Diego Armando Maradona

futbolista arxentín

Diego Armando Maradona (30 d'ochobre de 1960Lanús – 25 de payares de 2020Dique Luján (es) Traducir) foi un futbolista y direutor téunicu arxentín. Ye consideráu por munchos futbolistes y ex-futbolistes,[11][12][13][14][15] por periodistes y prensa polo xeneral,[16][17][18][19][20] por personalidaes, téunicos y rellacionaos a entes deportivos y almiradores del fútbol polo xeneral,[21][22][23][24][25] como «el meyor futbolista de tolos tiempos». Coles mesmes, foi catalogáu como'l meyor xugador de la historia de los mundiales,[26] foi escoyíu como'l Meyor Xugador del Sieglu col 53,6% de los votos nuna votación oficial realizada nel sitiu web de la FIFA y llogró'l tercer allugamientu nuna encuesta efectuada polos miembros de la Comisión del Fútbol d'esa institución y los suscriptores de la FIFA Magazine.[27]

Diego Armando Maradona
Vida
Nacimientu Lanús30 d'ochobre de 1960[1]
Nacionalidá Bandera d'Arxentina Arxentina
Muerte Dique Luján (es) Traducir[2]25 de payares de 2020[3] (60 años)
Sepultura Jardín Bella Vista (es) Traducir[4]
Causa de la muerte paru cardiorrespiratoriu[5]
Familia
Casáu con Claudia Villafañe (1989 – 2003)[6]
Fíos/es
Hermanos/es
Estudios
Llingües falaes italianu
castellanu[8]
Oficiu
Oficiu futbolista, entrenador de fútbolactor
Trayeutoria
  Equipu
1995–1997 Club Atlético Boca Juniors 30(7)
1993–1994 Club Atlético Newell’s Old Boys 5(0)
1992–1993 Sevilla Fútbol Club 26(5)
1984–1991 SSC Napoli 188(81)
1982–1984 Futbol Club Barcelona 36(22)
1981–1982 Club Atlético Boca Juniors 40(28)
1976–1981 Asociación Atlética Arxentinos Juniors 166(116)
  Seleición nacional
1977–1994   seleición masculina de fútbol d'Arxentina 91(34)
1977–1979   seleición masculina de fútbol sub-20 d'Arxentina 24(13)
  Entrenador
2019–2020 Club de Gimnasia y Esgrima La Plata
2018–2019   Dorados de Sinaloa
2017–2018   Fujairah SC (es) Traducir
2011–2012   Al Wasl Football Club (es) Traducir
2008–2010   seleición masculina de fútbol d'Arxentina
1995–1995 Racing Club (es) Traducir
1994–1994   Club Deportivo Mandiyú (es) Traducir
Posición o especialidá centrocampista
delanteru
Pesu 70 kg
Altor 165 cm
Premios
Seudónimu Dios
IMDb nm0544764
Cambiar los datos en Wikidata

Maradona consiguió importantes llogros deportivos tantu na Seleición Arxentina como con dalgunos de los clubes nos que xugó. Cola seleición foi campeón mundial en 1986, subcampeón en 1990 y campeón del Mundial Xuvenil en 1979, amás de llograr la Copa Artemio Franchi de 1993. Los sos llogros más importantes a nivel de clubes llograr xugando pal Nápoli, onde ganó una Copa de la UEFA y los únicos dos scudettos que tien la institución y tien el récor de ser el xugador que cinco veces foi máximu goliador de campeonatu d'Arxentina.

Dende'l 28 de marzu de 2009 y hasta'l postreru partíu apostáu en Mundial de Sudáfrica, el 3 de xunetu de 2010, foi Direutor Téunicu de la Seleición Arxentina. Darréu, dirixó al club Al Wasl de Dubái ente mayu de 2011 y xunetu de 2012, ensin consiguir bonos ésitos.

Ente les diverses actividaes que realizó Maradona fuera del campu de xuegu a lo llargo de la so vida, destáquense'l so llabor de presentador televisivu, tantu n'Italia como n'Arxentina[28] y el so desempeñu como vicepresidente de la Comisión de Fútbol de Boca Juniors ente xunu de 2005 y agostu de 2006. Coles mesmes, foi protagonista de gran cantidá de documentales y películes de ficción. La so figura foi motivu de les más variaes referencies na cultura popular arxentina y napolitana.

Biografía

editar

Orixe y formación futbolística (1969-1976)

editar

Maradona foi'l quintu fíu, y primer varón, del matrimoniu ente Diego Maradona y Dalma Salvadora Franco. Los sos hermanos Raúl y Hugo tamién fueron futbolistes. Nació'l 30 d'ochobre de 1960, circunstancialmente nel Policlínico Evita, de Lanús. La so familia, orixinaria d'Esquina, provincia de Corrientes, taba afincada en Villa Fiorito, partíu de Lomas de Zamora, llocalidá allugada nel primer gordón de la zona sur del conurbano bonaerense. Tien ascendencia gallega (española), croata y de pueblos orixinarios arxentinos.[ensin referencies] Dende los primeros momentos en que xugó a la pelota, inclinar a la práutica del fútbol ofensivo. Magar desenvolvió'l so xuegu nun potreru de Fiorito denomináu "Los Siete Canchitas", el so primer contautu col mundín del fútbol producir en 1969, cuando realizó la prueba pa entrar nes divisiones inferiores del club Argentinos Juniors. Los Cebollitas yera'l nome del equipu de la clase 1960, creáu por Francisco Cornejo p'apostar los Xuegos Nacionales Evita del añu 1973 y 1974, una y bones los equipos non podíen anotase sol nome de la institución. L'equipu ganó esi tornéu y el campeonatu de la 8ª división en 1974, y el plantel permaneció con Cornejo hasta que cumplieron los 14 años, edá na qu'Arxentinos podía fichalos na Asociación del Fútbol Arxentino.

Esti equipu, que llegó a consiguir un invictu de 136 partíos,[29] apostó torneos non yá na República Arxentina, sinón en países como Perú y Uruguái. El 28 de setiembre de 1971, con namái diez años, apaeció per primer vegada nel diariu Clarín. La nota dicía que "había un pibe con porte y clase de 'crack'", anque na nota llamar "Caradona".[29] Tamién empezó a ser conocíu polos simpatizantes d'Argentinos Juniors, yá que mientres l'entetiempu de los partíos de la Primer División entretener faciendo malabares cola pelota. Por cuenta de esta habilidá, foi convocáu a unu de los programes de televisión de mayor audiencia,[30] Sábados Circulares.

El so empiezu na Primer División y na seleición arxentina (1976-1981)

editar
 
Maradona (cola cinta de capitán) cola seleición de fútbol sub-20 d'Arxentina en 1979.

El so debú na Primer División arxentina producióse'l 20 d'ochobre de 1976, a los 15 años d'edá, por un partíu del Campeonatu Metropolitanu, oportunidá en que'l so equipu Argentinos Juniors perdió ante Talleres por 1:0 de llocal. Ingresó, cola camiseta númberu 16, como reemplazante de Rubén Aníbal Giacobetti al empezar el segundu tiempu. Na primer xugada que participó realizó-y un "cañu" (regate por baxu de les piernes) a un adversariu, entusiasmando a la enchida local. En referencia a esa tarde, Maradona dixo: "esi día toqué'l cielu coles manes".[31][32] Al mes siguiente, el 14 de payares, convirtió'l so primer gol nun partíu frente a San Lorenzo de Mar del Plata. Esa tarde convertiría otru tantu más, dambos al arqueru Rubén Alberto Lucangioli.

 
Maradona, mientres la so etapa n'Argentinos Juniors, na tapa de la revista Xente.

A pesar de xugar dellos partíos pa la seleición mientres esi añu, en 1978 César Luis Menotti nun lo convocó pa xugar el Mundial de 1978 por cuenta de la so mocedá. Maradona atopábase concentráu xunto a otros 24 xugadores nun predio allugáu en José C. Paz, utilizáu pola Asociación del Fútbol Arxentino como llugar d'entrenamientu, cuando'l 19 de mayu de 1978 Menotti comunicólu que nun diba tener lo en cuenta pal mundial que s'apostaría na Arxentina. Tres esta decepción, se reintegró al plantel d'Arxentinos que tenía de xugar contra Chacarita Juniors. Nesi partíu convirtió dos goles y dio dos asistencies, que sirvieron pal trunfu por 5:0 del equipu de La Paternal. En 1977 designó oficialmente como'l so representante a Jorge Czysterpiller, quien lo representara hasta'l momentu pero ensin que los xuniera nenguna rellación contractual.

Xugando cola camiseta d'Argentinos Juniors, consagróse'l máximu goliador de los torneos Metropolitanu 1978, Metropolitanu y Nacional 1979, Metropolitanu y Nacional 1980. Esto dio-y un récor nel fútbol arxentino, ye l'únicu xugador que consiguió consagrase goliador del tornéu en cinco oportunidad. Amás Arxentinos consiguió'l primera subcampeonatu de la so historia nel Metropolitanu de 1980, el ganador foi River Plate.

Tres el Mundial de 1978, onde Arxentina ganó la so primer Copa, Menotti empezó a preparar a los xuveniles pal Mundial que se xugaría al añu siguiente en Xapón. Pa esto entamó dellos amistosos cola seleición xuvenil, y convocó a dellos d'esi xugadores, ente los que s'atopaba Maradona, pa xugar na seleición mayor. El so primer gol cola seleición mayor marcar el 2 de xunu de 1979 frente a Escocia en Glasgow, onde Arxentina venció al local por 3:1. La seleición clasificar al Mundial al pie d'Uruguái y Paraguái, nel Suramericanu Xuvenil apostáu en Montevidéu.

El 26 d'agostu de 1979 foi'l debú del escoyíu nel Mundial Xuvenil, frente a Indonesia, que terminó con un trunfu pa los arxentinos por 5:0. Siguiéron-y dos trunfos que-yos dexaron ganar el grupu: 1:0, el 28 d'agostu, frente a Yugoslavia y 4:1 frente a la seleición polaca el día 30. La seleición albiceleste clasificar a la final en ganándo-y nos cuartos de final a Arxelia por 5:0, partíu nel que nun xugó Maradona, y a Uruguái por 2:0 nes semifinales. La final apostóse'l 7 de setiembre en Tokiu frente a la Xunión Soviética, rematando con un trunfu arxentín por 3:1. Maradona convirtiera unu de los goles y foi escoyíu'l meyor xugador del tornéu.

Boca Juniors y el so primera Mundial (1981-1982)

editar
 
Maradona cola camiseta de Boca Juniors.

Anque Maradona yá recibiera enantes ufiertes pa xugar n'otros clubes, recién en 1981 atopábase decidíu a abandonar Argentinos Juniors. La ufierta más importante realizar River Plate, quien amás-y ufiertaba ganar el mesmu dineru que'l xugador meyor pagu del club, Ubaldo Fillol. Sicasí Maradona quería ser tresferíu a Boca Juniors, un club que pasaba por una mala situación económica y nun s'atopaba en condiciones de mercar el so pase. Finalmente foi cedíu a préstamu per un añu y mediu a Boca, club que s'acutar la opción de compra.[33]

El contratu roblóse'l 20 de febreru y debutó dos díes depués, nuevamente frente a Talleres. A diferencia del so debú con Arxentinos, esta vegada esquitóse y, con dos goles sos, Boca superó al so rival por 4:1. Maradona xugó esi partíu infiltrado, yá que mientres l'últimu entrenamientu con Arxentinos sufriera una molestia muscular na so pierna derecha. Sicasí siguió xugando hasta que'l 8 de marzu detectóse-y un pequeñu esgarriu, que lo alloñar de los estadios hasta'l 29 d'esi mes. Díes dempués de la so recuperación, el 10 d'abril, xugó'l so primera superclásico frente a River, en La Bombonera. El partíu apostóse una nueche lluviosa y terminó col trunfu de Boca por 3:0, con dos goles de Miguel Brindisi y unu de gran calidá de Maradona, nel que dexó pol pisu a Fillol y Tarantini con socesivos amagues y gambetas.[34]

Nos sos primeros meses en Boca, Maradona sufrió dellos inconvenientes. Nun principiu la rellación con Silvio Marzolini, al igual que con munchos de los entrenadores que lu dirixeron, nun yera del tou bona yá que nun-y brindaba les mesmes prerrogativas que tenía n'Arxentinos, y tenía ciertes esixencies, tocantes a concentraciones y entrenamientos, que Maradona nun soportaba. Amás, l'equipu sufría presiones de La 12, la barra brava de Boca. Nuna ocasión, n'empatando cuatro partíos en forma consecutiva, el xefe de la barra José Barritta, moteyáu El Güelu, ingresó armáu xunto a dellos integrantes de la enchida pa esixi-yos meyores resultaos.[35]

A pesar d'estes presiones, l'equipu llogró faer una bona campaña. El 9 d'agostu, una fecha antes del final del Metropolitanu de 1981, Boca tenía la posibilidá de consagrase campeón si consiguía un empate frente a Rosario Central, en Rosario. Sicasí, el partíu, nel que Maradona erró un penalti, terminó con un trunfu de los rosarinos por 1:0. La revancha sería una selmana dempués frente a Racing Club de llocal, alcuentru que terminó 1:1 y brindó-y el so únicu títulu consiguíu nel fútbol arxentino.

El Campeonatu Nacional de 1981 foi un fracasu, una y bones l'equipu cayó nos cuartos de final frente a Vélez Sarsfield. Esta mala actuación deber a la gran cantidá de partíos amistosos qu'apostaba Boca p'ameyorar la so situación económica, que terminaron escosando a los xugadores. En xineru de 1982 apostóse'l Tornéu de Branu, onde Maradona xugaría los sos últimos alcuentros en Boca yá que depués tuvo de concentrase cola seleición pal Mundial d'España. El postreru partíu foi'l 6 de febreru frente a River, el que remató con una derrota. Alloñar de Boca Juniors xugando 40 partíos y convirtiendo 28 goles.

 
Camiseta de Maradona del partíu ante Italia na Copa Mundial de Fútbol de 1982.

La preparación pa España 82 incluyó una concentración de cuatro meses. Antes d'empezar el Mundial, el pase de Maradona al FC Barcelona yá se concretara, polo que n'España esistía muncha mira pol rendimientu del xugador Arxentín. Esa mesma mira esistía na Arxentina cola seleición, una y bones los llogros llograos nel Mundial anterior y nel Mundial Xuvenil entusiasmaben a los fanáticos del fútbol.

L'escoyíu arxentín debutó'l 13 de xunu frente a Bélxica, en Barcelona. El primer partíu terminó con una derrota por 1:0 nel estadiu Camp Nou, en Barcelona. El segundu partíu foi un trunfu por 4:1 frente a Hungría, onde convirtió los sos dos primeros goles mundialistas. El trunfu por 2:0 frente a El Salvador, pol postreru partíu del Grupu C, significó la clasificación de la seleición arxentina a la segunda ronda.

La segunda ronda atopábase constituyida, nesi entós, por una fase de cuatro grupos que'l so ganador clasificaba a les semifinales. El Grupu 3 taba integráu pola Arxentina, Italia, quien s'axudicó'l tornéu, y Brasil. El primer partíu apostóse'l 29 de xunu, y foi una derrota por 2:1 frente a Italia. El segundu y postreru partíu foi otra derrota por 3:1 frente a Brasil, alcuentru nel que Maradona foi espulsáu en pegándo-y una violenta patada a Batista. D'esta forma Arxentina foi esaniciada del mundial, defraudando les mires qu'esistíen nel país.[36]

Los sos primeros pasos nel fútbol europeo (1982-1986)

editar

Tres la so participación na Copa Mundial de Fútbol, na que la Seleición arxentina agospiar en Barcelona, oficializóse la venta al Futbol Club Barcelona.[37] El club pagó 1.200 millones de pesetes pol so pase, aproximao'l 66% del dineru foi p'Arxentinos y el restu pa Boca Juniors,[38] una cifra importante pa la dómina.

