l'ensamblaxe d'aviones na planta.[125] Yá como la llinia aérea de bandera de la República Arxentina, foi considerada como una de les aereollinies más segures del mundu.[126][127]
Política de comunicación
editarMientres la presidencia de Cristina Kirchner aldericóse y aprobó por sectores oficialistas y opositores la Llei de Servicios de Comunicación Audiovisual que reemplaza a l'antigua Llei de Radiodifusión 22.285 creada pola última dictadura. Esti proyeutu fuera una de les plataformes eleutorales de dambos Gobiernos kirchneristas. Poco dempués de sancionada la llei, suspendióse judicialmente l'aplicación del 161, qu'impon como llende un añu dende la reglamentación por que los propietarios de los grandes medios audiovisuales ayenen activos p'afaese a la mesma; tres un fallu de la Corte Suprema de Xusticia,[128] la llei entró dafechu a valir el 29 d'ochobre de 2013.[129] De resultes de la llei, concediéronse 1000 nueves llicencies de radio y televisión, y creáronse cerca de 100 000 puestos de trabayu.[130] Otros aspeutos que resalten son l'apaición de dellos nuevos diarios de tirada nacional[131] y la despenalización de los llevantos ya inxuries pa espresiones d'interés públicu, tema venceyada a la llibertá d'espresión y la llibertá de prensa.[132][133][134][135]
Arxentina atópase en plena migración escontra la televisión dixital abierta y esto, xunto a la nueva llei de medios audiovisuales, dio como resultáu la multiplicación de la cantidá de señales audiovisuales[136][137][138] y espacios rellacionaos a la creación estatal de conteníu y demás,[139][140] principalmente nel interior del país, onde inda se peracaben productos de la televisión de Buenos Aires.
Política en Cultura
editarMientres el so Gobiernu construyó'l Centru Cultural Kirchner, un espaciu p'artes plástiques, espectáculos musicales y esposiciones, el más importante en tamañu d'América Llatina y el terceru a nivel mundial. Tamién se construyó'l Muséu Casa Rosada, emplazado nes antigües galeríes de l'Aduana de Taylor ―na ciudá de Buenos Aires―, col nome de Muséu del Bicentenariu.[141][142][143][144] Tamién fueron construyíos el Muséu del Llibru y de la Llingua, el Centru Cultural Julio Le Parc (en Mendoza), el Muséu de Belles Artes (en San Juan, el Centru Cultural del Bicentenariu y el Centru de Convenciones (en Santiago del Estero), el Cine Teatru Renzi (en La Banda), la Casa de les Cultures (en Resistencia), y el Centru de la Conocencia (en Posadas.
Nesta área tamién sobresal la creación, a mediaos del 2011, de Tecnópolis, una megamuestra allugada en Villa Martelli, siendo la más grande d'América Llatina, que se realizó de xunetu a payares de cada añu a partir del 2011.[145] y el Polu Científicu Teunolóxicu en Palermo,[146]
Tamién s'impulsó la llei de derechos d'Autor, de Doblaxe. La reconocencia y reglamentación de la industria audiovisual. Tamién se llanzó les canales INCAA tv, Canal Atopo y Paka-Paka.
Festexos del Bicentenariu de la Revolución de Mayu
editarNa ciudá de Buenos Aires, el Gobiernu nacional entamó'l principal eventu conmemorativo del aniversariu de la Revolución de Mayu, que se desenvolvió principalmente nun tramu de la más importante arteria de la ciudá, l'avenida Nueve de Julio. El festexu empezó'l día 21 de mayu de 2010 y remató el 25 de mayu, Día del Bicentenariu. Magar la conmemoración realizar mientres tou 2010 nel país, esti eventu foi l'únicu nel que s'atoparon representaes les provincies y países invitaos.[147] La convocatoria foi masiva con tres millones de persones aconceyaes na avenida Nueve de Julio, sede central de los festexos.[148]
Política n'Economía
editar| Añu | Crecedera del PIB |
|---|---|
| 2008 |  3.1 %
|
| 2009 | 0.1 %
|
| 2010 | 9.5 %
|
| 2011 | 8.4 %
|
| 2012 | 0.8 %
|
| 2013 | 2.9 %
|
| 2014 | 0.5 %
|
| 2015[149][150] | 2.1 %
|
La política económica que siguió foi expansionista. Rexistróse un aumentu sosteníu nel gastu públicu con fines redistributivos.[151] L'actividá industrial creció significativamente nos años 2008, 2010 y 2011, teniendo aumentos cercanos a cero nos años 2009, 2012 y 2015,[152] y negativos nos años 2012 ―en que menguó un 1,2 %, siguiendo l'enclín mundial―[153] y 2014, con un saldu positivu acumuláu, ente avientu de 2008 y ochobre de 2015, del 18 %.[152]
Según un informe añal de la ONX sobre'l Desarrollu Humanu correspondiente al añu 2015 (l'últimu añu del mandatu de Cristina Kirchner), Arxentina yera la segunda nación iberoamericana con más altu índiz de desenvolvimientu humanu detrás d'España, y per delantre de Chile y Portugal.[154] Esi mesmu añu'l Bancu Mundial calificó per primer vegada a l'Arxentina como una economía d'altu ingresu. Nesi mesmu añu, el país tenía una renta per cápita de más de 16 000 dólares d'Estaos Xuníos en paridá de poder adquisitivu (PPA), la segunda más alta n'América Llatina (tres Chile). Mientres los sos dos periodos el PIB creció de 329 000 millones a 548 000 millones de dólares en 2014.
El Bancu Interamericano de Desarrollu, d'alcuerdu a los datos del Bancu Mundial, afirmó qu'a mediaos del 2015 l'índiz de probeza yera de 10,8 % y de la indigencia del 4,2 %.[155]
| productu o serviciu | agostu 2003 ($260) | xineru 2015 ($4400) | ||
| Preciu |
style="background: #F0F8FF;" | Cantidá per sueldu | style="background: #F0F8FF;" | Preciu | style="background: #F0F8FF;" | Cantidá per sueldu | ||||
| 1 L de nafta súper | $1,89 | 137 llitros | $11,70 | 376 llitros |
| 1 periódicu |
style="background: #F0F8FF;" | $1,80 |
144 exemplares | $8,00 | 550 exemplares | |
| Baxada de bandera taxi |
style="background: #F0F8FF;" | $1,28 |
203 viaxes | $12,65 | 347,8 viaxes | |
| 1 kg de xeláu |
style="background: #F0F8FF;" | $22,00 |
11,8 kg | $110,00 | 40 kg | |
| 1/2 kg de yerba | $1,28 | 203 paquetes | $19,75 | 223,3 paquetes |
| 1 kg d'azucre |
style="background: #F0F8FF;" | $1,32 |
196 paquetes | $7,10 | 619,7 paquetes | |
| 1 L de lleche |
style="background: #F0F8FF;" | $1,40 |
185 llitros | $8,10 | 440 llitros | |
| 1 kg de cenahoria |
style="background: #F0F8FF;" | $1,30 |
200 kg | $6,90 | 637 kg | |
| 1 kg de llechuga |
style="background: #F0F8FF;" | $0,75 |
346,6 kg | $12 | 366 kg | |
| 25 fardelinos de té |
style="background: #F0F8FF;" | $1,59 |
163 caxes | $5,30 | 830,1 caxes | |
| 1 viaxe en coleutivu en Buenos Aires | $0,75 | 346 viaxes | $3 | 1466,6 viaxes |
| 1 ómnibus Buenos Aires - Mar del Plata |
style="background: #F0F8FF;" | $40 |
6,5 viaxes | $240 | 13,75 viaxes | |
| Arriendu departamentu permediu |
style="background: #F0F8FF;" | $500 |
0,52 | $3000 | 1,5 | |
| Universidá privada (cuota mensual). | $400 | 0,65 | $3500 | 1,25 |
Acordies con el Bancu Mundial, mientres los mandatos de Néstor y Cristina Kirchner, la clase media arxentina doblóse.[160]
El vienres 3 d'agostu de 2012 abonáronse 2300 millones de dólares pal pagu del Boden 2012, la última cuota de la ferramienta financiero puesta en marcha pol Gobiernu arxentín pa solucionar el corralito y la pesificación asimétrica de los bancos dempués de la crisis. Saldaos los 19 600 millones de dólares en conceutu de capital ya intereses, el Gobiernu kirchnerista devolvió a los ciudadanos el dineru debíu dempués del corralito. Esto sumóse a la política de desendeudamiento empecipiada nel 2003 pol Gobiernu de Néstor Kirchner (cuando la delda representaba un 166 % del PIB), hasta'l 2012 (cuando solo representa un 41,8 %). Coles mesmes la delda en dólares amenorgar d'un 92 % del PIB al 8,4 %.[161]
Coles mesmes otres midíes adoptaes fueron la creación del Ministeriu d'Industria, moratoria tributaria y amenorgamientu de retenciones pal agru, blanquéu, promoción y sostenimientu del trabayu rexistráu pa les pymes, blanquéu y repatriación de capitales y creitos públicos de fomentu a la producción y al consumu, con una asignación de 13 200 millones de pesos (4400 millones de dólares), distribuyíos al traviés de la banca privada, a baxu interés.
Nos últimos años del so Gobiernu, creáronse 200 000 nueves empreses nos sectores industria, comerciu y servicios. Dende 2003 doblóse'l PIB industrial, sustituyendo importaciones por 15 000 millones de dólares. Del total d'esportaciones del país, les manufactures d'orixe industrial yeren les principales, siguíes de manufactures d'orixe agropecuariu y depués materia primo. En 2008, el 98 % de los teléfonos móviles del mercáu yeren importaos, sicasí en 2012, el 99 % yeren fabricaos nel país.[153]
La cantidá de parques industriales pasó de 80 (en 2003) a 330 (en 2012). En dichos parques industriales alcuéntrense 8600 empreses con 267 000 trabayadores. Unu de los principales ye'l polu electrónicu en Tierra del Fueu, con 9000 trabayadores. Pela so parte l'INTI alzó'l so presupuestu de 30 millones de pesos añales a 450 millones. Tamién l'INPI amontó la cantidá de patentes arxentines rexistraes.[153]
Política n'Educación
editarLa política educativa del Gobiernu de Cristina foi una continuación de la xestión anterior. El porcentaxe del Productu Internu Brutu destináu a educación creció dende'l 3,64 % en 2003 a 6,81 % en 2012.[164] Hacia l'añu 2012, el gastu n'educación superó'l 6,8 % del PIB.[164] Invirtiéronse 7000 millones de pesos n'equipamientu pa escueles téuniques, distribuyéronse más de 54 millones de llibros. La inversión en salarios docentes universitarios foi de 19 000 millones de pesos en 2012 siendo la medría salarial de más del 1000 % dende 2001.[153] Dempués del Plan Quinquenal del Gobiernu de Perón ente 1947 y 1951, el periodu 2003-2010 ye'l de mayor construcción d'escueles de la historia arxentina. Ente 1969 y 2003, los distintos Gobiernos nacionales financiaron la construcción d'un total de 427 escueles, ente que ente 2003 y 2010 construyéronse más de 1000 escueles, que beneficiaron a mediu millón d'alumnos.[165] Tamién se destacar el llanzamientu del Plan de Finalización d'Estudios Primarios y Secundarios (FINES) pa finalización de la Escuela Primaria y Escuela Secundaria.[166] Ente los años 2008 y 2015, 0,6 millones d'adultos remataron el secundariu.[167] La matrícula d'estudiantes alzar ente 2001 y 2010 un 17,2 % pal nivel inicial, coles mesmes la tasa d'escolaridá nel nivel primariu ye del 99 % y del 82,2 % nel nivel secundariu.
En 2010, l'Ansés (Alministración Nacional de la Seguridá Social) empecipió'l plan Coneutar Igualdá d'entrega y puesta en funcionamientu de tres millones de netbooks con accesu a Internet a toes los alumnos de públiques primaries y secundaries del país. Pa 2015, yá s'apurrieren cinco millones d'ordenadores, y amás construyéronse 1428 aules dixitales en tol país.[168] El programa recibió premios nel estranxeru y de distintos organismos internacionales, ente ellos una distinción del Programa de Naciones Xuníes pal Desarrollu (PNUD), y pol cume Iberoamericana, ente otros.[169][170]
La crecedera d'apurrir del Estáu a la educación dexó aumentar les tresferencies a les universidaes nacionales y la creación de nueves universidaes.[171][172] Amás d'aumentu de los recursos destinaos a otres universidaes, como la Universidá de La Matanza, que'l so presupuestu creció un 820 %.[173] Esto viose reflexáu na formación de nuevos institutos d'investigación. En 2014 diose'l llanzamientu del plan Progresar, destináu a mozos de 18 a 24 años que nun tienen trabayu, trabayen informalmente o perciben un salariu menor del mínimu vital y móvil y que'l so grupu familiar atópese nes mesmes condiciones.[174]
Política en Xusticia
editarEn 2011 presentóse'l primera digesto xurídicu que se realizó nel país. De 32 204 lleis qu'entendía'l sistema llexislativu, solo quedaron 3134. Pa la realización del mesmu esixó l'analís de tola llexislación nacional dictada dende 1853 col fin de depurar y ordenar les lleis y decretos vixentes. Más de 200 profesionales que trabayaron dende l'añu 2005 nesti proyeutu de depuración y ordenamientu xurídicu que ye'l primeru realizáu en Llatinoamérica.[175] A mediaos de 2015 entró a valir el Códigu Civil y Comercial de la Nación, poniendo fin a los 144 años d'usu del Códigu Civil redactáu por Dalmacio Vélez Sarsfield (1800-1875) y a los 152 años d'usu del Códigu de Comerciu redactáu por Eduardo Acevedo y Vélez Sarsfield, axuntando asina les bases del ordenamientu xurídicu en materia civil y comercial d'Arxentina, una midida considerada discutiniu.[176][177]
Mientres la xestión, Cristina Fernández impulsó cambeos en temes rellacionaes a los derechos personalísimos. En 2010 modificóse la llexislación sobre matrimoniu civil dexando que persones del mesmu sexu puedan casase y adoptar. En dichu año Arxentina convertir nel segundu país d'América en tener esti derechu y el décimu nel mundu. Escontra 2015 el númberu de matrimonios alzárase a más de 10 000 pareyes.[178] En 2012 el Congresu aprobó la llei 26.743, denomada d'Identidá de Xéneru pola cual l'Estáu reconoz el derechu a escoyer la mesma identidá siendo esta una vivencia interna ya individual del xéneru tal como cada persona sentir, que puede corresponder o non col sexu asignáu al momentu de la nacencia, incluyendo la vivencia personal del cuerpu».[179]
Política de derechos humanos
editar
Mientres la so presidencia, Cristina siguió cola política de derechos humanos del presidente Néstor Kirchner. La política de derechos humanos, polo xeneral cuntó con un abiertu sofitu de delles organizaciones de derechos humanos como les Madres de Plaza de Mayu y les Güeles de Plaza de Mayu, rexístrense 521 causes actives, nes que 2220 imputaos atópense o fueron investigaos. Coles mesmes, esisten otres 220 causes que fueron atropaes a espedientes principales (en dellos casos, «megacausas») en distintes instancies de la investigación.[180] dicha política foi criticada pol y presidente de facto Jorge Rafael Videla.[181] Mientres el Gobiernu de Cristina Kirchner, dellos altos funcionarios pertenecientes al últimu golpe d'Estáu, fueron xulgaos y condergaos en distintes provincies por crímenes contra la humanidá.
