Queensland
Queensland ye unu de los seis estaos que, xunto colos dos territorios continentales y los seis insulares, conformen la Mancomunidá d'Australia. La so capital y ciudá más poblada ye Brisbane. Ta allugáu al nordeste del país, llindando al noroestea col golfu de Carpentaria, al este col mar del Coral (océanu Pacíficu), al sur con Nueva Gales del Sur, al suroeste con Australia Meridional y al oeste col Territoriu del Norte. Con 1 730 648 km² ye'l segundu estáu o territoriu más estensu, por detrás d'Australia Occidental.
Ye l'únicu estáu australianu con un sistema llexislativu unicameral, llamáu Parllamentu de Queensland.
La zona foi ocupada per primer vegada polos indíxenes australianos y los isleños del estrechu de Torres, que llegaron ente 40 000-65 000 años, según diversos métodos de datación.[1] Yá na Edá Moderna, Queensland convertir en colonia de la Corona Británica, dixebrándose de Nueva Gales del Sur el 6 de xunu de 1859, una fecha qu'agora se celebra en tol estáu como Día de Queensland.
L'área qu'anguaño ocupa la capital del estáu, Brisbane, foi orixinalmente la colonia penal Badea de Moreton. Darréu, l'Estáu promovió l'asentamientu llibre, y la economía actual de Queensland ta apoderada pol turismu, l'agricultura y los sectores de recursos naturales.
La población del estáu concentrar nel sureste de Queensland, qu'inclúi: Brisbane, Logan City, Redland City, Ipswich, Toowoomba y la Gold Coast y Sunshine Coast. Otros centros rexonales importantes son Cairns, Townsville, Mackay, Rockhampton, Bundaberg, Hervey Bay, Ingham y Mount Isa.
Queensland ye de cutiu llamáu pol llamatu de Estáu del Sol, yá que gocia d'un clima templáu y una bona parte del estáu ta nel trópicu.
Toponimia
editarL'estáu foi nomáu n'honor de la Reina (Queen, n'inglés) Victoria del Reinu Xuníu, que'l 6 de xunu de 1859 robló la proclamación que-y dixebra del estáu de Nueva Gales del Sur. Nesi momentu, la reina Victoria yera una monarca bien popular, y que prefería un nome pa la nueva colonia Cooksland, que fuera suxeríu pol influyente ministru local presbiterianu Jonh Dunmore Lang n'honor del navegante inglés James Cook.[2][3]
Xeografía
editar
- Fronteres
- Norte: La parte más septentrional del estáu ye la península de Cabo York, qu'apunta escontra Nueva Guinea. La parte occidental d'esta península atópase bañada peles agües del golfu de Carpentaria, ente que la oriental atópase na mariña del mar del Coral, un brazu del océanu Pacíficu.
- Este: l'océanu Pacíficu.
- Oeste: al oeste atopa'l Territoriu del Norte, y al suroeste l'estáu d'Australia Meridional.
- Sur: al sur atópase Nueva Gales del Sur.
- La capital del estáu Brisbane, atópase na mariña, a 100 quilómetros de la frontera con Nueva Gales del Sur.
- La mayor área metropolitana del mundu, Mount Isa atópase en Queensland, con 40 mil km².
- La ciudá de Townsville, que queda nel nordeste del estáu a unos 1.400 quilómetros de Brisbane, tien importantes recursos naturales y ye la ciudá tropical más grande n'Australia.
- La ciudá de Cloncurry algamó los 53,1 °C, consiguiendo asina'l récor en máxima d'Australia.
- Al pie de la frontera con Nueva Gales del Sur y con una área metropolitana que s'estiende escontra esi estáu atópase Gold Coast, una de les ciudaes con mayor crecimento del país, al empar de ser el centru turístico y vacacional más importante d'Australia.
Clima
editarPor cuenta del so tamañu, esiste una variación significativa nel clima en tol estáu. La escasez d'agües y branos calorosos son típicos de la tierra adientro al oeste, la estación "húmeda" de monzón a clima templáu nel estremu norte y templáu a lo llargo de la franxa costera. Nel interior y el sur esisten games de baxes temperatures.
El clima de la franxa costera ta influyíu peles agües templaes del océanu, y caltienen la rexón llibre de temperatures estremes y apurren mugor pa les agües.
Hai cinco zones climátiques predominantes en Queensland,[4] basáu na temperatura y mugor:
- branu templáu y húmedu (al norte y costera)
- branu templáu húmedu (zones d'influencia costera elevada y costera al sureste)
- caliente y secu branu, iviernos templaos (centro-oeste)
- caliente y secu branu, iviernu fríu (al oeste y sur)
- templáu - templaos de branu, d'iviernu (del interior al sureste, por casu, el Petrina de Granitu)
Sicasí, la mayoría de les estaciones de Queensland por esperiencia son dos: un "iviernu" en llugar del periodu de temperatures templaes y agües mínimes; y un periodu de branu afogadiegu d'altes temperatures, y mayores niveles de precipitación.