El primer partíu oficial de Maradona col Barcelona foi'l 4 de setiembre de 1982, onde, magar que convirtió un tanto, el so equipu cayó con Valencia por 2:1.[39] N'avientu de 1982, apostando 13 partíos de la Lliga y marcáu 6 goles, detectóse-y una hepatitis, polo que tuvo d'abandonar los campos por trés meses. Perdióse 14 partíos de Lliga y les eliminatories de la Recopa d'Europa, na que'l Barcelona, amenorgáu pola so ausencia, quedó esaniciáu. L'entrenador alemán Udo Lattek, col que Maradona tuviera diversos discutinios,[40] foi destituyíu, y la directiva contrató como nuevu entrenador al arxentín César Luis Menotti.

Maradona remaneció'l 12 de marzu de 1983, nun partíu contra'l Betis, pero'l Barcelona nun pudo yá aspirar a la Lliga y namái consiguió la cuarta posición quedando a seis puntos del campeón, el Athletic Club. Maradona apostó 20 partíos de lliga y anotó un total de 11 goles. Sicasí, el Barça tuvo un escelente rendimientu nes copes doméstiques, una y bones el 4 de xunu de 1983 ganó la Copa del Rei en Zaragoza frente al Real Madrid por 2:1 con goles de Víctor y Marcos.[41] El 26 d'esi mesmu mes ganó la Copa de la Lliga, tamién frente al Real Madrid, siendo Diego Maradona l'autor d'un gol en cada unu de los dos partíos de la final. El gol anotáu nel Estadiu Santiago Bernabéu, y que supunxo la victoria barcelonista, provocó la ovación del públicu madridista, que reconoció la guapura del gol magar ser marcáu pol conxuntu rival.[42] A pesar de la baxa de 4 meses por causa de la hepatitis, la temporada 1982/83 cerróse bien, con dos títulos, y Maradona consideráu una de les grandes estrelles del fútbol español.

 
Camiseta de Maradona n'exhibición nel Muséu del Futbol Club Barcelona.

La temporada 1983/84 empezó bien mal pa Maradona. El 24 de setiembre de 1983 enfrentar nel Camp Nou el FC Barcelona y el Athletic Club, nel partíu correspondiente a la cuarta fecha de la Lliga. Vencieron los locales por 4:0 pero, nel minutu 59, Maradona foi retiráu en camiya mancáu y col todíu de la pierna izquierda rotu (quebra del maléolu esternu y del lligamentu) depués d'una dura entrada d'Andoni Goikoetxea.[43]

Maradona foi operáu en Barcelona pol doctor González Adrió, y magar que les primeres evaluaciones diagnosticaron un periodu de recuperación d'hasta seis meses, remaneció namái tres meses y mediu dempués, el 8 de xineru de 1984, cuando contribuyó con dos goles a que'l FC Barcelona ganara al Sevilla FC por 3:1. A la fin, Maradona namái pudo xugar 16 partíos aquella temporada, nos que marcó un total d'once goles, polo que nun pudo contribuyir a que'l Barcelona consiguiera'l campeonatu: quedó terceru.

Sí pudo contribuyir, sicasí, a que'l FC Barcelona llegara per segundu añu consecutivu a la final de la Copa del Rei. Mientres la semifinal, Maradona foi espulsáu al ver una tarxeta colorada, lo qu'en principiu -y torgar xugar la final, sicasí, la federación española decidió retirar la sanción al arxentín. Aquella final, sicasí, supunxo'l puntu final de Maradona nel Barcelona. La mesma, apostada nel Estadiu Santiago Bernabéu de Madrid el 5 de mayu de 1984, enfrentó al Barcelona col Athletic Club, el vixente campeón de Lliga, col que los catalanes calteníen una dura rivalidá. El partíu suponía los realcuentru ente Maradona y Goikoetxea, el xugador col cual tuvo'l choque que-y provocó la mancadura. La final tuvo arrodiada d'una gran tensión, tantu nos díes anteriores del alcuentru, con encruz d'insultos, como mientres l'alcuentru. A la fin, ganó'l Athletic por 1:0, pero lo peor llegó al términu del alcuentru. Cuando l'árbitru pitó'l final del partíu, Maradona afrelló al xugador del Athletic Miguel Ángel Sola. Los xugadores de dambos equipos se trenzaron nuna batalla campal, con puñaes y pataes incluyíes, ante los güeyos de tolos espectadores y de les principales autoridaes españoles que taben nel palcu. Tres l'escándalu aniciáu dellos xugadores fueron fuertemente sancionaos: la Federación Española de Fútbol impunxo a Maradona una sanción de tres meses ensin poder xugar nes competiciones españoles.

Esa sanción que la alloñaba de los terrenes de xuegu españoles hasta avientu de 1984, foi una de les razones qu'emburriaron al presidente del FC Barcelona, José Luis Núñez, a aceptar una ufierta del Nápoles italianu pa trespasar al arxentín. Tamién pesó'l sentimientu d'inxusticia que tuvo Maradona ante la sanción, y la so hartazgo al respective de los árbitros y les autoridaes futbolístiques españoles. La sensación del xugador de que la directiva del FC Barcelona nun lo defendiera en forma abonda ante la federación española, aumentó'l distanciamientu ente Maradona y el presidente Núñez, qu'enantes lo criticó por considerar que nun curiaba lo suficiente la so vida privada, una y bones les salíes nocherniegues yeren una constante na so vida.[44] Años dempués, Maradona reconoció na so autobiografía Yo soi'l Diego, que la so marcha al Nápoles tamién tuvo motivada por motivos económicos, yá que'l so entós representante Jorge Czysterpiller fixera una mala xestión de les sos inversiones económiques.[45] Maradona abandonó'l FC Barcelona xugando un total de 58 partíos y marcáu 38 goles.

El periodista Jimmy Burns, na biografía de Maradona titulada La mano de Dios, reveló la solmenada vida privada que Maradona llevara en Barcelona, onde per primer vegada tomó contautu coles drogues.[44] Na so autobiografía, Maradona confirma que la so rellación cola droga empezó nesa dómina.[46]

La presentación nel Nápoles foi'l 5 de xunetu de 1984, ante un estadiu San Paolo apináu.[45] Na temporada anterior l'equipu evitara'l descensu por un puntu, polo que los aficionaos taben entusiasmaos pola llegada del xugador. El debú na Serie A producióse'l 16 de setiembre de 1984 contra'l Verona, con una derrota por 3:1. L'equipu nun atopaba l'aldu, na primer rueda del tornéu namái consiguió 9 puntos. Sicasí, na segunda ronda l'equipu recuperóse y consiguió 24 puntos más na lliga ganada pol Verona. Maradona consiguió'l tercer puestu na tabla de goliadores, en convirtiendo 14 goles.

Col bon desempeñu de la temporada 1984/85, los dirixentes dieron cuenta de que podíen engarrar el títulu, polo que decidieron ameyorar la plantía contratando a xugadores que tuvieren un bon desempeñu, como Claudio Garella y Bruno Giordano. Na temporada 1985/86 el Nápoles consiguió la tercer posición na lliga ganada pola Juventus, llogrando un llugar na Copa de la UEFA. Maradona nesta ocasión convirtió namái 11 goles. N'ochobre de 1985, Guillermo Cóppola convertir nel so nuevu representante, en reemplazu de Czysterpiller.

Campeón Mundial en Méxicu 1986

editar
 
Diego Armando Maradona cola Copa del Mundu de 1986 nes sos manes.
La va a tocar para Diego, ahí la tiene Maradona, lo marcan dos, pisa la pelota Maradona, arranca por la derecha el genio del fútbol mundial, y deja al tercero y va a tocar para Burruchaga... ¡Siempre Maradona! ¡Genio! ¡Genio! ¡Genio! Ta-ta-ta-ta-ta-ta-ta-ta... Gooooool... Gooooool... ¡Quiero llorar! ¡Dios Santo, viva el fútbol! ¡Golaaazooo! ¡Diegoooool! ¡Maradona! Es para llorar, perdónenme... Maradona, en una corrida memorable, en la jugada de todos los tiempos... Barrilete cósmico... ¿De qué planeta viniste para dejar en el camino a tanto inglés, para que el país sea un puño apretado gritando por Argentina? Argentina 2 - Inglaterra 0. Diegol, Diegol, Diego Armando Maradona... Gracias Dios, por el fútbol, por Maradona, por estas lágrimas, por este Argentina 2 - Inglaterra 0.

Afitamientu del equipu

editar

Tres el Mundial de 1982 produciéronse dellos cambeos na seleición arxentina. El más importante foi'l cambéu de la direición téunica, yá que Carlos Salvador Bilardo reemplazara a Menotti. El segundu foi un cambéu na capitanía: ente que'l capitán representativu mientres la era Menotti foi Daniel Passarella, mientres la era Bilardo sería Maradona; esta sería una de les razones que, años dempués, empecipiaría una engarradiella ente dambos. Sicasí, dende la so espulsión na segunda ronda del mundial, el 2 de xunetu de 1982, hasta'l 10 de mayu de 1985 nun apostó nengún partíu pa la albiceleste, por cuenta de que Bilardo quería armar el so equipu con xugadores que se desempeñaben nel fútbol arxentino. El regresu, tres cuasi trés años d'ausencia, producir nun amistosu contra'l escoyíu paraguayu apostáu en Buenos Aires, en preparación pa les eliminatories de la Copa Mundial de Fútbol de 1986. L'alcuentru remató con un empate 1:1, con un gol de Maradona.

El grupu nel qu'Arxentina tenía de consiguir la clasificación taba compuestu por Venezuela, Colombia y Perú. El debú produció'l 26 de mayu, nun duru partíu contra Venezuela en San Cristóbal. El partíu remató con una victoria por 2:3, con dos goles de Maradona y unu de Passarella. Siguiría-y una victoria contra Colombia por 1:3, el 2 de xunu en Bogotá, otra victoria por 3:0 a Venezuela'l 9 de xunu en Buenos Aires, otra victoria por 1:0 a Colombia'l 16 d'esi mes, tamién en Buenos Aires, una derrota por 1:0 frente a Perú'l 23 en Lima y un empate en dos goles contra la mesma seleición en Buenos Aires. Esti postreru partíu, xugáu'l 30 de xunu, dexó-y a la seleición arxentina clasificase a la Copa del Mundu, apostrando a Colombia y Perú al repechaje, que finalmente ganaría Paraguái.

Les males actuaciones mientres los partíos de preparación de cara al mundial nun xeneraben entusiasmu nos hinches arxentinos: un empate 1:1 frente a Méxicu el 17 de payares de 1985; una derrota por 2:0 frente a Francia el 23 de marzu de 1986; una victoria pola mínima diferencia, 1:0, frente al Grasshopper-Club Zürich el 1 d'abril; una victoria por 7:2 frente a Israel el 4 de mayu y un empate ensin goles frente al Junior de Barranquilla el 15 d'esi mes.

 
Equipu titular nel primer partíu frente a Corea del Sur.

El primer partíu nel mundial apostóse frente a Corea del Sur el 2 de xunu, nel Estadiu Olímpicu Universitariu. Foi una victoria por 3:1, con dos goles de Jorge Valdano y unu d'Oscar Ruggeri. El segundu partíu foi contra los defensores del títulu, Italia, el 5 de xunu na ciudá de Puebla. L'alcuentru remató 1:1, con un gol de Maradona nel minutu 34 del primer tiempu. El tercer y postreru partíu de la fase de grupos foi contra Bulgaria el 10 de xunu, nuevamente nel Olímpicu. La victoria por 2:0, un gol de Valdano y otru de Jorge Burruchaga, dexó-y llograr la primer posición del Grupu A y clasificase pa octavos de final. Mientres esta fase, tanto Maradona como Valdano criticaron a les autoridaes de la FIFA por programar partíos al mediudía, pos magar esti horariu yera funcional a la tresmisión televisiva, les altes temperatures podíen afectar la salú de los xugadores.

Nos octavos de final teníen d'enfrentase con Uruguái, nel Clásicu del Río de la Plata clásico duelu rioplatense, el 16 de xunu en Puebla. La seleición charrúa clasificárase como meyor terceru, nel Grupu E, polo que nun principiu paecía un partíu accesible a pesar de la presencia d'Enzo Francescoli. Sicasí, Arxentina ganó por 1:0, con gol de Pedro Pasculli.

Contra Inglaterra

editar
 
Maradona señalando'l segundu gol ante Inglaterra en Méxicu 1986: el Gol del Sieglu.

Nos cuartos de final tuvo d'enfrentase a Inglaterra, nel partíu más recordáu de la carrera de Maradona. El partíu tenía amás connotaciones extrafutbolísticas, yá que cuatro años antes produxérase la Guerra de les Malvines, lo que tamién produció incidentes nes tribunes ente simpatizantes arxentinos ya ingleses.[48] El partíu, xugáu'l 22 de xunu nel Estadiu Azteca de la Ciudá de Méxicu, cuntó con dos de los goles más recordaos na historia de los mundiales, conocíos popularmente como'l Gol del Sieglu y La mano de dios. La Mano de dios producir a los 51 minutos, cuando'l defensor inglés Steve Hodge refuga equivocadamente'l balón escontra'l so propiu arcu y, nuna pelota apostada ente Maradona y l'arqueru inglés Peter Shilton, el xugador arxentín llevanta'l so puñu esquierdu impactando'l balón y convirtiendo el gol. La denominación del gol deber a les declaraciones realizaes dempués del partíu, cuando al preguntar si haber convertíu cola mano respondió "yo nun lu toqué, foi la mano de Dios".[49] Nel segundu, escoyíu nel 2002 como'l meyor gol de los mundiales (Gol del Sieglu),[50] Maradona partió dende'l so propiu campu y refugó a seis xugadores ingleses (Glenn Hoddle, Peter Reid, Kenny Sansom, Terry Butcher, Terry Fenwick y al arqueru Shilton) antes de rematar y convertir el tantu.[51] El trunfu por 2:1, el descuentu foi marcáu por Gary Lineker, dexó-y a l'Arxentina algamar les semifinales.

Campeón

editar

La semifinal foi'l 25 de xunu frente a Bélxica, tamién nel Azteca. Los belgues algamaren esa instancia en clasificando como meyor terceru en Grupu B, vencer a la Xunión Soviética n'octavos de final y a España por penaltis en cuartos. El partíu resultó menos complicáu de lo esperao: un trunfu por 2:0 con dos goles de Maradona.

 
Maradona dando la vuelta olímpica nel Estadiu Azteca cola Copa del Mundu nes sos manes.

La final, xugada nuevamente nel Azteca, foi contra Alemaña Federal el 29 de xunu. L'alcuentru empezó bien pa los arxentinos, José Luis Brown convirtió'l primer gol a los 23 minutos y Valdano amplió la ventaya a los 55. Sicasí, dos goles de cabeza, unu de Rummenigge a los 74 y otru de Völler a diez minutos del final, empataron el partíu. Tres minutos dempués del gol de Völler, Maradona asitia una asistencia a Burruchaga, quien convierte'l tercer y últimu gol del partíu. Con esta victoria por 3:2 Arxentina consiguía la so segunda Copa del Mundu, y Maradona, como capitán, foi l'encargáu de llevantar la copa. Tres el so regresu a Buenos Aires, axuntar col Presidente de la República Raúl Alfonsín, y salieron al balcón de la Casa Rosada a saludar a la xente qu'apinara la Plaza de Mayu.

Estadística

editar

Diego Maradona consagrar nel Mundial de Méxicu convirtiendo cinco goles y dando cinco asistencies nos siete partíos qu'apostó.

La consagración en Nápoles (1986-1990)

editar
Ficheru:1986-87 Serie A - SSC Napoli v Juventus FC - Diego Maradona & Michel Platini.jpg
Maradona, xunto a Michel Platini, depués de rematar un partíu ante la Juventus de Turín en 1987.

