Presidente d'Ucraína
El presidente d'Ucraína (n'ucraín: Президент України; tresllit.: Prezydent Ukrayiny) ye'l xefe d'Estáu d'Ucraína y una de los dos cabeces del Poder Executivu del país. El presidente representa a la nación ucraniana nes rellaciones internacionales, lleva a cabu les negociaciones y conclúi trataos internacionales. El presidente ye escoyíu direutamente polos ciudadanos d'Ucraína pa un mandatu de cinco años (anque la eleición puede ser adelantrada pola Rada Suprema) con posibilidá d'una reelección consecutiva.[1]
| Presidente d'Ucraína | |
|---|---|
| cargu electu | |
| xefe d'Estáu, presidente y políticu | |
 | |
| Titular | Volodímir Zelenski dende 20 mayu 2019 |
| Residencia |
Edificio de la Oficina del Presidente de Ucrania (es)  y Palacio Mariyinski (es) |
| Xurisdicción | Ucraína |
| Estáu | Ucraína |
| Duración del cargu | 5 años |
| Creación | 5 xunetu 1991 |
| Predecesor |
presidente de Ucrania en el exilio (es) |
| Llista |
Anexo:Presidentes de Ucrania (es) |
| Sitiu web | https://president.gov.ua |
 | |
La residencia pa propósitos de ceremonies oficiales del Presidente ye'l Palaciu Mariyinsky. Tamién s'usen pa visites oficiales de los ministros d'asuntos esteriores la casa con Quimeras y la casa de la vilba lloramicadora. L'Alministración Presidencial d'Ucraína, extraoficialmente conocida como "Bánkova", en referencia a la cai na que s'atopa, sirve como l'edificiu alministrativu del Presidente ucraín, onde s'asesora al presidente nos asuntos nacionales, estranxeros y llegales.
Dende l'establecimientu del cargu'l 5 de xunetu de 1991, hubo cinco presidentes d'Ucraína. El primeru foi Leonid Kravchuk (que yá ocupaba la xefatura d'estáu interina dende 1990), electu en 1991, hasta la so salida del poder nunes eleiciones adelantraes en 1994. El so socesor, Leonid Kuchma ye hasta agora l'únicu presidente en consiguir la reelección, en 1999. Víktor Yúshchenko completó un solu mandatu y apurrió el poder al so socesor, Víktor Yanukóvich, que se convirtió nel primer presidente d'Ucraína en ser derrocáu, tres la revolución conocida como Euromaidán, en 2014, siendo reemplazáu pol Presidente de la Rada Suprema Oleksandr Turchínov interinamente.[2] Turchínov ye hasta agora l'únicu presidente en funciones de la historia moderna d'Ucraína. Al contrariu que nos rexímenes presidencialistes como los Estaos Xuníos, onde'l vicepresidente recibe darréu tolos poderes de la presidencia tres l'asunción de la oficina presidencial, n'Ucraína los poderes d'un presidente en funciones son bien llindaes. El 18 de xunu de 2015, Yanukóvich foi quitáu oficialmente del títulu de ex-presidente d'Ucraína.[3] L'actual presidente, Petró Poroshenko, asumió'l cargu'l 7 de xunu de 2014.[4]
El sistema de gobiernu ucraín ye semipresidencial, polo qu'ente que el Presidente d'Ucraína ye'l xefe d'estáu y gocia de mayores poderes que nuna república parllamentaria, el xefe de gobiernu ye'l primer ministru, designáu pola Rada Suprema.[5][6] L'actual Primer ministru ye Volodýmyr Groysman, dende abril de 2016.
Información xeneral
editarN'Ucraína, el Presidente ye tamién Comandante en Xefe de les Fuercies Armaes d'Ucraína y encabeza el Conseyu Nacional de Defensa y Seguridá, qu'asesora al Presidente, y coordina y controla l'actividá de los órganos del poder executivu nel ámbitu de la seguridá y defensa nacional.[7] Acordies cola Constitución d'Ucraína, el presidente ye'l garante de la soberanía estatal, la indivisibilidad territorial, la observancia de la Constitución y los derechos humanos y llibertaes de los ciudadanos.
