Bukid Fuji

	Bukid Fuji
	An "Mt. Fuji" sa kanji
Pangaran na Hapones
Kanji	富士山
Mga Transkripsyon
Romanisasyon	Fuji-san

Bukid Fuji
Bukid Fuji
	An Bukid Fuji kadtong Marso 2015
Pinakahalangkaw na Piye
Elebasyon	3,777.24 ±0.99 m ; 3,777.24 ±0.99 metre
Prominensiya	3,776 m (12,388 ft); Pigrangguhang ika-35
Nililista	Pinakahalangkaw na tuktok sa Hapon; mga Ultra-prominenteng tuktok
Tagboan	35°21′29″N 138°43′52″E / 35.35806°N 138.73111°ETagboan: 35°21′29″N 138°43′52″E / 35.35806°N 138.73111°E
Mga dimensyon
Pagpapangaran
Pagsayod	[ɸɯꜜdʑisaɴ]
Heograpiya
	Bukid Fuji Kinamumugtakan kan Bukid Fuji sa nasyon na Hapon Bukid Fuji Bukid Fuji (Asya)
Kinamumugtakan	Rehiyon Chūbu, Honshu, Hapon
Mapa nin Topo	Geospatial Information Authority 25000:1 富士山; 50000:1 富士山
Heolohiya
Edad kan gapó	100,000 mga taon
Tipo kan Bukid	Estratobulkan
Huring pagtuga	1707–08
Pagtukad
Enot na pagtukad	663 ni En no Odzunu (役行者, En no gyoja, En no Odzuno)
Pinakapasil na ruta	Paglalakaw
UNESCO World Heritage Site
Krayteriya	Cultural: iii, vi
Toltolan	1418
Inskripsyon	2013 (37th Sesyon)
Lugar	20,702.1 ha
Buffer zone	49,627.7 ha

Nakadirekta digdi an "Fujiyama". Para sa iba pan mga gamit, hilingon an Fujiyama (klaripikasyon).

An Bukid Fuji (富士山, Fuji-san, IPA: [ɸɯꜜdʑisaɴ] ( dangugon)), na madudugangan sa isla nin Honshu, iyo an pinakahalangkaw na bukid sa Hapon sa langkaw na 3,776 m (12,388 ft).^[4] Saróng aktibong bulkan^[5] na huring suminabog kadtong tangâ kan mga taong 1707 hasta 1708, Nasa 100 kilometres (60 mi)^* an Bukid Fuji na sa Sur-sulnupan lang kan Tokyo asin pwedeng mahiling sa saróng maaliwalas na aldaw. Bistong simbolo kan Hapon An bistong simetrikong kono kan Bukid Fuji dangan kadaklan na nailaladawan sa arte asin sa mga ladawan dangan ini pigbibisita kan mga parabisita o kan mga turista.^[6]

Saró sa "Tolóng Banal na Kabukidan" (三霊山, Sanreizan) an Bukid Fuji kan Hapon na kaiba kan Bukid Tate asin Bukid Haku. Napaiba man ini sa saro sa mga espesyal na lugar kan mga magagayon na ta'nawon, asin saró sa mga lugar panhistorya sa Hapon.^[7] Naidagdag man ini sa listahan kan World Heritage Sites bilan saróng lugar kultural kadtong Hunyo 22, 2013.^[7] Susog sa UNESCO, "napamata kan Bukid Fuji an mga alagad kan arte dangan makakata asin nagin obhetibo kan peregrinasyon sa nakalihis na dantaon". Binisto kan UNESCO an 25 mga lugar nin kultural sa palibot kan Bukid Fuji. Kabale sa 25 na mga lokasyon iyo an mismo bukid, Fujisan.

An pangaran

Sa tataramon na Ingles, dae lang pig'aapod na Mount Fuji an Bukid alagad bisto man ini sa Hapones na pangaran na Fujiyama dangan Fuji-san

Etimolohiya

An sa ngunyan na pangarang kanji para sa Bukid Fuji, iyo an 富 dangan 士, na an boot sabihon 'yaman' o 'kasaganahan' asin 'sarong tawong igwang estadong sigurado'. Alagad tibaad ateji an mga karakter na ini na boot sabihon an mga karakter ta tibaad pigpili nin huli ta tugma an pagsayod sa pagpapatig kan pangaran alagad bako an boot sabihon kan saróng bagay.