Política en Planificación Federal y Servicios
editarPolítica enerxética
editar
Unu de los primeros planes foi'l total reemplazu a nivel nacional de les llámpares incadescentes poles de so consumu; de resultes baxaron los consumos d'enerxía llétrica. La política enerxética, xunto cola creación del Plan Enerxéticu Nacional 2007-2019, concentrar na construcción de decenes de nueves centrales llétriques que se xunieron al Sistema Interconectáu Nacional: concluyóse xunto al Paraguái la construcción de la represa de Yacyretá; concluyóse'l proyeutu de la central nuclear Atucha II; instaláronse cuasi 4500 quilómetros de llinies d'extra alta tensión (LEAT) y alredor de 5000 km d'alta tensión (AT) y media tensión (MT); amplióse la central termoeléctrica Modesto Maranzana; inauguróse la central Guillermo Brown, allugada nes contornes de la ciudá bonaerense de Bahía Blanca; empecipióse la construcción de la primera turbina termoeléctrica a carbón de l'Arxentina; inauguróse la central termoeléctrica de Río Turbio; impulsóse la construcción el Gasoductu del Nordeste, que va llevar gas natural a les provincies de Chaco, Corrientes, Formosa, Misiones, norte de Salta y norte de Santa Fe úniques zones del país qu'inda nun cuntaben con esti serviciu; construyóse'l parque Llomba Blanca IV, en redoma de la ciudá de Rawson, unu de los más importantes d'enerxía eólica de Suramérica; habilitóse'l Parque Eólicu El Tordillo, allugáu a 40 km al oeste de Comodoro Rivadavia. Con esti plan el país empezó a amenorgar la participación hidrocarburífera na matriz primaria y, paralelamente, inauguráu una política n'enerxíes alternatives y anovables esitosa: la ufierta nuclear ya hidráulica superó'l 8 %, coles anovables eólica y biocombustibles en fuerte ascensu. Pa 2015 prevíase que les primeres pasen al 17 % y les segundes a más del 8 %. Aprobóse la Llei 26.190, Llei de Réxime de fomentu nacional pal usu de fontes anovables d'enerxía destinada a la producción d'enerxía llétrica.[182][183][184][185][186][187][188][189] Al traviés de AySA (Agua y Saneamientos Arxentinos S. A.).[190]
Procesu d'espropiación de Repsol YPF
editarTres que delles provincies atayaren por incumplimientu de contratu les concesiones d'árees con xacimientos petroleros que taben en manes de Repsol YPF, en 2012, Cristina Fernández de Kirchner anunció la unviada d'un proyeutu de llei al Congresu Nacional, nel cual declaróse d'interés públicu y nacional» al «autoabastecimiento d'hidrocarburos» y polo tanto'l Gobiernu nacional n'usu de les sos facultaes constitucionales espropia'l 51 % de les aiciones de Repsol YPF. So la xestión estatal, la empresa cuadruplicó los pozos d'esploración respeuto del permediu de los trés años anteriores, y aumentó la perforación de pozos d'esplotación de 290 añales, ente 2009-11, a 384 en 2012, un 33 % más. Si compara'l periodu xunu de 2012-mayu de 2013 col añu inmediatu anterior, los pozos exploratorios pasaron de 21 a 31, una crecedera del 48 %, y los d'esplotación de 363 a 478, 32 % más. Hacia l'añu 2015 YPF algamó un 62,5 % de participación de mercáu arxentín de naftes premium y 55,7 % de nafta súper.[191][192][193][194][195][196][197]
El 5 d'avientu de 2012, Cristina Kirchner anunció la creación de la empresa YPF Teunoloxía S.A., que'l so oxetivu ye'l desenvolvimientu teunolóxicu nel sector de petroleu y gas. El capital accionario de la empresa ta constituyíu por un 51 per cientu por YPF y 49 per cientu pol CONICET. En payares l'inauguró Y-TEC creada por YPF, el Ministeriu de Ciencia, Teunoloxía ya Innovación Granible y el CONICET, y un modernu edificiu de 11 000 metros cuadraos, que se va dedicar a investigaciones teunolóxiques aplicaes. N'avientu de 2014, la empresa YPF Teunoloxía llanzó l'Estudiu del recursu enerxéticu marín de la Patagonia Austral» coles mires d'estender el desenvolvimientu de fontes alternatives de xeneración d'enerxía y conocer más sobre'l potencial del Mar Arxentín en materia enerxético.[198]
Saneamientu
editarAl traviés d'Agua y Saneamientos Arxentinos (AySA) llevar a cabu la instalación de 302.645 conexones d'agua y 221.130 conexones de cloaques nel periodu 2006-2012. La empresa tamién inauguró'l primer módulu de la planta potabilizadora Juan Manuel de Rosas en Tigre, sobre'l Ríu Paraná, y la Depuradora de Líquidos de cloaca del Bicentenariu, en Berazategui. Dambes obres demanden una inversión de 3.300 millones de pesos, van dexar ampliar los servicios d'agua a otros 2.000.000 de persones y tratar los líquidos cloacales producíos por 4.000.000 d'habitantes, respeutivamente. Les obres d'ampliación de les plantes depuradores El Jagüel, Norte y Suroeste, qu'en xunto van sumar 750.000 persones más a los servicios de desaguadorios de cloaca.[199]
Política Vial y ferroviaria
editarLa xestión de Cristina Fernández siguió les obres y planes llanzaos mientres l'alministración del presidente Néstor Kirchner cuando se llanzó un Plan Vial Nacional, construyéronse 1300 km de nueves carreteres, pavimentaron 4100 km de rutes nacionales y cubrir con obres de caltenimientu la totalidá de la rede vial nacional. Amás, llevóse la cobertoria d'obres de caltenimientu a la totalidá de la rede vial pavimentada, cuando nel 2003 solo algamábase a cubrir el 50 % de la mesma. Gracies a estes inversiones dende 2003 al añu 2014 produció una crecedera del 130 % de la rede vial arxentina.[200] En 2008, créase l'Axencia Nacional de Seguridá Vial, lo que produció un amenorgamientu nel primer añu la cantidá d'accidentes fatales más d'un 9 % ente 2008 y 2009. En 2012 la Organización Mundial de la Salú (OMS) indicó que'l númberu envaloráu de muertes n'accidentes de tránsitu cada 100 000 habitantes na Arxentina yera de 12,6 (el más baxu de Suramérica dempués de Chile, que tien 12,8).[201]
En 2013 adquiriéronse 409 coches llétricos pa les llinies Mitre y Sarmiento a la empresa china CSR Sifang.[202][203] En mayu d'esi mesmu añu, robló con la mesma empresa un nuevu contratu por 300 coches llétricos pa la llinia Roca.[204][205] En 2014 mientres el gobiernu de Kirchner empecipiáronse los trabayos pa la electrificación del ramal La Plata y de los ramales a Temperley y La Plata.[206][207] En 2011 inauguróse la terminal de trenes y ómnibus de Mar del Plata, nel mesmu predio de la vieya estación.[208] En 2015 inauguróse la estación Rosario Sur de la llinia Mitre con una superficie de 1200 m².[209][210] Tou ello enmarcáu na renovación del corredor ferroviariu Buenos Aires –Rosario, cola renovación total de 558 quilómetros de vía ascendente y descendente.[211] En 2012 poner en marcha un nuevu serviciu escontra'l sur de la provincia de Buenos Aires siendo la terminal la ciudá de Tandil, atravezando San Miguel del Monte, Cañuelas, Las Flores y Rauch.[212]
Política en Rellaciones Esteriores
editar
Mientres los gobiernos de Cristina Fernández, Arxentina caltuvo la rellación estrecha colos miembros del Mercosur, especialmente Brasil y Venezuela, amosándose tamién cercanu de mandatarios suramericanos como Evo Morales, José Mujica y Rafael Correa. Arxentina dio prioridá a la participación nos Cumes de xefes d'estáu del G20 -creada depués del españíu de la crisis mundial de 2008. Ellí propunxo xunto a Brasil y a pidíu de les organizaciones sindicales internacionales, la inclusión nel G20 de la Organización Internacional del Trabayu, propuesta que foi aprobada pol grupu. En 2011 Cristina Kirchner exerció la presidencia del Grupu de los 77. En 2008 roblóse'l tratáu constitutivu de la Unasur que constituyó per primer vegada na historia un bloque de naciones suramericanes. En 2010 l'Arxentina participó na creación de la Comunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños (Celac), primer vegada na historia que se llogró conformar un organismu rexonal, ensin la participación d'Estaos Xuníos. Nesti periodu Arxentina foi unu de los países qu'integró en 2008 el G20, ocupó la presidencia del Grupu de los 77 y la secretaría xeneral de la Unasur, participó de la creación de la CELAC y estableció una rellación de sociu estratéxicu con China. Mientres el so mandatu la Unasur xugó un papel importante na crisis política en Bolivia de 2008, la crisis diplomática ente Colombia y Venezuela de 2010 y na crisis política d'Ecuador de 2010 conocida como 30S.
En 2009 la Cancillería arxentina presentó a les Naciones Xuníes un pidíu d'espansión de la plataforma continental, que toma una área de 1 782 500 km², equivalente a más de la metá del territoriu remanecíu, aplicando les regles establecíes na Convención de les Naciones Xuníes sobre'l Derechu del Mar (CONVEMAR), vixente p'Arxentina dende 1995. L'área reclamada correspuéndese tamién cola zona na que s'atopen les Islles Malvines y demás islles del Atlánticu Sur sobre les qu'Arxentina caltién una disputa de soberanía con Gran Bretaña. En marzu de 2016 les Naciones Xuníes aprobó'l pidimientu arxentín por unanimidá. En 2015 l'Arxentina llogró que l'Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes aprobara una resolución estableciendo los Principios Básicos en Procesos de Reestructuración de Delda Soberana, con una mayoría de 136 votos a favor, 41 astenciones y solo 6 votos en contra.[213][214][215][216]
Soberanía de les Islles Malvines
editar
No que fai a la soberanía de les Islles Malvines, como los presidentes que lu precedieron, Cristina Fernández caltuvo una constante presencia na Organización de les Naciones Xuníes, quien siempres falló favorable a Arxentina, incluyendo a les islles ente los territorios non autónomos a ser descolonizados so supervisión de dicha organización. Ante la esguilada de tensión pola esploración petrolífera de les mesmes per parte de Gran Bretaña, la presidente respondió con una prohibición d'utilizar puertos arxentinos p'aprovir bienes a les islles Malvines, posición sofitada pola Unasur nel so conxuntu; coles mesmes el congresu aprobó la Llei Gauchu Rivero que prohibe la permanencia, l'amarre y el suministru de barcos cola bandera británica de les Islles Malvines, la bandera del Reinu Xuníu y d'otres colonies britániques nos puertos.[217]
Política en Salú y Ambiente
editarLa política ambiental del Gobiernu de Cristina Kirchner tuvo básicamente como exes la reglamentación de les lleis de montes en 2007 y sanción de la llei de glaciares en 2010. Sobre esta postrera, la presidente vetara la llei orixinal de 2008 aduciendo que les actividaes qu'ordenaba dicha llei, al disponer sobre recurso provinciales, entepasaba l'algame de les facultaes reservaes a la Nación nel artículu 41 de la Constitución Nacional. Coles mesmes, al traviés d'AySA (Agua y Saneamientos Arxentinos S.A.) empecipióse un programa integral pa la universalización de los servicios d'agua potable y saneamientu pa la población de la Ciudá de Buenos Aires y 17 conceyos del primer gordón del conurbano bonaerense. El plan lleváu alantre por AySA implicó ente los años 2007 y 2015 una inversión executada de 26 174 millones $, 727 obres terminaes que beneficien a 8 millones de persones dientro del área de concesión de la empresa. La cobertoria d'agua potable qu'en 2003 yera del 71,1 % de la población pasó al 82 % en 2015, incorporando 3 881 047 habitantes. Ente que la cobertoria de cloaques pasó del 43,1 % en 2003, al 54,4 % en 2015, incorporando al serviciu a 3 130 225 habitantes.[218] AYSA, desque foi nacionalizada, lleva executaes obres por 26 714 millones, 727 obres terminaes, más de 8 millones de beneficiarios.[219][220][221][190] Mientres el so xestión produció la incorporación de trés nueves vacunes al calendariu nacional de vacunación a partir del 2015: un contra'l rotavirus, una contra la varicela y la postrera contra'l meningococu. van aplicar a 1,5 millón de neños hasta 2 años d'edá.[222] tamién s'aprobó la Llei d'Obesidá y Trestornos Alimenticios, con oxetu d'esta normativa ye esixir a les obres sociales y empreses de medicina prepaga la inclusión dientro del Programa Médicu Obligatoriu (PMO) l'atención, prevención y tratamientu d'estes afecciones.[223] N'avientu de 2007 establecióse'l Programa Nacional de Control de Tabacu, prohibiéndose la venta a menores d'edá.[224]A partir de 2008 el país menguó la cantidá de gases contaminantes que xeneren. L'enclín al descensu qu'empezó en 2008 caltener nos siguientes años, según datos del Inventariu de Gases d'Efeutu Ivernaderu (GEI) de la Convención Marco de les Naciones Xuníes sobre'l Cambéu Climáticu.[225]
Tocantes a la política sanitaria: creóse'l plan Sumar, un plan integral de salú qu'atiende a neños hasta los 19 años y muyeres hasta 64 años ensin obra social; incorporáronse cuatro nueves vacunes al calendariu nacional de vacunación a partir del 2015: una contra'l rotavirus, una contra la varicela, contra'l meningococu y contra el virus del papiloma humanu; aprobóse la Llei d'Obesidá y Trestornos Alimenticios, con oxetu d'esta normativa ye esixir a les obres sociales y empreses de medicina prepaga la inclusión dientro del Programa Médicu Obligatoriu (PMO) l'atención, prevención y tratamientu d'estes afecciones; establecióse'l Programa Nacional de Control de Tabacu; sancionóse la Llei Nacional Antitabacu; sancionóse la Llei de Reproducción Médicamente Asistida, pola cual garantízase l'accesu gratuitu a los tratamientos médicos necesarios pa la fecundación ya implantación d'embriones según el so criopreservación.[222][223][226][227][228]
Coles mesmes inauguráronse dellos hospitales, ente ellos l'Hospital Néstor Kirchner-L'Encruz, que s'atopa ente los cuatro meyores d'América Llatina.[229]
Política en Seguridá
editar
Mientres el so mandatu llanzáronse distintos operativos de seguridá, como'l Operativa Petrina Sur, na Ciudá Autónoma de Buenos Aires pa la cooperación ente los cuerpos policiales y les fuercies de seguridá federales; el Operativu Centinela, nel conurbano esplegar efeutivos de la Xendarmería Nacional; Operativu Escudo Norte, pa combatir el narcotráficu, tratar de persones y el contrabandu nel norte del país, nel que s'usaron radares militares pa la identificación, el siguimientu y la so captura; Operativu Vigía, controles de persones, cargues y encomiendes nel tresporte públicu de pasaxeros de llarga distancia. Coles mesmes, llanzóse'l Programa Federal de Collaboración y Asistencia pa la Seguridá, que'l so principal oxetivu ye poner a disposición de les xurisdicciones provinciales y de la ciudá de Buenos Aires aquelles ferramientes y recursos que coadyuven al combate del delitu y la criminalidad y dexen coles mesmes xenerar ámbitos de coordinación y rellación interjurisdiccional.[230][231][232][233][234][235][236][237][238][239]
Mientres la so xestión, coles mesmes, atacóse'l problema de xéneru nes fuercies de seguridá y armada: fueron nomaes, per primer vegada na historia, les primeres subcomisarias de la Policía Federal; foi creáu'l Centru Integral de Xéneru nes fuercies de seguridá d'Arxentina; aceptóse la llegada d'oficiales transexuales y tresxéneru a les fuercies de seguridá, instruyir a les fuercies policiales y de seguridá federales a respetar la identidá de xéneru, tantu de los axentes de los distintos organismos como de cualquier ciudadanu;[240][241][242][243]
