Raquitismu
El raquitismu (del griegu ῥάχι-ς/-δος rhakhi(d) "columna vertebral" + -îtis "inflamación" + -ismos "procesu patolóxicu") ye una enfermedá producida por un defectu de vitamina D. Carauterizar por deformidaes esquelétiques causaes por un descensu de la mineralización de los güesos y cartílagos por cuenta de niveles baxos de calciu y fósforu nel sangre. Unu de los grandes clínicos del sieglu XVII, Francis Glisson, foi'l que dio la esplicación más estensa del raquitismu infantil (deformación de la cabeza, tórax y raquis) nel so llibru sobre la tema onde diz que los pequeños pacientes nun mueven les articulaciones y tienden más bien a tase quietos.
| Raquitismu | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación y recursos esternos | ||
| CIE-10 | M83 | |
| CIE-9 | 268.2 | |
| MedlinePlus | 000344 | |
| eMedicine | ped/2014 | |
| MeSH | D010018 | |
| Especialidá |
endocrinología (es)  | |
| Sinónimos | ||
 Avisu médicu | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Epidemioloxía
editarLa frecuencia del raquitismu foi n'aumentu internacionalmente. Les posibles razones inclúin los encamientos por que los neños usen proteutora cortil y l'enclín de pasar más tiempu en casa, viendo la televisión o xugando a xuegos electrónicos, en cuenta de xugar al campu.[1]
Nos Estaos Xuníos, el raquitismu por defectu de vitamina D polo xeneral nun se produz nos lactantes alimentaos con fórmules infantiles apropiaes, por cuenta de que tantu la lleche de fórmula como la lleche de vaca contienen 400 UI de vitamina D por llitru. Poro, sacante en pacientes pediátricos con síndromes de malabsorción crónica o enfermedá renal n'etapa terminal, casi tolos casos de raquitismu asoceden en ñácaros alimentaos con lleche materno que tienen piel escuro y nun reciben suplementos de vitamina D.[1]
La incidencia del raquitismu n'Europa ye similar a la de los Estaos Xuníos.[1]
En zones de sol, como Oriente Mediu, puede producise raquitismu cuando los ñácaros tán envolubraos en ropajes, ensin esponer a la lluz solar. En delles partes d'África, el defectu de calciu, fósforu o dambos na dieta tamién puede conducir a raquitismu, especialmente nes sociedaes onde'l maíz ye predominante na alimentación.[1]
Etioloxía
editar
Cuando'l cuerpu escarez de vitamina D ye incapaz de regular afechiscamente los niveles de calciu y fosfatu. Si los niveles sanguíneos d'esos minerales mengüen, les otres hormones corporales pueden aguiyar la lliberación de calciu y fosfatu dende los güesos al riega sanguínea p'alzar los niveles, lo cual conduz al reblandecimiento y debilitamientu de los güesos.[2]
Les razones que torguen un apurra suficiente de vitamina D inclúin:
- Tener la piel escuro,[2] lo cual bloquia la penetración de la lluz ultravioleta, que ye una fonte fundamental pa sintetizar la vitamina D.[1]
- Pasar poco tiempu al campu[2] o vivir en climes con baxa esposición solar.[3]
- L'usu de proteutores cortiles.[2]
- Nun tener un apurra suficiente d'alimentos que contienen vitamina D, como asocede nos casos d'intolerancia a la lactosa, por faer una dieta vexetariana estricta[2] o por un baxu consumu de pexe d'alta mar.[1]
- Mientres la lactancia materna, nun recibir suplementos con vitamina D,[2][1] yá que la lleche humano nun contién la cantidá apropiada de vitamina D.[1]
- Incapacidá del organismu pa producir y utilizar la vitamina D por cuenta de una enfermedá, la más frecuente la enfermedá celiaca,[2] la cual suel pasar ensin reconocer nin diagnosticar.[4]
Otra causa de raquitismu ye la falta dietética de calciu y fósforu,[3][1] poco frecuente nos países desenvueltos porque'l calciu y el fósforu atópase na lleche y nos vexetales de fueya verde.[3]
Una forma de raquitismu hereditariu preséntase cuando los reñones son incapaces de retener el fosfatu. El raquitismu puede ser causáu tamién por trestornos renales qu'arreyen acidosis tubular renal.[3]
N'ocasiones, el raquitismu puede presentase en neños que tienen trestornos hepáticos.[3]
Raquitismu conxénitu
editarLos defectos maternos mientres la xestación pueden afectar al ñácaru y provocar raquitismu conxénitu, que causa deterioru de la calidá del güesu dende antes de nacer y dempués de la so nacencia.[5] [6] En dellos casos produz raquitismu conxénitu ocultu, que se refier a ñácaros que nun amuesen signos evidentes de raquitismu na nacencia, pero presenten alteraciones bioquímiques.[5] Díes dempués de la nacencia pueden desenvolver hipocalcemia o más tardíamente presentar signos y síntomes evidentes de raquitismu.[5]
La principal causa del raquitismu conxénitu ye'l defectu de vitamina D nel sangre de la madre.[6] Otres enfermedaes maternes tamién pueden causar raquitismu conxénitu nel ñácaru, ente les que s'inclúin osteomalacia grave, enfermedá celiaca non diagnosticada y non tratada, malabsorción, preeclampsia y partu prematuru.[5]
Cuadru clínicu
editar- Dolor o sensibilidá ósea
- Brazos
- Piernes
- Columna vertebral
- Maxana
- Deformidaes esquelétiques
- Piernes narquiaes
- Proyeición del esternón escontra alantre (pechu de palombu)
- Bárabos na caxa torácica (rosariu raquíticu)
- Craniu asimétricu o de forma estraña
- Deformidaes de la columna (curves de la columna anormales, incluyendo escoliosis o cifosis)
- Deformidaes coxales
- Aumentu del enclín a quebrar ósees
- Deformidaes dentales
- Retrasu na formación de los dientes
- Defectos na estructura de los dientes, perforaciones nel esmalte
- Aumento na incidencia de caries nos dientes (caries dentales)
- Debilidá progresiva
- Amenorgamientu del tonu muscular (perda de la fuercia muscular)
- Calambres musculares
- Crecedera deficiente
- Baxa estatura: adultos menos de 1,52 m d'altu
Diagnósticu
editarL'exame musculoesquelético revela sensibilidá o dolor nos güesos en sí, más que n'articulaciones o músculos.