Al tornar del Mundial en Méxicu, Maradona empecipió una escelente temporada col Nápoles. Tres l'históricu tercer puestu consiguíu la temporada anterior, l'equipu motivárase pa superase. Nesa temporada consiguieron el primer scudetto de la institución, y amás ganaron la Copa d'Italia. Maradona convirtiera diez goles na Lliga y siete na Copa, que'l Nápoles consiguiera en ganando los trelce partíos apostaos.

Dempués de consiguir un scudetto y la Copa del Mundu, Maradona convertir n'unu de los xugadores más importantes del mundu. L'empresariu Silvio Berlusconi quería incorporalo al AC Milan, sicasí Maradona anovó'l so contratu col Nápoles hasta 1993, con un sueldu de cinco millones de dólares añales.[52] Mientres esa temporada naceríen dos de los sos fíos: Diego (frutu d'una rellación estramatrimonial y reconocío por Maradona 29 años dempués), el 20 de setiembre de 1986, y Dalma, el 2 d'abril de 1987.[53][54]

Na cuarta temporada, 1987/88, sumar al plantel Careca, formando la fórmula MaGiCa (Maradona, Giordano y Careca). Nos primeros 19 partíos l'equipu consiguiera'l 87% de los puntos, sicasí a pocu del final el desempeñu del equipu empezó a aparrar y una derrota decisiva contra'l Milan nel San Paolo, pola fecha 29, foi determinante por que esi equipu consiguiera la lliga. El Nápoles allugar nel segundu allugamientu, a tres puntos del punteru, y Maradona consagróse como goliador con 15 tantos. Munchos acusaron al equipu de vender el tornéu, por cuenta de les presiones de quien remanaben los apuestes clandestinos.[55] Dellos xugadores, y n'especial Maradona,[56] fueron rellacionaos cola camorra, daqué que nunca foi probáu.

La temporada 1988/89 foi bien esitosa pal Nápoles. Nuevamente consiguieron el segundu puestu na lliga, a once puntos del campeón, l'Inter de Milán. Sicasí, el llogru más importante llegaría nel planu internacional, al consiguir el primer títulu internacional del club: la Copa UEFA. La final foi apostada contra'l VfB Stuttgart, nel que xugaba Jürgen Klinsmann, los díes 3 y 17 de mayu de 1989. El primer partíu ganar el Nápoles, nel San Paolo, por 2:1, ente que'l segundu remató con un empate en tres goles. L'allegría tamién se treslladaría al planu familiar, en mayu d'esi añu nació la so segunda fía: Giannina.

La temporada 1989/90 tamién foi memorable na historia del club: el Nápoles consiguiría los so segundu scudetto. A dos feches del final, tanto'l Nápoles como'l Milan atópase na primer posición con 47 puntos. Nesa fecha, la 33ᵘ, el Nápoles venció 4:2 al Bologna, ente que'l Milan foi ganáu por 2:1 pol Verona. Na última fecha, anque namái teníen d'empatar pa quedase col títulu, los azzurri vencieron por 1:0 a la Lazio, consiguiendo'l scudetto. Maradona foi'l tercer goliador del tornéu con 16 goles, detrás de Marco van Basten con 19 y Roberto Baggio con 17. N'avientu de 1990 consiguieron, amás, la Supercopa d'Italia en venciendo 5:1 a la Juventus.

Subcampeonatu nel Mundial de 1990 y suspensión (1990-1992)

editar

Tres el Mundial de Méxicu, la seleición arxentina nun pudiera caltener la supremacía futbolística. Na Copa América de 1987 llograra'l cuartu puestu, ente que na de 1989 quedó en tercer llugar. A pesar d'esto, la seleición aportara al centru d'entrenamientu qu'utilizaría como base na Copa Mundial de Fútbol de 1990 n'Italia, allugáu nes contornes de Roma, col enfotu de repitir l'actuación anterior.

El debú foi contra Camerún, el 8 de xunu nel estadiu Giuseppe Meazza de Milán. A pesar de lo esperao, Arxentina cayó por 1:0. La recuperación foi'l 13 de xunu, contra la Xunión Soviética en Nápoles. Gracies a la presencia de Maradona, quien yera afaláu constantemente polos napolitanos, la seleición arxentina foi llocal nel San Paolo y pudo consiguir una victoria por 2:0. El tercer partíu del grupu, contra Rumanía el 18 de xunu, apostóse tamién en Nápoles. El partíu remató con un empate nun gol, dexándo-y a Arxentina clasificar como meyor terceru. Nel partíu Maradona sufrió un golpe nel so todíu esquierdu qu'enzancó'l so xuegu mientres el tornéu, yá que tuvo que ser infiltrado en tolos alcuentros.

La clasificación de los albicelestes como meyor terceros produció l'alcuentru n'octavos de final con Brasil. L'alcuentru, xugáu'l 24 de xunu en Turín, foi apoderáu llargamente per Brasil, hasta que nel minutu ochenta Maradona garrasti a Claudio Caniggia, quien convierte'l gol. Tres la victoria, Arxentina venció a Yugoslavia por penaltis nos cuartos de final. Na semifinal, venció a Italia en Nápoles, tamién por penaltis, depués d'un empate 1 a 1. Arxentina cayó ganada por 1:0 contra Alemaña Federal na final de la copa. A pesar de nun llucise como nel Mundial anterior, Maradona foi premiáu col Balón de Bronce.

Tres el Mundial n'Italia en 1990, Maradona despidió al so representante Guillermo Cóppola y contrató a Marcos Franchi. Na parte futbolística, la temporada 1990/1991 empezaría exitosamente al ganar nel mes d'avientu la Supercopa d'Italia. Sicasí, nun remataría de la meyor manera yá que daría positivu nun control antidopaxe per primer vegada na so carrera. El 17 de marzu de 1991, pola fecha 25ᵘ, el Nápoles ganólu por 1:0 al AS Bari con gol de Gianfranco Zola. Tres el partíu Maradona foi escoyíu pal control antidopaxe, que finalmente daría positivu por cocaína. La Federación italiana impúnxo-y una sanción que la alloñaría de los estadios mientres quince meses, sanción que foi ratificada pol Comité d'Apelación.

Maradona decidió volver a l'Arxentina el 1 d'abril, ya instalóse en Buenos Aires. El 26 d'esi mesmu mes un operativu policial allanó el departamentu que Maradona tenía nel barriu de Caballín. El xugador atopar con dos amigos y fueron topaes drogues nel so poder, polo que foi deteníu pola policía.[57] Un día dempués, tres el pagu d'una fianza de 20 mil pesos, foi lliberáu. Magar nun se-y empecipió un procesu penalti, la xueza Amelia Berraz de Vidal ordenólu sometese a un tratamientu de rehabilitación.[57] La xusticia italiana condergar, en setiembre de 1991, a 14 meses de prisión en suspensu per tenencia d'estupefacientes.[58]

Mientres cumplía la suspensión y sometíase a un tratamientu de rehabilitación impuestu pola xusticia, Maradona decidió participar en diversos partíos a beneficiu. El que tuvo mayor trescendencia foi'l realizáu p'ayudar a la familia de Juan Gilberto Funes, un destacáu xugador de fútbol arxentino fináu'l 11 de xineru d'esi añu. Sicasí, el 15 d'abril, a hores de que s'apueste esti alcuentru, la FIFA unvió un fax a Julio Grondona, presidente de la AFA, que punxo en riesgu la so presencia:

"De toes formes, y en bien de la familia del xugador fináu, la presencia de Maradona sobre'l terrén de xuegu xunto con otros xugadores inscriptos na AFA podría acarretar a estos últimos sanciones per parte de la FIFA, n'aplicación de los Estatutos y Reglamentos."
Maradona (2000), p. 217.

Sicasí, los xugadores decidieron que Maradona tenía que xugar esi partíu, polo que s'utilizaron árbitros que nun pertenecíen a la AFA y pagóse la póliza del seguru. D'esta forma, la AFA nun taba implicada na organización del partíu y nun podíen aplicase les sanciones.

Sevilla FC (1992-1993)

editar

El 1 de xunetu de 1992 vencía la suspensión de 15 meses impuesta pola FIFA y el so pase taba inda en poder del Nápoles, club que buscaba'l so reincorporación al plantel. Pero Maradona quería alloñar d'Italia, quería xugar pa un club que nun tuviera grandes esixencies deportives.[59] Les primeres conversaciones pal so trespasu fueron col Sevilla FC y el Olympique de Marseille, inclinándose finalmente pol primeru quien pagó la suma de 7,5 millones de dólares pol pase.[60] Pero ante la negativa del Nápoles d'autorizar el so trespasu, pidióse la intervención de la FIFA para destrabar el conflictu, lo qu'asocedió'l 22 de setiembre de 1992.

Maradona fichó pol Sevilla FC por cuenta de la insistencia del entrenador arxentín Carlos Bilardo, entós entrenador del conxuntu sevillanu. Sicasí, Maradona inda precisaba l'autorización xudicial pa salir del país, debíu al problema que tuviera l'añu anterior nel so departamentu del barriu de Caballín. Depués de ser autorizáu pola xueza de la causa, pudo axustar el so contratu ya incorporóse al Sevilla una vegada empecipiada la Lliga de la temporada. La so presentación asocedió'l 28 de setiembre nun partíu amistosu contra'l Bayern Múnich, equipu nel que xugaba'l so amigu Lothar Matthäus.

Debutó oficialmente col conxuntu sevillanu'l 4 d'ochobre de 1992, en partíu correspondiente a la quinta fecha de Lliga. Curiosamente, el rival del Sevilla foi l'Athletic Club, el mesmu club ante'l que xugara'l so postreru partíu nel fútbol español ocho años antes.

Maradona foi convocáu nuevamente pa la seleición arxentina, esta vegada p'apostar un partíu amistosu contra la seleición brasilana, nel que se celebraba'l centenariu de l'AFA. Depués foi convocáu pa xugar la Copa Artemio Franchi de 1993 contra Dinamarca, pero los dirixentes del Sevilla amenaciaron con multalo si viaxaba. Sicasí, Maradona fixo casu omiso a les alvertencies y xugó igual, lo qu'empezó a debilitar la so rellación colos dirixentes.[61] Arxentina, con Maradona como capitán, ganó aquella Copa apostada en Mar del Plata ante los daneses, y significó el segundu títulu oficial de Diego cola Seleición absoluta d'Arxentina.

Mientres esa dómina resentir d'una antigua mancadura de la rodía, polo qu'en munchos partíos xugaba infiltrado. Mientres l'entetiempu del partíu apostáu col Real Burgos Club de Fútbol el 13 de xunu de 1993, Maradona pidió'l cambéu por cuenta de esta mancadura, pero Bilardo pidiólu que siguiera, polo que'l médicu del plantel aplicó-y trés inyeiciones d'un antiinflamatoriu na rodía. Sicasí, a los 53 minutos Bilardo decide reemplazalo por Monchu, provocando la roxura del xugador que faltó públicamente al entrenador. Esti episodiu terminó de romper les rellaciones ente Maradona y la dirigencia.

Esi foi'l so postreru partíu, yá que dos meses dempués volvió al fútbol arxentino. Maradona xugó un total de 26 partíos de Lliga, nos que marcó cinco goles, unu col pie, dos de penalti y otros dos de falta, y dio nueve asistencies nel campeonatu lligueru. Amás en copa sumó otros dos goles, unu col pie y otru de penalti, amás d'otros cuatro asistencies. En total fueron 30 partíos, 7 goles y 13 asistencies. El Sevilla acabó la Lliga en séptima posición con 43 puntos, a 15 del campeón, el FC Barcelona.

Regresu al fútbol arxentino y el Mundial d'Estaos Xuníos (1993-1994)

editar

En 1993 producióse la so vuelta al fútbol arxentino, esta vegada cola camiseta de Newell's Old Boys. Pero nun principiu les negociaciones taben empuestes pal so regresu a Argentinos Juniors, hasta que se produció un episodiu qu'arruinaría la negociación y determinaría la so incorporación a Newell's: foi amenaciáu por un grupu de barres braves del "bichu" qu'esixíen la entrega de 50 mil dólares.[62] De la mesma, el San Lorenzo de Almagro tuvo a puntu de contratalo al traviés del so amigu, quién formaba parte entós daquella del club, Oscar Ruggeri. Sicasí, les diferencies col presidente Fernando Miele fixeron que la negociación cayer a últimu momentu. El 13 de setiembre de 1993 llegó'l primer entrenamientu y 40 mil persones axuntárense a velo, metanes una fiesta entamada pol entrenador Jorge Raúl Solari. El 7 d'ochobre de 1993 realizóse un partíu amistosu de celebración pol debú de Maradona cola camiseta de Newell´s, frente a Emelec d'Ecuador. El so debú oficial producióse'l 10 d'ochobre, perdiendo 3 a 1 contra Independiente de visitante. Maradona xugaría amás los partíos contra Belgrano, Gimnasia y Esgrima de La Plata, Boca Juniors y Huracán. Mientres esti postreru partíu, apostáu'l 2 d'avientu de 1993, sufre un esgarriu muscular que lu alloñaría unes selmanes del terrén de xuegu. A esti altor del campeonatu Solari dexara la conducción téunica, y la so rellación col nuevu téunicu, Jorge Castelli, nun yera bona, yá que nun-y dexaba delles llicencies qu'apautara col anterior entrenador. Ésta foi una de les razones que bastió la ida de Maradona, que'l so últimu partíu nel club foi un amistosu contra Vasco da Gama xugáu'l 26 de xineru de 1994. Xugó en Newell's Old Boys cinco partíos oficiales, ensin convertir goles.

El 2 de febreru Maradona afrelló con un rifle d'aire estruyíu a un grupu de periodistes y fotógrafos que faíen guardia na puerta de la so casaquinta allugada en Moreno y por esti fechu foi condergáu, tiempu dempués, a dos años de prisión en suspensu[63] y a indemnizar a los periodistes afrellaos.[64]

Dende'l so regresu al fútbol, dempués de la so primer suspensión, Maradona namái xugara dos partíos pa la seleición arxentina: contra Brasil, pol centenariu de l'AFA, y contra Dinamarca, pola Copa Artemio Franchi, qu'enfrentaba al campeón de la Copa América col campeón de la Eurocopa. Dempués d'esos partíos, el direutor téunicu, Alfio Basile, nun lo convocó nin pa la Copa América nin pa les eliminatories de la Copa Mundial de Fútbol de 1994.

Tres la derrota por 5:0 frente a Colombia el 5 de setiembre de 1993, la única posibilidá de qu'Arxentina se clasificara al Mundial yera ganando'l repechaje frente al escoyíu australianu. El 23 de setiembre de 1993 Basile pidiólu oficialmente que volviera a la seleición, lo qu'asocedería los 31 d'ochobre en Sydney pol primer partíu del repechaje. L'alcuentru remató con un empate por 1:1, siendo Abel Balbo quien convirtió'l gol arxentín. La revancha xugó'l 17 de payares en Buenos Aires, cuando l'escoyíu albiceleste llogró la clasificación en venciendo por 1:0, con gol de Gabriel Batistuta.

Participó tamién en cuatro partíos amistosos antes del Mundial. La AFA atayó una xira que tenía de realizar la seleición por Xapón porque esi país negó-y la visa pa viaxar polos sos antecedentes coles drogues. Sicasí realizáronse otros partíos, contra Ecuador, Croacia ya Israel, que yera una cábala de la seleición dende'l Mundial de 1986.

Al llegar a Estaos Xuníos, Arxentina agospiar nel Babson College, llugar que la AFA designara como base. El debú foi'l 21 de xunu frente a Grecia, con un trunfu por 4:0. Nesi partíu Maradona marcó'l so últimu gol en mundiales, rematando una xugada coleutiva qu'incluyó socesivos toques de los xugadores arxentinos. El segundu partíu, frente a Nixeria, tamién remató con un trunfu pa los arxentinos por 2:1. Mientres esti partíu, Maradona foi sorteáu pa realizase'l control antidopaxe. Mientres los díes previos del partíu frente a Bulgaria, el so representante comunícalu que'l control diera positivu, lo que de xuru lo dexaría fora del mundial. Nos analises detectáronse-y cinco sustancies prohibíes: efedrina, norefedrina, seudoefedrina, norseudoefedrina y metaefedrina.[65] Foi suspendíu por quince meses, polo que tuvo qu'abandonar la concentración arxentina.