Otru puntu nodal de la xestión foi'l trabayu contra la trata de persones y la prostitución infantil; sancionóse la Llei 26.364 de Prevención y Sanción de Trátase de Persones y Asistencia a les sos Víctimes; creóse la Oficina de Rescate y Acompañamientu a les persones damnificadas pol Delitu de Trata; creóse la Oficina de Monitoreo de Publicación d'Avisos d'Ufierta de Comerciu Sexual (OM); reformar de la Llei de Trata, qu'alzó les penes pa los esplotadores; promulgó la llei 27.046, qu'obliga a asitiar n'aeropuertos, terminales de micros, pasos fronterizos y medios de tresporte públicu una lleenda contra tratar; votóse esaniciar la posibilidá de que s'escaste la pena a un violador si la so víctima acepta casase con él, figura conocida como avenimientu.[244][245] Según cifres sopelexaes pol Ministeriu de Seguridá n'abril, de 2015 hubo 6,6 homicidios cada 100 000 habitantes, un amenorgamientu del 12 % dende 2003, cuando la violencia llegó a tope, metanes una fuerte crisis económica.[246]
Pa garantizar la seguridá del Mar Arxentín 2015 foi incorporada a l'Armada'l ARA Islles Malvines (A-24) un avisu de l'Armada Arxentina de la clase Project V92/I Neftegaz, pa cumplir funciones de patrullaje y suministru de les naves que se dirijen a les bases científiques de L'Antártida.[247][248]Foi adquiríos tres un alcuerdu col gobiernu rusu y una empresa estatal rusa col ministeriu de Defensa arxentín xunto colos actuales ARA Bahía Prestosa, ARA Islles Malvines y ARA Estrechu de San Carlos[249]
Política en Trabayu, Emplegu y Seguridá Social
editar
La política llaboral del Gobiernu de Cristina Kirchner consiste n'afondar la negociación coleutiva pa regular les rellaciones llaborales, política empecipiada pol presidente Néstor Kirchner. Nel periodu 2003/2014 col Plan Nacional de Regularización del Trabayu (PNRT) se fiscalizó cerca de 1,4 millones d'establecimientos qu'inclúin a más de 4 millones de trabayadores inspeccionaos. Mientres el periodu 2003 – 2014 la cobertoria de los emplegadores aseguraos amontóse un 100 % y los trabayadores cubiertos aumentaron un 88 %. Llegóse al récor históricu de cuasi 9 millones de trabayadores cubiertos pol sistema. En materia de negociación coleutiva pasar de homologar 200 convenios básicamente d'empreses, hasta rexistrar en 2014 cerca de 2000 alcuerdos d'actividá y d'empresa. Más del 90 % de los convenios realizar por caña d'actividá económica (y subrama) y los restantes por empresa. Coles mesmes consiguióse la que la cantidá de trabayadores rexistraos seya la mayor en 38 años, anque reconoz que más del 30 % de la población activa siguen en condiciones precaries. El salariu mínimu creció 1338 % en 10 años, siendo según la presidente un salariu testigu» yá que «tolos convenios tán percima». Ente otres polítiques destáquense los microcreitos pa empresarios ―320 000 hasta 2013― y el Plan Arxentina Trabaya ―qu'amontó la cantidá de cooperatives en más de 6600―.[250] Tamién s'aumentar les indemnizaciones por riesgos del trabayu, modificando'l réxime llegal y esaniciando el tope máximu qu'impunxera la llexislación anterior.[251][153]
Política distributiva y previsional
editarLa política llevada a cabu pol Gobiernu de Cristina Fernández foi fuertemente distribución de la renta distributiva. En 2009 creóse l'Asignación Universal por Fíu, que consiste nuna tresferencia que l'Estáu fai a los padres per cada fíu d'ente 12 selmanes de xestación y los 18 años. Depués sumóse-y l'Asignación Universal por Embaranzu. Esta midíes asitiaron a Arxentina como'l país con meyor y más amplia seguridá social de Llatinoamérica. egún un informe de 2011 de la Comisión Económica p'América Llatina y el Caribe, la probeza allugar en 5,7 %, lo que significa un amenorgamientu significativu dende los 33,8 puntos porcentuales de probeza qu'había al empecipiar el so mandatu, allugándose como la más baxa n'América Llatina, per delantre d'Uruguái (6,7 %). La indigencia menguó del 7,2 a el 1,9 %, siendo la segunda más baxa de la rexón. Amás, según informes del Bancu Mundial, ente 2003 y 2009 Arxentina dobló la so clase media, pasando de 9,3 millones a 18,6 millones de persones, cuasi la metá de la población.[252][253][254]
A estes midíes distributives, sumáronse-y les polítiques previsionales. En 2008, llogróse la estatización de tolos fondos jubilatorios y poner fin al sistema de AFJP (Alministradores de Fondos de Xubilaciones y Pensiones). Acordies con un informe de la Ansés publicáu a mediaos de 2011, el capital del Fondu de Garantía de Sustentabilidad doblárase dende la estatización de les AFJP y el fondu p'abellugar el pagu de xubilaciones superó los 200 000 millones de pesos. La cifra ye más del doble de lo qu'atroparen les AFJP mientres catorce años d'alministración privada. Coles mesmes, creáronse delles moratorias previsionales que llograron incorporar a más de dos millones y mediu de persones lo qu'acompañáu de dos aumentos añales por llei, xeneraron una redistribución escontra sectores de baxos ingresos y asitió a Arxentina nel primer llugar d'América Llatina en cobertoria previsional.[255] Dende'l Gobiernu del ex-presidente Néstor Kirchner en 2003 hasta agostu del 2012, l'aumentu nominal pa los xubilaos foi del 1253 %.[256][257][258][259][260][161]
Crítiques
editarEl so Gobiernu foi criticáu por diversos motivos, ente ellos la intervención estatal na economía y les nacionalizaciones del Corréu Arxentín, Aerolíneas Argentinas, YPF y les AFJP.[261] En medios allegaos a los poderes económicos concentraos criticaron el so Gobiernu pol capitalismu d'amigones», pol cual beneficiaríense a empresarios que catalogaron como «cercanos al Gobiernu».[262][263] Miembros de la oposición criticaron distintes midíes, como la llimitación pa la fuga de capitales, la oposición a los trataos de llibre comerciu, el memorándum con Irán, los subsidios a la enerxía, y l'usu de reserves pa pagar la delda esterna, ente otres.
Conflictos
editar
El Gobiernu de Cristina Fernández de Kirchner tuvo dellos conflictos que marcaron el so pasu pol Poder Executivu.
Unu de los conflictos diose alredor de la supuesta intervención en 2007 del INDEC (Institutu Nacional d'Estadística y Censos), que se daría en cambeos na estructura del organismu. La oposición política criticó los índices basándose nel ingresu de nuevos emplegaos al institutu y acusóse al Gobiernu de despintar los «verdaderos númberos» de la economía.[264][265] Pela so parte el Fondu Monetariu Internacional amenació con sanciones si nun se correxía» l'índiz de precios al consumidor.[266] El Gobiernu defendió la so posición diciendo que lo que camudó foi la metodoloxía de relevamiento: amenorgóse la canasta que s'utiliza como base d'analís de 818 productos a 440, esaniciando artículos de luxu y servicios como capadura de felinos, viaxes a Cancún y serviciu domésticu.[267]
En 2008, diose un lock out patronal agropecuariu por cuenta de un decretu estableciendo un nuevu sistema de retenciones móviles a les esportaciones de soya, xirasol incrementandolas y una baxa pa les de maíz y trigu.[268][269] refugáu por cuatro organizaciones qu'axunten al sector emplegador de la producción agru-ganadera el 13 de marzu de 2008, declararon un paru patronal (lockout) con bloqueos de rutes, que s'estendería 129 díes.[270] el proyeutu foi alzáu al Poder Llexislativu. Na Cámara de Senadores, la votación foi desempatada pol vicepresidente de la Nación, quien refugó'l proyeutu de llei unviáu pol Poder Executivu, que fuera primeramente aprobáu con cambeos pola Cámara de Diputaos.[271][272] diose un conflictu que llevó a una rotura de l'alianza ente dambos y a un realineamiento políticu d'un sector de los llamaos radicales K, lideraos por Cobos, que s'allugó na oposición mesmu ensin dexar d'ocupar el cargu de vicepresidente.
Dende'l conflictu poles retenciones móviles, el Grupu Clarín caltuvo una llinia editorial crítica contra Cristina. creándose un enfrentamientu col grupu de multimedios. Dempués de que s'aprobara la Llei de Servicios de Comunicación Audiovisual, en 2009, la Sociedá Interamericana de Prensa ―que nuclea a los empresarios de los medios más poderosos del continente americanu criticar duramente por actos sospechosos en contra de La Nación y Clarín; tamién criticó la nueva Llei de medios, y comparó a Arxentina con Cuba, Venezuela y Ecuador, naciones que llevaron a cabu dicha llei.[273]
A partir de la metá del so segundu mandatu, Cristina Fernández sufrió delles manifestaciones de protesta. Les conseñes y reclamos fueron principalmente contra la corrupción, la inflación, la inseguridá, les presuntes meyores contra la xusticia y el supuestu proyeutu de modificar la Constitución pa dexar un re-reeleición de la presidente. A la última manifestación sumóse-y tamién el pidíu de xusticia pola muerte del fiscal Nisman qu'apaeció muertu na so casa en circunstancies que se desconocen. Nes manifestaciones dieron delles casos de violencia contra'l Gobiernu, los sos funcionarios y los sos adeptos. Tamién fueron afrellaos periodistes que cubríen diches marches.[274][275][276][277][278][279][280][281]
Imaxe del Gobiernu
editar
Mientres la so xestión, la imaxe presidencial foi fluctuante. El paru de les patronales agropecuaries de 2008 y la derogación del sistema de retenciones móviles pol Congresu, significaron una importante cayida de la imaxe de Cristina Kirchner, sobremanera ente los sectores medios y altos. En diverses oportunidaes, medios de comunicación y políticos opositores afirmaron que se trataba del fin del kirchnerismu». El final del so mandatu, en 2015, tratar de la transición con mayor nivel de sofitu dende la vuelta de la Democracia en 1983, con una masiva manifestación nel so sofitu.[282][283][284][285][286]
Unidá Ciudadana
editarPa les eleiciones llexislatives de 2017 na provincia de Buenos Aires, Cristina Fernández de Kirchner promovió la formación de l'alianza eleutoral Unidá Ciudadana, que'l so principal oxetivu ye constituyir una oposición firme al gobiernu de Mauricio Macri.[ensin referencies] El llanzamientu oficial d'esi frente tuvo llugar en Sarandí, nel Gran Buenos Aires, el día 20 de xunu,[287] ante más de 60 mil persones.[288] [ensin referencies] [ensin referencies]
Patrimoniu
editarPrimero que Néstor Kirchner asumiera como presidente, en 2003, depués de ser intendente y gobernador, nel patrimoniu de dambos atopábense 22 propiedaes adquiríes con anterioridá a 1983 y 2 ente 1983 y 2003[289] Mientres la presidencia d'esta, el matrimoniu adquirió 8 propiedaes.[290][291] Según dellos medios, en 2003 el patrimoniu de Cristina y Néstor Kirchner xuntos xubía a 7 millones de pesos, equivalentes a 2 474 780 dólares,[292]
ente que'l patrimoniu individual de Cristina Fernández yera de más de 2 millones de pesos.[289][293]
En 2005, el xuez federal Julián Ercolini sobreseyó al matrimoniu que fuera denunciáu por presuntu arriquecimientu ilícitu ente los años 1994 y 2004. Na causa investigar los informes unviaos pola Alministración Nacional d'Ingresos Públicos (AFIP), el Congresu Nacional y l'Oficina Anticorrupción (OA), y llegóse a la conclusión que «la crecedera que se foi evidenciando añu tres d'añu nel patrimoniu de los investigaos tópase sofitáu pola evolución regular de los bienes que teníen con anterioridá a l'asunción del cargu públicu y resulta coherente col estilu d'aforru de les persones denunciaes».[294] darréu sería nuevamente investigada dempués de lo que foi sobreseída por atopase de parte del Cuerpu de Peritos Contadores de la Corte Suprema que «la medría apaecía venceyáu especialmente cola venta de 14 propiedaes y terrenes» enantes declaraos.[295]
En 2016 declaró 77,3 millones de pesos, equivalentes a 5 570 000 dólares,[296]
En 2013, la mesma Cristina Fernández afirmó con respectu al aumentu del so patrimoniu que non solo s'investigó a xeitu sinón que tamién se designó al cuerpu de peritos de la Corte Suprema de la Nación por que realizara remangos contables, que duraron meses, y concluyeron que nun se cometió nengún actu ilícitu, lo qu'obligó al xuez a tornar les denuncies».[297]
Causes xudiciales
editarDepués de que Cristina Fernández terminó'l so mandatu presidencial en 2015, aceleráronse causes xudiciales na so contra que taben en trámite dende dellos años, delles d'éstes impulsaes por opositores al so gobiernu. Esta aición foi carauterizada por ella como una persecución xudicial», calificación que foi compartida por diverses organizaciones y personalidaes.[298][299] En xunetu de 2016 afirmó que podría recurrir a la Comisión Interamericana de Derechos Humanos (CIDH) si persiste esta «ofensiva xudicial» na so contra.[300]
Cristina Fernández tamién afirmó que la ofensiva xudicial na so contra foi una ferramienta utilizada por Mauricio Macri p'acallantar problemes del actual Gobiernu.[301][302][303]
Causes zarraes por sobreseimientu
editar- Supuestu encubrimiento del atentáu a la AMIA: En xineru de 2015, l'entós fiscal de la causa AMIA, Alberto Nisman, denunció que Cristina Kirchner, xunto al canciller Héctor Timerman, ente otros realizaron negociaciones pa tapar a los iraninos antes de la firma del Memorándum d'entendimientu con Irán y que tal tratar d'un plan d'impunidá» pa consiguir «tapar a los prófugos iraninos acusaos de la voladura a la mutual xudía» en cuenta de la compra per parte d'Irán de granos y carne arxentino y la venta de petroleu.[304][305][306]
La causa foi declarada nula pol xuez Rafecas por inesistencia de delitu por cuenta de que'l Memorándum nunca entró a valir y que «el gobiernu escosó toles instancies pa llograr que la causa del atentáu contra la AMIA meyora na Xusticia arxentina» y que'l mesmu gobiernu aportunó en que se caltengan vixentes les alertes coloraes de la Interpol.[307]
- Supuesta usurpación de títulu: En cuatro oportunidad, en 2007, 2010, 2013 y 2016, distintes persones denunciaron ante la xusticia la supuesta usurpación de títulu de Cristina Fernández. Les primeres trés vegaes, la causa foi archivada por inesistencia de delitu». Pero en 2016, el xuez Bonadío abrió'l casu y solicitó documentación a la Facultá de Ciencies Xurídiques y Sociales de la Universidá Nacional de La Plata. La Facultá unvió al xulgáu una copia certificada del llibru d'actes, una copia del documentu que taba nel legajo de Fernández de Kirchner y una copia de la planilla d'inscripción ya ingresu a la Facultá cola firma y una semeya de la ex presidente. En xunu de 2016, Cristina Fernández foi sobreseída de la causa.[308][309][310]
Causes en cursu
editar- Venta de dólares a futuru
El 30 d'ochobre de 2015 llexisladores de Camudemos denunciaron penalmente al presidente del Bancu Central (BCRA), Alejandro Vanoli, y al ministru d'Economía y Finances Públiques, Axel Kicillof por considerar que'l Bancu realizara mientres esi mes venta de dólares a futuru pa los primeros meses de 2016 a un preciu inferior al valor de mercáu d'esi momentu[311] violando l'artículu 18° de la so Carta Orgánica, Llei 24144, y la causa quedó aniciada nel xulgáu penal federal al cargu de Claudio Bonadío.
