Vigdís Finnbogadóttir

Vigdís Finnbogadóttir
4. presidente d'Islandia	; 1r agostu 1980 - 31 xunetu 1996 ; ← Kristján Eldjárn - Ólafur Ragnar Grímsson →
4. presidente d'Islandia
Vida
Nacimientu	Reikiavik, 15 d'abril de 1930 (94 años)
Nacionalidá	Islandia
Estudios
Estudios	Facultá d'Arte de París ; Universidá d'Islandia ; Universidá de Copenḥague ; Joseph Fourier University (en)
Llingües falaes	Islandés; inglés
Oficiu	política
Emplegadores	Organización de les Naciones Xuníes
Premios	ver honorary doctor of the Norwegian University of Science and Technology ; Caballeru de la Gran Cruz de la Orde al Méritu de la República Italiana ; Caballeru de Gran Cruz con collar de la Orde al Méritu de la República Italiana ; Gran cruz de la Orden de Dannebrog ; Grand Cross with Collar of the Order of the Falcon ; honorary doctor of the University of Gothenburg ; Doctor honoris causa por la Universidad de Manitoba ; Orde del Elefante (1981) ; Gran Cruz con Collar de la Orden de la Rosa Blanca de Finlandia (20 ochobre 1982) ; doctor honoris causa pola Universidá de Burdeos Montaigne (1987) ; Gran Cruz, clas especial, del Méritu de La República Federal d'Alemaña (1988) ; honorary doctor of the University of Miami (14 mayu 1993) ; Mårbacka Award (1998) ; honorary doctorate at the University of Iceland (8 setiembre 2000) ; [[]] (2001) ; premio al discurso de Escandinavia (2013) ; Honorary doctor of the Paris-Sorbonne University (17 ochobre 2016) ;
Creencies
Partíu políticu	Partido de la Independencia (es)

Vigdís Finnbogadóttir ( Vigdís Finnbogadóttir (?·i) 15 d'abril de 1930, Reikiavik), foi la cuarta presidenta d'Islandia nel periodu entendíu ente 1980 y 1996, siendo reelixida en 1984, 1988 y 1992. Foi la segunda muyer del mundu en ser escoyida presidenta d'una república y la muyer que cunta col mandatu más llargu con 16 años exactos.^[10] Anguaño ye Embaxadora de Bona Voluntá de la Unesco.

Biografía

El so padre foi Finnbogi Rútur Þorvaldsson, inxenieru civil y profesor de la universidá de la capital, y la so madre Sigríður Eiríksdóttir, presidenta de l'Asociación Nacional d'Enfermeres mientres 36 años, tuvieron dos fíos: Vigdís y depués un fíu un añu más tarde. Dempués de pasar l'exame de matriculación en 1949, Vigdís estudió francés y lliteratura francesa na Universidá Grenoble Alpes y La Sorbona en París de 1949 a 1953, más tarde estudió historia del teatru na Universidá de Copenhague. Depués llogró un títulu de grau en francés ya inglés, según un certificáu de posgráu profesional n'educación na Universidá d'Islandia.

Casóse col médicu Ragnar Arinbjörn en 1954 pero divorciar en 1963. En 1972 a los 41 años, depués d'un enfrentamientu cola xusticia, adoptó una neña llamada Astridur, siendo la primer muyer soltera a la que se-y dexó adoptar.

Participó ente los años 1960 y 1970 en numberoses protestes contra la guarda militar estauxunidense n'Islandia y contra la permanencia d'Islandia na OTAN.

Carrera artística y académica

Dempués de graduase empezó la so carrera impartiendo clases de teatru y francés na universidá y trabayó en teatru esperimental. Trabayó cola Compañía de Teatru Reykjavík de 1954 a 1957 y de nuevu de 1961 a 1964. Mientres los branos tamién trabayó como guía turística, creando los primeros cursos de formación pa guíes turísticos nel país. Enseñó francés nel Menntaskólinn í Reykjavík ente 1962 y 1967, y nel Menntaskólinn við Hamrahlíð de 1967 a 1972. Tamién enseñó por un tiempu na Universidá d'Islandia y la RÚV, la televisión estatal islandesa.

Foi direutora artística de la Compañía Teatral de Reykjavík (Leikfélag Reykjavíkur) y más tarde nel Teatru Municipal de 1972 a 1980, sol so tutela la compañía empezó a favorecer l'adaptación d'obres escrites por autores nacionales. De 1976 a 1980 foi miembru del Comité Asesor d'Asuntos Culturales de los países nórdicos.

En 1996 convertir na fundadora del Conseyu de Muyeres Líderes Mundiales de la Escuela de Gobierno John F. Kennedy de la Universidá de Harvard. Dos años más tarde foi nomada presidenta de la Comisión Mundial de la Unesco pa la Ética y la Conocencia Científico y Tecnolóxico de la Unesco. Defende a manera personal la diversidá llingüística, los derechos de la muyer, la ecoloxía y la educación.