La seleición, afeutada considerablemente pola perda, clasificar a los octavos de final, entá en siendo ganada 2:0 por Bulgaria, onde cayó esaniciada por Rumanía. Maradona argumentó que nun intentara sacar ventaya deportiva, sinón qu'eses drogues atopar nuna melecina pal gripe que-y dio'l so doctor, Daniel Cerrini. Foi nesta ocasión cuando dixo la so conocida frase "cortáronme les piernes". Julio Grondona, el presidente de la AFA, culparía doce años dempués al xugador, manifestando que "cortóse les piernes solín".[66] El partíu contra Nixeria en Boston foi'l postreru apostáu pa la seleición arxentina, xugando un total de 91 alcuentros y convirtiendo 34 goles.[67]

Despidida del fútbol (1994-1997)

editar

Maradona tuvo de cumplir los 15 meses de suspensión impuestos pola FIFA mientres el Mundial de 1994, depués de que se-y detectara sustancies estimulantes nun control antidopaxe. La suspensión, que vencía los 15 de setiembre de 1995, torgábalu desempeñase como xugador de fútbol, pero non como direutor téunicu. Gracies a esta posibilidá empezó les negociaciones p'atopar club, lo que se concretó'l 3 d'ochobre de 1994 al asumir la conducción téunica, nuna dupla xunto a Carlos Fren, de Deportivu Mandiyú. El so debú como entrenador foi na sesta fecha con una derrota contra Rosario Central por 2:1, partíu nel que Maradona tuvo de dirixir dende la platea yá que nun tenía autorización pa sentase nel bancu de suplentes. Les engarradielles cola dirigencia llevar a arrenunciar el 6 d'avientu, depués de dos meses de trabayu. Nun realizaría una bona campaña col club, yá que mientres el so efímeru pasu dirixó 12 partíos nos que consiguió 1 trunfu, 6 empates y 5 derrotes.

Tres l'alloñamientu de Mandiyú, volvió contratar a Guillermo Cóppola como'l so representante, alloñar de Marcos Franchi. El 6 de xineru de 1995, nuevamente xunto a Fren, foi contratáu pa dirixir a Racing de Avellaneda, club que nun consiguía un campeonatu dende 1966. La campaña en Racing tamién foi curtia, yá que duró solo 4 meses. Dirixó 11 partíos nos que consiguió 2 trunfos, 6 empates y 3 derrotes.

El suañu de Maradona yera ser téunicu y xugador de Boca Juniors, pero esistíen dos problemes importantes. El primeru yera que nesi entós la conducción téunica taba nuevamente al cargu de Silvio Marzolini, y la dirigencia nun tenía interés en despidilo. El segundu yera económicu, la situación financiera na que s'atopaba'l club nun dexaba'l pagu de les sumes a les qu'él taba avezáu. El primeru foi solucionáu por iniciativa de Maradona, yá que arrenunció de convertise en téunicu, y el segundu por iniciativa de dellos empresarios dispuestos a apurrir dineru, ente los que s'atopaba Eduardo Eurnekian.[68]

Una vegada robláu'l contratu que sellaba'l so regresu a Boca, Maradona empezó a ponese en forma pal día del debú. Esperando'l día, tuvo una pequeña participación na película El día que Maradona conoció a Gardel, protagonizada por Alejandro Dolina y Esther Goris. Pero tamién realizó actividaes rellacionaes col fútbol, una y bones el 28 de setiembre fundó en París el Sindicatu Mundial de Futbolistes, que depués nun adquiriría demasiada relevancia, xunto a futbolistes de la talla d'Éric Cantona, George Weah, Gianluca Vialli, Gianfranco Zola, Laurent Blanc, Tomas Brolin, Rayí, Ciro Ferrara y Michel Preud'homme.

El so regresu oficial foi en Seúl el 30 de setiembre, nun partíu contra la Seleición de Corea del Sur que Boca ganó por 2:1. A selmanes del so debú nel tornéu arxentín, recibió otra reconocencia: foi convocáu a dar una conferencia na Universidá d'Oxford.[69] Nel primer tornéu, l'Apertura 1995, Boca Juniors nun realizó una bona campaña yá que solo consiguió'l cuartu puestu. Esto produció la desaprobación de los hinches en dómina d'eleiciones. El club remató'l tornéu con un nuevu presidente, Mauricio Macri, y col alloñamientu de Marzolini de la direición téunica.

El nuevu añu empezó con problemes, por cuenta de que la comisión directiva del club decidiera contratar a Carlos Bilardo como direutor téunicu. De resultes de la engarradiella que tuvieron nel Sevilla, Maradona amenació nun principiu con dise del club si Bilardo asumía los cargu, pero depués decidió sofitalo. Otru de los problemes tener cola dirigencia, yá que Macri quería amenorgar les primes que s'otorgaríen al plantel nel casu de que se cumplieren los oxetivos deportivos. A pesar d'esto, Boca llegó a engarrar pol títulu pero perdió toles posibilidaes depués de perder contra Racing. El 11 d'agostu de 1996 Boca xugó contra Estudiantes de La Plata pola penúltima fecha del Tornéu Clausura. L'equipu yá nun tenía posibilidaes de ganar el tornéu y Maradona errara contra Racing el so quintu penalti consecutivu. Depués del partíu, que remató nuna derrota, Maradona alloñar de los estadios y tornaría recién 11 meses dempués. El campeonatu foi ganáu por Vélez Sarsfield, ente que Boca namái consiguió'l quintu puestu. Esi añu realizó la campaña «Sol ensin Drogues», entamada pol gobiernu arxentín. Nel marcu de la campaña tenía de mentar los aspeutos negativos del consumu de drogues, y, según espresó, «la campaña Sol ensin Drogues facer polos mozos. La droga esiste en toos llaos y yo nun quiero que la garren los pibes. Tengo dos nenas y paecióme que yera bonu dicir tou esto, una obligación de padre... Fui, soi y voi ser drogadictu».[70]

A pocos díes de dexar l'actividá, Maradona viaxó a Suiza pa internase nuna clínica que la ayudaría cola so adicción a la cocaína. Pero'l médicu que lu atendía dio una conferencia de prensa cuntando detalles del so internación, lo que favoreció'l so regresu a Buenos Aires. Pero los problemes de salú nun quedaríen tras, el 7 d'abril de 1997 tuvo de ser ingresáu nun hospital depués de sufrir un problema de presión sanguínea mientres un programa de televisión chilenu llamáu Viva el lunes conducíu por Cecilia Bolocco, Álvaro Salas y Kike Morandé tresmitíu por Canal 13.[71]

El 21 d'abril robló'l contratu que determinaría los so regresu a Boca Juniors, que la so conducción téunica atopábase al cargu de Héctor Rodolfo Veira, contratando a Ben Johnson como preparador físicu yá que precisaba ponese en forma. El so regresu produció'l 9 de xunetu, contra Newell's Old Boys. El 24 d'agostu xugó'l partíu nel que Boca ganó a Argentinos Juniors por 4:2. Depués del mesmu foi sorteáu pa realizase'l control antidopaxe, que finalmente daría positivu[72] pola presencia de benzoitilecgonina y metilecgonina, metabolitos de la cocaína.[73] Esto produció que la AFA impunxéra-y una suspensión en forma provisional hasta que se conocieren los resultaos de la contraprueba, que tamién daría positiva.[74] Maradona realizara una denuncia policial nel mes de xunetu, por cuenta de unos supuestos llamaos telefónicos onde lo amenaciaben con asitia-y droga.[75] El xuez Claudio Bonadío comprobó estes amenaces, y tres un pidíu presentáu polos abogaos del xugador, dispunxo una midida de nun anovar obligando a la AFA a retirar la suspensión provisional[76] hasta que se realizara una prueba d'ADN na orina analizada pa constatar que fuera del xugador. Esto dexó-y a Maradona siguir compitiendo, pero'l xuez dispunxo, amás, que tenía de faese en forma obligatoria un control antidopaxe 24 hores dempués de cada partíu. L'estudiu d'ADN nun pudo ser completáu, por cuenta de la pequeña cantidá de material xenético que s'atopó nes muestres qu'unviara la AFA a la institución encargada de faelo, el PRICAI (Primer Centru Arxentín de Inmunogenética).[77] Dada esta imposibilidá, cuando'l xuez Bonadío llevantara la midida de nun anovar contra la suspensión provisional de la AFA, lo que finalmente nun asocedería antes del retiru del xugador, esta institución podía aplica-y la sanción correspondiente.[78]

A pesar d'atopase habilitáu pa xugar, nun partíu frente a Colo-Colo pola Supercopa sufrió una mancadura que la caltendría n'inactividá mientres dellos díes. Volvería xugar recién el 25 d'ochobre de 1997, nel partíu que Boca Juniors ganó como visitante a River Plate por 2:1, siendo reemplazáu nel entetiempu por Juan Román Riquelme. Esi sería amás el so postreru partíu oficial, yá que anunció'l so retiru del fútbol profesional el mesmu día del so cumpleaños númberu 37, el 30 d'ochobre.

Lloñe del fútbol profesional

editar
 
Depués d'un baipás gástricu, y una estricta dieta, baxó considerablemente de pesu.

En marzu de 1998, meses dempués d'anunciar el so retiru, surdió la posibilidá de que volviera xugar, esta vegada pal club All Boys empobináu por Sergio Batista.[79] Sicasí, Maradona terminó refugando esta oportunidá,[80] que finalmente quedaría refugada, xunto a toa posibilidá de regresu, cuando'l xuez Bonadío llevantó la midida cautelar que torgaba que la AFA sancionar.[80]

Dempués d'alloñar del fútbol profesional, Maradona dedicóse a más d'una actividá, ente otres diverses ocupaciones, foi comentarista deportivu, vicepresidente de la Comisión de Fútbol de Boca Juniors, presentador de televisión y realizó delles publicidaes.[81] Esta etapa de la so vida viose afeutada, amás, por graves problemes de salú causaos pola so adicción a les drogues, lo que lo llevó a realizar, con mayor o menor ésitu, llargos procesos de rehabilitación tantu n'Arxentina como en Cuba. En setiembre de 2000 publicó la so autobiografía, titulada «Yo soi'l Diego»,[82] na que repasó la so carrera futbolística y confesó los oríxenes de la so adicción a les drogues.

En xineru de 2000 Maradona foi internáu en terapia intensiva nel Sanatoriu Cantegril, mientres taba de vacaciones na ciudá uruguaya de Punta del Este. El xugador ingresó a la clínica con una crisis hipertensiva y un cuadru d'arritmia ventricular.[83] El so representante, Guillermo Cóppola, esplicó que la internación nun yera por un problema coles drogues, sinón que Maradona sufría de hipertensión. Sicasí, nos analises de sangre y orina fueron atopaos restos de cocaína, polo que Maradona tuvo que declarar ante la xusticia uruguaya,[84] una y bones el consumu, magar nun s'atopaba penado, yera consideráu una falta». En saliendo de la clínica, el 18 de xineru d'esi añu viaxó a Cuba pa empecipiar un tratamientu de rehabilitación,[85] morando nesi país mientres dellos años.

Tres el so retiru, Maradona esperó más de cuatro años pa realizar el so partíu despidida. El mesmu realizó'l 10 de payares de 2001, en La Bombonera, nun partíu ente la seleición arxentina y un combináu d'estrelles. L'escoyíu arxentín, conducíu por Marcelo Bielsa, cuntaba cola presencia de xugadores como Roberto Ayala, Juan Sebastián Verón, Javier Zanetti y Pablo Aimar. El combináu d'estrelles, dirixíu por Alfio Basile, taba integráu por xugadores de la talla d'Enzo Francescoli, Éric Cantona, Davor Šuker, Juan Román Riquelme, Carlos Valderrama, Hristo Stoichkov, Nolberto Solano y René Higuita, ente otros. Tres el partíu, un emocionáu Maradona brindó un discursu, aceptando errores, nel que pronunció una de les sos recordaes frases: «yo equivoquéme y pagué, pero la pelota nun s'enllordia».

En 2003, Diego Maradona remató dos de les sos rellaciones más importantes: cola so esposa Claudia Villafañe y col so representante y amigu Guillermo Cóppola. La so esposa empecipió la demanda de divorciu el 7 de marzu per abandonu del llar en 1998,[86] depués de permanecer más de 13 años casaos. Maradona y Villafañe contraxeron matrimoniu'l 7 de payares de 1989, nuna gran fiesta realizada nel estadiu Luna Park de la Ciudá de Buenos Aires. Con Cóppola remató la vinculación contractual y l'amistá que los xunía,[87] empecipiándo-y depués una demanda por un supuestu dineru debíu.

N'abril de 2004 Maradona volvió sufrir un importante problema de salú y foi internáu na Clínica Suizu-Arxentina de Buenos Aires. Les autoridaes de la clínica espresaron que'l xugador sufriera «una crisis hipertensiva, con un cuadru basal de cardiopatía dilatada».[88] Maradona tornara de Cuba tres selmanes antes pa visitar a la so familia, y les sos apaiciones mediátiques previes a la internación non evidenciaron nengún tipu de problema. Los problemes cardiacos de Maradona yeren agravaos pola so adicción a les drogues, polo que, depués de que la so salú estabilizóse, foi internáu'l 9 de mayu na clínica neurosiquiátrica «Del Parque» pa empecipiar un tratamientu de desintosicación. Tres tres meses de internación, Maradona pidió permisu xudicial pa siguir el so tratamientu en Cuba. El xugador nun podía abandonar la clínica ensin el consentimientu de la so familia, quien exercía la so custodia so autorización xudicial.[89] Amás, l'asesora de Menores ya Incapaces Elena Bortiri, promovió, col consentimientu de la so familia, la inhabilitación de Maradona pola so drogadependencia, en base al artículu 152 bis[90] del códigu civil.[91] La inhabilitación dictar pa protexer al individuu, y a la so familia, de los sos propios actos, llindando'l so capacidá xurídica. A pesar del pidíu de Maradona, quién llegó a axuntase col Presidente Néstor Kirchner pa solicita-y que mediara na situación (anque finalmente la tema nun se trató na xunta),[92] el tratamientu siguió na Arxentina.

Depués de dexar l'actividá deportiva, y por cuenta de los sos escesos cola comida y les drogues, Maradona aumentó considerablemente de pesu algamando los 120 quilos en febreru de 2005.[93] En marzu de 2005 someter a una ciruxía bariátrica (baipás gástricu) na ciudá de Cartagena de Indias, Colombia, pal control de la obesidá y demás problemes rellacionaos col sobrepesu.[94] Gracies a la ciruxía y a una estricta dieta, Maradona baxó en pocos meses más de 50 quilos.[95]

 
Diego Maradona en 2007 xunto a Ricardo Enrique Bochini, ex-xugador de fútbol del Club Atlético Independiente y ídolu de Diego mientres la so infancia.