N'avientu, el nuevu presidente del BCRA del gobiernu de Mauricio Macri, Federico Sturzenegger, el 17 d'avientu de 2015 dispunxeron una devaluación cercana al 40 %,[312] la mayor rexistrada dende 2002, cuando se punxo fin a la convertibilidad. Ante una consulta, el xuez Bonadío contestó que «nun había nenguna midida restrictiva ordenada que torgara'l pagu de los contratos».[313]
Ente les persones que mercaren dólares a futuru atopaben amigos y dirixentes del gobiernu de Mauricio Macri y empreses acomuñaes a la oposición al gobiernu de Fernández de Kirchner, como Mario Quintana, José Torello, o Nicolás Caputo o Cablevisión.[314][315]
En 2016, el xuez Bonadío procesó a Cristina Fernández y a otros exfuncionarios por defraudación; la resolución responsabilizar a títulu de «autoría mediata», aplicáu nel pasáu pa procesar al dictador Jorge Rafael Videla,[316][317] considerando que «ye impensable qu'una operación financiera d'esta magnitú, na cual en menos de 45 díes hábiles lleváronse les posiciones del BCRA de 5000 millones a 17 000 millones de dólares d'Estaos Xuníos, que tendría claros efeutos económicos y políticos nun futuru inmediatu, seya desenvuelta ensin l'aprobación espresa del más altu nivel de decisión económicu y políticu del Poder Executivu Nacional».[318]
El procesamientu foi confirmáu'l 11 payares de 2016 pola Cámara Federal, que la ex-presidente nun apeló,[319] amestando a los demás argumentos que'l mesmu día 23 d'ochobre de 2015 nel cual el BCRA vendió a un preciu de 10,8165 pesos, el ICBC revendió contratos con idénticos vencimientos a 12,225 pesos.[320]
En payares de 2016, Cristina Fernández solicitó que se realice con «baramentu» el xuiciu oral y públicu» y el xuez refugó'l pidíu por improcedente una y bones «una vegada confirmáu'l procesamientu y empecipiada esta etapa d'elevación a xuiciu, esta etapa tien trés partes: l'acusación del fiscal, la última posibilidá de defensa de les partes y depués l'autu d'elevación a xuiciu y citar pa trámites procesales pal 25 de payares.[321]
Bonadío, Federico Sturzenegger, el vicejefe de Gabinete, Mario Quintana, y el direutor del Bancu Central, Pablo Curat fueron denunciaos polos diputaos nacionales Héctor Recalde, Juliana Di Tullio, Nilda Garré, Diana Conti, Teresa García, Carlos Kunkel, Luis Cigogna, Carlos Moreno, Marcos Cleri y Rodolfo Tailhade, por defraudación por alministración infiel en perxuiciu de l'alministración pública, abusu d'autoridá y violación a los deberes de funcionariu públicu; prevaricato per parte del xuez y tentativa d'estafa procesal y de privación illegal de la llibertá». Nel primer casu por cometer «prevaricato, al dictar resoluciones contrarios a la llei y fundaes en fechos falsos» ya incurrir en «tentativa d'estafa procesal y de privación illegal de la llibertá por aciu l'alteración de la base fáctica de la causa col propósitu de dar sustentu a midíes cautelares restrictives de la llibertá». Nos últimos dos casos por «participar na decisión de devaluar y de determinar el preciu final de los dólares futuru en celebrando contratos de dólares a futuru, colo que llograríen beneficios económicos de les sos propies decisiones como funcionarios».[322][323][324]
En tantu Bonadío foi denunciáu por nun enxuiciar a los responsables de la devaluación que xeneró les perdes pal Estáu nacional, y autorizar el pagu de los dólares a futuru». Cristina Fernández solicitó'l xuiciu políticu ante'l Conseyu de la Maxistratura a Bonadío.[325]
- Causes amestaes a Lázaro Báez
La diputada Margarita Stolbizer presentó un escritu sobre presuntes caja de seguridá qu'atesoren dineru a nome de la familia Kirchner. Stolbizer dixo que tomó conocencia de «estraños movimientos bancarios» nes cuentes de les empreses de la familia, según nes sos cuentes personales. El xuez Ercolini dictó-y una inhibición sobre los sos bienes.[326] Arriendes de esta denuncia, el xuez Julián Ercolini ordenó abrir los dos caxes de seguridá de Florencia Kirchner.[327]De la mesma Crisitna denunció a la diputada Stolbizer por empecipiar la denuncia con información d'orixe ilícitu, que provendría del xulgáu del xuez Bonadío.[328]Les caxes fueron abiertes el 14 de xunetu de 2016 a pidíu de Florencia Kirchner, y nelles atopáronse esautamente lo que declarara Cristina Fernández de Kirchner.[327]
El 9 d'abril de 2016 foi imputada pol xuez federal Sebastián Casanello nel llamáu casu Lázaro Báez, arriendes de la declaración de Leonardo Fariña, xunto col ex-ministru de Planificación Julio de Vido.[329] Según estudios del presupuestu vial de los últimos dolce años, el 11,6 % de los fondos foi para Santa Cruz y l'empresariu Lázaro Báez llegó a remanar 24 500 millones $ en decenes de contratos d'obra pública.[330]
Cristina Fernández espunxo nel so defensa que:
- na clasificación de la obra pública efeutuada con recursos nacionales, el Grupu Austral atopar nel númberu 38;
- tuvo trés causes por arriquecimientu ilícitu, nes cualos foi sobreseída total y definitivamente;
- nun tuvo cargos de responsabilidá direutiva o de decisiones empresariales en nenguna de les empreses investigaes;
- Lázaro Báez nun ye'l so amigu y, si dir, ello nun puede constituyir un niciu de delitu;
- toles cuentes d'inversión del 2003 al 2013 fueron aprobaes pol Congresu de la Nación, y les de 2014 yá fueron aprobaes pola Auditoría Xeneral de la Nación;
- los recursos por obra pública vial recibíos por Santa Cruz del 11,3 % del presupuestu de Vialidad Nacional nun fueron desproporcionaos una y bones el so territoriu ye'l 10,5 % del país, amás de que por tener la menor densidá de población rique de rutes pa la so integración;
- la decisión sobre recursos ye una área reservada al poder políticu y ta determinada por lleis nacionales;
- les axudicaciones facer con llicitaciones públiques nel ámbitu provincial que la so responsabilidá esclusiva ye del órganu provincial de vialidad;
- esta causa enmarcar nuna persecución a la so persona y a los expresidentes de la República Federativa de Brasil.[331]
El 27 d'avientu de 2016 Ercolini procesar nesta causa por presunta asociación ilícita y alministración fraudulenta agravada, xunto a otros exfuncionarios.[331]
Causa Hotesur
editarEn payares de 2014, depués d'una investigación del programa Periodismu pa Toos, la diputada Stolbizer presentó una denuncia penal ante'l xuez Claudio Bonadío por que se investiguen supuestes irregularidaes venceyaes a la empresa Hotesur S.A., pol incumplimientu de normes d'inscripción y publicación na Inspeición Xeneral de Xusticia.[332] Depués de delles allanadures nes cases de la empresa, Hotesur reconoció incurrir en "falles formales" y "demorances" pa cumplir coles esixencies llegales qu'impon la Inspeición Xeneral de Xusticia.[333] Pela so parte, Cristina Fernández de Kirchner afirmó que la causa ye «una copia de la qu'un añu antes formularon» Elisa Carrió y Fernando Sánchez, na cual fuera sobreseída.[334]tanto Bonadío, l'entós xefe de Gobiernu porteño Mauricio Macri y el so vicejefa María Eugenia Vidal fueron denunciaos por "abusu d'autoridá", "violación de los deberes de funcionariu públicu" y "malversación de caudales públicos" pol abogáu Gabriel Claudio Chamarro depués de que se sopelexar el oneroso costu de los viátigos y l'agospiamientu pa los efeutivos de la Policía Metropolitana que tuvieron a cargu del operativu.[335]Según la Inspeición Xeneral de Xusticia "nengún de los incumplimientos formales ante la IGJ configura alertes qu'obliguen a la emisión d'una ROS, siendo namái pasibles de multes"[336]En xunetu de 2015, la Cámara Nacional no Criminal y Correccional Federal estremó al xuez Bonadío, faciendo llugar a un pidíu de la defensa, pola parcialidá del xuez y les irregularidaes cometíes na causa.[337]
Los Sauces S.A.
editarN'abril de 2016, la diputada Margarita Stolbizer realizó una nueva denuncia contra Cristina Fernández de Kirchner por un posible llaváu de dineru, falsificaciones de documentos públicos y violación de la Llei de Sociedaes na empresa Los Sauces S.A.[338] La denuncia sostenía que la empresa «sería usada pa cobrar precios percima de los de mercáu por otros arriendos y ventes d'inmuebles».[339]
Nel marcu d'esta causa, el 4 d'abril de 2017 el xuez Claudio Bonadío procesó a Cristina Fernández por asociación ilícita y llaváu de dineru, considerándola "xefa d'una asociación ilícita qu'usó la inmobiliaria familiar como fachada pa cobrar sobornos", trabó-y un embargu por $130 000 000 y prohibió-y la salida del país.[340][341]
Distinciones
editar
2003
- Presidente Honorariu del Observatoriu Arxentina.[91]
2004
- Presidente Honorariu del III Congresu de la Llingua Española, Rosario, Arxentina.[91]
2005
- Nomada "Güéspede Pernomáu" de la ciudá de Los Angeles (California).[91]
- Miembru Honorariu de la Universidá Hebrea d'Israel, 15 de mayu de 2005.[342]
- Presidente de la comisión d'homenaxe de los 80 años de los cuerpos estables del Teatru Colón.[91]
2009
Orde d'Isabel la Católica Gran Collar de la Orde d'Isabel la Católica, 9 de febreru de 2009.[343]
2010
- Orde El Sol de Perú[344]
- Doctoráu Honoris Causa de la Universidá de Negocios Internacionales y Economía de China.[345]
- Doctoráu Honoris Causa de la Universidá Nacional de Lanús.[346]
2014
- Doctoráu Honoris Causa de la Universidá Nacional de La Plata, 9 d'abril de 2014.[347]
2015
Orde de la Cruz del Sur Gran Collar de la Orde Nacional de la Cruz del Sur, 17 de xunetu de 2015.[348]
Estrella de Palestina, 12 d'agostu de 2015.[349][350]
2016
- Centru Integral de los Derechos de los Neños Cristina Fernández de Kirchner, na ciudá d'Avellaneda, 28 de mayu de 2016.[351]
- Condecoración Manuela Sáenz de l'Asamblea Nacional d'Ecuador, 29 de setiembre de 2016.[352]
- Doctoráu Honoris Causa de la Universidá Nacional de Quilmes, setiembre de 2016.[353]
- Doctor Honoris Causa Universidá Nacional d'Avellaneda[354]
En 2013 el club de fútbol Cruceru del Norte, de la provincia de Misiones, pretendió nomar al so estadiu como Cristina Fernández, sicasí Cristina pidió al club de fútbol qu'evitara la imposición del so nome al estadiu.[355]
En 2017, los investigadores del Conicet Julián Petrulevicius y Pedro Gutiérrez describieron una serie d'especies, xéneros, families y órdenes d'inseutos de 325 millones d'años d'antigüedá topaos na provincia de La Rioxa. Unu d'ellos recibió'l nome Argentinala cristinae, por Cristina Fernández de Kirchner. Otros dos especies tipo fueron denominaes Tupacsala niunamenos, n'honor a la Organización Barrial Túpac Amaru, a Milagro Sala y al movimientu Nin una menos, y Kirchnerala treintamil, n'honor a los 30.000 deteníos sumíos mientres la última dictadura cívicu militar.[356][357][358][359]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «Cristina Fernández de Kirchner: is the fairytale ending for Argentina's new Evita?» (inglés). The Guardian. Guardian Media Group (20 febreru 2015). Consultáu'l 28 marzu 2021.
- ↑ «Biografia».
- ↑ URL de la referencia: http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-12284208.
- ↑ URL de la referencia: https://www.perfil.com/noticias/politica/maximo-kirchner-elogio-cuarentena-y-hablo-de-recuperacion-martin-insaurralde.phtml.
- ↑ «Real Decreto 118/2009, de 6 de febrero, por el que se concede el Collar de la Orden de Isabel la Católica a Su Excelencia señora Cristina Fernández de Kirchner, Presidenta de la República Argentina» páxs. 13248 (7 febreru 2009).
