Xurafat

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Allahın insan üçün hər şeyi edəcəyinə inam, insanın özü üçün hər şeyi edə biləcəyi inancı qədər əsassızdır. Bu da iman çatışmazlığına əsaslanır. Biz öyrənməliyik ki, heç bir şey etmədiyimiz halda hər şeyi Allahdan gözləmək iman deyil, xurafatdır. Martin Lüter Kinq
• Ateizm - ağıllı, xurafat isə axmaq adamların qüsurudur. Volter
• Azadlıq ali dəyərdir; o olmadan şəxsiyyət mümkün deyildir. Həyat və bilik bu gün o qədər mürəkkəbdir ki, biz öz yolumuzu yalnız azad diskussiya vasitəsilə seçə, səhvlər və xurafatlar içərisindən keçərək həqiqət perspektivinə nail ola bilərik. Qoy insanlar, hətta müəllimlər belə fərqli rəy söyləsinlər və müzakirələr aparsınlar; belə müxtəlif fikirlər inamın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda silaha əl atmaq o qədər də vacib olmayacaqdır; nifrət və müharibə kənardan güclə boynuna qoyulan ideyalardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. Təfəkkür və nitq azadlığı "müasir" ruhun nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər təhsilli deyilik; biz ümumi təhsilin böyük eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və ictimai həyatımıza təsir göstərə bilsin. Biz müəyyən təchizat yaradırıq, amma bu metodlarda və texniki qaydalarda çox primitiviq; biz təhsil haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən biliklərin ötürülməsidir, əslində isə o, zəkanın elmi vərdişlərinin inkişafı olmalıdır. Nadan insanın fərqli əlaməti ondadır ki, onun fikirləri tələsikdir və şərtsizdir. Bertran Rassel

B

• Bir millətin xurafatlarının islahatçı ofisi həmişə təhlükəlidir. Tomas Cefferson
• Bütpərəst xurafat astronomik yeri çənələrində tutub saxlayaraq onun hərəkət etməsinə mane olurdu. Mixail Lomonosov

C

• Cəmiyyətdə hakim olan xurafata zidd fikirləri sakitcə ifadə etməyə çox az adam qadirdir. İnsanların əksəriyyəti hətta belə bir fikir formalaşdıra bilmirlər. Albert Eynşteyn

E

• Etiqada toxunmamaq olmaz. O, dinin əsasıdır. Bizim zamanımızda isə hər bir din kobud və primitiv xurafatdır. Xurafat, biliyə əsaslanmayan inamdır. Dmitri Mendeleyev
• Ey şərəfli müdriklər, sizin hamınız həqiqətə yox, xalqa, xurafata xidmət etdiniz! Fridrix Nitsşe

H

• Həqiqi həzz sadəcə və dinc xarakterli olur; o sakitliyi və dincliyi sevir; o, onu hiss edənə tam sirayət edir, amma: “Mən həzz alıram” deyənə yox. Amma şöhrətpərəstlik, xurafatın məhsuludur və onlardan yaranır və qidalanır. Jan Jak Russo

X

• Xalqın beyninə nüfuz edən xurafatdan irəli gələn axmaqlıqlar yüz illər boyu davam edəcək. Pyer Büast
• Xurafat bəşər övladının ən pis bəlalarından biridir. Jan Jak Russo
• Xurafat - köhnə həqiqətlərin qırıntılarıdır. Maksim Qorki
• Xurafat zəif ruhların dinidir.Edmund Berk Bork
• Xurafatdan axmaq olmuş insan ən nifrətə layiq olan insandır. Platon
• Xurafatın yaranmasına, yayılmasına və himayə edilməsinə səbəb qorxudur. Benedikt Spinoza

K

• Keçmişin canilərinə, xurafatın və fanatizmin məşhur banilərinə, səcdəgahda əlinə bıçaq alıb onların əqidəsini qəbul etmək istəməyən inadcıl adamları qurban verənlərə qarşı səsimizi niyə qaldırmayaq? Volter

M

• Mənim güya insan olmağım xurafatdır.Fridrix Nitsşe
• Mənim xalqım demokratiya prinsiplərini, həqiqətin diktələrini və elmin təlimlərini öyrənməlidir. Xurafat yox olmalıdır. Mustafa Kamal Atatürk

