dar

Azərbaycan dili

Sifət

azərbaycanca: dar

Mənalar :^[1]https://web.archive.org/web/20131105033913/http://azerdict.com/izahli-luget/dar

↑
1. Ensiz (enli ziddi). Dar küçə. Dar yol. Dar keçid. Dar dərə. – Küçə dar olmağına görə ulaq güc ilə keçirdi. Çəmənzəminli. Diyar kişi dar bir cığırla sola tərəf buruldu. Ə.Məmmədxanlı. _ Dar dəmir yolu – yaxın məsafələrə çəkilən və yerli əhəmiyyəti olan, relsləri bir-birinə yaxın dəmir yolu. Bütün mədənlərə tramvay və dar dəmir yolu çəkilmişdir.
2. Çox sıx, sıxıcı, tarım. Dar köynək. Dar şalvar. Dar ayaqqabı.
3. Kiçik, balaca. Biri deyir: – Azca dardır yerimiz; Nə olsun, genişdir ürəklərimiz. M.Rahim. Əslinə baxsan, bu dar həyətdə nə günəşli bir yer, nə də tamaşalı bir şey vardı. Ə.Əbülhəsən.
4. məc. Əhatəsi geniş olmayan; məhdud, birtərəfli. Dar düşüncə. Dar elmi sahə.
5. məc. Çox az, çox məhdud, qeyri-kafi, yaxud namünasib. Vaxt çox dar idi. // Eyni mənada bəzən “bu dar vaxtı, bu dar vaxtda” tərkib şəklində işlənir. Birdən qapı döyülür, molla öz-özünə hirslənir ki, yenə görəsən kimdi bu dar vaxtı gəlib çıxdı. “M.N.lətif.” [Xanımnaz:] Bu dar vaxtı sən getmə. Qaranlıqdır, sən dayan, mən gedim. C.Cabbarlı. Ancaq indi, bu dar vaxtda söhbət açmağı lazım bilmədi. Mir Cəlal. ◊ Dar ayaqda – çətin zamanda, çətin vəziyyətə düşəndə. Dar ayaqda kömək etmək. Dar ayaqda imdada çatmaq. Dar etmək (bəzən “başına” sözü ilə) – dözülməz etmək, məşəqqətli etmək. Evi başına dar etmək. Dünyanı başına dar etmək. Dar gün – həyatın çox çətin, çox ağır, böhranlı, məhrumiyyətlərlə dolu vaxtı. Yarı görmək istəyir; Ürəyim bu dar gündə. (Bayatı). Aygün alıb çağasını bağrına basır; Analara təsəllidir dar gündə övlad. S.Vurğun. Vətənin dar günündə atıldın ön səngərə; On yara aldınsa da, uf demədin bir kərə. S.Rüstəm. Dar kəsilmək – bax dar olmaq. Bir qıy vursam, bu gün dünya düşmənlərə dar kəsilər. S.Vurğun. Dar olmaq – dözülməz olmaq. Dara düşmək –
6. maddi cəhətdən ağır vəziyyətə düşmək, sıxıntı çəkmək, yoxsul hala düşmək;
7. çətin vəziyyətə düşmək, işi çətinə düşmək. Tanrı, yaman gündə düşmüşük dara; Bizə özün kömək ol, aman, aman! “Koroğlu”. Oğul, harda dara düşsən, arxalan hünərinə; Sən ölümü bir an belə gətirmə gözlərinə. S.Vurğun. Dara qısnamaq – bərkə çəkmək, sıxışdırmaq, çətin və çıxılmaz vəziyyətə salmaq. Bəy Nabatoğlunu bərk dara qısnamış, onun gözünün ağı-qarası bircə qızını evinə qulluqçu istəyirdi. S.Rəhimov. Dara salmaq – bax dara qısnamaq. Darda qalmaq (olmaq) – çətin vəziyyətə düşmək, çətinlik çəkmək, ehtiyac içində olmaq. Qalsan da zillətdə, qalsan da darda; Bağlan azadlığa, azad zəhmətə. M.Rahim. O heç vaxt sənin darda qalmağına razı olmaz. M.Hüseyn. Dardan çıxmaq – ağır və çətin vəziyyətdən, məhrumiyyətdən qurtarmaq.

