Vespa crabro

Vespa crabro; tártagu
Estáu de caltenimientu
	Non evaluáu
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Arthropoda
Clas:	Insecta
Orde:	Hymenoptera
Suborde:	Apocrita
Superfamilia:	Vespoidea
Familia:	Vespidae
Xéneru:	Vespa
Especie:	V. crabro; Linnaeus, 1758
Distribución
Sinonimia
	Vespa borealis Rad., 1863; Vespa flavofasciata Cameron, 1903; Vespa germana Christ, 1791; Vespa major Retz., 1783; Vespa tartarea Buysson, 1904; Vespa vexator Harris, 1776;
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

El tártagu^[1] (Vespa crabro) ye una especie d'inseutu himenópteru de la familia Vespidae.^[2] Ye una viéspora de gran tamañu; la reina mide de 25 a 35 milímetros; les obreres son más pequeñes. Les antenes del machu tienen trelce segmentos, ente que les de les femes tienen dolce. L'abdome ye de color castañu con marques marielles o naranxes. Les ales son acolorataes.

Pa ver otros usos d'esti términu, tártagu.

Ciclu vital

Les reines remanecen de la so envernía na primavera y busquen un llugar apropiáu onde construyir los sos niales, como pue ser en caboxos d'árboles o en soyaos d'habitaciones humanes. Constrúyenlu con magaya de madera mazcao y empastao cola cuspia, lo que produz una sustancia similar al papel. Depositen unos pocos güevos de los que nacen obreres infértiles. Cuando hai ente cinco y diez obreres, fáense cargu del nial y de trayer alimentos; a partir d'esi momentu la reina dedícase puramente a poner güevos, ente que les obreres cacen inseutos p'alimentar a les críes. Les obreres precisen alimentos con altu nivel enerxéticu, por casu, azucres, pa caltener l'esnalu, polo que tamién busquen néctar, cazumbre vexetal, etc. Coles mesmes aliméntense d'un líquidu azucarao segregáu polos bárabos.

El nial algama'l so mayor desedolcu en setiembre nos países meridionales. Nesa dómina la reina pon güevos masculinos (zánganos) y nueves reines y, al poco tiempu, muerre. Les nueves reines y los machos efectúen el vuelu nupcial, dempués del cual los machos muerren y les nueves reines, yá fecundaes, busquen un llugar pa envernar. Nunca vuelven usar un nial del añu anterior.

Distribución xeográfica

La so distribución xeográfica estiéndese dende Europa a Asia, pero nel sieglu XIX llegó tamién a Norteamérica, onde se denomina tártagu européu. Ellí ta bien establecíu agora nel este y centru del continente (Bugguide.net).

Peligrosidá pa les persones

El tártagu européu (Vespa crabro), al igual que'l tárgatu asiáticu (Vespa velutina), pue inocular el so venenu al ser humanu. Dambos prefieren la fuxida primero que l'ataque. Xeneralmente ataquen en defensa del nial; nun primer momentu, si'l nial ye solmenáu o estropiáu, los tártagos salen al esterior y pósense sobre él pa reparar qué asocede. Si'l nial ye nuevamente fadiáu, una o delles tártagos combaten al intrusu picándolu rápido, inclusive al traviés de la ropa, y reculen posándose otra vegada nel nial. La so pauta ye defender el nial de toes toes, hasta tal puntu que si s'aplica fueu nél, les tártagos arriesguen la so vida defendiéndolo y pueden llegar a morrer.

Subespecies

Reconócense les siguientes subespecies:^[3]

Referencies

↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
↑ Sistema Integráu d'Información Taxonómica. «Vespa crabro (TSN 154273)» (inglés).(inglés).
↑ Bisby F., Roskov Y., Culham A., Orrell T., Nicolson D., Paglinawan L., Bailly N., Appeltans W., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D., eds (2012). «Species 2000 & ITIS Catalogue of Life, 2012 Annual Checklist» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-05-03. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2012.

[25371c05886d508f0bd3b89319c1e188ec3c8883-1] URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.

[ITIS-2] Sistema Integráu d'Información Taxonómica. «Vespa crabro (TSN 154273)» (inglés).(inglés).

[Catalogue-3] Bisby F., Roskov Y., Culham A., Orrell T., Nicolson D., Paglinawan L., Bailly N., Appeltans W., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D., eds (2012). «Species 2000 & ITIS Catalogue of Life, 2012 Annual Checklist» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-05-03. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2012.

[1]

[2]

[3]