Superaos los sos problemes de salú ufiertáron-y conducir un programa de televisión que se sería emitíu por Canal 13. Esto concretó'l 15 d'agostu de 2005 cola primer emisión del so programa, La nueche del 10.[96] Como convidáu pal primer programa escoyó a Pelé, con quien caltenía un mediáticu enfrentamientu dende va años. El programa tuvo entevistes con delles personalidaes, pero'l fechu más importante foi la entrevista al líder cubanu Fidel Castro, con quien caltién una amigable rellación dende'l so pasu pola isla. El 7 de payares del mesmu añu foi tresmitíu l'últimu programa del ciclu. Foi realizáu na Luna Park, y tuvo como principal figura convidada al boxeador estauxunidense Mike Tyson. El programa foi ganador nos Premios Clarín Espectáculos 2005 nos rubros Meyor Programa d'Entretenimientu y Meyor Producción; siendo Maradona escoyíu la Figura del Añu.[97] Amás, llogró'l Martín Fierro na categoría Producción Integral.[98] Mientres conducía los so programa de televisión, tamién participó nun programa de baille emitíu pola cadena RAI d'Italia,[99] al que finalmente arrenunció por cuenta de problemes col fiscu italianu y polo agotador que resultaba viaxar escontra esi país dos veces per selmana.[100]

En payares de 2005 Maradona tomó relevancia política al ser una de les figures principales de la Cume de los Pueblos, tamién llamada contracumbre, n'oposición a la IV Cume de les Amériques. La so participación empezó'l 3 d'esi mes cuando encetó'l Espresu del Alba, un tren que partía dende Buenos Aires y tresportaba 160 pasaxeros que participaríen de la contracumbre,[101] ente los que s'atopaben l'entós candidatu a la presidencia de Bolivia Evo Morales. El Cume de los Pueblos, onde se manifestó la oposición al ALCA y el refugo a George W. Bush, cuntó cola presencia del propiu Maradona, el presidente venezolanu Hugo Chávez, Silvio Rodríguez, Adolfo Pérez Esquivel y les Madres de Plaza de Mayu. La so participación xeneró l'enoxu de dellos dirixentes políticos, ente los que s'atopaba'l presidente mexicanu Vicente Fox.[102]

Directivu de Boca Juniors

editar

Desempeñóse como vicepresidente de Conseyu de Fútbol de Boca Juniors[103] dende xunu de 2005 hasta agostu de 2006.[104] Al ocupar el cargu, solicitó la designación d'Alfio Basile como entrenador, lo que significó un aciertu yá que so la so conducción téunica l'equipu consiguió dellos títulos nacionales ya internacionales. Tamién siguió xugando al fútbol en partíos benéficos, como'l Soccer Aid realizáu n'Inglaterra, y nuna nueva modalidá de fútbol sala llamada Showbol.[105]

El 28 de marzu de 2007 foi internáu nel Sanatoriu Güemes,[106] por cuenta d'escesos coles bébores alcohóliques. Diagnosticóse-y una hepatitis química, aguda y tóxica»,[107] polo que tuvo de permanecer internáu hasta'l 11 d'abril,[108] cuando los médicos diéron-y l'alta. Dos díes depués tuvo una recaída y tuvo de ser treslladáu por una ambulancia al hospital Madre Teresa de Calcuta de la llocalidá d'Ezeiza, y depués deriváu al Sanatoriu de los Arcos de la Ciudá de Buenos Aires.[109] Ellí permaneció hasta que'l 21 d'abril decidió internase na clínica psiquiátrica Avril,[110] pa tratar la so adicción al alcohol. Tres más de dos selmanes de tratamientu, nes que llegaron a circular rumores de la so muerte,[111] el 6 de mayu abandonó la clínica y a otru día llogró l'alta.[112]

Entrenador de la seleición arxentina (2008-2010)

editar
 
Maradona como direutor téunicu de la seleición arxentina

N'ochobre de 2008, tres l'arrenunciu d'Alfio Basile, Maradona foi presentáu como nuevu direutor téunicu de la Seleición de fútbol d'Arxentina en conferencia de prensa, acompañáu de Carlos Bilardo como Coordinador de Seleiciones Nacionales.[113]

El so debú produció'l 19 de payares de 2008 nel mesmu estadiu (Hampden Park), y ante el mesmu rival (Escocia), al cual marcó-y el so primer tantu na seleición.[114] El partíu remató con un trunfu por 1-0, con gol de Maximiliano Rodríguez.[115]

El debú oficial producióse'l 28 de marzu, pola clasificación al Mundial 2010, frente a Venezuela. El partíu, apostáu en Buenos Aires, remató con una victoria arxentina por 4 a 0.[116]

El so segundu partíu por esta competición xugóse'l 1 d'abril frente a la seleición boliviana, en La Paz. La resultancia foi 6 a 1 pa los locales, nuna de les mayores goliaes que recibió la seleición albiceleste.[117] Más palantre, solicitó a l'AFA el cambéu de sede pal partíu frente a Brasil escontra la ciudá de Rosario, xustificando la necesidá de la presión del públicu sobre'l rival.[118] Finalmente, el partíu remató 3-1 a favor de los brasilanos, siendo esta la segunda derrota como llocal d'Arxentina en tola historia d'eliminatories.[119] Mientres la selmana posterior, sumada una nueva cayida del equipu frente a Paraguái, Maradona afirmó que siguiría nel cargu.[120]

 
Maradona nes exequias de Néstor Kirchner.

El 14 d'ochobre de 2009, la Seleición empobinada por Maradona llogró'l pasaxe a la Copa del Mundu, al llograr una victoria contra Uruguái nel Estadiu Centenariu y asegurase asina'l cuartu puestu nes Eliminatories Suramericanes. Tres la clasificación, Maradona sorprendió con fuertes declaraciones contra'l periodismu.[121] Por cuenta de les mesmes, el 15 de payares la Comisión Disciplinaria de la FIFA prohibió-y exercer cualquier actividá rellacionada col fútbol por dos meses y, amás, impúnxo-y una multa de 25 mil francos suizos.[122]

Na fase final de la Copa Mundial de Fútbol de Sudáfrica, la seleición Arxentina compartía los Grupu B con Nixeria, Corea del Sur y Grecia.[123] El primer partíu arxentín apostóse'l 12 de xunu frente a Nixeria, en Johannesburgu. Arxentina imponer pola mínima diferencia con un gol de Gabriel Heinze a los seis minutos del partíu.[124] El so segundu partíu foi contra Corea del Sur el 17 nesa mesma ciudá, nel que golió 4:1 gracies a los trés tantos convertíos por Gonzalo Higuaín.[125] El postreru partíu del grupu, con un equipu conformáu na so mayoría por suplentes, la albiceleste venció a Grecia por 2:0, con goles de Martín Demichelis y Martín Palermo.[126]

D'esta forma Arxentina clasificó a los octavos de final y tuvo d'enfrentar a Méxicu. El trunfu por 3:1, con dos goles de Carlos Tévez y unu de Higuaín, dio-y el pase a los cuartos de final onde xugó frente Alemaña.[127] Nesi partíu la seleición arxentina foi goliada por 4:0 y quedó esaniciada de la Copa del Mundu.[128] Esi foi'l postreru partíu que dirixó a la seleición arxentina, una y bones el 27 de xunetu la AFA decidió nun anova-y el contratu porque Maradona nun aceptó los cambeos na conformanza del cuerpu téunicu que-y habíen propuestu.[129]

Al Wasl (2011-2012)

editar
 
Maradona como téunicu del Al Wasl.

Tres numberosos rumores de ser DT de la seleición de fútbol d'Ucraína o'l Aston Villa, Maradona finalmente viaxó a los Emiratos Árabes Xuníos, más precisamente a la ciudá de Dubái, pa faese cargu de la conducción téunica del Al Wasl FC.[130]

El contratu qu'amiesta a Diego Maradona mientres dos años como entrenador "ta valuáu nunos 34,5 millones de dólares", según informó'l club d'Emiratos Árabes Xuníos,[131] Pa homenaxalo, suprimieron la casaca númberu 10 del club;[132] amás, traxo como refuerzos a Mariano Donda (Godoy Cruz), a Edson Puch (Universidá de Chile), Juan Manuel Olivera (Peñarol) y Richard Porta (Nacional).

Nel so debú (28 d'agostu), enfrentar nun partíu amistosu ante Kalba con victoria de 3:1.[133] Pero perdería agónicamente nel so debú oficial contra Al Jazira por 4:3, como visitante na primer fecha de la Primer División de los Emiratos Árabes Xuníos.[134]

N'avientu d'esi añu, la Federación de Fútbol de los Emiratos Árabes Xuníos aplicó-y una sanción de 3 partíos de suspensión, más otra de 2700 dólares; dicha situación deber a la trifulca col entrenador del Al Ain, Cosmin Olaroiu. El Al Wasl foi multáu con 20.000 dirhams.[135] Amás, foi candidatu a ser el DT de les seleición de fútbol d'Emiratos Árabes Xuníos pa clasificar y participar en Brasil 2014, según reconoció'l presidente interín de la federación d'esi país, Yousuf al Serkal.[136]

En marzu de 2012, Maradona aseguró la so intención d'anovar como entrenador d'A los Wasl ya inclusive ampliar les sos funciones pa ser un mánager plenipotenciario, como n'Inglaterra. Sicasí, a mediaos d'añu foi despidíu polos malos resultaos.[137] N'avientu, corrieron rumores de que podría dirixir la Seleición de fútbol d'Iraq de 2013,[138] pero éstos nunca se materializaron.

Embaxador deportivu y nuevu programa de televisión

editar

Depués de la so xera como entrenador empezó a exercer la función d'embaxador deportivu de los Emiratos Árabes Xuníos, función que sigue desempeñando,[139] ente que el 3 de febreru de 2013 nació'l so fíu Diego.[140] En 2014, Maradona volvería a un rol periodísticu al roblar un contratu cola canal teleSUR,[141][142][143] conduciendo xunto al uruguayu Víctor Hugo Morales el programa De Maniega.[144] Nel mesmu realizó un analís de les xornada futbolístiques de la Copa del Mundu, siendo'l programa gallardoniáu pola Universidá Nacional de La Plata col Premiu Rodolfo Walsh.[145] Nun foi la primer vegada que Maradona exerció'l rol de comentarista nuna Copa Mundial de Fútbol. Na edición de 1994 nos Estaos Xuníos, depués de ser espulsáu por consumir efedrina, comentó'l partíu ente'l so país y Rumanía polos octavos de final,[146] ente que tamién trabayó mientres el Mundial d'Alemaña 2006 pa la canal de televisión español Cuatro.[147]

Al Fujairah (2017)

editar

El 7 de mayu de 2017, Maradona foi confirmáu por una temporada como entrenador del club Al Fujairah S. C. de la Segunda División de los Emiratos Árabes.[148] El 15 d'avientu, en ganando por 1:0 al Masafi Club y caltenese invictu, l'A los Fujairah quedó na primer posición na tabla de la lliga. Este foi l'onceavu alcuentru de Maradona como direutor téunicu del club árabe, de los cualos ganó siete, empató trés y perdió unu.[149]

Reconocencies y fanatismu

editar

Tantu na Arxentina como en Nápoles, Maradona convertir nun símbolu, nun "héroe deportivu".[150] Partiendo de la supuesta base democrática del deporte, l'héroe non yá representa'l llogru deseyáu, sinón tamién el calter común de les oportunidaes de partida.[150] A diferencia del héroe mitolóxicu o'l caballeru medieval, cuanto más baxa ye la condición social y cultural del héroe deportivu, mayor ye la so representatividá nos sectores populares.[151] Esta adhesión ye mayor si, amás de pertenecer a un sector económicamente desaventayáu, nun arrenuncia a los repertorios y gramátiques que s'esprenden d'esi sector.[152] Nel casu de Maradona tien de sumáse-y, tamién, el mitu del so enfrentamientu colos "poderosos",[153] dirixentes de les federaciones y equipos del norte italianu, como representante de los "primíos", los probes del sur d'Italia.

Sobre la idolatría qu'esiste na Arxentina al respective de Maradona, el so ex compañeru Jorge Valdano declaró en xunu de 2006 al diariu alemán Süddeutsche Zeitung:[154]

Nel momentu que Maradona retirar del fútbol activo, dexó traumatizada a Arxentina. Maradona foi más qu'un futbolista xenial. Foi un factor estraordinariu de compensación pa un país qu'en pocos años vivió delles dictadures militares y frustraciones sociales de too tipu". Valdano añadió que Maradona ufiertó a los arxentinos "una salida a la so frustración coleutiva y por eso la xente adóralo ellí como una figura divina.

El sociólogu Eliseo Verón coincide al espresar que Maradona reflexa "les creencies y les necesidaes coleutives, de los desaposiaos, de los probes, de los que precisen creer que Dios ta cerca y por eso identifíquense con Diego, como antes con Evita".[155]

Un exemplu d'esta idolatría ye la Ilesia maradoniana. Na Arxentina y delles partes del mundu esiste esta parodia de relixón rellacionada col cultu a Maradona como Dios supremu. Pa ellos 1961 ye l'añu 1 D.D., Dempués de Diego, y marca l'empiezu de la Yera Maradoniana. Tamién mientres el so internación en 2004, munchos fanáticos del xugador averar a les puertes de la Clínica Suizu-Arxentina y pegaron nes parés cartelos con mensaxes de sofitu. Ente ellos pudieron lleese mensaxes como "Siempres vas vivir, Dios nun quier competencia", "Barba (Dios): yá-y disti una mano, tamos esperando la otra", "Non aflojés que vas salir. Non podés perder. Non te escaezas que Maradona xuega pa vos" o "Jesús resucitó una vegada. Vos, miles".[156] Anguaño realizóse-y un monumentu allugáu nel muséu de Boca Juniors.[157] y una estatua allugada na ciudá de Bahía Blanca,[158] según hai otres escultures en distintes partes del mundu.

Magar esti fanatismu tien los sos focos n'Arxentina y Nápoles, la so carrera futbolística foi reconocida en numberoses oportunidaes. Diverses encuestes allugar ente los meyores xugadores de la historia. Destácase una encuesta realizada pola FIFA en 2000 nel so sitiu d'internet, que ganó llargamente col 53,60% de los votos (siguir col 18,53% Pelé y Eusebio col 6,21%).[27] Llogró'l tercer puestu na encuesta realizada ente los llectores de la revista FIFA Magazine y el Comité de Fútbol de la FIFA, detrás de Pelé y Alfredo Di Stéfano.[27] Foi escoyíu tamién el Segundu Meyor Xugador del Mundu de tolos tiempos, solamente dempués de Pelé (122 puntos), nuna votación fecha polos ganadores del Balón d'Oru en 1999.

Amás de les distintes reconocencies daes por organismos oficiales y publicaciones deportives de tol mundu, Maradona recibió una importante reconocencia d'Argentinos Juniors. El 26 d'avientu de 2003 el club del so debú reinauguró finalmente'l so estadiu allugáu en La Paternal al que llamó Diego Armando Maradona,[159] nome oficializáu'l 10 d'agostu de 2004. Tamién foi premiáu pol Senáu de la Nación Arxentina, cuando en xunu de 2005 dio-y el premiu Domingo Faustino Sarmiento pola so trayeutoria.[160]

Dellos artistes homenaxaron a Diego Maradona al traviés de los sos canciones. Ye'l casu del fináu cantante de cuartetu Rodrigo Bonu, quien interpretó la tema La mano de Dios. Tamién fixeron lo propio Los Pioyos con Maradó, Fito Páez con Y da-y allegría al mio corazón,[161] Los Calzones con Yo te sigo, Mano Negra con Santa Maradona, Andrés Calamaro con Maradona, Charly García con Maradona blues, Los Ratones Paranoicos con Para siempres Diego, Attaque 77 con Francotirador, Los Cafres con Capitán Pelusa, Les Pastillas del Güelu con ¿Qué ye Dios? , y Manu Chao con La vida tómbola ente otros.

El 30 de marzu de 2007 estrenar n'Italia una película biográfica, dirixida pol italianu Marco Risi —con guión de Manuel Valdivia, César Vidal y Manuel Río San Martín— titulada Maradona, la mano di Dio. En 2008 foi estrenáu'l documental Maradona by Kusturica, realizáu pol direutor Emir Kusturica.[162]

Pleitos xudiciales

editar

Demandes per paternidá

editar
 
Diego Maradona, unu de los sos fíos.

Amás de los dos causes mentaes enantes, posesión de cocaína en 1991 y l'agresión a dellos periodistes en 1994, Maradona tuvo implicáu en problemes xudiciales que fueron dirimidos tanto xudicial como extrajudicialmente. Magar los que tuvieron mayor publicidá son los rellacionaos cola reconocencia de la paternidá, tamién tuvo otros rellacionaos con agresiones o con intereses puramente económicos.