Al igual que cola separación de poderes, el presidente tien el control sobre l'autoridá del parllamentu y el sistema xudicial. Por casu, cualquier llei aprobada pol parllamentu puede ser vetada pol presidente; Sicasí, el Parllamentu puede anular el so vetu con un votu de más de dos tercios. El presidente tien llindada autoridá pa eslleir la Rada Suprema (Parllamentu), y propón candidatos pal Ministeriu d'Asuntos Esteriores y el Ministeriu de Defensa nel Conseyu de Ministros d'Ucraína. Seis de dieciocho xueces de la Corte Constitucional son nomaos pol presidente. Les decisiones del presidente tán suxetes a revisión polos tribunales d'Ucraína col Tribunal Constitucional teniendo la única autoridá y el poder pa declarar inconstitucional un decretu presidencial. Mientres tea nel cargu, el Presidente gocia d'inmunidá política.
Los Presidentes d'Ucraína son frecuentemente contactaos polos ciudadanos individuales en busca d'ayuda na solución de los sos problemes personales (dacuando con ésitu); en 2012, l'entós presidente Yanukóvich recibió alredor de 10.000 a 12.000 cartes de persones cada mes.[8] Esta ye una actividá política bien antigua n'Ucraína.[8]
Historia
editarFormación temprana
editar
Antes de la formación del cargu modernu de "Presidente d'Ucraína", Andriy Livytskyi estableció'l cargu nel exiliu, mientres el réxime de la Xunión Soviética sobre Ucrania. De primeres, el líder de facto de la nación yera'l presidente de la Rada central nos primeros años de la República Popular Ucraína, ente que'l máximu órganu de gobiernu foi la Secretaría Xeneral encabezada pol so presidente. Anque'l primera líder republicanu d'Ucraína foi Myjailo Hrushevsky, esti nunca ostentó'l cargu formal de "Presidente de la República".[9] La República Popular Ucraína nunca pudo celebrar eleiciones nin designar un presidente por cuenta de la invasión del país per parte de la Rusia soviética ente 1918 y 1919.[10] Ente 1919 y 1926, el gobiernu nel exiliu d'Ucraína foi presidíu por Simon Petliura, en calidá de Presidente del Direutoriu Ucraín, hasta'l so asesinatu'l 25 de mayu de 1926.
Presidentes nel exiliu
editarTres l'asesinatu de Petliura, el control sobre los asuntos del gobiernu nel exiliu tresferir al ex primer ministru Andriy Livytskyi, qu'en 1948 estableció formalmente'l cargu de Presidente d'Ucraína, reclamando ser el llexítimu xefe del estáu ucraín. Livytskyi sirvió como'l primer presidente (nel exiliu) hasta xineru de 1954. Stepán Vytvytskyi exerció'l cargu dempués de Livytskyi dende xineru de 1954 hasta la so muerte'l 9 d'ochobre de 1965. Tres la muerte de Vytvytskyi, Iván Bahrianyi exerció l'autoridá presidencial hasta que'l tercer presidente nel exiliu Mykola Livytskyi (fíu del primer presidente nel exiliu) asumió'l cargu.[11] Livytski exerció la Presidencia nel exiliu hasta que finó en avientu de 1989, tan solo unos meses antes de la Declaración de Soberanía Estatal d'Ucraína, y pocu más d'un añu primero qu'Ucrania convertir nuna nación independiente.