- ↑ URL de la referencia: http://www.madrid.es/portales/munimadrid/es/Inicio/Actualidad/Noticias/Llave-de-Oro-para-la-presidenta-de-Argentina?vgnextfmt=default&vgnextoid=75604f2c2fa5f110VgnVCM1000000b205a0aRCRD&vgnextchannel=a12149fa40ec9410VgnVCM100000171f5a0aRCRD. Data de consulta: 17 abril 2018.
- ↑ URL de la referencia: http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html. Data de consulta: 11 abril 2019. Llingua de la obra o nome: chinu. Editorial: Ministerio de Educación de la República Popular China.
- ↑ URL de la referencia: https://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-55115-2005-08-15.html. Cita: En otro tramo, la senadora y candidata a su reelección por el Frente para la Victoria explicó que no está de acuerdo con la despenalización del aborto “porque soy católica, pero también debido a profundas convicciones”..
- ↑ URL de la referencia: http://www.presidencia.gob.ar/la-presidenta/biografia.
- ↑ N'Arxentina, l'apellíu Kirchner pronúnciase AFI: [ˈkiɾʃneɾ].
- ↑ 11,0 11,1 Lara, Rodolfo (2 d'ochobre de 2007). Universidad de La Plata: Cristina ta graduada. Clarín. http://edant.clarin.com/diario/2007/10/02/elpais/p-00701.htm. Consultáu'l 5 de xineru de 2014.
- ↑ El 12 d'agostu de 1993, el Gobiernu de Carlos Saúl Menem robló'l Apauto Fiscal II, que menguó la presión tributaria provincial («Achicar l'estáu ye engrandar la Nación»). Esto provocó una recesión dos años dempués, yá que menguó la capacidá granible de les provincies.
federal_y_los gobiernos_provincia/ «Apauto Fiscal II», artículu n'español nel sitiu web When In Time. - ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Jastreblansky, Maia (2011): opositora-mediatica-y-rebelde «Cristina llexisladora: diez recuerdos d'una opositora mediática y rebelde», artículu del 5 de setiembre de 2011 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ María Estela Martínez de Perón foi escoyida vicepresidenta nes eleiciones del 23 de setiembre de 1973, y asumió la presidencia pol fallecimientu del presidente Juan Domingo Perón el 1 de xunetu de 1974.
- ↑ «Cristina Kirchner: "Siento la responsabilidá de construyir un país distintu al de los nuesos primeres 200 años d'historia"», artículu del 23 d'ochobre de 2011 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «Cuórum dempués del "efeuto Cristina"», artículu del 24 d'ochobre de 2011 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ definitivu-Cristina-supero-el-54.html «Según l'escrutiniu definitivu, Cristina superó'l 54 %», artículu del 3 de payares de 2011 nel diariu El Argentino.
- ↑ Comparáu contra datos de M. Navarro (coordinador): Historia eleutoral arxentina. Buenos Aires: Ministeriu del Interior - Subsecretaría d'Asuntos Políticos y Eleutorales, 2008.
- ↑ «muyeres-mas-poderoses-del mundu Ranking Forbes: les muyeres más poderoses del mundu | Ránking Forbes - América». Consultáu'l 27 d'abril de 2016.
- ↑ Iglesias Uviéu, María José (22 d'abril de 2012). Una "Evita" con sangre asturiano. La Nueva España. https://www.lne.es/asturias/2012/04/22/evita-sangre-asturiano/1231322.html. Consultáu'l 17 d'avientu de 2012.
- ↑ Pagni, Carlos (9 d'avientu de 2007). presidenta Cristina, la presidenta. La Nación. http://www.lanacion.com.ar/968048-cristina-la presidenta. Consultáu'l 17 d'avientu de 2012.
- ↑ Russo, 2011, t. I, § 2, p. 46.
- ↑ «Xenealoxía de Cristina Fernández de Kirchner», artículu del 8 de marzu de 2010 nel sitiu web Galicia Dixital.
- ↑ «La historia oculta del padre colectivero de CFK», artículu nel diariu Perfil, 7 de setiembre de 2011. Consultáu'l 12 de setiembre de 2011.
- ↑ historia oculta-del padre-colectivero-de-cristina-fernandez.html «La historia oculta del padre colectivero de Cristina Fernández», Contestu, 8 de setiembre de 2011. Consultáu'l 12 de setiembre de 2011.
- ↑ Russo, 2011, t. I, § 3, p. 50.
- ↑ Russo, 2011, t. I, § 2, p. 47.
- ↑ Cuando asocedió'l golpe d'Estáu en 1955 de la autoproclamada Revolución Llibertadora tuvieron d'abandonar la casa qu'arrendaben en La Plata. Camudar a una pequeña vivienda en Ringuelet pa depués adquirir la qu'hasta güei se caltién en Tolosa.
- ↑ 29,0 29,1 Russo, 2011, t. I, § 1, p. 39.
- ↑ Russo, 2011, t. I, § 3, p. 51.
- ↑ Russo, 2011, t. I, § 3, p. 52.
- ↑ Russo, 2011, t. III, § 1, p. 72.
- ↑ Russo, 2011, t. III, § 1, p. 71..
- ↑ Russo, 2011, t. II, § 3, páxs. 66-67.
- ↑ Error de cita: La etiqueta
<ref>nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaesCasarosada - ↑ Russo, 2011, t. V, § 1, páxs. 106-110.
- ↑ Russo, 2011, t. V, § 3, p. 121.
- ↑ Russo, 2011, t. V, § 3, p. 123.
- ↑ «Cristina, una militante de los años 70, llega al centru del poder». Diariu Los Andes (10 d'avientu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-11-04.
- ↑ Russo, 2011, t. V, § 3, páxs. 143-145.
- ↑ Russo, 2011, t. VI, § 1, p. 138.
- ↑ Russo, 2011, t. VII, § 1, páxs. 143-145.
- ↑ «xusticia-llibero-al-represor-alejandro-duret_a5713y1f4b2218945540f1f53 http://www.diarioregistrado.com/politica/la xusticia-llibero-al-represor-alejandro-duret_a5713y1f4b2218945540f1f53». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Russo, 2011, t. VII, § 1, p. 153.
- ↑ Russo, 2011, t. VII, § 1, páxs. 154-155.
- ↑ Russo, 2011, t. VII, § 1, páxs. 157-159.
- ↑ presidenta «La mio alcordanza permanente a don Jorge Cepernic» (21 de setiembre de 2010) artículu escritu por Cristina Fernández de Kirchner nel sitiu web d'Aníbal Fernández. Consultáu'l 8 d'agostu de 2011.Esi fiscal dictaminó que nun se fixera llugar al pidíu de llibertá, porque les actes del autodenominado Procesu de Reorganización Nacional yeren constitucionales y, poro, les actes de responsabilidá institucional ―que nun imputaben nengún delitu y solo dicíen quién tenía que tar presu― tamién lo yeren. Esi fiscal, firme nos sos convencimientos a la de faer cumplir los Estatutos del autodenominado Procesu de Reorganización Nacional, yera Julio César Strassera.Cristina Fernández de Kirchner
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 1, p. 163.
- ↑ Russo, 2011, t. X, § 1, p. 199.
- ↑ «Informe médicu del Institutu Diagnósticu Maipú». Axencia Télam. Consultáu'l 9 de xineru de 2012.
- ↑ «Comunicáu de la Unidá Médica Presidencial de la Nación». Axencia Télam. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-01-08. Consultáu'l 9 de xineru de 2012.
- ↑ Esta comprobación siempres se realiza col texíu estrayíu depués de la operación.
- ↑ «En cuadros como'l de la presidenta'l diagnósticu final puede dase depués de la operación», axencia Télam, 9 de xineru de 2012.
- ↑ «Cristina Kirchner foi güela: nació Néstor Iván», artículu del 15 de xunetu de 2013 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ «presidenta-en-la-fundacion-favaloro.html Operaron a la presidenta na Fundación Favaloro». Telam (8 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 8 d'ochobre de 2013.
- ↑ 56,0 56,1 56,2 «http://www.diariopopular.com.ar/notas/104586-cristina-gano-toes-laseleiciones-que-compitio». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Puede trate un videu d'aquella dómina en YouTube.com.
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 3, páxs. 172-174.
- ↑ Ella dixo delles vegaes que'l momentu más emotivu de la so vida no político foi cuando Néstor llogró la gobernación.
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 3, p. 177.
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 4, p. 179.
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 4, p. 184.
- ↑ Russo, 2011, t. XI, § 1, p. 216.
- ↑ Russo, 2011, t. VIII, § 4, p. 186.
- ↑ Juárez, Paola (2000): «Kirchner ta solu y denuncia» Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine, artículu nel diariu La Nación del 19 de payares de 2000. Consultáu'l 29 d'abril de 2012. Trata alrodiu de la constante oposición del kirchnerismu a los diez años del menemismu: El gobernador de Santa Cruz [Néstor Kirchner] siempres xugó nel Partíu Xusticialista como un críticu. Facer mientres los diez años en que Carlos Menem foi presidente. Fízose aliáu de Duhalde, cuando'l exgobernador yera l'enemigu públicu del menemismu, y dixebróse d'él cuando nun rompió definitivamente con Menem.Paola Juárez (periodista)
- ↑ «La eleición d'ochobre: alcuerdu en Santa Cruz. Acercamientu ente Bordón y los Kirchner» Archiváu 2017-01-13 en Wayback Machine, artículu nel diariu Clarín del 8 de setiembre de 1997. Consultáu'l 29 d'abril de 2012. Trata alrodiu de la estratexa política del kirchnerismu nes eleiciones llexislatives de 1997.
- ↑ «Provincies con ritmu nacional», Clarín, 26 d'ochobre de 1997, sobre les eleiciones llexislatives de 1997, onde'l kirchnerismu apaecía desamoráu del menemismu. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ «La reeleición de Menem nun ta na axenda de naide», La Nación, 19 de xineru de 1997; entrevista al entós canciller Guido Di Tella, quien calificó a Néstor Kirchner como unu de los máximos enemigos del Gobiernu. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ canones-apunten-al gobernador-kirchner «Estratexes por que los cañones apunten al gobernador Kirchner», La Nación, 13 d'ochobre de 1996, sobre la estratexa política del menemismu pa evitar una posible candidatura a presidente de Néstor Kirchner en 1999. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ «La rellación ente Menem y Kirchner: Una década como íntimos enemigos» Archiváu 2012-05-25 en Wayback Machine, Clarín, 11 de mayu de 2003. Consultáu'l 11 de mayu de 2012.
- ↑ «Necesidá de sanción del proyeutu de llei nacional Llei de Federalización de los Hidrocarburos y de la Privatización de Xacimientos Petrolíferos Fiscales», fotografía d'un proyeutu de llei nel sitiu web Opina Santa Cruz. Consultáu'l 18 d'ochobre de 2011.
- ↑ «Decretu del Poder Executivu Nacional númberu 546/2003», artículu del 6 d'agostu de 2003 nel sitiu web Infoleg. Consultáu 18 d'ochobre de 2011.
- ↑ «TVR - La historia de YPF (2ª parte) 21-04-2012», informe sobre la historia de Xacimientos Petrolíferos Fiscales nel programa Televisión Rexistrada (de Pensáu Pa Televisión) del 21 d'abril de 2012. Consultáu'l 24 d'abril de 2012.
- ↑ «Convencionales constituyentes de 1994». Universidá Nacional de la Mariña. Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-04. Consultáu'l 16 de febreru de 2013.
- ↑ Russo, Sandra (1 d'agostu de 2011). La presidenta: Historia d'una vida. Penguin Random House Grupu Editorial Arxentina. ISBN 9789500736411. Consultáu'l 16 d'agostu de 2016.
- ↑ llexisladores-se-eximieron-de-pagar-ganancies «Los llexisladores se eximieron de pagar ganancies», La Nación, 16 d'agostu de 1996, sobre la eximición de pagar Impuestu a les Ganancies per parte de los llexisladores nacionales. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ centrales nucleares-con-media-sancion «La privatización de les centrales nucleares, con media sanción», La Nación, 8 d'agostu de 1996, sobre la privatización de les centrales nucleares. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ Russo, 2011, t. XII, § 1, páxs. 225-230.
- ↑ «Expresión de la Cámara de Diputaos de la Nación Arxentina en contra de la espulsión de Cristina Fernández de Kirchner de les comisiones qu'integraba na Cámara de Senadores». Cámara de Diputaos de la Nación Arxentina. Consultáu'l 29 d'abril de 2012.
- ↑ Sandra Russo, La Presidenta: historia d'una vida, cit., t. XII, § 2, páxs. 230 a 234.
- ↑ Russo, 2011, t. XII, § 3, páxs. 235-236.
- ↑ Hai un videu d'esi añu nel que criticaba al oficialismu.
- ↑ Russo, 2011, t. XII, § 3, páxs. 238-240.
- ↑ «Informe sobre Cristina Kirchner del programa Televisión Rexistrada». Pensáu Pa Televisión. Consultáu'l 3 de payares de 2011.
- ↑ «Bancia ente Cristina Kirchner y David Viñes». Consultáu'l 7 de payares de 2011.
- ↑ Russo, 2011, t. XIII, § 2, páxs. 250-254.
- ↑ Piqué, Martín (2009): «Cristina Kirchner presentó'l proyeutu de reforma política ensin presencia de los dirixentes opositores», artículu del 29 d'ochobre de 2009 publicáu nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «http://cippec.org/boletaunica/docs/medios/pagina12/2009-07-11_Pagina12-BoletaUnica.pdf».
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-134316-2009-10-29.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.iccnow.org/documents/S-2078-06_Estatutu_Roma1Jul05.pdf». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 91,0 91,1 91,2 91,3 91,4 «http://www.filaie.com/popups/persona/CRISTINA_DE_KIRCHNER.htm». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.diariojudicial.com/nota/13201». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.parlamentario.com/noticia-3329.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Russo, 2011, t. XIII, § 2, páxs. 250-271.
- ↑ gobiernu-yá-impulsa-el perfil-presidenciable-de-cristina-kirchner «El Gobiernu yá impulsa'l perfil presidenciable de Cristina Kirchner», La Nación, 27 d'ochobre de 2005. Consultáu'l 8 d'agostu de 2011.
- ↑ «Kunkel aportuna cola candidatura de Cristina, pero alvierte que Kirchner nun se retira» Archiváu 2021-04-13 en Wayback Machine, Clarín, 22 d'avientu de 2006.
- ↑ «La mayor cayida del votu positivu», La Nación, 20 de payares de 2007.
- ↑ sometenos-una vegada-mas.html Cristina Kichner confirmó que va dir pola reeleición: "Vamos sometenos una vegada más". Infobae. 21 de xunu de 2011. http://www.infobae.com/notas/588920-Cristina-Kichner-confirmo-que-roxura-por-la-reeleccion-Vamos sometenos-una vegada-mas.html.