Cristiana Sinagra empecipió una demanda n'Italia por que Maradona reconociera la paternidá del so fíu, llamáu Diego. El 6 de mayu de 1992, dempués de que Maradona negar en tres oportunidad a realizase la prueba d'ADN, la xueza María Lidia de Luca confirmó la paternidá, autorizando a Sinagra a utilizar l'apellíu y ordenando al xugador arxentín a pasa-y una mensualidá de 4 mil dólares.[163] Padre y fíu atopar por primer vegada en mayu de 2003 nun campu de golf de la ciudá italiana de Fiuggi, depués de que Diego Maradona Jr. engañara a la seguridá del llugar, y parolaron mientres cuarenta minutos.[164] A pesar d'esti alcuentru y de que la sentencia foi confirmada en 1995, Maradona nunca lo reconoció como'l so fíu, manifestando n'ochobre de 2005 nel so programa de televisión que "aceptar nun ye reconocer. Tengo dos fíos col mio amor de tola vida. Llámense Dalma y Gianina. Toi pagando con dineru les mios equivocaciones del pasáu. Un xuez obligóme a da-y dineru, pero nun puede obligame a sentir amor por él".[165] Debíu al retrasu nel pagu de la cuota alimentaria, Cristiana Sinagra empecipió a principios de 2005 una demanda pa efectivizar el cobru, lo qu'autorizó'l remate d'una propiedá que Maradona tenía en Moreno.[166] Pero tres una serie de negociaciones estraxudiciales ente les partes, la puya foi suspendida.[167]

Sicasí, Sinagra nun ye l'únicu fíu estramatrimonial non reconocíu. En 1996 nació una fía frutu de la so rellación con Valeria Sabalaín, llamada Jana. En negándose nuevamente a realizase los exámenes d'ADN, la xueza Graciela Varela determinó en primer instancia, depués de que'l xugador negar en cinco oportunidad a realizase la prueba,[168] que Maradona yera'l padre de la neña, autorizar a llevar l'apellíu[163] y nel 2001 ordenó-y al xugador apurri-y 2 mil pesos mensuales.[169] La sentencia foi confirmada pola Sala I de la Cámara d'Apelaciones, el 29 de xunu de 2001.[170] En 2004 llegó a un alcuerdu cola madre de la menor: convinieron el pagu de 400 mil pesos y una mensualidá de 2.400 que se comprometía a xira-y la empresa Aceites y Esencies Patagónicas, a la cual el xugador venciéra-y derechos comerciales.[171] Por cuenta de que la empresa dexó de cumplir cola obligación,[171] empecipióse-y una causa penalti[169] na que, depués de pagar y de comprometese con una mensualidá de 2.700 pesos, foi sobreseído.[172] La xusticia comprobó que'l responsable de realizar los pagos qu'esixía la demandante yera Guillermo Cóppola, y que yera él quien incumpliera.[173] A finales de 2005, foi empecipiáu un nuevu xuiciu de filiación por un supuestu fíu del xugador arxentín. Los padres del neñu, llamáu Santiago, seríen Maradona y Natalia Garat, quien finó en payares de 2005.[174]

Violencia de xéneru y acoso sexual

editar

N'Ochobre del añu 2014 quedó rexistráu nun videu grabáu pola mesma víctima que Maradona cutió Rocío Oliva, la so pareya, mientres s'atopaben en Dubai. Na filmación puede apreciase como'l ex-futbolista cutir dos veces pa depués glaya-y dos veces que dexe d'usar el celular.[175] Primeramente, en xunu del 2014, apaecieron semeyes de Rocío Oliva con moretones provocaos por Maradona, detallando otres ocasiones onde'l ex-futbolista cutir. Munches d'estes agresiones nun pudieron ser denunciaes porque estos fechos asocedieron en distintos países del mundu.[176]

Yekaterina Nadólskaya,una periodista rusa, acusar a Maradona d'intentar quitar la ropa mientres ella intentaba entrevistalo na habitación d'él. La periodista presentó denunciar ante les autoridaes.[177][178]

Problemes col fiscu

editar

Otru de los sos problemes ye col fiscu italianu, a quien-y debe más de 34,2 millones d'euros,[179] acusáu de safar impuestos mientres los sos últimos dos años en Nápoles.[180] Sicasí, el periodista Gianni Miná espresó que los directivos del S.S.C. Napoli dixéron-yos a dellos de los xugadores que fixeren dos contratos, unu como futbolistes y otru pola esplotación de la so imaxe. L'Ayalga interpretó esto como fuximientu, y como Maradona nun pidió un amparu como fixeron dellos de los sos compañeros y esistía una llei que colos años aumenta en forma importante'l monto debíu, la delda algamó la suma actual.[181] Esta situación llevó a que, tres un pasu per Italia en xunu de 2006, la policía secuestrára-y dos relós valuaos en 10 mil euros como parte de pagu de la delda.[182]

Demandáu por violencia

editar

En xineru de 2006, mientres taba de vacaciones na Polinesia, rompió-y un vasu na cabeza a una muyer dempués de qu'ésta tuvo un fregáu cola so fía Gianina,[183], provocando qu'esta reciba ocho puntaes, pero esti incidente foi solucionáu extrajudicialmente.[184] L'ex-futbolista pagólu 6.000 dólares y y ella retiró la so demanda.[185]

Anguaño atópase acusáu por mancadures leves nel Fueru Contravencional y de Faltes de la Ciudá de Buenos Aires, por estropiar a una pareya al truñar cola so carroceta una cabina telefónica.[186] L'accidente automovilísticu producióse'l 10 de febreru de 2006, y según la declaración de dellos testigos Maradona abandonó'l llugar ensin apurrir los sos datos nin los de la so carroceta, daqué qu'obliga'l Códigu Contravencional porteño.[187] Sicasí, l'ex xugador declaró a los medios que nunca tuvo nel llugar del accidente, daqué que confirmen otros testigos.[188] Tres nun presentase nel xulgáu a declarar depués de cinco citaciones, el xuez Gonzalo Rúa declarar "en rebeldía" y estendió una orde de captura na so contra.[189] Maradona nesi momentu atopábase fora del país, pero cuando aportó al Aeropuertu Internacional d'Ezeiza proveniente d'Italia, el 7 d'ochobre de 2007, foi retrasáu y lleváu pola fuercia al Xulgáu Contravencional Nᵘ9, allugáu nel barriu de Palermo de la Ciudá de Buenos Aires.[190]

Demanda contra'l so representante

editar

En rematando, nel 2003, el so venceyu contractual col so representante, Guillermo Cóppola, empezó un xuiciu nel que'l xugador recláma-y el pagu de 2 millones de dólares, en conceutu de lo ganao, ente otros asuntos, nel so partíu homenaxe.[191] Depués del fracasu de delles audiencies conciliatorias, nuna producida nel mes d'abril de 2008 el futbolista decidió retirar la demanda.[192]

Demanda contra Claudia Villafañe

editar

En 2015, demanda a la so exesposa Claudia Villafañe; por presuntu fraude, estafa y malversación de patrimoniu. Por cuenta de la popularidá del Casu Maradona contra Villafañe y el desenvolvimientu de les sos investigaciones n'otros países, dellos medios arxentinos y estranxeros cubren la tema.[193][194][195][196]

Participaciones en Copes del Mundu

editar

Como xugador

editar
Tornéu Sede Resultáu PX G A
Copa Mundial de Fútbol de 1982   España Segunda fase 5 2 0
Copa Mundial de Fútbol de 1986   Méxicu Campeón 7 5 5
Copa Mundial de Fútbol de 1990   Italia Subcampeón 7 0 2
Copa Mundial de Fútbol de 1994   Estaos Xuníos d'América Octavos de final 2 1 1
Total en Copes del Mundu 21 8 8

Como direutor téunicu

editar
Tornéu Sede Resultáu G E P
Copa Mundial de Fútbol de 2010   RSA Cuartos de final 4 0 1

Clubes

editar

Como xugador

editar
Club País Añu
Argentinos Juniors   Arxentina 1976-1981
Boca Juniors   Arxentina 1981-1982
F. C. Barcelona   España 1982-1984
S. S. C. Napoli   Italia 1984-1992
Sevilla F. C.   España 1992-1993
Newell's Old Boys   Arxentina 1993-1994
Boca Juniors   Arxentina 1995-1997

Como entrenador

editar
Club País Añu
Deportivu Mandiyú   Arxentina 1994
Racing Club   Arxentina 1995
Seleición Arxentina   Arxentina 2008-2010
Al Wasl F. C.   Emiratos Árabes Xuníos 2011-2012
Al Fujairah S. C.   Emiratos Árabes Xuníos 2017-2019
Club Gimnasia y Esgrima de La Plata   Arxentina 2019-2020

Estadístiques como xugador

editar

Clubes

editar
Actualizáu d'alcuerdu al postreru partíu xugáu'l 25 d'ochobre de 1997.
Club Div. Temporada Lliga Copes Nacionales(1) Torneos Internacionales(2) Total(3) Media Goliadora
Part. Goles Asist. Part. Goles Asist. Part. Goles Asist. Part. Goles Asist.
Argentinos Juniors
  Arxentina
1976 11 2 5 11 2 5 0,18
1977 49 19 16 49 19 16 0,39
1978 35 26 11 35 26 11 0,74
1979 26 26 13 26 26 13 1,00
1980 45 43 20 45 43 20 0,96
Total Club 166 116 65 0 0 0 0 0 0 166 116 65 0,70
Boca Juniors
  Arxentina
1981 40 28 17 40 28 17 0,70
1995-96 24 5 8 24 5 8 0,21
1997 1 0 1 1 0 1 0,00
1997 5 2 0 1 0 1 6 2 1 0,33
Total Club 70 35 26 0 0 0 1 0 1 71 35 27 0,49
FC Barcelona
  España
1982-83 20 11 10 11 7 4 4 5 4 35 23 18 0,66
1983-84 16 11 4 4 1 1 3 3 1 23 15 6 0,65
Total Club 36 22 14 15 8 5 7 8 5 58 38 24 0,66
SSC Napoli
  Italia
1984-85 30 14 5 6 3 3 36 17 8 0,47
1985-86 29 11 4 2 2 1 31 13 5 0,42
1986-87 29 10 2 10 7 4 2 0 0 41 17 6 0,41
1987-88 28 15 10 9 6 6 2 0 0 39 21 16 0,54
1988-89 26 9 10 12 7 2 12 3 8 50 19 20 0,38
1989-90 28 16 13 3 2 0 5 0 1 36 18 14 0,50
1990-91 18 6 3 4 2 5 4 2 0 26 10 8 0,38
Total Club 188 81 47 46 29 21 25 5 9 259 115 77 0,44
Sevilla FC
  España
1992-93 26 5 9 3 3 4 29 8 13 0,28
Total Club 26 5 9 3 3 4 0 0 0 29 8 13 0,28
Newell's Old Boys
  Arxentina
1993 5 0 1 5 0 1 0,00
Total Club 5 0 1 0 0 0 0 0 0 5 0 1 0,00
Total Carrera style="background:
  1. 000000 " align=center|491
259 162 64 40 30 33 13 15 588 312 207 0,53
(1) Inclúi datos de la Copa de la Lliga d'España (1983); Copa Italia / Supercopa d'Italia (1984-91); Copa del Rei (1983-93).
(2) Inclúi datos de la Recopa d'Europa de la UEFA (1982-84); Copa de la UEFA (1986-89); Copa de Campeones d'Europa (1987-90); Supercopa Suramericana (1997).
(3) Nun inclúi goles en partíos amistosos.
Fonte: Transfermarkt - ESPN Deportes - Soccerway.

Seleiciones

editar
Actualizáu d'alcuerdu al postreru partíu xugáu'l 25 de xunu de 1994.
Seleición Temporada Amistosos Suramérica(1) Mundial(2) Total Media Goliadora
Part. Goles Asist. Part. Goles Asist. Part. Goles Asist. Part. Goles Asist.
Sub-20
  Arxentina
1977 2 1 2 3 0 1 5 1 3 0,20
1978 6 5 9 6 5 9 0,83
1979 3 1 1 5 1 6 6 6 3 14 8 10 0,57
Total 11 7 12 8 1 7 6 6 3 25 14 22 0,56
Adulta
  Arxentina
1977 3 0 0 3 0 0 0,00
1978 1 0 0 1 0 0 0,00
1979 8 5 5 2 1 0 10 6 5 0,60
1980 13 11 9 13 11 9 0,85
1981 7 7 4 7 7 4 1,00
1982 9 5 5 5 2 0 14 7 5 0,50
1983 0 0 0 0,00
1984 0 0 0 0,00
1985 4 3 0 6 3 3 10 6 3 0,60
1986 6 2 1 7 5 5 13 7 6 0,54
1987 2 1 1 4 3 0 6 4 1 0,67
1988 3 1 0 3 1 0 0,33
1989 3 2 4 6 0 1 9 2 5 0,22
1990 4 1 3 7 0 2 11 1 5 0,09
1991 0 0 0 0,00
1992 0 0 0 0,00
1993 1 0 0 2 0 1 1 0 0 4 0 1 0,00
1994 5 1 2 2 1 1 7 2 3 0,29
Total 69 39 34 20 7 5 22 8 8 111 54 47 0,49
Total Carrera 80 46 46 28 8 12 28 14 11 136 68 69 0,50
(1) Inclúi los partíos del Suramericanu Sub-20 (1977-79); Copa América / Clasificatorias Suramericanes (1979-93).
(2) Inclúi los partíos de los Copa Artemio Franchi (1993).

Resume estadísticu

editar
Actualizáu d'alcuerdu al postreru partíu xugáu'l 25 d'ochobre de 1997.
Competición Partíos Goles Permediu Asistencies Permediu Goles

y Asistencies

Permediu
Primer División 491 259 0,53 162 0,33 421 0,86
Copes Nacionales 64 40 0,63 30 0,47 70 1,09
Copes Internacionales 33 13 0,39 15 0,45 28 0,85
Seleición Adulta 91 32 0,37 47 0,42 101 0,91
Seleición Sub-20 25 14 0,56 22 0,88 36 1,44
Total 724 358 0,52 276 0,38 656 0,91

Hat-tricks

editar
Partíos nos qu'anotó trés o más goles: Actualizáu d'alcuerdu al postreru partíu xugáu'l 24 de febreru de 1985.

