Harry Houdini
Harry Houdini (24 de marzu de 1874, Budapest – 31 d'ochobre de 1926, Detroit) foi un ilusionista norteamericanu d'orixe húngaru, de veru nome Ehrich Weiss (xermanu). Emigráu colos sos pas a los Estaos Xuníos, ubicáronse n'Appleton, Wisconsin.
Harry Houdini | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Budapest, 24 de marzu de 1874[1] |
| Nacionalidá |
 Imperiu austrohúngaru  Estaos Xuníos [2] |
| Residencia |
Jewish Harlem (en)  |
| Grupu étnicu | pueblu xudíu |
| Llingua materna | inglés |
| Muerte | Detroit, 31 d'ochobre de 1926[1] (52 años) |
| Sepultura |
Machpelah Cemetery (en) |
| Causa de la muerte |
apendicitis (es) peritonitis (es) |
| Familia | |
| Padre | Rabbi Samuel Mayer Weisz |
| Madre | Cecilia Steiner |
| Casáu con | Bess Houdini (1894 – 1926) |
| Estudios | |
| Llingües falaes | inglés[1] |
| Oficiu |
actor, performer, aviador, filósofu, productor de cine, historiador, magu, especialista de cine, direutor de cine, escape artist (en) , ilusionista, guionista |
| Premios | |
| Creencies | |
| Relixón | xudaísmu |
| IMDb | nm0396378 |
 | |
 | |
Púnxose'l nome artísticu de Houdini n'honor al magu francés Robert-Houdin (añadió-y una i, siendo en francés "asemeyáu a Houdin").
Nacencia y nome
editarHoudini ñació en Budapest, Hungría. Una fueya de la so nacencia alcontróse y asoleyóse en The Houdini Birth Research Committee's Report (1972). El nome de la so familia yera Weiß, xermanu, que n'asturianu ye “cande”. Sicasí Houdini dixo nes entrevistes que-y fixeron que ñaciera en Appleton, Wisconsin, el 6 d'abril de 1874.
El pa de Houdini foi Mayer Samuel Weiss (1829-1892), un rabín; so ma foi Cecilia Steiner (1841-1913). Ehrich tevo seis hermanos; Herman M. (1885); Nathan J. Weiss (1870-1927); Gottfried William Weiss (1872-1925); Theodore Weiss (Dash) (1876-1945); Leopold D. Weiss (1879-1962); y Gladys Carrie Weiss (1882-?).
Inmigró cola so familia haza los Estaos Xuníos el 3 de xunetu de 1878, a la edá de cuatro años nel SS Fresia con so ma (que taba entós preñada) y los sos cuatro hermanos. El nome de Houdini foi llistáu como Ehrich Weiss. Los sos collacios llamábenlu “Ehrie” o “Harry.
Nun entamu, habitaron en Appleton, Wisconsin, ú so pa trabayó como rabín d'una congregación xudía reformista. En 1880, la familia camudó a la Appleton Street. El 6 de xunu de 1882, el rabín Weiss algamó la ciudadanía nortemaricana. Dempués de perder el so estatus, mudóse a Nueva York con Ehrich en 1887. Tuvieron viviendo nun hostal en East 79th Street. El restu de la familia nun tuvo col Rabín Weiss dacuando, hasta qu'atopó una casa más estable. De guaḥe, Ehrich trabayó en varios emplegos. Fixo'l so debut públicu con 10 años como artista del trapeciu, coyendo'l nome de “Ehrich, el príncipe de l'aire”. Convirtióse nun magu profesional y entamó a llamase a si mesmu “Harry Houdini” por tar influenciáu pol magu francés Jean Eugène Robert-Houdin. El so collaciu Jack Hayman dixo-y qu'en francés, enantándo-y una “i” a Houdin significaría “como Houdin”, el pergran magu. Años dempués, Houdini dixo que'l so primer nome Harry, yera n'honor a Harry Kellar. Sicasí, ye más creyible que Harry derivase del so nomatu.
Carrera
editarNun entamu, la carrera de maxa de Houdini tevo pocu ésitu. Fixo actuaciones en museos y como actor secundariu, y tamién dobló al “The Wild Man” nel circu. Houdini emprimó colos tradicionales xuegos de cartes. Nun momentu foi'l “King of Card”. Poro ceo entamó a experimentar coles actuaciones d'escape. En 1893, mientres actuaba col so hermanu “Dash” en Coney Island como “The Brothers Houdini”, Harry conoció y casóse cola so collacia Wilhelmina Beatrice (Bess) Rahner. Bess substituyó a Dash nel actu, el cual foi conocíu como “The Houdinis”. Bess trabayaría con Houdini tola so vida como la so asistenta nos espectáculos.