- ↑ nuesu meyor candidatu-pa-2011.html Néstor Kirchner ye'l nuesu meyor candidatu pa 2011. El Argentino. 18 de xunetu de 2010. http://www.elargentino.com/nota-99150-Nestor-Kirchner-ye-el nuesu meyor candidatu-pa-2011.html.
- ↑ Moyano pidió por Cristina 2011 y alvirtió que si Macri ye presidente "dura dos minutos". Sigma. 9 d'avientu de 2010. http://www.infosigma.com.ar/clip.asp?6219.
- ↑ «La UOM sofita a Cristina pa 2011», artículu del 25 de payares de 2010 nel Diariu Show (Buenos Aires).
- ↑ «Cristina 2011, imprescindible», axencia Télam, 3 de xineru de 2011.
- ↑ «Bonafini salió a xuntar firmes pa la reeleición de Cristina». La Política Online (1 de payares de 2010).
- ↑ «Chávez va pola reeleición (pero pola de Cristina)». Notio (30 de marzu de 2011).
- ↑ «Con Boudou, llistes completes», artículu nel diariu El Argentino del 26 de xunu de 2011.
- ↑ «Cristina Kirchner tomó-y xuramentu a Débora Giorgi como nueva ministra de la Producción» Archiváu 2009-01-26 en Wayback Machine, Clarín, 26 de payares de 2008.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/economia/2-282937-2015-10-02.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «peracabar-decada-argentina-rexistro-colleches-record-y-volvio-a-ser-potencia-agroalimentaria.html http://www.telam.com.ar/notas/201305/18158-en peracabar-decada-argentina-rexistro-colleches-record-y-volvio-a-ser-potencia-agroalimentaria.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Les ventes de maquinaria agrícola crecieron 97 % nel segundu trimestre: el campu se tecnifica con cosecha récor», artículu del 9 d'agostu de 2013 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «http://servicios.infoleg.gob.ar/infolegInternet/anexos/190000-194999/192150/norma.htm».
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/ultimas/20-188612-2012-02-29.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «"Ye una gran reconocencia"». Páxina/12 (1 d'abril de 2014). Consultáu'l 30 d'agostu de 2014.
- ↑ 113,0 113,1 «El xefe de proyeutu del Arsat 1 esplicó que l'Arxentina ta nel grupu d'ocho países que desenvuelven satélites de telecomunicaciones editorial=LRA Radio Nacional» (26 d'agostu de 2014). Consultáu'l 30 d'agostu de 2014.
- ↑ «Completar con ésitu l'acoplamientu de los módulos de servicios y de comunicaciones del Arsat-1». ARSAT (21 de febreru de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 23 de setiembre de 2015. Consultáu'l 1 de setiembre de 2014.
- ↑ «proyeutu-arsat-y-invap Primeros satélites nacionales de comunicaciones, un proyeutu de Arsat y Invap». minplan.gob.ar. Archiváu dende l'proyeutu-arsat-y-invap orixinal, el 21 de payares de 2015.
- ↑ «SAC-D/Aquarius». INVAP. Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
- ↑ so-presupuestu-600-per cientu-dende-2004.php «Dende 2004, el presupuestu del Conicet aumentó un 600 %», artículu nel sitiu web Arxentina.ar. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «Ciencia y teunoloxía: una inversión fundamental», artículu nel sitiu web Arxentina.ar. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «Dende 2007, el presupuestu de la CNEA aumentó más del 750 %», artículu nel sitiu web de la Cnea. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ científicos repatriaos.php «Yá suman 768 los científicos repatriaos», artículu nel sitiu web Arxentina.ar. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2011.
- ↑ «Hai más móviles armaos en Tierra del Fueu que nel esterior». Secretaría de Comunicación Pública. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-12-09. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «La presidenta inauguró una nueva fábrica d'ordenadores portátiles nacionales». Ministeriu d'Industria. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «Radares». INVAP. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-05-16. Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
- ↑ Perasso, V. (2009): «Arxentina: radares contra'l narcotráficu», artículu nel sitiu web BBC Mundo del 9 de mayu de 2009. Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
- ↑ «Fadea diz qu'avanza nel alcuerdu con Brasil», artículu en diariu La Voz. Consultáu'l 11 d'agostu de 2012.
- ↑ «mundu.html Aereollinia Arxentines ente les más segures del mundu». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Aereollinia, una de les más segures del mundu». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ fallu-de-la corte-ratifica-el-espiritu-plural-de-la llei-de-medios.php «La AFSCA afirmó que'l fallu de la Corte ratifica l'espíritu plural de la Llei de Medios», artículu del 23 de mayu de 2012 nel sitiu web Prensa Arxentina.
- ↑ «La Corte Suprema declaró constitucional la Llei de Medios». Diariu Páxina/12 (29 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 2 de payares de 2013.
- ↑ «llei-de-medios-avanzo-con-mas-de mil nueves-llicencies-de-radiu-y-television.php http://archive.today/g4hcq». Archiváu dende l'llei-de-medios-avanzo-con-mas-de mil nueves-llicencies-de-radiu-y-television.php orixinal, el 10 de payares de 2013. Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Nuevos medios». El Sol de Corrientes. Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «Diputaos aprobó la despenalización de llevantos ya inxuries». La Nación (28 d'ochobre de 2009). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «Destaquen la despenalización de los llevantos ya inxuries». Clarín (20 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-03. Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «La despenalización de la crítica». Páxina/12 (17 de febreru de 2012). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «La llei que despenalizó los llevantos ya inxuries yá s'aplica: sobreseyeron a un llexislador». Diariu Xudicial (4 de marzu de 2010). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «La señal que se multiplica». Páxina/12 (2 de xineru de 2012). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «Reelaboran los pliegos pa concursos públicos pa la televisión dixital abierta». Axencia de Noticies Télam (24 de xunetu de 2012). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «A fines de 2011 va haber 16 nueves canales de televisión d'aire». Tiempu Arxentín (3 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «La Llei de Medios en plena vixencia». Universidá Nacional de Que'l so (22 de mayu de 2012). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «Ley de Medios: empieza'l llamáu a concursu de llicencies de TV abierta». Tiempu Arxentín (12 de payares de 2011). Consultáu'l 1 de setiembre de 2012.
- ↑ «https://issuu.com/secretariadecultura/docs/nuestracultura22». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «muséu-del bicentenariu&catid=72:gobiernu&Itemid=416 Cristina Fernández de Kirchner inaugura'l Muséu del Bicentenariu». SN Noticies (24 de mayu de 2011). Consultáu'l 20 de payares de 2011.
- ↑ «El Muséu del Bicentenariu qu'inauguró CFK». Diariu Perfil (24 de mayu de 2011). Consultáu'l 20 de payares de 2011.
- ↑ Gobiernu d'Arxentina. «Muséu Casa Rosada». Consultáu'l 1 de xunetu de 2016.
- ↑ La Nación. «puede percorrese-en-tecnopolis-la-megamuestra-de-ciencia-y-tecnologia-que-arrinca-güei/ Cómo ye Tecnópolis, la megamuestra de ciencia y teunoloxía qu'arrinca güei». Consultáu'l 16 de xunetu de 2011.
- ↑ «Polu Científicu Teunolóxicu». Ministeriu de Ciencia, Teunoloxía ya Innovación Granible. Consultáu'l 3 d'ochobre de 2011.
- ↑ «Festexos del Bicentenariu - Síntesis de los cinco díes de fiesta», videu de 1:52 hores, publicáu pola TV Pública nel sitiu web YouTube.com. Consultáu'l 4 d'abril de 2015.
- ↑ Perfil.com. «Cuasi 3 millones de persones nes cais coronaron el Bicentenariu». Consultáu'l 15 de payares de 2010.
- ↑ «El PIB xubió 2,1% en 2015, según el Indec» (30 de marzu de 2016). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-11-08. Consultáu'l 27 de xunetu de 2017.
- ↑ «El Productu Interior Brutu xubió 2,1 per cientu en 2015» (30 de marzu de 2016). Consultáu'l 27 de xunetu de 2017.
- ↑ Musgrave, Richard (2000): Facienda Pública teórica y aplicada, cit., t. IV, § 2, páx. 14. Na so obra, Richard Musgrave cita al gastu públicu como un preséu p'aumentar la demanda amestada y conducir la economía al plenu emplegu. Pero mientres periodos de crecedera económica, un gastu alto puede devasar el nivel del productu disponible y producir inflación.
- ↑ 152,0 152,1 «Estimador Mensual Industrial (EMI); Índices del nivel xeneral y variaciones porcentuales dende 1994». Sitiu web del INDEC.
- ↑ 153,0 153,1 153,2 153,3 153,4 «Cristina Fernández de Kirchner ante'l Congresu de la Nación Arxentina na apertura del periodu de sesiones ordinaries 2013», artículu del 1 de marzu de 2013 nel sitiu web oficial Casa Rosada (Buenos Aires). Consultáu'l 4 d'agostu de 2013.
- ↑ meyor-pais-de-latinoamerica-pa-vivir_642487 «Pa la ONX, Arxentina ye'l meyor país de Llatinoamérica pa vivir. L'informe sobre Desarrollu Humanu alluga al nuesu país nel puestu númberu 40, percima del restu de los vecinos de la rexón. L'estudiu tien en cuenta la salú, la educación y el dineru», artículu del 16 d'avientu de 2015 nel sitiu web de la canal TN (Buenos Aires). Presenta una copia del informe completu, n'español.
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201507/112795-bid-bancu-mundial-argentina-probeza.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Relevamiento fechu pol diariu Ámbitu Financieru (Buenos Aires) sobre la base de precios de mercáu. Fonte:
Glikman, Andrea (2013): «En 10 años, xubir del salariu mínimu gána-y a inflación real» Archiváu 2016-03-05 en Wayback Machine, artículu del 8 d'agostu de 2013 nel diariu Ámbitu Financieru (Buenos Aires). - ↑ salariu-minimo-en-4400-pesos «Afiten el salariu mínimu en 4400 pesos», artículu del 1 de setiembre de 2014 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ «Ye oficial: amenorguen 5 % el preciu de les naftes y el gasoil», artículu del 23 d'avientu de 2014 nel suplementu iEco del diariu Clarín (Buenos Aires).
- ↑ tarifa-de-los taxis-en-la ciudá-y-nun refuguen-nueves-medríes.php «El Gobiernu del PRO aumentó un 15 per cientu la tarifa de los taxis na ciudá», artículu del 30 de mayu de 2014 nel diariu Infonews (Buenos Aires).
- ↑ «http://www.bancomundial.org/es/news/press-release/2012/11/13/argentina-middle-class-grows-50-percent». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 161,0 161,1 «CFK: "El pagu del Boden 12 marca un ciclu históricu nel desendeudamiento de l'Arxentina". Anunció tamién aumentu nes xubilaciones», artículu del 2 d'agostu de 2012 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ cifres combináu.asp?indice=0 Arxentina en cifres periodicidad mensual, serie Coeficiente de Variación Salarial; publicáu nel sitiu web del Indec. Consultáu'l 2 de febreru de 2013.
- ↑ cifres combináu.asp?indice=0 Arxentina en cifres periodicidad mensual, serie Estimador Mensual Industrial (EMI), nivel xeneral desestacionalizado; publicáu nel sitiu web del Indec. Consultáu'l 5 de febreru de 2013.
- ↑ 164,0 164,1 Presentación del proyeutu de presupuestu pal añu 2013 Archiváu 2014-04-08 en Wayback Machine, del 14 de setiembre de 2012; publicáu nel sitiu web Parllamentariu.com (Buenos Aires). Amuesa la crecedera del presupuestu n'educación.
- ↑ «Construyir nel país como mil escueles», artículu del 30 de payares de 2010 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «Arxentina Trabaya, Enseña y Apriende». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-12. Consultáu'l 20 de febreru de 2016.
- ↑ «iniciativa-del plan-finesq#.VsgObfLhDIU 600 000 adultos terminaron el secundariu pola iniciativa del plan FINES». Consultáu'l 20 de febreru de 2016.
- ↑ presidenta-apurro-la-netbook-numbero-millones-del programa-coneutar-igualdá-459#selection-367.14-367.32 «La presidenta apurrió la netbook númberu 3 millones del programa Coneutar Igualdá», artículu publicáu'l 8 de xunetu de 2013 nel sitiu web del Ansés (Buenos Aires), calteníu nel sitiu web Archive (Islandia).
- ↑ Gutiérrez, Pablo (2012): programa-coneutar-igualdá/ «La ONX premió al programa Coneutar Igualdá», artículu publicáu'l 4 d'avientu de 2012 nel sitiu web Fayer Wayer (Buenos Aires).
- ↑ Cume Iberoamericana-a programa arxentín-Coneutar-Igualdá/59551353066000 «Premien en Cume Iberoamericana al programa arxentín Coneutar Igualdá», artículu del 16 de payares de 2012 nel sitiu web de l'axencia UPI.
- ↑ Axencia Télam (2011): «Cristina Fernández inaugura la Universidá Aeroportuaria de Ezeiza», artículu del 8 de payares de 2011 nel diariu La Voz (Córdoba).
- ↑ «Cristina inaugura ciclu lectivu n'Universidá d'Avellaneda» Archiváu 2013-09-26 en Wayback Machine, artículu anónimu del 29 de marzu d'un añu ensin especificar, nel sitiu web Impulso Buenos Aires.
- ↑ universidá-de-la matanza-dende-el mio-gobiernu-los recursos-aumentaron-un-820-por-cie_274391 «Cristina sobre La Matanza: "Dende'l mio Gobiernu, los recursos de la universidá aumentaron un 820 %"», artículu del 1 d'ochobre de 2012 nel sitiu web de la canal televisiva TN (Buenos Aires).
- ↑ «balance-del programa-progresar.php La Ansés realizó un balance del Programa Progresar» (29 d'avientu de 2014). Consultáu'l 14 de marzu de 2015.
- ↑ . Diariu Páxina/12 (13 de xunetu de 2011).
- ↑ «Los principales cambeos nel Códigu Civil» Archiváu 2015-09-24 en Wayback Machine, artículu del 3 d'agostu de 2015 nel sitiu web Roca Dixital.
- ↑ Santesteban, Irina (2015): «Nuevu códigu civil y comercial: más derechos y nuevos suxetos», artículu del 5 d'agostu de 2015 nel diariu L'Arena (Santa Rosa).
- ↑ Dema, Verónica (2015): llei-de matrimoniu igualitariu-cuasi-10000-pareyes-casáronse-que-cambéu-en-la familia arxentina «A 5 años de la llei de matrimoniu igualitariu, cuasi 10 000 pareyes casáronse: ¿qué camudó na familia arxentina?», artículu publicáu'l 15 de xunetu de 2015 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ «Cristina Fernández de Kirchner reglamentó la Llei d'Identidá de Xéneru». arxentina.ar. Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-07. Consultáu'l 29 de xunetu de 2013.