Dünya xalqlarının dillərində

Tərcümələr :

Hind-Avropa dil ailəsi: Alman qrupu

ingiliscə: narrow ^(en)
norveçcə: [[ | ]] ^(no)
almanca: [[ | ]] ^(de)
isveçcə: [[ | ]] ^(sv)
niderlandca: [[ | ]] ^(nl)
limburqca: [[ | ]] ^(li)
islandca: [[ | ]] ^(is)
afrikaans: [[ | ]] ^(af)
frizcə: [[ | ]] ^(fy)
danimarkaca: [[ | ]] ^(da)
qədim ingiliscə: [[ | ]] ^(ang)
aşağı almanca: [[ | ]] ^(nds)
yeni norveçcə: [[ | ]] ⁽ⁿⁿ⁾
farercə: [[ | ]] ^(fo)
idiş: [[ | ]] ^(yi)
lüksemburqca: [[ | ]] ^(lb)

Hind-Avropa dil ailəsi: Roman qrupu

fransızca: étroit ^(fr)
portuqalca: estreito ^(pt)
italyanca: stretto ‎ ^(it)
ispanca: estrecho ^(es)
rumınca: [[ | ]] ^(ro)
qalisiyaca: [[ | ]] ^(gl)
katalanca: [[ | ]] ^(ca)
siciliyaca: [[ | ]] ^(scn)
oksitanca: [[ | ]] ^(oc)
latınca: [[ | ]] ^(la)
asturiyaca: [[ | ]] ^(ast)
korsikaca: [[ | ]] ^(co)
araqonca: [[ | ]] ^(an)

Hind-Avropa dil ailəsi: Baltik qrupu

litvaca: [[ | ]] ^(lt)
latışca: šaurs ^(lv)

Hind-Avropa dil ailəsi: Slavyan qrupu

rusca: [[ | ]] ^(ru)
polyakca: wąski ^(pl)
ukraynaca: [[ | ]] ^(uk)
bolqarca: тесен ^(bg)
serbcə: [[ | ]] ^(sr)
çexcə: [[ | ]] ^(cs)
xorvatca: [[ | ]] ^(hr)
slovencə: [[ | ]] ^(sl)
slovakca: [[ | ]] ^(sk)
kaşubca: [[|]] ^(csb)
belarusca: [[ | ]] ^(be)
makedonca: [[ | ]] ^(mk)
serb-xorvatca: [[ | ]] ^(sh)
boşnakca: [[ | ]] ^(bs)

Ural-Altay dil ailəsi: Baltık-Fin-Uqor qrupu

fincə: kapea ^(fi)
macarca: szűk ^(hu)
estonca: kitsas ^(et)

Dravid dil ailəsi

tamilcə: [[ | ]] ^(ta)
kannadaca: [[ | ]] ^(kn)
malayalamca: [[ | ]] ^(ml)
teluquca: [[ | ]] ^(te)

Çin-Tibet dilləri ailəsi: Sinik (Çin) qrupu

çincə: [[ | ]] ^(zh)
min-nan: [[ | ]] ^(zh-min-nan)

Mon-Xhmer dil ailəsi

vyetnamca: [[ | ]] ^(vi)
kxmercə: [[ | ]] ^(km)

Hind-Avropa dil ailəsi: Yunan qrupu

yunanca: [[ | ]] ^(el)

Tay-Kaday dil ailəsi

tayca: [[ | ]] ^(th)
laosca: [[ | ]] ^(lo)
çjuanca: [[ | ]] ^(za)

Hind-Avropa dil ailəsi: İran qrupu

kürdcə: [[ | ]] ^(ku)
farsca: تنگ ^(fa)
puştunca: [[ | ]] ^(ps)
tacikcə: танг ^(tg)

Ural-Altay dil ailəsi: Koreya qrupu

koreyaca: [[ | ]] ^(ko)

Ural-Altay dil ailəsi: Yapon qrupu

yaponca: [[ | ]] ^(ja)

Sunda-Sulaves dil ailəsi

indonezcə: [[ | ]] ^(id)
malayca: [[ | ]] ^(ms)
sundca: [[ | ]] ^(su)
yavaca: [[ | ]] ^(jv)
çamorroca: [[ | ]] ^(ch)

Afro-Asiyatik dil ailəsi

ərəbcə: [[ | ]] ^(ar)
ivritcə: [[ | ]] ^(he)
amharca: [[ | ]] ^(am)
hausca: [[ | ]] ^(ha)
somalicə: [[ | ]] ^(so)
maltaca: [[ | ]] ^(mt)
afarca: [[ | ]] ^(aa)
oromoca: [[ | ]] ^(om)
tiqrinyaca: [[ | ]] ^(ti)

