Rasht
Rasht (en persa,رَشت، به زبان گیلکی رِشت, en guilakí, Resht; tamién puede trate treslliteráu Räsht) ye la capital de la provincia de Guilán nel noroeste d'Irán y la ciudá más grande na mariña del mar Caspiu. Ye un centru comercial ente'l Cáucasu, Rusia ya Irán usando'l puertu de Bandar-y Anzali. Tamién ye centru turísticu col Masouleh nos montes cercanos y les sableres del mar Caspiu como principal curiosu. Rasht tenía una población en 2005 envalorada en 560.123 persones.[2]
 Rasht | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  Irán |
| Provincia | Guilán |
Condado (es)  | Rasht County (en) |
| Bajsh (es) | Central District (en) |
| Tipu d'entidá | ciudá d'Irán |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 37°16′34″N 49°35′19″E / 37.2761°N 49.5886°E |
  Rasht Rasht (Irán) | |
| Superficie | 180 km² |
| Altitú | 4 m[1] |
| Demografía | |
| Población |
679 995 hab. (2016) - 336 313 homes (2016) - 343 682 muyeres (2016) |
| Porcentaxe |
100% de Central District (en) |
| Densidá | 3777,75 hab/km² |
| Más información | |
| Prefixu telefónicu |
0131 |
| Estaya horaria | UTC+03:30 |
| Llocalidaes hermaniaes | Moscú, Astracán, Trabzon, Kutaisi y Multan |
| rasht.ir | |
 | |
Historia
editarHistóricamente foi un llugar de tresporte que conectaba Irán col estranxeru, ganándose la ciudá'l llamatu de "Puerta d'Europa". Mientres la Primer Guerra Mundial vivió equí Mīrzā Kūchak Khān, lluchando contra la ocupación rusa de Guilán. Mientres esa guerra los rusos y los británicos, conxuntamente, atacaron la ciudá de Rasht. cuando l'Exércitu Coloráu conquistó Bakú en 1918, l'armada del Exércitu Blancu se asiló nel puertu d'Anzali, controláu polos británicos. El comandante de l'Armada Colorada escorrer y tomó el puertu de Anzali, colo que l'exércitu británicu retiróse. Con esti acontecimientu los revolucionarios de Guilán animar a establecer un gobiernu anti-británicu sol lideralgu de Mīrzā Kūchak Khān. Les fuercies britániques evacuaron la ciudá y colaron a Bagdag. Finalmente, l'exércitu iranín ganó'l movimientu y roblóse un tratáu cola XRSS dempués del cual ésta sacupó la ciudá
Xeografía y clima
editar| Rasht | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Climate chart (explanation) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Parámetros climáticos permediu de Rasht, Irán 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima absoluta (°C) | 30 | 31 | 34.6 | 37 | 37.6 | 37 | 37 | 37.2 | 40 | 37.4 | 36 | 32 | 40 |
| Temperatura máxima media (°C) | 10.8 | 10.9 | 13.1 | 19.0 | 24.2 | 28.3 | 30.5 | 29.9 | 26.8 | 21.7 | 17.7 | 13.6 | 20.5 |
| Temperatura mínima media (°C) | 1.9 | 2.5 | 5.1 | 9.3 | 14.2 | 18.0 | 20.2 | 19.8 | 17.2 | 12.8 | 8.3 | 4.2 | 11.1 |
| Temperatura mínima absoluta (°C) | -19 | -18 | -6.4 | -2 | 3.6 | 5 | 11 | 9 | 7 | 1 | -4 | -10 | -19 |
| Lluvia (mm) | 147.9 | 119.2 | 111.3 | 61.6 | 53.3 | 38.7 | 40.2 | 73.8 | 142.6 | 130.2 | 170.7 | 166.0 | 1255.5 |
| Díes de lluvia (≥ 1 mm) | 11.7 | 10.7 | 12.0 | 8.6 | 7.7 | 4.3 | 3.7 | 6.8 | 9.5 | 12.3 | 10.7 | 11.4 | 109.4 |
| Hores de sol | 89.9 | 79.1 | 71.3 | 114.0 | 161.2 | 204.0 | 210.8 | 167.4 | 138.0 | 108.5 | 93.0 | 86.8 | 1524.0 |
| Humedá relativa (%) | 84 | 85 | 84 | 80 | 78 | 74 | 74 | 77 | 82 | 86 | 85 | 85 | 81.2 |
| Fonte nº1: World Climate[3] | |||||||||||||
| Fonte nº2: Shahrekord Meteorology Database[4] | |||||||||||||
Historia
editar
Rasht ye mentada per primer vegada nos documentos históricos nel añu 682, pero verdaderamente ye más antigua. Stenka Razin, un señor de la guerra cosacu, asaltó la ciudá en 1669. En 1714 Rasht resultó destruyida por un terremotu. Sufrió la ocupación de los exércitos de Pedro'l Grande de Rusia (1722-1734) mientres la Guerra Rusu-Persa de 1722-1723. En 1901 una gran plaga afaró la ciudá. La xente de Rasht tamién tuvo un papel principal na Revolución Constitucional d'Irán. Constituyóse'l primer conseyu municipal nel añu 1907. De 1917 a 1920 los exércitos rusu y británicu llucharon na ciudá portuaria de Bandar-y Anzali y Rasht. Los británicos retiráronse y los rusos ocuparon la rexón. En 1920 los rusos bolxeviques amburaron el bazar polo que munchos ciudadanos colaron a un exiliu temporal. En 1920 - 1921 tuvo la so capital en Rasht la efímera República Socialista Soviética de Persia. En 1937 españó una revuelta, pol deséu de cobrar un "impuestu de carretera" de los rusos, y foi reprimida. La primer universidá que s'estableció en Rasht data de 1974.
Referencies
editar