- ↑ «http://www.fiscales.gob.ar/wp-content/uploads/2015/12/Ver-Informe.pdf». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Videla: "La única vía ye sacar a los Kirchner"», artículu del 5 de marzu de 2012 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ «Cristina inauguró la central Guillermo Brown, que yá apurre 580 megavatios al Sistema Interconectáu Nacional», artículu del 23 de setiembre de 2015 nel sitiu web de l'axencia Télam (Buenos Aires).
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201509/118720-cristina-central-termoelectrica-rio-turbio.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «xacimientu-de-rio-turbio-tien-reserves-pa-garantizar-150-anos-de-produccion-sustentable.html http://www.telam.com.ar/notas/201309/32998-el xacimientu-de-rio-turbio-tien-reserves-pa-garantizar-150-anos-de-produccion-sustentable.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «central-termoelectrica-rio-turbio-n1288749 http://www.elpatagonico.com/cristina-inauguro-la central-termoelectrica-rio-turbio-n1288749». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ sirve-y-busca-importalo-de-chile.html «Otru "business" pa Macri: el carbón de Río Turbio nun sirve, y busca importalo dende Chile», artículu publicáu nel sitiu web En Orsai (Buenos Aires).
- ↑ «en-marcha-el primer-modulo-del parque-eolico-llomba-blanca http://www.enarsa.com.ar/index.php/es/comunicadosenarsa/470-poner en-marcha-el primer-modulo-del parque-eolico-llomba-blanca». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «parque-eolico-el-tordillo http://www.enarsa.com.ar/index.php/es/comunicadosenarsa/476-87-habilítose-el parque-eolico-el-tordillo». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.enarsa.com.ar/index.php/es/comunicadosenarsa/450-78-la-esitosa-diversificacion-de-la-matriz-energetica-nacional». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-24. Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 190,0 190,1 «Decreto 304/2006». Ministeriu d'Economía y Finances Públiques (21 de marzu de 2006). Consultáu'l 31 de mayu de 2013.
- ↑ concesiones-de-ypf «Chubut va por toles concesiones de YPF», La Nación, 1 d'abril de 2012.
- ↑ «YPF anunció un afayu de petroleu y demanda a Chubut», El Día, 30 de marzu de 2012.
- ↑ «Chubut y Santa Cruz quitaron la concesión d'árees esplotaes por YPF», La Nación, 15 de marzu de 2012.
- ↑ «Cristina presentó'l proyeutu pa espropiar el 51 % de YPF», Clarín, 16 d'abril de 2012.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/economia/2-229424-2013-09-20.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «mercáu-de-ventes-de-naftes-premium http://www.infonews.com/nota/202222/ypf-lidera-el mercáu-de-ventes-de-naftes-premium». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «sos-ventes-de-nafta-premium.htm http://www.elonce.com/seiciones/economicas/419270-ypf-increment-les sos-ventes-de-nafta-premium.htm». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.diariojornada.com.ar/126045/economia/A_trés_aos_de_ser__recuperada_YPF_sigui_creciendo». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «serviciu-de-agua-y-cloaques-en-los-ultimos-anos.html Más de dos millones de persones aportaron al serviciu d'agua y cloaques nos últimos años». Axencia de Noticies Télam (18 de mayu de 2013). Consultáu'l 3 de xunu de 2012.
- ↑ «ministerio-de-planificacion-destaco-las-obras-de-infraestructura-realizadas-desde-2003.html http://www.telam.com.ar/notas/201301/3695-el ministerio-de-planificacion-destaco-las-obras-de-infraestructura-realizadas-desde-2003.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201303/10444-argentina-con-bajo-indice-de-muertes-por-accidentes-de-transito-de-sudamerica.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Ministeriu del Interior y Tresporte, [1]
- ↑ Ámbitu Financieru, [2]
- ↑ Ministeriu del Interior y Tresporte, [3]
- ↑ La Nación, compra-de-300-vagones-pa-la-linea-roca
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201510/124574-trenes-linea-roca.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.infobae.com/2015/09/29/1758830-obres-electrificacion-la-linea-roca». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.impulsonegocios.com/contenidos/2011/07/22/Editorial_14455.php». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-06-12. Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Rosario 3, [4]
- ↑ El Argentino Rosario, [5]
- ↑ «http://prensa.argentina.ar/2015/07/21/59526-nueva-estacion-rosario-sur-de-la-linea-mitre.php». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-07-24.
- ↑ «http://www.lanoticia1.com/noticia/trenes-scioli-inaugura-ramal-constitucion-tandil-31572.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «La llende más estensa de l'Arxentina y la nuesa frontera cola humanidá». COPLA (2016).
- ↑ «Llende esterior de la plataforma continental. Presentación arxentina». Presidencia de la Nación Arxentina (2009).
- ↑ «plataforma-maritima Arxentina suma territoriu». Infobae (27 de marzu de 2016). Consultáu'l 27 de marzu de 2016.
- ↑ «L'Asamblea Xeneral establez principios básicos pa procesos de reestructuración de delda». ONX (10 de setiembre de 2015). Consultáu'l 4 d'abril de 2016.
- ↑ «Llista de territorios non autónomos». Naciones Xuníes. Consultáu'l 13 d'agostu de 2013.
- ↑ «http://www.ambito.com/noticia.asp?id=803415». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.aysa.com.ar/index.php?id_contenido=1588&id_seccion=0». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Testu Llei 26631 de Presupuestos Mínimos de Proteición Ambiental de los Montes Nativos». Secretaría d'Ambiente y Desarrollu Sustentable. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «La proteición de glaciares yá ye llei», Páxina/12, 30 de setiembre de 2010. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ 222,0 222,1 «so-nuera-0604-0047.phtml http://www.perfil.com/politica/cfk-llanzo-midíes-sanitaries-y-sumu-vacunes-a-pidíu-de-la so-nuera-0604-0047.phtml». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 223,0 223,1 «http://www.nacionysalud.com/node/430». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Digesto de llexislación de control del tabaquismu, publicáu nel sitiu web MSAL
- ↑ http://www.lanacion.com.ar/2031958-cambéu-climatico-los arxentinos-xeneren-cada vegada-menos-gases-contaminantes
- ↑ «DIGESTO DE LEGISLACION DE CONTROL DEL TABAQUISMU».
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201605/149358-tabacu-argentina-opinion-angueira.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Felicitaciones a los que tanto llucharon pola Llei de Fertilización Asistida». cfkargentina.com. Consultáu'l 29 de xunetu de 2013.
- ↑ «meyores-de-america-latina/ http://agenhoy.com.ar/l'hospital-l'encruz-nestor-kirchner-subio-un-escalon-ente-los meyores-de-america-latina/». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Xendarmería Nacional Arxentina (29 de xunu de 2011). «Operativa Petrina Sur» Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ InfoBAE (27 de xunu de 2011). «Seguridá: Cristina Kirchner va anunciar la Operativa Petrina Sur» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ La Voz del Interior (20 d'avientu de 2010). «Cristina punxo en marcha l'Operativu Centinela de Xendarmería pal conurbano» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ Ministeriu de Seguridá (20 d'avientu de 2010). «Operativu Centinela» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ La Nación (21 de xunetu de 2011). «Los militares van lluchar contra'l narcotráficu Archiváu 2018-01-31 en Wayback Machine» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ Ministeriu de Seguridá. «Operativu Escudo Norte Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ Ministeriu de Seguridá. «Operativu Vigía» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ Sala de Prensa/Presidencia de La Nación (29 d'avientu de 2011). «Garré punxo en marcha l'Operativu Vigía» Consultáu'l Consultáu'l 1 de xunetu de 2012
- ↑ aeropuertu «La terminal de Retiru yá ye vixilada como un aeropuertu», artículu del 22 de xineru de 2012 nel diariu La Nación (Buenos Aires). Consultáu'l 4 de xunetu de 2012.
- ↑ «programa nacional-contra-la inseguridá.html http://www.eleconomistaamerica.com.ar/politica-eAm-ar/noticias/5089380/08/13/Arxentina-llanza-un programa nacional-contra-la inseguridá.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «xefa-de-la comisaria-52a Siempres quixo ser policía y agora ye la xefa de la comisaría 52a.». Diariu La Nación (28 de mayu de 2012). Consultáu'l 30 de xunetu de 2012.
- ↑ «Históricu: Garré designó muyeres al mandu de comisaríes de la Federal». Zona Policial (2 de xunu de 2011). Consultáu'l 30 de xunetu de 2012.
- ↑ «centru integral-de-xéneru-en-les fuercies-de-seguridad Garré crea'l Centru Integral de Xéneru nes Fuercies de Seguridá». Ministeriu de Seguridá (24 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 30 de xunetu de 2012.
- ↑ «Les travestis van vistir uniformes femeninos nes Fuercies de Seguridá». La Gaceta de Tucumán (30 de payares de 2011). Consultáu'l 30 de xunetu de 2012.
- ↑ Llei de Prevención y Sanción de Trátase de Persones y Asistencia a les sos Víctimes, artículu nel sitiu web Infoleg (Buenos Aires).
- ↑ Oficina de Rescate y Acompañamientu a Persones Damnificadas pol Delitu de Trata de Persones, artículu nel sitiu web del Poder Xudicial de la Nación (Buenos Aires).
- ↑ «http://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-37614799». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «rusu-pa-la-armada Llegaron a Buenos Aires cuatro buques d'orixe rusu pa l'Armada editorial=La Nación (Arxentina)» (5 d'avientu de 2015).
- ↑ «L'Armada incorporó buques rusos que van ser destinaos a L'Antártida». Minutu Unu (5 d'avientu de 2015).
- ↑ infodefensa:
- ↑ Direición Xeneral d'Estudios y Formulación de Polítiques d'Emplegu. «Estáu de la negociación coleutiva, tercer trimestre». Ministeriu de Trabayu, Emplegu y Seguridá Social. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-09-03. Consultáu'l 9 de febreru de 2009.
- ↑ Poder Executivu Nacional (5 de payares de 2009). «Decreto 1694/2009». Infoleg. Consultáu'l 15 de payares de 2009.
- ↑ «Los programes sociales y los oxetivos de desenvolvimientu del mileniu n'Arxentina». Archiváu 2014-04-24 en Wayback Machine Santiago de Chile: CEPAL (Naciones Xuníes), 2008.
- ↑ «Ocho millones de llatinoamericanos dexaron de ser probes», artículu nel diariu El Comercio (Lima).
- ↑ «Según el Bancu Mundial, mientres la última década la clase media doblóse», artículu nel diariu La Gaceta (Córdoba).
- ↑ «Según la CEPAL, l'Arxentina algamó a finales de 2013 l'índiz más altu na rexón, al algamar el 94,% de cobertoria previsional».
Vease'l llibru de Pablo Fontdevile: Teunoloxía y Estáu, páx. 28. Buenos Aires: Eduntref, 2015. ISBN 978-987-1889-62-4. Consultáu'l 18 d'avientu de 2016. - ↑ proyeutu-pa-poner-fin-a-la-jubilacion-privada «Con crítiques a les AFJP, Cristina Kirchner robló'l proyeutu pa poner fin a la xubilación privada» Archiváu 2014-04-08 en Wayback Machine, diariu La Nación, 21 d'ochobre de 2008. Consultáu'l 27 de xunetu de 2012.
- ↑ «Desque les AFJP se estatizaron, el Fondu de Garantía de la ANSÉS doblóse» Archiváu 2014-04-24 en Wayback Machine, artículu del 17 de xunetu de 2011 nel diariu Tiempu Arxentín (Buenos Aires). Consultáu'l 27 de xunetu de 2012.
- ↑ fondos-de-ex-afjp-aumentaron-el-95-dende-el so-estatizacion.html «Los fondos de les ex-AFJP aumentaron el 95 % dende'l so estatización», artículu del 31 d'agostu de 2011 en Diariu Rexistráu (Buenos Aires). Consultáu'l 27 de xunetu de 2012.
- ↑ «El doble de lo que dexaron les AFJP», artículu del 10 d'avientu de 2011 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires). Consultáu'l 27 de xunetu de 2012.
- ↑ «Informe sobre la Moratoria Previsional n'Arxentina», Páxina/12, 12 de xunu de 2010. Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
- ↑ «http://www.lanacion.com.ar/1326153-la-escesiva-intervencion-estatal-afuega-la-economia-dixo-la-uia». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ Barbieri, Pierpaolo (2012): «Capitalismu d'amigones», artículu del 10 d'agostu de 2012 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ Pagni, Carlos (2012): capitalismu-de-amigos-al estatismu «D'un capitalismu d'amigos al estatismu», artículu del 17 d'agostu de 2012 nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ Sietecase, Reynaldo (2012): Kamikazes, cit., t. VII, § 6, páxs. 205 a 207.
- ↑ «The price of cooking the books». The Economist (25 de febreru de 2021).
- ↑ «Arxentina is first nation censured by IMF for economic data».
- ↑ Montenegro, Maximiliano (2011): Ye la ekonomía, estúpidu, cit., t. XIX, § 4, páxs. 276 a 278.
- ↑ «Resolución 125 / 2008, Ministeriu d'Economía y Producción». Infoleg (10 de marzu de 2008). Consultáu'l 25 de mayu de 2008.
- ↑ Lousteau anunció una fuerte xuba nes retenciones a soya y xirasol; baxen un puntu les de maíz y trigu. Perfil. 26 de marzu de 2008. Archivado del original el 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514095812/http://www.perfil.com/contenidos/2008/03/11/noticia_0071.html. Consultáu'l 2021-02-10.
- ↑ Seitz, Max (2008): «Arxentina: les patronales desafían a Cristina», artículu n'español de marzu de 2008 nel sitiu web BBC Mundo. Consultáu'l 26 de marzu de 2008.
- ↑ «Cristina va dexar ensin efeutu'l polémicu resolución 125», La Nación, 18 de xunetu de 2008.
- ↑ «Prestu con matices nel campu», La Nación, 18 de xunetu de 2008.
- ↑ Diariu El Día (ed.): «SIP: duros informes contra Cuba, Arxentina, Venezuela y Ecuador» (9 de payares de 2009). Consultáu'l 10 de payares de 2009.
- ↑ «Multitudinaries protestes en distintos puntos del país». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ protestes-contra-les-politicas-del gobiernu arxentín/ «Arxentina foi escenariu de multitudinaries protestes contra les polítiques del Gobiernu», artículu publicáu'l 8 de payares de 2012 nel sitiu web CNN n'Español (Atlanta).
- ↑ «Cacerolazo 18A: multitudinaries protestes contra'l Gobiernu en tol país» Archiváu 2017-09-27 en Wayback Machine, artículu publicáu nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ «Muerte d'Alberto Nisman: protestes por toa Arxentina contra'l Gobiernu de Cristina Fernández», artículu del 20 de xineru de 2015 nel diariu Huffington Post (Londres).
- ↑ «banderes-del-8n-les conseñes-de-les protestes_285607 Les banderes del 8N: les conseñes de les protestes». TN (8 de payares de 2012). Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
- ↑ «Los cartelos, los cantitos y los videos», artículu del 9 de payares de 2011 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires). Consultáu'l 25 de xineru de 2013. Unu d'esplegar más grandes corrió por cuenta de l'agrupación La Solano Lima, venceyada col llexislador PRO Cristian Ritondo, que llevaba un camión con una pantalla xigante. Dende Santa Fe y Callao podíen vese videos, ente ellos unu onde cuatro cuerpos coles cares de Cristina Fernández, Amado Boudou, Guillermo Moreno y Aníbal Fernández, vistíen traxe a rayes y colgaben d'una lluria.