Presidencia d'Islandia

El movimientu femenín islandés tien una llarga historia. Mientres l'Añu Internacional de la Muyer en 1975, les muyeres islandeses xeneraron gran atención cuando entamaron una fuelga xeneral con un 90% d'adhesión pa protestar por una igual remuneración pol mesmu trabayu. Nes eleiciones presidenciales de 1980 el movimientu centrar na eleición d'una muyer. Dempués de muncha persuasión Vigdís aceptó competir contra trés candidatos masculinos. Foi la primer muyer nel mundu en ser escoyida como xefa d'estáu nuna eleición democrática,^[10] a pesar de ser madre soltera y divorciada. Foi escoyida per escasu marxe col 33,6% del votu nacional, ente que'l so rival más cercanu llogró'l 32,1%. Fízose bien popular y darréu foi reelecta tres veces, en 1984 ensin oposición, en 1988 col 94,6% de votos contra otra muyer, y en 1992 nuevamente ensin oposición. En 1996 decidió abandonar el cargu y una nueva reeleción. Foi asocedida por Ólafur Ragnar Grímsson.

Anque la presidencia islandesa ye en gran parte una posición ceremonial, Vigdís tomó un papel activu como activista ambiental promoviendo un programa de reforestación d'Islandia, colos derechos de les muyeres, y na llucha pola llingua y la cultura islandesa actuando como embaxador cultural al promover el so país.

Enfatizó el papel de les naciones pequeñes y entamó la Cume de Reikiavik ente Ronald Reagan y Mikhail Gorbachev en 1986. Trabayó especialmente pa promover la educación de les neñes. Foi consciente del so papel como modelu pa les muyeres nueves.

Nuna encuesta nacional en 2005 foi escoyida com una de les meyores figures polítiques, inclusive per delantre del entós presidente Ólafur Ragnar Grímsson.

Retiru y xubilación

Dende 1998 Vigdís foi Embaxadora de Bona Voluntá de la UNESCO pa los idiomes. Tamién ye miembru del comité d'honor de la Fundación Chirac dende 2008, y miembru del Club de Madrid.

Referencies

↑ Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Vigdis-Finnbogadottir. Apaez como: Vigdis Finnbogadottir. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ ^2,0 ^2,1 Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0211906. Data de consulta: 1r marzu 2022.
↑ URL de la referencia: http://kongehuset.dk/modtagere-af-danske-dekorationer.
↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 498. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
↑ URL de la referencia: https://www.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/universite/decouvrir-bordeaux-montaigne/les-docteurs-honoris-causa.html.
↑ URL de la referencia: https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html.
↑ URL de la referencia: https://web.archive.org/web/20131111154633/http://english.hi.is/honorary_degrees/honorary_degrees.
↑ URL de la referencia: https://socgeo.com/les-grands-prix-de-la-societe/.
↑ «11 octobre 2016, en Sorbonne : Doctorat Honoris causa de Paris-Sorbonne à Vigdis Finnbogadottir, ex-Présidente d’Islande.» (francés) (12 ochobre 2016). Consultáu'l 28 payares 2024.
↑ ^10,0 ^10,1 En 1960, Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike (1916-2000) foi la primer muyer nel mundu qu'asumió'l cargu de primer ministra d'un país.
En 1973, María Estela Martínez de Perón (1931-) foi escoyida vicepresidenta de la República Arxentina, y al añu siguiente, tres la muerte del presidente Juan Domingo Perón (1895-1974), asumió como presidenta democráticamente escoyida.

Enllaces esternos

Predecesor:
Kristján Eldjárn

Presidenta d'Islandia
1980 - 1996

Socesor:
Ólafur Ragnar Grímsson

[7e634891626a00d22025e1f7bfc608b81ec04e83-1] Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Vigdis-Finnbogadottir. Apaez como: Vigdis Finnbogadottir. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.

[bcb310902118f25bc8bf2fc27d4d6fa137151fdc-2] 2,0 ^2,1 Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0211906. Data de consulta: 1r marzu 2022.

[1f7f7ac88e5433edcf74095fbc52bdff35da1fe2-3] URL de la referencia: http://kongehuset.dk/modtagere-af-danske-dekorationer.

[eb44c1801ac9842206f1ad5b2916186b9e967d65-4] Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 498. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.

[468f3781f6cdeb3c56a89822efe54794b4ff5686-5] URL de la referencia: https://www.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/universite/decouvrir-bordeaux-montaigne/les-docteurs-honoris-causa.html.

[2f46f20604a3190e2eb1d9ed8cb3c04b01bfc636-6] URL de la referencia: https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html.

[c876f0160175ff57c7d390a4aff9001410fe80e5-7] URL de la referencia: https://web.archive.org/web/20131111154633/http://english.hi.is/honorary_degrees/honorary_degrees.

[4b0ff878a8473abdd9200ad6fbdfa679ae9ebade-8] URL de la referencia: https://socgeo.com/les-grands-prix-de-la-societe/.

[2622f9d13820db11fcdcd8652f07fc8f71743a27-9] «11 octobre 2016, en Sorbonne : Doctorat Honoris causa de Paris-Sorbonne à Vigdis Finnbogadottir, ex-Présidente d’Islande.» (francés) (12 ochobre 2016). Consultáu'l 28 payares 2024.

[Segunda_presidenta-10] 10,0 ^10,1 En 1960, Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike (1916-2000) foi la primer muyer nel mundu qu'asumió'l cargu de primer ministra d'un país.
En 1973, María Estela Martínez de Perón (1931-) foi escoyida vicepresidenta de la República Arxentina, y al añu siguiente, tres la muerte del presidente Juan Domingo Perón (1895-1974), asumió como presidenta democráticamente escoyida.

[10]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]