Estadístiques como entrenador

editar
Club País Añu P.X. G Y P %PG
Deportivu Mandiyú   Arxentina 1994 12 1 6 5 8.33
Racing Club   Arxentina 1995 11 2 6 3 18.18
Seleición Arxentina   Arxentina 2008-2010 25 18 0 7 72
Al Wasl F. C.   Emiratos Árabes Xuníos 2011-2012 23 11 3 9 47.83
Al Fujairah S. C.   Emiratos Árabes Xuníos 2017-presente 11 7 3 1 63.64
Total 82 39 18 25 47.56

Palmarés

editar

Como xugador

editar

Campeonatos nacionales

editar


Títulu Club Sede Añu
Campeonatu de primer División   Boca Juniors   Buenos Aires 1981
Copa del Rei   Barcelona   Zaragoza 1982/83
Copa de la Lliga   Barcelona   Barcelona 1983
Supercopa d'España   Barcelona   Barcelona 1983
Serie A   Napoli   Nápoles 1986/87
  Copa Italia   Napoli   Bérgamo 1986/87
Serie A   Napoli   Nápoles 1989/90
  Supercopa d'Italia   Napoli   Nápoles 1990

Campeonatos internacionales

editar


Títulu Club Sede Añu
Copa de la UEFA   Napoli   Stuttgart 1988/89


Títulu Seleición Sede Añu
  Copa Mundial Xuvenil   Arxentina sub-20   Tokiu 1979
  Copa Mundial   Arxentina   Méxicu DF 1986
  Copa Artemio Franchi   Arxentina   Mar del Plata 1993

Como entrenador eméritu

editar

Campeonatos nacionales

editar


Títulu Club Sede Añu
Campeonatu de primera D   Deportivu Riestra   Buenos Aires 2013/14

Distinciones individuales

editar


Distinción Añu
Máximu goliador del Campeonatu Metropolitanu arxentín 1978, 1979, 1980
Máximu goliador del Campeonatu Nacional arxentín 1979, 1980
Meyor xugador del Mundial Xuvenil de Xapón 1979
Olimpia d'Oru al Meyor Deportista Arxentín, según el Círculu de Periodistes Deportivos (CPD) 1979, 1986
Olimpia de Plata al Futbolista Arxentín del Añu, según el Círculu de Periodistes Deportivos (CPD) 1979, 1980, 1981, 1986
Balón d'Oru al Meyor Futbolista del añu, según el Centru de Periodistes Acreditaos na AFA (CEPA) 1979, 1980, 1981
Meyor Futbolista d'América, según encuesta diariu El Mundo, de Caraques 1979, 1980, 1986, 1989, 1990, 1992
Diploma al Méritu Konex 1980, 1990
Troféu Gandulla al Meyor Futbolista del Añu 1981
Nomáu Embaxador de la UNICEF 1985
Balón d'Oru del Mundial de 1986, dau pola FIFA 1986
Segundu goliador nel Mundial de 1986 1986
Pluma d'Oru al Meyor Deportista d'Europa 1986
Once d'Oru al Meyor Futbolista del Mundu, según la revista francesa Onze 1986, 1987
Designáu ente los Siete Magníficos del deporte, por Gueron Sportivo 1986
Escoyíu Xugador del Añu pola World Soccer Magacín 1986
Nomáu Ciudadanu Pernomáu de la Ciudá de Buenos Aires 1986
Máximu goliador de la Lliga italiana 1987
Máximu goliador de la Copa d'Italia 1988
Balón de Bronce del Mundial de 1990, dau pola FIFA 1990
Nomáu Embaxador Deportivu pol Presidente de la República Arxentina 1990
Premiu Konex de Brillante 1990
Premiu Konex de Platín 1990
Escoyíu Meyor Futbolista Arxentín de tolos Tiempos pola AFA 1993
Escoyíu Maestru Inspirador de Suaños pola Universidá d'Oxford, Inglaterra 1995
Balón d'Oru Honorífico pola so trayeutoria, de la revista France Football 1995
Escoyíu Segundu Meyor Xugador del Mundu de tolos Tiempos, según una votación fecha polos ganadores del Balón d'Oru 1999
Escoyíu autor del Meyor Gol de la Historia del Fútbol 1999
Olimpia de Platino al Deportista Arxentín del sieglu XX, según el Círculu de Periodistes Deportivos (CPD) 1999
Escoyíu Deportista del Sieglu pol Diariu Clarín 1999
Escoyíu Meyor xugador de tolos tiempos ("Fifa Internet Award"), nuna encuesta de la FIFA - 2000
Nomáu como unu de los Meyores Deportistes llatinoamericanos del sieglu XX pola axencia periodística Prensa Llatina en L'Habana 2003
Gallardoniáu como unu de los FIFA 100 2004
Premiu Domingo Faustino Sarmiento apurríu pol Senáu de la Nación Arxentina 2005
Declaráu deportista meritoriu y vecín pernomáu del partíu d'Ezeiza 2007[197]
Olimpia del Bicentenariu al fútbol 2010
Meyor futbolista na historia de les Copes del Mundu por The Times 2010[198]
Meyor Atleta de Tolos Tiempos por Corriere dello Sport 2012[199]
Meyor Futbolista de la Historia por FourFourTwo 2017[200][201]

Bibliografía

editar
  • Burns, Jimmy (1996). La mano de Dios. Ed. El País - Aguilar. ISBN 9788441321021.
  • Dini, Vittorio; Oscar, Nicolaus (2001). Te Diegum. Ed. Suramericana. ISBN 9500720159.
  • Maradona, Diego Armando (2000). Yo soi'l Diego. Ed. Planeta. ISBN 9871144628.