Hind-Avropa dil ailəsi: Hind qrupu

urduca: [[ | ]] ^(ur)
hindcə: [[ | ]] ^(hi)
sindhicə: [[ | ]] ^(sd)
qucaratca: [[ | ]] ^(gu)
sinhalaca: [[ | ]] ^(si)
marathicə: [[ | ]] ^(mr)
nepalca: [[ | ]] ^(ne)
pəncabca: [[ | ]] ^(pa)
maldivcə: [[ | ]] ^(dv)
benqalca: [[ | ]] ^(bn)
sanskritcə: [[ | ]] ^(sa)
assamca: [[ | ]] ^(as)
palicə: [[ | ]] ^(pi)
kəşmircə: [[ | ]] ^(ks)
oriyaca: [[ | ]] ^(or)
biharicə: [[ | ]] ^(bh)

Hind-Avropa dil ailəsi: Erməni qrupu

ermənicə: [[ | ]] ^(hy)

Avstroneziya dil ailəsi

malaqasicə: tery ^(mg)
taqalcə: [[ | ]] ^(tl)

Niger-Konqolez dil ailəsi

sotoca: [[ | ]] ^(st)
ruandaca: [[ | ]] ^(rw)
suahilicə: [[ | ]] ^(sw)
xosaca: [[ | ]] ^(xh)
bambaraca: [[ | ]] ^(bm)
linqalaca: [[ | ]] ^(ln)
şonaca: [[ | ]] ^(sn)
kirundicə: [[ | ]] ^(rn)
svaticə: [[ | ]] ^(ss)
tsonqaca: [[ | ]] ^(ts)
tsvanaca: [[ | ]] ^(tn)
volofca: [[ | ]] ^(wo)
yorubaca: [[ | ]] ^(yo)
zuluca: [[ | ]] ^(zu)
akanca: [[ | ]] ^(ak)

Hind-Avropa dil ailəsi: Kelt qrupu

brötonca: [[ | ]] ^(br)
vallicə: [[ | ]] ^(cy)
irlandca: [[ | ]] ^(ga)
şotlandca: [[ | ]] ^(gd)
kernevekcə: [[ | ]] ^(kw)
mencə: [[ | ]] ^(gv)

Çin-Tibet dilləri ailəsi: Tibet-Burma qrupu

myanmarca: [[ | ]] ^(my)
dzonqxaca: [[ | ]] ^(dz)
tibetcə: [[ | ]] ^(bo)

Hind-Avropa dil ailəsi: Alban qrupu

albanca: [[ | ]] ^(sq)

Qafqaz dillərinin cənub qrupu

gürcücə: [[ | ]] ^(ka)

Bask dili

baskca: [[ | ]] ^(eu)

And-Ekvador dil aiəsi: Keçuva qrupu

keçuaca: [[ | ]] ^(qu)
aymaraca: [[ | ]] ^(ay)

Ural-Altay dil ailəsi: Monqol qrupu

monqolca: [[ | ]] ^(mn)

Qafqaz dillərinin şimal-qərb qrupu: Abxaz-adıqey dilləri

abxazca: [[ | ]] ^(ab)

Qafqaz dillərinin şimal-şərq qrupu: Nax-dağıstan dilləri

avarca: [[ | ]] ^(av)
çeçencə: [[ | ]] ^(ce)

Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu

Tərcümələr :

azərbaycanca: dar
türkməncə: [[ | ]] ^(tk)
çuvaşca: [[ | ]] ^(cv)
özbəkcə: tor ^(uz)
qaqauzca
uyğurca: [[ | ]] ^(ug)
qaraçay-balkarca : [[ | ]] ^(krc)
qaraqalpaqca : [[ | ]] ^(kaa)

türkcə: [[|]] ^(tr)
Krım tatarca: [[ | ]] ^(crh)
qazaxca: тар ^(kk)

</noinclude>: [[|]]^(ky)

tatarca: [[ | ]] ^(tt)
başqırdca: [[ | ]] ^(ba)
qumuqca: [[ | ]] ^(kum)
saxa: [[ | ]] ^(sah)

Feil dar ^(es)- azərbaycanca:vermək ^(es)

Feil dar ^(pt)- azərbaycanca:vermək ^(pt)

Bağlayıcı dar ^(ro)- azərbaycanca:amma ^(ro),lakin ^(ro),ancaq ^(ro)

İsim dar ^(hr)- azərbaycanca:hədiyyə ^(hr)

İsim dar ^(mt)- azərbaycanca:ev ^(mt)

Mənbə — "https://az.wiktionary.org/w/index.php?title=dar&oldid=369772"

NODES