Düz bağırsaq
Düz bağırsaq (lat. rectum; yun. proktos) — yoğun bağırsağın axırıncı hissəsini təşkil edərək lat. articulatio sacroiliaca sinistra — sol oma-qalça oynağı bərabərində S-ə bənzər bağırsaqdan başlayır və aralıqda lat. anus adlanan dəlik vasitəsilə xaricə açılır. Bu dəlik olan hissə 2,5–3 sm uzunluğunda, dairəsi isə 5–9 sm olub və anus kanalı — lat. canalis analis adlanır.
Düz bağırsaq | |
---|---|
| |
Latınca | Cecum |
Qrey | subyekt 249 1183 |
Sistem | Həzm |
Arteriya | Yuxarı və orta düz bağırsaq arteriyaları |
Vena | Yuxarı və orta düz bağırsaq venaları |
Sinir | Aşağı düz bağırsaq siniri |
Limfa | Aşağı çöz limfa düyünləri |
MeSH | Rectum |
Dorlands/Elsevier | 12697487 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Düz bağırsağın uzunluğu 15–20 sm olub kiçik çanaqda omanın ön səthində, kişilərdə sidikliyin, toxum kisəciyinin və prostat vəzinin arxasında və qadınlarda isə uşaqlıq ilə uşaqlıq yolunun arxasında yerləşmişdir. Düz bağırsaq sagital istiqamətdə iki: çıxıq tərəfi arxaya baxan oma əyriliyinə — lat. flexura sacralis, önə baxan aralıq əyriliyinə — lat. flexura perinealis malikdir. Frontal istiqamətlərdə isə əyrilikləri çoxdur və sabit deyillər.
Düz bağırsağın yuxarı, oma əyriliyinə müvafiq olan hissəsi lat. pars pelvina — çanaq hissə adlanır və aşağı getdikcə 8–16 sm arasında tərəddüd edən düz bağırsaq ampulunu — lat. ampulla recti təşkil edir. Düz bağırsaq çox nəcislə dolarsa ölçüsü 30–40 sm qədər arta bilir.
Cərrahiyədə düz bağırsaq beş: ampulüstü, yuxarı, orta, aşağı ampul və aralıq hissəyə bölürlər. Düz bağırsağın xarici səthində zolaqlar və çömçələr yoxdur; selikli qişasında aypara püküşlər əvəzində köndələn büküşlər — lat. plicae transversales recti və boylama büküşlər — anus sütunları — lat. columnae analis (columnae rectales Morgagni —BNA) vardır. Düz bağırsağın əzələ qişası iki: xarici boylama və daxili həlqəvi qatdan təşkil olunmuşdur.
İstinadlar
redaktəMənbələr
redaktə- Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı — 1979
- Atlas of Human Cardiac Anatomy — Endoscopic views of beating hearts — Cardiac anatomy
- Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
- Anatomy: Embryologie [ölü keçid]