Referencies

editar
  1. Afirmao en: transfermarkt.com. Identificador Transfermarkt d'un futbolista: 8024. Apaez como: Diego Maradona. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: distintes llingües.
  2. URL de la referencia: https://www.clarin.com/zonales/conmocion-country-murio-maradona-recibimos-vecino-_0_JQopO_t9U.html.
  3. Afirmao en: SNK authority file. SNK ID: 200320. Apaez como: Diego Maradona. Llingua de la obra o nome: eslovacu.
  4. Afirmao en: YouTube. Identificador YouTube de video: suTE7wGXrb8. Llingua de la obra o nome: castellanu. Títulu: DIEGO MARADONA: EL ADIÓS EN EL CEMENTERIO - Telefe Noticias. Autor: Telefe Noticias. Data d'espublización: 26 payares 2020. Data de consulta: 27 payares 2020.
  5. URL de la referencia: https://www.rtl.be/info/monde/international/un-media-argentin-annonce-la-mort-de-diego-maradona-1261292.aspx.
  6. URL de la referencia: http://elpais.com/diario/1989/11/08/deportes/626482807_850215.html.
  7. URL de la referencia: http://www.pagina12.com.ar/1999/99-08/99-08-06/pag19.htm.
  8. Identificador CONOR.SI: 89581667. Afirmao en: CONOR.SI.
  9. URL de la referencia: http://de.fifa.com/worldcup/awards/golden-ball/intro.html. Data de consulta: 14 xunetu 2014.
  10. URL de la referencia: https://www.fundacionkonex.org/premios1990-deportes. Data de consulta: 30 setiembre 2022.
  11. MARCA.com (20 de marzu de 2010). «Guardiola: "Pa la mio xeneración Maradona ye lo más grande que vimos" - MARCA.com». Consultáu'l 28 de xunetu de 2015.
  12. lanacion.com (12 de xineru de 2003). «mio-gran-idolo-siempres-foi--maradona Roberto Carlos: "El mio gran ídolu siempres foi Maradona" - lanacion.com». Consultáu'l 29 de xunetu de 2015.
  13. Gary Lineker a la fin de la nota diz ye'l meyor por enforma
  14. Di Stéfano considerar meyor
  15. Careca considerar el mas grande
  16. «meyor-de-todos-los-tiempos.html Diego Maradona: el meyor de tolos tiempos». Diariu Rexistráu.com (27 de payares de 2014). Consultáu'l 29 de marzu de 2015.
  17. Considerancies de por que ye'l meyor con y la polemica
  18. italianos-maradona-foi-meyor-que-pulgue-n11661.html Pa italianos incluyendo periodistes ye'l meyor
  19. Consideráu por munchos el meyor xugador de la historia.
  20. «El meyor xugador de la historia». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-11-03.
  21. Sacchi opina sobre Maradona
  22. Personalidaes, téunicos y otros ver como'l meyor
  23. historia Alderica onde s'espón que ye'l meyor
  24. personaxes italianos-revela-que-prefieren-a-maradona-sobre-pulgue/ Personalidaes italianes considerar el meyor
  25. «Distintes personalidaes considerar el meyor». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-07-15.
  26. Consideráu'l meyor de la historia de los mundiales
  27. 27,0 27,1 27,2 (n'inglés) CNN Sports Illustrated (ed.): «Split decision» (11 d'avientu de 2000). Archiváu dende l'orixinal, el 14 de xineru de 2010. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  28. Mientres el so apoxéu nel Napoli, Maradona tenía un programa televisivu n'Italia nel cual entrevistó a Alfredo Di Stéfano, ente otres figures. N'Arxentina, condució La Nueche del 10, emitíu por Canal 13 a finales del 2005.
  29. 29,0 29,1 Sitio oficial de Diego Maradona (ed.): «Cebollitas». Archiváu dende l'orixinal, el 16 de setiembre de 2009. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  30. Clarín (ed.): «Na alcordanza» (25 de setiembre de 1999). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  31. Maradona (2000), p. 26.
  32. «Diego, el d'Arxentinos». Consultáu'l 11 d'abril de 2013.
  33. Maradona (2000), p. 47.
  34. Clarín (ed.): «25 años de romance» (22 de febreru de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  35. Clarín (ed.): «Maradona por Maradona» (24 de setiembre de 2000). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-26. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  36. Clarín (ed.): «Arxentina y Brasil, el clásicu de los clásicos» (30 d'agostu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-26. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  37. Mundo Deportivo (ed.): «Maradona llegó, vio.. ¡y robló!» páx. 1 (5 de xunu de 1982).
  38. Marca (ed.): «De Cruyff a Cristianu, de 60 millones a 16.000» (11 de xunu de 2009). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  39. Juan José Castillo (5 de setiembre de 1982). Mundo Deportivo (ed.): «2-1: Empiezu "ciguáu"» páx. 3.
  40. Maradona (2000), p. 71.
  41. Mundo Deportivo (ed.): «2-1: ¡Qué final!» páx. 5 (5 de xunu de 1983).
  42. «Sitio oficial del FC Barcelona - "Aquel gol de Maradona..."» (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  43. J.J. Castillo (26 de setiembre de 1983). Mundo Deportivo (ed.): «El crime» páx. 3.
  44. 44,0 44,1 Burns (1996), p. 139 y 140.
  45. 45,0 45,1 Maradona (2000), p. 84.
  46. Maradona (2000), p. 79.
  47. ABC (ed.): «Maradona: De la mano de Dios a la boca del patán» (25 d'ochobre de 2009). Consultáu'l 9 de xunu 2023.
  48. Olé (ed.): «Que nun se repita» (27 de xunu de 1998). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  49. El Mundo (ed.): «Mundial de Méxicu» (2006). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  50. (n'inglés) FIFA (ed.): «Diego Maradona goal voted the FIFA World Cup Goal of the Century» (30 de mayu de 2002). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  51. Equí puede trate un estudiu detalláu d'esti gol y equí Archiváu 2006-06-18 en Wayback Machine un videu del mesmu col famosu rellatu de Víctor Hugo Morales
  52. Maradona (2000), p. 93.
  53. hola (28 d'agostu de 2016). «Diego Armando Maradona reconoz al so fíu 29 años dempués». Consultáu'l 2 de payares de 2016.
  54. «Cristina Sinagra faló del alcuentru ente Diego Maradona y el so fíu editorial=Clarín». Consultáu'l 2 de payares de 2016.
  55. Maradona (2000), p. 96.
  56. El Mundo (ed.): «Viaxe al fondu de Maradona» (22 de setiembre de 1996). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  57. 57,0 57,1 Perfil (ed.): «Diego Maradona sale d'otru round na dura engarradiella contra l'adicción y la pantasma de la muerte» (29 de marzu de 2007). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  58. El Mundo (ed.): «Maradona, el 'dios' d'Arxentina» (19 d'abril de 2004). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  59. Maradona (2000), 220 y 221.
  60. Clarín (ed.): «El meyor amigu de la pelota». Archiváu dende l'orixinal, el 2009-08-30. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  61. http://hemeroteca.mundodeportivo.com/preview/1993/02/24/pagina-22/1270391/pdf.html# Diariu Mundo Deportivo, de Barcelona. Miércoles 24 de febreru de 1993.
  62. Maradona (2000), p. 240
  63. Clarín (ed.): «Quedó firme una condena a Diego» (4 d'ochobre de 2002). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-04-02. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  64. Clarín (ed.): «Maradona, condergáu» (23 de febreru de 2001). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-26. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  65. La Gaceta (ed.): «El casu de doping de mayor resonancia» (29 de xunu de 2004). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  66. Clarín (ed.): «Archived copy» (2 d'agostu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2011-10-30. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  67. «Diego Armando Maradona - International Appearances» (inglés). RSSSF (30 de xunetu de 2001). Consultáu'l 24 de marzu de 2013.
  68. Maradona (2000), p. 250.
  69. El Mundo (ed.): «Maradona, doctor en Oxford» (8 de payares de 1995). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  70. Clarín (ed.): «Doi-y el mio pallabra». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-06-05. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  71. El Mundo (ed.): «Maradona foi ingresáu una hora nun hospital por hipertensión» (7 d'abril de 1997). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  72. Clarín (ed.): «Dio positivu'l control antidoping a Diego Maradona» (28 d'agostu de 1997). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-07-26. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  73. Clarín (ed.): «La historia secreta del regresu de Maradona» (14 de setiembre de 1997). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  74. Clarín (ed.): «La contraprueba confirmó'l doping de Maradona» (4 de setiembre de 1997). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  75. Clarín (ed.): «El llau escuru d'una vida a puru vértigu» (30 d'ochobre de 1997). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-17. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  76. Clarín (ed.): «Un xuez ordenó nun anovar y Diego va poder xugar» (10 de setiembre de 1997). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-20. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  77. Clarín (ed.): «L'ADN que nun foi» (9 d'ochobre de 1997). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  78. La Llei Nᵘ24.819 nel so artículu 8ᵘ dispón una sanción de siquier dos años si'l xugador ye reincidente. Ministeriu d'Economía y Finances Públiques (ed.): «Ley de preservación de la llealtá y el xuegu llimpiu nel deporte». Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  79. Clarín (ed.): «Diego, por otra vuelta» (9 de marzu de 1998). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-17. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  80. 80,0 80,1 Clarín (ed.): «Diego dexar con ganar» (10 de marzu de 1998). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-17. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  81. llista de tolos spot de maradona http://www.archivo10.com/videos/maradona_videos07.html Archiváu 2011-07-07 en Wayback Machine
  82. Clarín (ed.): «Maradona presentó'l so llibru ante más de 800 persones» (29 de setiembre de 2000). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  83. Clarín (ed.): «Internaron a Maradona nuna clínica de Punta del Este por hipertensión arterial» (5 de xineru de 2000). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  84. Clarín (ed.): «La policía intervién nel casu Maradona» (6 de xineru de 2000). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  85. Clarín (ed.): «Maradona viaxó a Cuba pa la so rehabilitación» (18 de xineru de 2000). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  86. Clarín (ed.): «Claudia pidió-y el divorciu a Diego» (29 de marzu de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-17. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  87. Clarín (ed.): «Maradona confirmó la so engarradiella con Coppola» (17 de payares de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-26. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  88. Clarín (ed.): «Maradona ta internáu con pronósticu reserváu» (18 d'abril de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-26. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  89. BBC Mundu (ed.): «¿A ónde va Maradona?» (7 d'agostu de 2004). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  90. "Art. 152 bis: Va Poder inhabilitase judicialmente: 1ᵘ A quien por embriaguez habitual o usu d'estupefacientes tean espuestos a otorgar actos xurídicos perxudiciales a la so persona o patrimoniu.". Ministeriu d'Economía y Finances Públiques (ed.): «Códigu Civil de la República Arxentina». Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  91. Clarín (ed.): «Maradona quier una xunta con Kirchner» (7 d'agostu de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  92. Clarín (ed.): «Maradona visitó a Kirchner» (12 d'agostu de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  93. BBC Mundu (ed.): «Cirugía pa Maradona» (6 de marzu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  94. El Mundo (ed.): «El «bypass» gástricu de Maradona xenera un discutiniu médicu» (12 de marzu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  95. Clarín (ed.): «Aumenten los by pass gástricos pol ésitu que tuvo en Maradona» (28 de setiembre de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  96. ESPN Deportes (ed.): «El Diez entama dos nuevos desafío» (28 de xunetu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  97. Clarín (ed.): «Maradona, la figura del añu na gran nueche del espectáculu» (19 d'avientu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  98. Clarín (ed.): «Canal 13, el más premiáu na nueche de los Martín Fierro» (30 de mayu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2021-04-12. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  99. Clarín (ed.): «¿Va Tar nomáu? Claudia cuntó cómo va ser el "reality" que Maradona va faer pa la TV italiana» (18 d'agostu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  100. Terra (ed.): «Embarguen cuatro mdd a Maradona» (12 d'ochobre de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2012-12-24. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  101. Clarín (ed.): «Con Maradona, güei sale'l tren pa la protesta contra Bush» (3 de payares de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  102. La Jornada (ed.): «Acomete Fox contra Maradona pol so activismu en refugo al presidente d'EU» (5 de payares de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 16 de setiembre de 2009. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  103. Clarín (ed.): «El vice Diego» (26 de xunu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  104. Clarín (ed.): «Maradona apostó fuerte: resolvió dise de Boca» (26 d'agostu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  105. ESPN Deportes (ed.): «Les miraes siempres s'afiten nél» (11 de marzu de 2006). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  106. Clarín (ed.): «Maradona tuvo una descompensación y internar otra vegada» (29 de marzu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-07. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  107. Clarín (ed.): «Maradona tien una hepatitis alcohólica» (3 d'abril de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2011-06-03. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  108. Clarín (ed.): «Maradona dexó'l sanatoriu» (11 d'abril de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  109. Clarín (ed.): «Maradona, en crisis y ensin diagnósticu claru» (14 d'abril de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-07. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  110. Clarín (ed.): «Nun foi Cuba sinón Almagro» (22 d'abril de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-07. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  111. Olé (ed.): «Males lengua» (26 d'abril de 2007). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  112. Clarín (ed.): «Diego, de la clínica a la tele» (8 de mayu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  113. El Mundo (ed.): «Maradona, presentáu oficialmente» (4 de payares de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-08. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  114. Terra (ed.): «Escocia vs. Arxentina, un amistosu a la solombra de Maradona» (18 de payares de 2008). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  115. Clarin (ed.): «Ensin llucise, el ciclu de Maradona na Seleición arrincó con una victoria» (19 de payares de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 2021-04-12. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  116. El País (ed.): «L'Arxentina de Maradona afara contra Venezuela» (29 de marzu de 2009). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  117. FIFA (ed.): «Bolivia fai historia ante Arxentina (6-1)» (1 d'abril de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 4 d'abril de 2009. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  118. Ámbitu.com (ed.): «Confirmáu: Arxentina - Brasil va xugar en Rosario». Consultáu'l 13 de setiembre de 2009.
  119. EMOL (ed.): «Prensa arxentina y la so seleición: "¿Nun nos salva nin D10s?"» (10 de setiembre de 2009). Consultáu'l 13 de setiembre de 2009.
  120. 20minutos.es (ed.): «Maradona: "Voi siguir lluchando, hai que siguir (...). Les crítiques nun m'afecten"» (10 de setiembre de 2009). Consultáu'l 13 de setiembre de 2009.
  121. clarin.com (ed.): «Maradona se descontroló tres el trunfu y faltó a los sos críticos» (14 d'ochobre de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-10-18. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2009.
  122. FIFA (ed.): «Sanción a Maradona» (15 de payares de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de payares de 2009. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  123. FIFA (ed.): «Partíos - Fase de grupo». Archiváu dende l'orixinal, el 29 de xunu de 2010. Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  124. Clarín (ed.): «Arxentina sufrió, pero dio'l primera paso» (/11 de xunu de 2010). Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  125. FIFA (ed.): «Arxentina - República de Corea». Archiváu dende l'orixinal, el 21 de xunu de 2010. Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  126. FIFA (ed.): «Grecia - Arxentina». Archiváu dende l'orixinal, el 26 de xunu de 2010. Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  127. FIFA (ed.): «Arxentina - Méxicu». Archiváu dende l'orixinal, el 30 de xunu de 2010. Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  128. FIFA (ed.): «Arxentina - Alemaña». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-07-06. Consultáu'l 25 de xunetu de 2010.
  129. Telam (ed.): «Grondona confirmó que Maradona enterar polos medios del fin del so ciclu» (27 de xunetu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xunetu de 2012. Consultáu'l 27 de xunetu de 2010.
  130. rfi (ed.): «Maradona dir a Dubái» (16 de mayu de 2011). Consultáu'l 16 de mayu de 2011.
  131. La Gaceta Tucumán (ed.): «Maradona va cobrar O$S 34,5 millones en Dubai» (20 de mayu de 2011). Consultáu'l 20 de mayu de 2011.
  132. RPP (ed.): «camiseta-10-en-homenaxe-a-diego-maradona-noticia_402898.html Al-Wasl retira la camiseta 10 n'homenaxe a Diego Maradona» (11 de setiembre de 2011). Consultáu'l 20 de setiembre de 2011.
  133. «Bon debú de Maradona n'A los Wasl: trunfu amistosu ante Kalba». Canchallena (28 d'agostu de 2011). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  134. «Al Wasl cayó nel debú de Maradona». ESPN FC (15 de setiembre de 2011). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  135. «trés partíos-por engarrase-con-un-dt-rival Maradona, suspendíu por trés partíos por engarrase con un DT rival». Canchallena (13 d'avientu de 2011). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  136. «Maradona, candidatu a ser el DT d'Emiratos Arabes». Clarín (30 de xineru de 2012). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  137. «Al Wasl echó a Maradona». Clarín (10 de xunetu de 2012). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  138. «Maradona nun va dirixir a Iraq». La Nación (31 d'avientu de 2012). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  139. Infobae (ed.): «so-contratu-como-embaxador-deportivu-emiratos-arabes-xuníos Maradona anovó'l so contratu como Embaxador Deportivu n'Emiratos Árabes Xuníos» (8 de xunetu de 2013). Consultáu'l 17 d'avientu de 2014.
  140. Cancha Llena (ed.): «fíu-de-maradona-y-veronica-ojeda Nació Diego Fernando, el fíu de Maradona y Verónica Ojeda» (14 de febreru de 2013). Consultáu'l 18 de febreru de 2013.
  141. «Maradona va comentar el Mundial xunto a Víctor Hugo Morales». Clarín (24 de febreru de 2014). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  142. «de-Mundial-con-Maradona-20140224-0020.html Vistimos de Mundial con Maradona». Telesur (24 de febreru de 2014). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  143. «mundial-maradona.php Maradona y Víctor Hugo, la dupla de Telesur pal Mundial». El Gráficu (24 de febreru de 2014). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  144. «detalles-de-de-maniega-el programa-de-diego-maradona-y-victor-hugo-morales-en-telesur Los detalles de "De maniega", el programa de Diego Maradona y Víctor Hugo Morales en Telesur». Canchallena (24 de febreru de 2014). Consultáu'l 1 de xineru de 2015.
  145. premiu-Rodolfo-Walsh-en-Argentina-20140712-0038.html “De Maniega” gallardoniáu col premiu Rodolfo Walsh n'Arxentina. Telesur. 12 de xunetu de 2014. http://www.telesurtv.net/news/De-Maniega-gallardoniáu-con-el premiu-Rodolfo-Walsh-en-Argentina-20140712-0038.html. Consultáu'l 1 de xineru de 2015. 
  146. comentarista-de-victor-hugo-morales-pa-telesur Mundial Brasil 2014: Diego Maradona va ser la comentarista de Victor Hugo Morales pa Telesur. Mundu D. 24 de febreru de 2014. http://mundod.lavoz.com.ar/futbol/mundial-brasil-2014-diego-maradona-sera-la comentarista-de-victor-hugo-morales-pa-telesur. Consultáu'l 17 d'avientu de 2014. 
  147. Maradona robló pa comentar el Mundial y unvió sofitu a Maduro. Ambito. 24 de febreru de 2014. http://www.ambito.com/noticia.asp?id=729924. Consultáu'l 17 d'avientu de 2014. 
  148. «¡Maradona vuelve dirixir!». TyC Sports (7 de mayu de 2017). Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
  149. «pasu-del ascensu-n333930 La Revolución de Maradona». Diariu Popular (15 d'avientu de 2017). Consultáu'l 28 d'avientu de 2017.
  150. 150,0 150,1 Dini (2001), p. 63 y 64.
  151. Rodríguez, María Graciela (1996). «Diego, un home global n'apuros (o l'agonía del últimu dinosauriu)». Educación Física y Deportes 1 (3). http://www.efdeportes.com/efd3/mgrac2.htm. 
  152. Alabarces, Pablo; Rodríguez, María Graciela (1996). Cuestion de pelotes. Atuel. ISBN 987-9006-33-X.
  153. BBC Mundo (ed.): «Maradona vivu o muertu» (8 de payares de 2001). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  154. ESPN Deportes (ed.): «¿Ye'l socesor natural?» (29 de xunu de 2006). Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  155. Clarín (ed.): «Qué quier dici-y la xente» (25 d'abril de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  156. Ídem anterior. Na seición "Trenta frases d'amor" del artículu pueden lleese dellos d'estos mensaxes.
  157. Infobae (ed.): «Cómo ye'l monumentu que Maradona va tener en Boca» (26 d'ochobre de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2007-10-06. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  158. Infobae (ed.): «Maradona va tener otra estatua nun potreru arxentín» (26 d'ochobre de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2007-10-06. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  159. Cooperativa.cl (ed.): «Maradona estimó que l'estadiu d'Argentinos Juniors lleve'l so nome» (9 d'agostu de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 2023-04-05. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  160. Clarín (ed.): «El Senáu y una nueva distinción pa Diego» (26 de xunu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  161. Sitio oficial de Diego Maradona (ed.): «Fito Páez». Archiváu dende l'orixinal, el 23 d'avientu de 2009. Consultáu'l 26 d'avientu de 2009.
  162. IMDb (ed.): «Maradona by Kusturica (2008)». Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  163. 163,0 163,1 Páxina/12 (ed.): «La cigüeña cute dos veces» (6 d'agostu de 1999). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  164. Clarín (ed.): «Lágrima y abrazos nel primer alcuentru de Maradona y el so fíu» (21 de mayu de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-02-19. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  165. Clarín (ed.): «El fíu de Diego empecipiará-y xuiciu 'por daños morales'» (30 d'agostu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  166. ESPN Deportes (ed.): «Una delda por alimentos que trai cola» (24 de marzu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  167. Clarín (ed.): «Suspendieron el remate de la quinta de Maradona» (30 de marzu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-07. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  168. Clarín (ed.): «Una xueza axudicó a Maradona la paternidá d'una nena» (6 d'agostu de 1999). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  169. 169,0 169,1 Clarín (ed.): «Piden la indagatoria de Diego Maradona» (10 de setiembre de 2002). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-02. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  170. Clarín (ed.): «Paternidad de Maradona» (29 de xunu de 2001). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  171. 171,0 171,1 Clarín (ed.): «Investiguen les cuentes bancaries de Maradona por presuntu fuximientu» (8 de marzu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  172. Páxina/12 (ed.): «Una bona pa Diego» (21 d'abril de 2004). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  173. Terra (ed.): «Maradona exonerado causa impago pensión a fía extra matrimonial» (20 d'abril de 2004). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  174. Infobae (ed.): «El drama del menor que reclama la paternidá de Diego Maradona» (29 d'avientu de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  175. «violentu-ente-maradona-y-rocio-oliva/ L'antecedente violentu ente Maradona y Rocío Oliva» (castellanu). Consultáu'l 21 d'avientu de 2017.
  176. Clarin.com (en castellanu). Polémiques semeyes de Rocío Oliva mancada. https://www.clarin.com/fama/rocio-oliva-golpes-semeyes-noticies_0_BksXrb25vXx.html. Consultáu'l 21 d'avientu de 2017. 
  177. (en castellanu) Maradona ye acusáu d'acoso sexual por periodista rusa. Excélsior. 3 de xunetu de 2017. http://www.excelsior.com.mx/adrenalina/2017/07/03/1173428. Consultáu'l 21 d'avientu de 2017. 
  178. (en castellanu) Una periodista rusa acusa a Maradona d'acoso sexual. abc. https://www.abc.es/deportes/futbol/abci-copa-confederaciones-periodista-rusa-acusa-maradona-acoso-sexual-201707032102_noticia.html. Consultáu'l 21 d'avientu de 2017. 
  179. Infobae (ed.): «fiscu Denuncien que Maradona debe millones al fiscu» (9 de payares de 2007). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  180. Clarín (ed.): «Diego, en problemes» (12 de xineru de 2001). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  181. Sitio oficial de Diego Maradona (ed.): «Maradona so la lente de Gianni Miná». Archiváu dende l'orixinal, el 26 de setiembre de 2009. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  182. Infobae (ed.): «La Guardia di Finanza (la policía aduanera italiana) quedar colos Rolex de Diego» (6 de xunu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2007-10-07. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  183. Clarín (ed.): «Denuncien a Maradona por mancadures» (24 de xineru de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-04. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  184. Cooperativa.cl (ed.): «Maradona tuvo de paga-y a una modelu pa evitar demanda per agresión» (26 de xineru de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2023-07-15. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  185. «La reina de guapura a la que Diego tuvo d'indemnizar» (castellanu). Consultáu'l 21 d'avientu de 2017.
  186. Clarín (ed.): «Maradona, y un día de choque y tenis» (11 de febreru de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-27. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  187. "Artículu 114: incumplir obligaciones llegales. Quien al conducir un vehículu participa d'un accidente de tráficu y nun cumple coles obligaciones llegales al so cargu, ye sancionáu/a con doscientos ($ 200) a dos mil ($ 2.000) pesos de multa. La sanción amontar al doble en casu de fuga". Gobierno de la Ciudá de Buenos Aires (ed.): «Códigu Contravencional de la Ciudá Autónoma de Buenos Aires». Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  188. Clarín (ed.): «Trés testigos, a favor de Maradona» (1 de marzu de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 2012-04-28. Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  189. Infobae (ed.): «Rebalba con causa: Maradona nun se presentó ante xuez» (2 de setiembre de 2007). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  190. Infobae (ed.): «accidente-tr%Y1nsito-2006 Maradona foi deteníu en Ezeiza por un accidente de tráficu en 2006» (9 d'ochobre de 2007). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  191. Terra (ed.): «Fracasa audiencia ente Maradona y Coppola» (14 d'abril de 2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  192. Diariu Perfil (ed.): «Depués d'acusalo públicamente mientres años, Maradona arrenunció de la querella contra Cóppola» (23 d'abril de 2008). Consultáu'l 10 de mayu de 2008.
  193. People (28 d'agostu de 2015). «so-ex-esposa-claudia-villafane-departamento-camisetes Diego Maradona demanda al so ex Claudia Villafañe». Consultáu'l de payares de 2015.
  194. dailymail (30 de xunetu de 2015). «Diego Maradona accuses ex-wife and childhood sweetheart of stealing $9million from his bank account branding her a 'thief'» (inglés). Consultáu'l de payares de 2015.
  195. purepople (26 d'agostu de 2015). «Diego Maradona accuse son ex-femme Claudia de lui avoir volé des millions...» (francés). Consultáu'l de payares de 2015.
  196. El País (12 de payares de 2015). «Conxelen los bienes de la exmujer de Maradona por presunta estafa». Consultáu'l 12 de payares de 2015.
  197. Olé (ed.): «Otru premiu y van...» (20 d'avientu de 2007). Consultáu'l 27 d'avientu de 2009.
  198. http://archivo.elcomercio.pe/sociedad/lima/diario-ingles-eligio-maradona-como-mejor-jugador-historia-mundiales-noticia-450486
  199. https://www.minutouno.com/notas/159441-maradonael-meyor-deportista-la historia
  200. http://www.elgrafico.com.ar/2017/07/28/C-25593-maradona-el-mejor-jugador-de-la historia-messi-el segundu.php
  201. https://www.fourfourtwo.com/features/fourfourtwos-100-greatest-footballers-ever-non1-diego-maradona

Enllaces esternos

editar


Predecesor:
Mario Kempes
Futbolista Arxentín del Añu
1979, 1980 y 1981
Socesor:
Hugo Orlando Gatti
Predecesor:
Mario Kempes
Futbolista suramericanu del añu
1979 y 1980
Socesor:
Zico
Predecesor:
Enzo Francescoli
Futbolista Arxentín del Añu
1986
Socesor:
Néstor Fabbri
Predecesor:
Alfio Basile
Direutor Téunicu de la Seleición arxentina de fútbol socesor4 = Sergio Batista
2008-2010
Socesor:
{{{socesora4}}}
  NODES
HOME 6
Intern 29
iOS 37
mac 8
multimedia 2
OOP 2
os 1003
todo 2
web 1