- ↑ periodista-de-c5n-en-la protesta «Afrellaron a un periodista de C5N na protesta», artículu publicáu nel diariu La Nación (Buenos Aires).
- ↑ http://www.minutouno.com/notas/284675-afrellaron-periodistes-distintos-medios-la marcha opositora «Afrellaron a periodistes de distintos medios na protesta»], artículu publicáu nel sitiu web Minuto Unu (Buenos Aires).
- ↑ Blanck, Julio (2008): «El malhumor social y la cerrazón oficial, frente a un tiempu difícil» Archiváu 2010-08-11 en Wayback Machine, artículu nel diariu Clarín del 18 de payares de 2008.
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201506/107150-cristina-imaxe-positiva-eleiciones-consultoras-artemio-lopez.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/subnotas/1-75593-2015-12-06.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «so-mandatu-con-60--de-popularidad http://www.hispantv.com/noticias/argentina/33760/fernandez-terminara-el so-mandatu-con-60--de-popularidá».
- ↑ «popularidá-de-cristina-kirchner-en-la-argentina http://www.lanacion.com.ar/1805172-el-secretu-detras-de-la popularidá-de-cristina-kirchner-en-l'arxentina». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «La política encarnada. CFK presentó Unidá Ciudadana». Diariu Páxina/12 (20 de xunu de 2017).
- ↑ «ensame-cristina-kirchner-llanza-unidá-ciudadana-vengo poner-el cuerpu-la cabeza-y-el-corazon/ Ante un ensame, Cristina Kirchner llanzó'l frente Unidá Ciudadana». Infobae (20 de xunu de 2017).
- ↑ 289,0 289,1 «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-19398-2003-04-27.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «aumentu-de-el so-patrimoniu-y-ingreso http://www.lanacion.com.ar/930660-kirchner-declaro-un aumentu-de-el so-patrimoniu-y-ingresos». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://edant.clarin.com/diario/2007/10/14/elpais/p-00301.htm». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-08-23. Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://interactivos.lanacion.com.ar/ddjj/?declaracion_xurada=CristinaElisabet_Fern%C3%A1ndez-380». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «crisis http://www.lanacion.com.ar/222582-si-faigo-campana-ye-pola crisis». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://edant.clarin.com/diario/2005/03/23/um/m-944220.htm». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-10-13. Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-137429-2009-12-22.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Cristina Fernández declara un patrimoniu valoráu en 5,57 millones de dólar http://www.elnuevoherald.com/noticias/mundo/america-latina/article81573457.html». El Nuevu Herald (3 de xunu de 2016).
- ↑ «so-patrimoniu-a-darin_a54a7637d42b51y2eea00dc89 http://www.diarioregistrado.com/politica/cristina--y-respondio-sobre-el so-patrimoniu-a-darin_a54a7637d42b51y2eea00dc89». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «https://www.elpais.com.uy/mundo/cristina-denuncia-persecucion-xudicial.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-303605-2016-07-07.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.eldestapeweb.com/cristina-evalua-recurrir-tribunales-internacionales-persecucion-xudicial-n19159». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.laprensa.com.ni/2016/10/31/internacionales/2126658-cristina-fernandez-solicita-anular-causa-por-supuesto-fraude». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «xuez-Ercolini-20161031-0063.html http://www.cronista.com/economiapolitica/Cristina-esta-en-Tribunales-pa-declarar-sobre-corrupcion-ante-el xuez-Ercolini-20161031-0063.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ . Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.lanacion.com.ar/1760001-denuncien-a-cristina-kirchner-y-a-hector-timerman-por-tapar-a-iran-en-l'atentáu-a-la-amia». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.perfil.com/politica/amia-denuncien-a-cristina-y-a-timerman-por-tapar-a-iran-0114-0032.phtml». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «corte-publico-la denuncia completa-de-nisman-contra-cfk-y-timerman-0120-0068.phtml http://www.perfil.com/politica/la corte-publico-la denuncia completa-de-nisman-contra-cfk-y-timerman-0120-0068.phtml». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-267101-2015-02-28.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «xusticia-nun hai-duldes-cristina-kirchner-ye-abogada/ http://www.infobae.com/2014/11/06/1606860-pa-la xusticia-nun hai-duldes-cristina-kirchner-ye-abogada/».
- ↑ «causa-por-el-titulo-de-abogada-0013.phtml http://www.perfil.com/politica/bonadio-sobreseyo-a-cristina-en-la causa-por-el-titulo-de-abogada-0013.phtml». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «sobreseimientu-de-cristina-kirchner-por-el-titulo-de-abogada/ http://www.infobae.com/politica/2016/06/11/rivolo-consintio-el sobreseimientu-de-cristina-kirchner-por-el-titulo-de-abogada/». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/economia/2-285093-2015-10-31.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Arxentina devalua la so moneda». Consultáu'l xineru de 2016.
- ↑ «pagu-del-forgar-futuru-20160413-0031.html http://www.bigbangnews.com/politica/Contraataque-K-denuncien-a-Bonadio-y-a-Sturzenegger-pol pagu-del-forgar-futuru-20160413-0031.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «Millonaries compres de dólar futuru arreyen a empresarios y funcionarios del macrismu. Los beneficios d'aldovinar el futuru. El llistáu de quien mercaron dólares a futuru nos últimos meses de 2015 (y que depués se beneficiaron cola devaluación) inclúi a Macri, Caputo, Torello, Quintana y otros», artículu publicáu'l 18 d'abril de 2016 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «fiscal-jorge-di-lello-pidio-investigar-a-funcionarios-de-mauricio-macri Dólar futuru: el fiscal Jorge Di Lello pidió investigar a funcionarios de Mauricio Macri».
- ↑ Kollmann, Raúl; y Hauser, Irina (2016): «Bonadío sacóse'l gustu de procesar a Cristina Fernández de Kirchner», artículu del 14 de mayu de 2016 nel diariu Páxina/12 (Buenos Aires).
- ↑ «Cristina, procesada pola tesis xurídica que condergó a Videla». Diariu Perfil (20 de mayu de 2016).
- ↑ «Dólar Futuru». Consultáu'l 14 de payares de 2016.
- ↑ «procesamientu-cristina-kirchner-n22618 Dólar futuru: La Cámara Federal confirmó'l procesamientu de Cristina Kirchner». Consultáu'l 15 de payares de 2016.
- ↑ «Confirmen procesamientu a Cristina por dólar futuru». El Tribunu. Consultáu'l 15 de payares de 2016.
- ↑ «xuez-bonadio-refugu-pidíu-de-cristina-kirchner-pa-ser-unviada-de-inmediatu-a xuiciu oral http://www.lanacion.com.ar/1957425-el xuez-bonadio-refugu-pidíu-de-cristina-kirchner-pa-ser-unviada-de-inmediatu-a xuiciu oral». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «contratos-del-forgar-futuru http://www.ambito.com/835993-imputaron-a-sturzenegger-y-bonadio-por-pagar-los contratos-del-forgar-futuru».
- ↑ «http://www.pagina12.com.ar/diario/elpais/1-296924-2016-04-14.html».
- ↑ «Con nuevos denunciaos». Diariu Páxina/12 (6 de mayu de 2016).
- ↑ «CFK reclamó la destitución del xuez Bonadío». Diariu Páxina/12 (15 d'abril de 2016).
- ↑ «bienes.phtml http://www.perfil.com/politica/citen-a-indagatoria-a-cristina-y--y-inhiben-los bienes.phtml». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 327,0 327,1 «caxes-de-seguridá-de-Florencia-Kirchner-y-atoparon-us-46-millones-20160714-0125.html http://www.cronista.com/economiapolitica/Abrieron-les caxes-de-seguridá-de-Florencia-Kirchner-y-atoparon-us-46-millones-20160714-0125.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «"Nun tenemos nada que despintar"». Diariu Páxina/12 (14 de xunetu de 2016).
- ↑ «Imputen a Cristina Kirchner y Julio De Vido na causa por llavadura de dineru». Consultáu'l 9 d'abril de 2016.
- ↑ «http://www.clarin.com/politica/Gobierno-licita-Baez-millones-termino_0_1577242405.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ 331,0 331,1 «xuez-ercolini-procesu-a-cristina-kirchner-por-asociacion-ilicita-y-ordeno-un embargu-por-10000-millones-de-peso El xuez Ercolini procesó a Cristina Kirchner por asociación ilícita y trabó-y un embargu por 10 000 millones de pesos». La Nación (27 d'avientu de 2016). Consultáu'l 27 d'avientu de 2016.
- ↑ «xusticia-allano-una empresa-de-la presidenta-por irregularidaes http://www.lanacion.com.ar/1745702-la xusticia-allano-una empresa-de-la presidenta-por irregularidaes».
- ↑ «http://www.lanacion.com.ar/1746496-hotesur». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-08-07.
- ↑ «vida-del partíu xudicial/ http://www.cfkargentina.com/escenes-de-la vida-del partíu xudicial/».
- ↑ http://www.ambito.com/799412-denuncien-a-macri-y-bonadio-pola allanadura-de-la-metropolitana-en-el casu-hotesur
- ↑ http://tn.com.ar/politica/segun-la-igj-los incumplimientos formales-de-hotesur-nun configuren-aiciones-sospechoses_551092
- ↑ «irregularidaes-la-camara-estremo-a-bonadio http://www.ambito.com/799401-hotesur-por irregularidaes-la-camara-estremo-a-bonadio».
- ↑ «http://www.telam.com.ar/notas/201604/141966-stolbizer-denuncia-cristina-kirchner.html».
- ↑ «http://www.clarin.com/politica/Stolbizer-denuncia-sociedad-Cristina_0_1552045176.html».
- ↑ «https://www.clarin.com/politica/sauces-procesaron-cristina-asociacion-ilicita-llaváu_0_rkTbUt-6y.html».
- ↑ «https://www.clarin.com/politica/cristina-kirchner-procesamientu-completu-causa-sauces_0_H14cytbTx.html».
- ↑ «http://www.diariodecuyo.com.ar/home/not_imprimir.php?noticia_id=96812». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-10-09.
- ↑ «http://www.hola.com/realeza/casa_espanola/galeria/2009021016095/casasreales/espanola/reis/argentina/1/». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «orde-el sol-del-peru http://larepublica.pe/22-03-2010/cristina-fernandez-recibio-la orde-el sol-del-peru». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «pueblu arxentín-n353825.html http://www.lacapital.com.ar/cristina-doctora-honoris-causa-china-ye-una-distincioacuten-al pueblu arxentín-n353825.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «https://www.pressreader.com/argentina/clar%C3%ADn/20160923/281827168243790». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «universidá-de-la plata.html http://www.telam.com.ar/notas/201404/58575-cristina-recibira-el-titulo-honoris-causa-de-la universidá-de-la plata.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «xefa-de-estáu-foi-condecorada-pola presidenta-de-brasil La Xefa d'Estáu foi condecorada pola Presidenta de Brasil» (17 de xunetu de 2015). Consultáu'l 17 d'agostu de 2016.
- ↑ «so defensa-al estáu-de-palestina Cristina Kirchner foi estremada pol so "defensa" al Estáu de Palestina». La Nación (12 d'agostu de 2015). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ «presidenta-cristina-kirchner-la estrella palestina/ Palestina apurrió a la Presidenta Cristina Kirchner la "Estrella Palestina"». palestina.int.ar (14 d'agostu de 2015). Consultáu'l 5 d'ochobre de 2016.
- ↑ so-presencia/ «Inauguren l'edificiu "Cristina Kirchner" y esperen la so presencia», artículu del 25 de mayu de 2016 nel sitiu web de Radio Récor. Consultáu'l 29 de mayu de 2016.
- ↑ «Cristina Fernández recibe condecoración Manuela Sáenz ente los aponderamientos de la titular de l'Asamblea». Diariu El Universo editorial=Grupu El Universo (29 de setiembre de 2016). Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ «http://www.d24ar.com/nota/argentina/382850/cristina-sera-doctora-honoris-causa-universidá-nacional-quilmes.html». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «vegada-al-conurbano-y-recibira-el-honoris-causa-de-dos-universidad http://www.losandes.com.ar/article/cristina-va-otra vegada-al-conurbano-y-recibira-el-honoris-causa-de-dos-universidad». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «so-nome-94865?ep=true http://www.paraguay.com/internacionales/cristina-refuga-que-estadiu-de-futbol-lleve-el so-nome-94865?ep=true». Consultáu'l 5 d'abril de 2017.
- ↑ «so-inseutu-argentinala-cristinae CFK yá tien el so inseutu: “Argentinala cristinae”». Páxina/12 (13 d'abril de 2017). Consultáu'l 15 de xunu de 2017.
- ↑ https://www.yumpu.com/en/document/view/56604709/archivos-entomoloxicos-artigo-articulo-article
- ↑ http://telegra.ph/De-cient%C3%ADficos-bombes-y-lib%C3%A9lulas-04-13
- ↑ https://www.pagina12.com.ar/31737-en-homenaxe-a-cristina
Bibliografía
editar- Godio, Julio; y Carbayos, Alberto José (2008): El tiempu de CFK. Ente la movilización y la institucionalidad. Buenos Aires: Correxidor. ISBN 978-950-05-1767-6.
- Montenegro, Maximiliano (2011). Ye la ekonomía, estúpidu, primer, Buenos Aires: Planeta. ISBN 978-950-49-2599-6.
- Musgrave, Richard (2000). Hacienda Pública teórica y aplicada, Universidá de Harvard, quinta, Boston: McGraw-Hill. ISBN 84-7615-756-8.
- Russo, Sandra (2011). Guebel, Daniel: La Presidenta: historia d'una vida, segunda, Buenos Aires: Suramericana. ISBN 978-950-07-3623-7.
- Sietecase, Reynaldo (2012). Kamikazes: los meyores peores años de l'Arxentina, primer, Buenos Aires: Aguilar, Altea, Taurus, Alfaguara. ISBN 978-987-04-2683-7.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Cristina Fernández de Kirchner.
Wikisource en castellanu contién obres orixinales de Cristina Fernández de Kirchner.
Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Cristina Fernández de Kirchner.
- Sitiu oficial
- Senáu.gov.ar (biografía de Fernández de Kirchner nel sitiu del Senáu de la Nación Arxentina).
- sur arxentina/cristina_fernandez_de_kirchner Biografía por CIDOB
| Predecesor: Néstor Kirchner |
Presidente de la Nación Arxentina 2007 - 2015 |
Socesor: Mauricio Macri |
Datos: Q40649- Multimedia: Cristina Fernández de Kirchner
Cites famoses: Cristina Fernández de Kirchner- Testos: Autor:Cristina Fernández de Kirchner