El gran momentu de Harry Houdini aportó en 1899 cuando conoció al so manager Martin Beck. Impresionáu poles habilidaes de Houdini, Beck aconseyó-y de concentrase nes actuaciones d'escape y fixo-y una reserva nel circuitu Orpheum de vodevil. Nunos meses, taba actuando no cimero de les cases de vodevil del país. En 1900, Beck acordó con Houdini facer un tour europeu.
Houdini foi una sensación n'Europa, ú coyó fama siendo conociu como “The Handcuff King”. Viaxó per Inglaterra, Escocia, Holanda, Alemaña, Francia y Rusia. En cada ciudá, Houdini fairía un retu a la policía llocal pa caltenelu nuna celda. En munchos d'estos retos escapó. En Moscú, Houdini escapó d'un furgón de tresporte de les prisiones siberianes. Houdini dixo públicamente que de tener sido incapaz d'escapar, tuviere viaxao haza Siberia, ú la única llave taba guardada. En Coloña, demandó a un axente de policía, Werner Graff, porque dixera que fizo los sos escapes de maneres poco ortodoxes. Houdini ganó'l casu cuando abrió la caxa fuerte del xuez (sicasí Houdini dixo dempués que'l xuez escació zarrala). Cola so bayura y el so ésitu, Houdini mercó un traxe que fuera fechu pa la Reina Victoria. Dempués fixo una gran receición ú presentó a so ma nel traxe a tolos sos familiares. Houdini dixo que aquelli foi'l día más prestosu de la so vida. En 1904, Houdini tornó a los EE.UU y mercó una casa por 25.000$. La casa entá esiste.
Dende 1907 y a lo llargo de 1910, Houdini actuó con gran ésitu nos Estaos Xuníos. Lliberaríase de celdes, d'esposes, de cadenes, de sogues y de camises de fuercia, normalmente mientres colgaba d'una soga a la vista del públicu. A causa d'imitadores y d'un públicu retador, el 25 de xineru de 1908, Houdini punxo'l so actu de cadenes tras elli y entamó a escapar d'una llatón de lleche llena d'agua. La posibilidá de fallu y muerte prestaba-y al públicu. Houdini tamién fixo espoxigar el so retu d'escape – nel que convidaba al públicu a cudiar en ferramientes pa caltenelu ensin escapar – caxes con clavos, calderes con remaches, sábanes moyaes, y tamién el banduyu d'una ballena. Hebo un momentu nel qu'unos fabricantes de cerveza retáronlu a escapar del so llatón de lleche dempués de llenalu con cerveza. Munchos d'estos retos fueron fechos con comerciantes llocales no que ye de xuru unu de los caberos emplegos del márketing masivu. Nun promocionó la idea de que-y aidaran espíritus, como fixo "Davenport Brothers" y otros. La publicidá de Houdini mostrábalu faciendo los sos escapes al traviés de la desmaterialización, inda que Houdini mesmu enxamás dixo tener poderes sobrenaturales.
En 1912, Houdini retrueyó seique'l so espectáculu más famosu, la Cámara de Tortura China, na que yera colgáu boca baxu nun armariu de metal y cristal zarráu y llenu d'agua. Nel actu Houdini caltenía la respiración durante más de tres minutos. Fixo esti espectáculu pol restu de la so carrera.
Houdini esplicó dellos de los sos trucos en llibros escritos pa la hermandá de maxa na so carrera. En "Handcuff Secrets" (1909), asoleyó cuantes zarradures y esposes podríen abrirse dafechu emplegando la fuercia.
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 11967595p. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ Afirmao en: LIBRIS. Identificador de Libris: vs684n1d039snjg. Data d'espublización: 27 febreru 2007. Data de consulta: 24 agostu 2018. Editorial: Biblioteca Nacional de Suecia.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Harry Houdini.- Harry Houdini na Internet Movie Database (n'inglés)
- Harry Houdini na Internet Broadway Database (n'inglés)
- Harry Houdini n'AllMovie (n'inglés)
- «Harry Houdini». en Find a Grave. (n'inglés)
- Obres de Harry Houdini nel Proyeutu Gutenberg
Datos: Q131545- Multimedia: Harry Houdini
Cites famoses: Harry Houdini