N

• Necə də kədərli bir dövrandır. Nüvəni bölmək xurafatdan imtina etməkdən daha asandır. Albert Eynşteyn

S

• Sadiq məmur diləyənin özü də dürüst olmalıdır. O, Həzrəti Peyğəmbərin əmrlərinə itaət edəndir və şəriətdən vaz keçməyəndir. Zalım olmaqdan və xurafatdan (batil etiqaddan) çəkinəndir. I Osman

Y

• Yer kürəsinin yaşıllıq və həyatla necə və hansı proseslərlə büründüyünü, buludların, dumanların və yağışların necə əmələ gəldiyini, bu yer kürəsinin bütün dəyişikliklərinə nəyin səbəb olduğunu və hansı ilahi qanunların səbəb olduğunu bilmək, şübhəsiz ki, saf bir zövqdür. Nizam açıq-aşkar qarışıqlıq içərisində qorunur. Fırtınanın və vulkanın səbəbini araşdırmaq və onların əşyaların təsərrüfatda istifadəsinə işarə etmək — buludlardan şimşək çaxıb onu təcrübələrimizə tabe etmək — olduğu kimi istehsal etmək ülvi bir məşğuliyyətdir. İncəsənət laboratoriyasındakı mikrokosmos və hərəkətləri və İlahi Ağılın onlara verdiyi qanunlara uyğun olaraq dəyişən, şeylərin kainatını təşkil edən görünməz atomları ölçmək və çəkmək. Əsl kimya filosofu xarici dünyanın bütün müxtəlif formalarında yaxşılıq görür. O, sonsuz müdrikliyin rəhbər tutduğu sonsuz qüdrətin əməllərini araşdırarkən, bütün alçaq xurafatlar, bütün məntiqli xurafatlar onun zehnindən yox olur. O, insanı kosmosda bir nöqtəyə sabitlənmiş atomlar arasında bir atom görür və bununla belə ətrafdakı qanunları dərk edərək onları dəyişdirmək; zaman keçdikcə bir növ hökmranlıq və maddi məkanda bir imperiya əldə etmək və sonsuz kiçik miqyasda bir növ yaradıcı enerjinin kölgəsi və ya əksi kimi görünən və ona fərqlilik hüququ verən bir güc tətbiq etmək istəyir. Allahın surətində yaradılmış və ilahi ağılın qığılcımı ilə canlandırılmışdır. Kimyəvi axtarışlar idrakı ucaltsa da, təxəyyülü incitmir və həqiqi hissləri zəiflətmir. Onlar zehnə dəqiqlik vərdişləri bəxş etməklə bərabər, onu faktlara diqqət yetirməyə məcbur etməklə yanaşı, onun bənzətmələrini də genişləndirirlər və əşyaların xırda formaları ilə tanış olsalar da, onların son məqsədi təbiətin böyük və möhtəşəm obyektlərinə malikdirlər. Onlar kristalın əmələ gəlməsini, çınqılın quruluşunu, gil və ya torpağın təbiətini nəzərə alırlar və onlar bizim dağ silsilələrimizin müxtəlifliyinin səbəblərinə, küləklərin görünüşünə, ildırım fırtınalarına, meteoritlərə, zəlzələlərə, vulkanlara və şairə və rəssama ən heyrətamiz obrazlar təqdim edən bütün hadisələrə aiddir. Təbiətimizin ən böyük səciyyəvi xüsusiyyətlərindən biri olan biliyə olan o sönməz susuzluğu yaşadırlar — hər bir kəşf faktların tədqiqi üçün yeni sahə açır, nəzəriyyələrimizin qeyri-kamilliyini bizə göstərir. Ədalətli şəkildə deyilir ki, işığın dairəsi nə qədər böyükdürsə, onu əhatə edən qaranlığın sərhəddi də bir o qədər böyük olar. Hemfri Devi

Z

• Zəif ağılların qul kimi itaət etdiyi qorxudan və yaltaq xurafatdan uzaq olun. Qoy ağıl sizə yol göstərsin, hər bir faktı, hər bir fikri ona etibar edin.Tomas Cefferson