Les estadístiques de media añal[5] pa dellos centros de Queensland amuésase de siguío:
| Ciudá !Temp.
mínima (°C) |
Temp. máxima (°C) | Númberu de díes estenos | Precipitación (mm) | |
|---|---|---|---|---|
| Brisbane | 15.7 | 25.5 | 113.1 | 1149.1[6] |
| Mackay | 19.0 | 26.4 | 123.0 | 1570.7[7] |
| Cairns | 20.8 | 29.0 | 89.7 | 2006.3[8] |
| Townsville | 19.8 | 28.9 | 120.9 | 1136.7[9] |
La menor temperatura foi de -10,6 °C en Stanthorpe el 23 de xunu de 1961 y nel Hermitage de 12 de xunetu de 1965.[10]
Demografía
editarPoblación
editar
| Población per añu | |
|---|---|
| 1901 | 498 129 |
| 1954 | 1 318 259 |
| 1961 | 1 518 828 |
| 1971 | 1 851 485 |
| 1981 | 2 345 208 |
| 1991 | 3 029 950 |
| 2001 | 3 628 946 |
| 2007 | 4 181 400 |
| 2011 | 4 516 200 |
| 2021 | 6 553 300 |
| 2056 | 10 921 300 |
| Fonte: Australian Bureau of Statistics[11][12] | |
La población ta menos centralizada qu'en restu del país. En 2001, la capital presentaba'l 45.5 % de la población total. En xunto, la población urbana concentra al 63.8 % del total. En 2003, la población de Queensland xubía a 3 796 800 habitantes, teniendo Brisbane 1 733 200.
Relixón
editar- Cristianos: 77 % (anglicanu: 24.6 %, católicos: 26.2 %, luteranos: 2.2 %, Ilesia Xunida: 10.8 %, otros: 13.4 %).
- Non cristianos: 0.9 % (budistes: 0.2 %, hinduistes: 0.1 %, otros: 0.6 %).
- Agnósticos: 14.9 %.
- Ensin especificar: 6.9 %.
Economía
editarEn 2001, el PIB de Queensland foi de 115 530 millones de dólares australianos, con una renta per cápita de 31 000 A$, La tercera más baxa d'Australia, per delantre de Tasmania y Australia Meridional.
En 2003 Brisbane yera la capital australiana más barata. En Queensland, la economía básase nes industries primaries, especialmente plátanos, cacagüeses, algodón y llana. Tamién hai industries mineres de bauxita y carbón. Les industries del sector secundariu basar nel tratamientu de los minerales. El sector servicios cada vez ye más importante gracies al turismu.
Gobiernu
editarSabela II ye la xefa d'Estáu, ta representada pol Gobernador, escoyíu democráticamente polos habitantes del estáu. El gobernador actual pertenez al Partíu Llaborista Australianu. En 2001 aprobóse la nueva Constitución. arrexuntando les diverses llexislaciones que componíen la organización del estáu.
Historia
editar- 120 000 e. C. rexístrense los primeros asentamientos de Homo Sapiens
- 40 000 e. C. lleguen los primeres aboríxenes australianos dende la vecina Indonesia
- 1824 Créase la prisión de Moreton Bay
- 1825 La prisión treslladar al allugamientu de l'actual Brisbane
- 1839 Fin de la llegada de presos dende'l Reinu Xuníu
- 1842 Déxase'l llibre asentamientu
- 1859 Créase la colonia de Queensland
- 1864 annus horribilis pa Queensland:
- En marzu, el ríu Brisbane énchese y anubre el centru de la ciudá.
- N'abril, ambura la zona oeste de la zona comercial de Brisbane
- N'avientu, otru fueu estroza la zona este de la zona comercial
- 1865 Inaugúrase la primer llinia ferrial a vapor
- 1867
- Créase la primer constitución
- Afayar oru
- 1883 Anexón de Papua
- 1891 Créase'l Partíu Llaborista Australianu
- 1901 Independencia d'Australia
- 1904 Primeres eleiciones con sufraxu femenín
- 1909 Créase la Universidá de Queensland
- 1920 Créase la compañía aérea Qantas pal serviciu de pasaxeros col "outback" (desiertu interior)
- 1922 Abólese la cámara alta de Parllamentu
- 1928
- Primer vuelu del Doctor aereu (flying doctor)
- Charles Kingsford Smith aterriza en Brisbane en realizando'l primer vuelu al traviés del pacíficu.
- 1982 Xuegos de la Commonwealth en Brisbane
- 1988 Expo 88
Universidaes y centros d'educación cimera
editarEstaos y provincies hermanes
editarEl gobiernu de Queensland tien alcuerdos billaterales d'hermanamientu colos gobiernos siguientes:[13]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Australia. «Dreaming Online: Indigenous Australian Timeline». Dreamtime.net.au. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «Dictionary of Australian Biography». Gutenberg.net.au. Archiváu dende l'orixinal, el 2020-11-06. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «Queensland Government - Q150». Q150.qld.gov.au (11 de xunu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 24 de payares de 2015. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «Australian Government, Bureau of Meteorology - Australian climatic zones». Bom.gov.au. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «Australian Government, Bureau of Meteorology - Climate statistics for Australian locations». Bom.gov.au (19 de xunetu de 2010). Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ Plantía:BoM Aust stats
- ↑ Plantía:BoM Aust stats
- ↑ Plantía:BoM Aust stats
- ↑ Plantía:BoM Aust stats
- ↑ «Rainfall and Temperature Records: National». Bureau of Meteorology. Consultáu'l 14 de payares de 2009.
- ↑ «ABS.gov.au». ABS.gov.au. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «ABS.gov.au». ABS.gov.au. Consultáu'l 4 d'agostu de 2010.
- ↑ «Business Gold Coast has moved!» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-02-04. Consultáu'l 28 d'avientu de 2016.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Queensland.
Sitiu web oficial (n'inglés)
Datos: Q36074- Multimedia: Queensland