Muriu d'Adrianu
El Muriu o Muralla d'Adriano ye una antigua construcción defensiva de la islla de Britania, llevantada ente los años 122-132 por orde del emperador romanu Adriano pa defender el territoriu britanu sometíu, al sur de la muralla, de les belicoses tribus de los pictos que s'estendíen más al norte del muriu, no que aportaría a más tarde Escocia tres la invasión de los escotos provenientes d'Irlanda. La muralla tenía como función tamién caltener la estabilidá económica y crear condiciones de paz na provincia romana de Britannia al sur del muriu, según marcar físicamente la frontera del Imperiu romanu. Güei día entá subsisten importantes tramos de la muralla, ente qu'otres seiciones sumieron al ser reutilizaes les sos piedres en construcciones vecines mientres sieglos.
| Muriu d'Adrianu | |
|---|---|
 Patrimoniu de la Humanidá UNESCOEnglish Heritage | |
| Vallum Aelium (la) | |
limes (es)  , fortificación fronteriza (es) , sitio arqueológico romano (es) y atraición turística | |
 | |
 | |
| Llocalización | |
| País |  Reinu Xuníu |
| Nación constitutiva |  Inglaterra |
| Rexón | Nordeste d'Inglaterra |
| Condáu ceremonial | Northumberland |
| Coordenaes | 55°01′27″N 2°17′33″W / 55.0242°N 2.2925°O |
  Muriu d'Adrianu Muriu d'Adrianu (Reinu Xuníu) | |
| Historia y usu | |
| UNESCO World Heritage Site record modification (en) | 2005, 2008 |
| Xestión | English Heritage |
| Orixe del nome | Adrianu |
| Arquiteutura | |
| Arquiteutu/a | Adrianu |
| Altor |
3,5 m 6 m |
| Anchor | 1,8 m y 6 m |
| Patrimoniu de la Humanidá | |
| Criteriu | (ii), (iii) y (iv) |
| Referencia | 430-001 |
| Rexón | Europa y América del Norte |
| Inscripción | 1987 (Xunta XI) |
| English Heritage | 1000098 |
| Instalaciones | |
| Formáu por |
Magna Roman Fort (en) , Chesters Bridge (en) , Castillo miliar 0 (es) , Castillo miliar 1 (es) , Castillo miliar 2 (es) , Castillo miliar 3 (es) , Castillo miliar 4 (es) , Castillo miliar 5 (es) , Hadrian's Wall and vallum and their associated features between Poltross Burn and the River Irthing in wall mile 48 (en) , milecastles and turrets on the Hadrian's Wall (en) y Muralla |
| Web oficial | |
 | |
Esti limes fortificáu estender mientres 117 km dende'l golfu de Solway, nel oeste, hasta l'estuariu del ríu Tyne nel este, ente les poblaciones de Pons Aelius (actual Newcastle upon Tyne) y Maglona (Wigton).[1] La muralla en sí taba construyida na so totalidá con sillares de piedra, tenía una grosez de 2,4 a 3 m y un altor d'ente 3,6 y 4,8 m. Cuntaba con 14 fuertes principales y 80 fortines qu'allugaben guarniciones en puntos clave de vixilancia, según un foso na so parte septentrional de 10 m y un camín militar que lu percorría pel so llau meridional. Más al sur del camín militar construyeron otru foso con dos terremplénes de tierra pa protexer la muralla d'ataques dende'l sur. El so nome usar n'ocasiones como sinónimu de la frontera ente Escocia ya Inglaterra, anque'l muriu sigue una llinia más al sur que la frontera moderna.
La so función defensiva foi asumida darréu pola muralla de Antonino Pío, llevantada más al norte y abandonada tres un curtiu periodu ante la hostilidá de les tribus caledonies, volviendo la muralla d'Adriano a ser la llende septentrional del territoriu romanu de Britania. Los pictos travesaron la muralla en trés causes, en 197, 296 y 367. Foi reparada y ampliada en 209, mientres el reináu de Septimio Severu, y definitivamente abandonada nel añu 383. Dempués del so abandonu los habitantes de la rexón reutilizaron munches piedres de la muralla pa construyir granxes, ilesies y otros edificios.
La Unesco declarar Patrimoniu de la Humanidá en 1987, a la que se sumaría'l Llimes de l'Alta Germania-Retia (2005) n'Alemaña y el Muriu Antonino (2008) nel Reinu Xuníu, col que formen la denominación conxunta "Fronteres del Imperiu Romanu".[2] "English Heritage", una organización gubernamental a cargu del patrimoniu históricu d'Inglaterra, describir como "el monumentu más importante construyíu polos romanos en Gran Bretaña".
Fuertes
editar| Nome | Correspondencia |
|---|---|
| Segedunum | Wallsend |
| Pons Aelius | Newcastle upon Tyne |
| Condercum | Benwell |
| Vindobala | Rudchester |
| Hunnum | Halton Chesters |
| Cilurnum | Chesters o Walwick Chesters |
| Procolita | Carrowburgh |
| Vercovicium | Housesteads |
| Aesica | Great Chesters |
| Magnis | Carvoran |
| Banna | Birdoswald |
| Camboglanna | Castlesteads |
| Uxelodunum | Stanwix |
| Aballava | Burgh-by-Sands |
| Coggabata | Drumburgh |
| Mais | Bowness-on-Solway |
- Otros fuertes
Referencies
editar- ↑ «Wigton - Maglona Roman Fort». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-12-04.
- ↑ «Frontiers of the Roman Empire» (inglés). UNESCO Culture Sector. Consultáu'l 23 de marzu de 2015.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Muralla d'Adriano.- Información xeneral sobre'l Muriu d'Adriano con un mapa detalláu y como percorrelo en bicicleta (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- La zona de la Muralla d'Adriano Archiváu 2008-05-14 en Wayback Machine (n'inglés)
- cartes-de-vindolanda.html Les cartes de Vindolanda, testimonios escritos de los soldaos de la Muralla d'Adriano
- El primer muriu d'occidente
Datos: Q57357- Multimedia: Hadrian's Wall