Ampermetr

Ampermetr — dövrə hissəsində cərəyan şiddətini ölçən cihaz. İş prinsipi maqnit sahəsinin cərəyanlı çərçivəyə göstərdiyi yönəldici təsirə əsaslanır.^[1] Ampermetr dövrəyə ardıcıl birləşdirilir.^[2]

Tarixi

İlkin ampermetrlərin iş prinsipi Yerin maqnit sahəsindən asılı idi.^[3]

Növləri

Maqnit-elektrik ampermetrlər

Maqnit-elektrik ölçmə mexanizmini ampermetr kimi birbaşa dövrəyə qoşduqda nisbətən kiçik cərəyanları ölçmək olur. Çərçivə dolağının nazik naqilini və spiral yayları 20-30 mA-dən artıq cərəyanla yükləmək olmaz ona görə də maqnit-elektrik ölçmə mexanizmindən mikro və milliampermetr kimi istifadə olunur.^[4]

Elektromaqnit ampermetrlər

Elektromaqnit ampermetrlərdə sarğacın sarğılar sayı cərəyanın nominal qiymətində hərəkət edən hissəsinin tam yerdəyişməsini təmin etmək üçün seçilir. Elektromaqnit ampermetrlər stasionar və qeyri-stasionar hazırlanır. Birincicilər müəyyən birhədli, ikincilər isə çoxhədli olub, ölçmə mexanizminin sarğacı bir neçə seksiyalı hazırlanır. Elektromaqnit ampermetrlərin ölçmə həddi cərəyan transformatorlarının köməyi ilə genişləndirilir.^[5]

Elektrodinamik ampermetrlər

Tərpənməz və hərəkət edən sarğaclar paralel birləşdiriləndə 0.5 Amperə qədər cərəyanları ölçmək mümkündür. 0.5 A-dan böyük cərəyanları ölçmək üçün tərpənməz və hərəkət edən sarğaclar paralel birləşdirilir.^[6]

Müqavimətin ölçülməsi

Ampermetrə paralel şunt qoşmaqla müqaviməti də ölçmək olar.^[7]

İstinadlar

↑ A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 450
↑ A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 222
↑ L. A. Geddes, Looking back: how measuring electric current has improved through the ages, IEEE Potentials, fevral-mart 1996, səhifə 40-42
↑ T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 66
↑ T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 78
↑ T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 80
↑ A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 233

[1] A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 450

[2] A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 222

[3] L. A. Geddes, Looking back: how measuring electric current has improved through the ages, IEEE Potentials, fevral-mart 1996, səhifə 40-42

[4] T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 66

[5] T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 78

[6] T. M. Əliyev, R. M. Mirsəlimov, T.Ə. Həsənov, Elektrik ölçmələri, Maarif nəşriyyatı 1986, səhifə 80

[7] A. M. Süleymanov, M. A. Musayev, K. M. Sultanov, N. A. Əhmədov, E. M. Həsənov, M. M. Babayev, M. B. Hüseynli, R. R. Abdurrəzzaqov, A. M. Allahverdiyev, Q. M. Əhmədov, M. A. Abdullayev. TQDK - Fizika, 2008, səhifə 233

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]