Mykola Plaviuk foi'l cuartu y postreru Presidente nel exiliu, exerciendo'l cargu a partir d'avientu de 1989 hasta'l 22 d'agostu de 1992, cuando'l gobiernu nel exiliu formalmente reconoció al nuevu gobiernu de la Ucraína independiente y Plaviuk apurrió la xefatura d'estáu llegal al apocayá electu Presidente d'Ucraína, Leonid Kravchuk, nuna ceremonia de invistidura formal.[12][13] Plaviuk declaró la continuidá de la República Popular Ucraína y la creación d'un nuevu estáu soberanu al apurrir el poder a Kravchuk.[11][12]
Víktor Yanukóvich afirma na actualidá ser el llexítimu Presidente d'Ucraína atopándose en situación d'exiliu forzosu tres la revolución del Euromaidán, alegando que'l so procesu de destitución nun se fixo correutamente. Sicasí, el 3 d'ochobre de 2014 dellos miembros confirmaron que Yanukóvich aceptó la ciudadanía rusa, lo cual automáticamente inhabilitar pa exercer la presidencia, pos la Constitución d'Ucraína prohibe al xefe d'estáu tener doble nacionalidá. Poro, l'aceptación de la nueva ciudadanía ta vista como una reconocencia de Yanukóvich a la so situación d'abandonu del cargu presidencial.[14]
Presidencies modernes
editar
El cargu de Presidente de la República Socialista Soviética d'Ucraína (n'ucraín: Президент Української РСР) foi establecíu'l 5 de xunetu de 1991, pola Rada Suprema.[15][16] El cargu foi modificáu a "Presidente d'Ucraína" al declarase la independencia del país de la Xunión Soviética, el 24 d'agostu. Foi escoyíu presidente interín el Presidente de la Rada Suprema, Leonid Kravchuk.
Hasta'l momentu, celebráronse cinco eleiciones presidenciales n'Ucraína. La primera realizóse'l 1 d'avientu de 1991, xunto col Referéndum d'independencia. Kravchuk recibió cerca de 19 millones de votos, cifra que nun volvió ser igualada. El Presidente Kravchuk caltener nel cargu hasta qu'arrenunció como parte d'un compromisu políticu. Una eleición antemanada llevar a cabu en 1994, que foi ganada pol ex primer ministru de Leonid Kuchma. Kuchma foi reelixíu pa un segundu mandatu en 1999.
Les eleiciones presidenciales d'Ucraína de 2004 tuvieron avafaes por acusaciones de fraude eleutoral en favor del candidatu pro-rusu Víktor Yanukóvich. Dempués d'una serie de protestes en masa, conocíes como Revolución Naranxa, lideraes por Víktor Yúshchenko, llevar a cabu una repetición de les eleiciones el 26 d'avientu de 2004, na cual Yúshchenko foi declaráu ganador col 52% de los votos y, darréu, foi juramentado nel cargu'l 23 de xineru de 2005. Esi mesmu añu, amenorgar dellos de los poderes presidenciales (que Kuchma ampliara en 1996), pero los cambeos seríen declaraos inconstitucionales en 2010.
En 2010, Yúshchenko nun consiguió la reelección ya impúnxose Yanukóvich en segunda vuelta contra Yulia Timoshenko.[17]
Dempués de que Víktor Yanúkovich fuera removíu del poder a principios de 2014 como resultancia del Euromaidán, Oleksandr Turchínov foi designáu pal papel de presidente en funciones pola Rada Suprema de conformidá col artículu 112 de la Constitución d'Ucraína. Turchínov sirvió como presidente en funciones dende'l 22 de febreru hasta'l 7 de xunu de 2014, siendo'l primer Presidente en funciones na hestoria d'Ucraína. El presidente en funciones d'Ucraína escarez de munchos de los poderes executivos d'un presidente y namái ta destináu a sirvir por un curtiu tiempu primero que una nueva eleición pueda tener llugar. Mientres el so mandatu Turchínov foi llamáu "presidente en funciones" por otres figures polítiques y per los medios de comunicación.
La eleición presidencial de 2014 llevar a cabu'l 25 de mayu y significó una apolmonante victoria pa Petró Poroshenko (la primera mayoría absoluta dende la eleición de Kravchuk en 1991), que llogró'l 54% de los votos na primer vuelta. Yulia Timoshenko, la segunda fuercia, solo llogró'l 13%.[18][19][20][21][1] Poroshenko xuró como presidente'l 7 de xunu de 2014.[4]
Llista de presidentes
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 New Ukrainian president will be elected for 5-year term – Constitutional Court. 16 de mayu de 2014. http://en.interfax.com.ua/news/xeneral/205114.html. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
- ↑ «Resolution of the Verkhovna Rada №764-VII of 23.02.2014 on conferring powers of the president of Ukraine on the Chairman of the Verkhovna Rada according to article 112 of the Constitution of Ukraine». President of Ukraine's Official website (25 de febreru de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 5 d'abril de 2014.