- Los niveles de calciu pueden tar baxos.
- Tetania (tiemblos musculares enllargaos) que puede presentase si los niveles séricos de calciu tán baxos.
- Signu de Chvostek que puede ser positivu (preséntase un tiemblu de los músculos faciales cuando se toca'l nerviu facial); indica niveles séricos baxos de calciu.
- El calciu sérico confirma los niveles de calciu.
- El fósforu sérico pue tar baxu.
- La fosfatasa alcalina sérica pue tar alta.
- Los gases en sangre arterial pueden revelar acidosis metabólica.
- Les radiografíes de los güesos pueden amosar descalcificación o cambeos na forma o estructura de los güesos.
- La biopsia ósea realizar con poca frecuencia, pero esta confirma'l raquitismu.
Pueden realizase otros exámenes y procedimientos, como por casu:[3]
- PTH.
- Calciu n'orina.
- Calciu (ionizado).
- Isoenzima de la FA (fosfatasa alcalina).
Tratamientu
editarL'oxetivu del tratamientu ye solliviar los síntomes y correxir la causa que provoca'l raquitismu. Tien d'identificase y tratar la causa o enfermedá subxacente, pa prevenir la recurrencia.[3]
Col reemplazu del defectu de calciu, fósforu o vitamina D, la mayoría de los síntomes sumen. Les fontes dietétiques de vitamina D inclúin: pexe, fégadu y lleche procesada. Ye importante la esposición a cantidaes moderaes de lluz solar. El tratamientu del raquitismu causáu por anomalíes metabóliques puede riquir suplementos de vitamina D.[3]
Pa prevenir o amenorgar deformidaes, ye recomendable tener bonos vezos de postura; en ciertos casos, pueden coles mesmes resultar d'utilidá determinaos dispositivos ortopédicos. Delles deformidaes esquelétiques pueden precisar correición quirúrxica.[3]
Pronósticu
editarSi'l raquitismu nun se corrixe mientres el neñu entá ta creciendo, les deformidaes de los güesos y la baxa estatura van ser permanentes. Otra manera, si'l diagnósticu ye tempranu y les causes corríxense mientres el neñu ye pequeñu, les deformidaes esquelétiques de cutiu ameyoren o sumen col tiempu y el neñu llega a algamar la talla marcada pola so xenética.[3]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Schwarz, SM (Actualizáu'l 18 d'abril de 2014). «Rickets» (inglés). Medscape. Consultáu'l 20 de xunetu de 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Raquitismu». MedlinePlus. Consultáu'l 20 de xunetu de 2015.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 «Raquitismu». MedlinePlus. Consultáu'l 20 de xunetu de 2015.
- ↑ Coordinadora del grupu de trabayu: Dra. Isabel Polanco Allué. Sociedá Española de Gastroenterología, Hepatoloxía y Nutrición Pediátrica. (2008). MINISTERIU DE SANIDÁ Y CONSUMU (ed.): «Diagnósticu precoz de la enfermedá celiaca». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-10-05.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Elidrissy AT (2016). «The Return of Congenital Rickets, Are We Missing Occult Cases?». Calcif Tissue Int 99 (3): páxs. 227-36. doi:. PMID 27245342.
- ↑ 6,0 6,1 Paterson CR, Ayoub D (2015). «Congenital rickets due to vitamin D deficiency in the mothers». Clin Nutr 34 (5): páxs. 793-8. doi:. PMID 25552383.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Raquitismu.
Wikcionariu tien definiciones y otra información tocante a raquitismu.
