Şəkixanovların evi
Şəkixanovların evi və ya Şəkixanovlar sarayı — Azərbaycanın Şəki şəhərində Şəki xan sarayından bir neçə məhəllə aralıda yerləşən XVIII əsrə aid iki mərtəbəli tarixi abidə.[1]
| Şəkixanovların evi | |
|---|---|
 Şəkixanovların evinin əsas fasadı | |
 Evin qonaq zalının interyeri | |
 | |
| 41°12′17″ şm. e. 47°11′51″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər |
 Şəki |
| Yerləşir | Şəki |
| Aidiyyatı | Yuxarı-Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
| Sifarişçi | Şəkixanovlar |
| Tikilmə tarixi | XVIII əsr |
| Üslubu | Azərbaycan memarlığı |
| Vəziyyəti | muzey |
| Rəsmi adı: Historic Centre of Sheki with the Khan’s Palace | |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii, v |
| Təyin edilib | 2019 |
| İstinad nöm. | 1549 |
| Dövlət | Azərbaycan |
| Region | Avropa |
| İstinad nöm. | 331 |
| Kateqoriya | Saray |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
|
Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun xəritəsində evin yeri |
|
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Memarlığı
redaktəŞəkixanovlar evi xalq yaşayış evindən saray tipli evlərə keçid formasıdır. İrəli uzanmış, düzbucaqlı formada olan ikimərtəbəli bina Şəki xalq yaşayış evlərinin əlamətlərini saxlayaraq, əsasən interyerdəki zəngin dekorativ elementlər binanı saray tipli tikintilərə bənzədir.
Şəkixanovlar evi iki mərtəbədən ibarətdir. Evin hər bir mərtəbəsi üç otaqdan və iki böyük olmayan dəhlizdən ibarət olub, birinci mərtəbədən ikinci mərtəbəyə qalxan pillələr yerləşən otaqlarla birləşir. Birinci mərtəbədəki otaqlar qış yaşayış otaqları olduğu üçün burada "buxarılar" yerləşdirilib. Birinci mərtəbəyə oxşar olan ikinci mərtəbə qonaqlar üçün nəzərdə tutulub.
İkinci mərtəbənin salonunun interyerində əsas yeri eninə yerləşən dekorativ buxarı təşkil edir. Buxarı gözəl şəkillərlə bəzənmiş və bütün interyer ona nisbətən simmetrik olaraq xalq yaşayış interyerinə uyğun olaraq işlənib. Buxarının yanlarından divara dərin olmayan düzbucaqlı taxçalar yerləşdirilib. Taxçalar Azərbaycan şairi Nizaminin "Yeddi gözəl", "Leyli və Məcnun" poemalarının qəhrəmanlarının şəkilləri ilə bəzənib və üstü çox mürəkkəb olmayan bəzəkli stalaktitlə örtülüb. Kəllə divarlarda da bu cür iki taxça yerləşir və bunların arasında qonşu otaqlara və salona çıxan qapılar yerləşir. Üç divarın taxçaları və boşluqları üstündən rəf keçir ki, bu rəf də stalaktit karniz üzərində yerləşib. Güzgü stalaktitinin mürəkkəb quruluşunu salonun yuxarısından keçən karniz təşkil edir. Rəflərin üstündə taxçaların oxu üzərində kiçik taxçalar yerləşir. Bu taxçalar vazalarda gül dəstələri, heyvan və quş şəkilləri ilə bəzənmişdir. Salonun xarici divardan başqa bütün qalan sahəsi isə rəsmli, ornamentli "şəbəkə" ilə işlənib.[2]
Qalereya
redaktəDivar rəsmləri
redaktə
Memarlığı
redaktə-
Giriş portalı -
Şəbəkə -
Tavan -
Buxarı -
Evin interyeri
İstinadlar
redaktə- ↑ Dadaşov, Sadıq; Hüseynov, Mikayıl. Архитектура Азербайджана: III-XIX века (rus). Moskva: Изд-во Академии архитектуры СССР. 1948. 21. 2021-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-13.
- ↑ "Şəkixanovlar evi". 2020-02-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-04.