- ↑ Published law deprives Yanukovych of presidential rank, UNIAN (17 June 2015)
- ↑ 4,0 4,1 Lukas Alpert (29 de mayu de 2014). Petro Poroshenko to Be Inaugurated as Ukraine President June 7. The Wall Street Journal. https://online.wsj.com/article/BT-CO-20140529-707812.html. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
- ↑ Volunteer battalion Azov members and former members create National Corps political party, Interfax-Ukraine (14 October 2016)
- ↑ Economic Interdependence in Ukrainian-Russian Relations by Paul J. D'Anieri, State University of New York Press, 1999, ISBN 978-0-7914-4246-3 (page 187)
- ↑ «President of Ukraine». Government portal. Conseyu de Ministros d'Ucraína. Consultáu'l 15 d'avientu de 2008.
- ↑ 8,0 8,1 Oksana Grytsenko (5 d'abril de 2012). Help Me, Father Czar!. Kyiv Post. http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/125579/.
- ↑ Ohloblyn, Oleksander and Lubomyr Wynar. «Hrushevsky, Mykhailo». Encyclopedia of Ukraine. Consultáu'l 24 d'avientu de 2008.
- ↑ «Vynnychenko Volodymyr Kyrylovych». Government portal. Conseyu de Ministros d'Ucraína. Consultáu'l 15 d'avientu de 2008.
- ↑ 11,0 11,1 Rol, Mykhailo (n'Ukrainian). Tenth President. Ukrayina Moloda. http://www.umoloda.kiev.ua/number/352/264/12716/. Consultáu'l 30 d'avientu de 2008.
- ↑ 12,0 12,1 . presscenter.ukrinform.ua. Archiváu dende l'orixinal, el 24 d'ochobre de 2007. Consultáu'l 18 d'avientu de 2008.
- ↑ «10 years since the Government center of the UPR in exile gave to the free and sovereign Ukraine the symbols of government authority. This establishes that Ukraine is the llegal successor to the Ukrainian People's Republic. This action was proclaimed by the former president of the UPR in exile Mykola Plaviuk» (ukrainian). Visnyka UVKR. Ukrainian World Coordination Council. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de xunetu de 2011. Consultáu'l 18 d'avientu de 2008.
- ↑ Kyiv Says Yanukovych Obtained Russian Citizenship. Radio Free Europe. 3 d'ochobre de 2014. http://www.rferl.org/content/yanukovych-herashchenko-russian-citizneship-pshonka-azarov/26618831.html. Consultáu'l 3 d'ochobre de 2014.
- ↑ , 5 de xunetu de 1991
- ↑ «The History of Presidency». Presidential Administration of Ukraine. Archiváu dende l'orixinal, el 2 de marzu de 2008. Consultáu'l 24 d'avientu de 2008.
- ↑ «Court declares unconstitutional parliament's resolution calling presidential polls for October 25, 2009». Interfax-Ukraine. 13 de mayu de 2009. http://en.interfax.com.ua/news/xeneral/13747.html. Consultáu'l 13 de mayu de 2009.
- ↑ Ukraine talks set to open without pro-Russian separatists. The Washington Post. 14 de mayu de 2014. http://www.washingtonpost.com/world/ukraine-talks-set-to-open-without-pro-russian-separatists/2014/05/14/621dbc6a-c7d9-40bc-b2y5-814a4108bbef_story.html. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
- ↑ Ukraine elections: Runners and risks. BBC News Online. 22 de mayu de 2014. http://www.bbc.com/news/world-europe-27518989. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
- ↑ Q&A: Ukraine presidential election. BBC News. 7 de febreru de 2010. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8460978.stm. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
- ↑ «Poroshenko wins presidential election with 54.7% of vote – CEC». Radio Ukraine International (29 de mayu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 29 de mayu de 2014. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
(en rusu). Telegraph. 29 de mayu de 2014. http://telegraf.com.ua/ukraina/politika/1300294-rezultatyi-vyiborov-prezidenta-ukrainyi-2014-tsik-obrabotala-51-99.html. Consultáu'l 29 de mayu de 2014.
Datos: Q579677
Multimedia: Presidents of Ukraine