Dae klarado an ginikanan kan pangaran na Fuji. Igwang saróng teksto gikan sa ika-10 siglo na an titulo iyo an Istorya kan Namumutol nin Kawayan na nagsasabi na an pangaran gikan sa "dae magagadan" (不死, fushi, fuji) dangan iyo na man sa imahen na masagana (富, fu) suldados (士, shi, ji)^[8] na buminaba gikan sa gilid kan bulkan.^[9] Saróng suanoy na etimolohiyang katutubo an nagsasabi na an Fuji gikan hale sa 不二 (dae + duwa) na boot sabihon daeng kapantay o mayong kapantay. Igwa man na nagsasabing itao na gikan ini sa 不尽 (dae + pagal) na boot sabihon dae nagtatapos. Saróng klasikal na iskolar na Hapones kadtong Panahong Edo na an pangaran iyo si Hirata Atsutane, pighulaang gikan an pangaran sa saróng katagâ na boot sabihon "saróng bukid na minatindog arog kan saróng talinga (ho) kan saróng tinanom na bagas". Saróng misyonarong Briton na si John Batchelor (1854–1944) na nagsasabi na hale an pangaran sa taramon gikan sa Ainu na boot sabihon 'kalayo' (fuchi) kan kagurangnang kalayo (Kamui Fuchi) na dae pig-uyunan kan saróng lingguwistikong Hapones na si Kyōsuke Kindaichi (1882–1971) sa mga harigi kan pagbubuong ponetiko (pag-ribay kan tanog). Pigtutukdo na an huchi na boot sabihon 'gurang na babaye' asin ape na an taramon para sa 'kalayo', ape huchi kamuy bilan an kagurangnan kan kalayo. Sa pagsaligsig sa pagwawarak kan mga ngaran kan mga lugar na nag-iiba nin fuji bilan parte nagsasabi na an ginikanan kan taramon na fuji nasa mga tataramon kan mga Yamato asin bako sa mga Ainu. Saróng toponimistang Hapones na si Kanji Kagami, nagsabi na an pangaran igwang parehas na pinaggikanan sa mga katagâ o taramon arog kan 'wisteria' (fuji) asin 'bahaghari' (niji, alagad igwang alternatibong katagâ na fuji), asin gikan sa "halaba dangan magayonong korte na gilid" kan nasabing bukid.^[10]^[11]^[12]^[13]

Mga Toltolan

↑ Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na Fujiinfo
↑ Espasyong Triangulasyon sa 3775.63m. "Information inspection service of the Triangulation station" (in Japanese). Geospatial Information Authority of Japan, (甲府–富士山–富士山). Retrieved Pebrero 8, 2011. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na watch tizu
↑ "Mount Fuji". Japan-guide.com.
↑ "Mount Fuji". Britannica Online. Retrieved 17 October 2009.
↑ Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., eds. (1980). Natural Wonders of the World. United States of America: Reader's Digest Association, Inc. p. 153. ISBN 0-89577-087-3.
↑ ^7.0 ^7.1 [1] Archived June 27, 2013, at the Wayback Machine.
↑ Dawa na an katagâ na 士 boot na sabihon man na suldados (兵士, heishi, heiji), o saróng samurai (武士, bushi), an orihinalmente kaining boot sabihon iyo an sarong tawong nasa estadong sigurado.
↑ Inisyatibong tekstong Hapones na Taketori monogatari
↑ "富士山の名前の由来". Archived from the original on 2008-05-31. Retrieved 2018-10-30.
↑ "富士山 - 知泉Wiki". Archived from the original on 2009-12-18. Retrieved 2018-10-30.
↑ "地名・富士山の意味". Archived from the original on 2008-06-03. Retrieved 2018-10-30.
↑ 富士山アイヌ語語源説について

Mga toltolan

Pinopoonan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.

[Fujiinfo-1] Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na Fujiinfo

[Triangulation_station-2] Espasyong Triangulasyon sa 3775.63m. "Information inspection service of the Triangulation station" (in Japanese). Geospatial Information Authority of Japan, (甲府–富士山–富士山). Retrieved Pebrero 8, 2011. Check date values in: |access-date= (help)

[watch_tizu-3] Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na watch tizu

[Japanguide-4] "Mount Fuji". Japan-guide.com.

[5] "Mount Fuji". Britannica Online. Retrieved 17 October 2009.

[readersnatural-6] Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., eds. (1980). Natural Wonders of the World. United States of America: Reader's Digest Association, Inc. p. 153. ISBN 0-89577-087-3.

[channelnewsasia.com-7] 7.0 ^7.1 [1] Archived June 27, 2013, at the Wayback Machine.

[8] Dawa na an katagâ na 士 boot na sabihon man na suldados (兵士, heishi, heiji), o saróng samurai (武士, bushi), an orihinalmente kaining boot sabihon iyo an sarong tawong nasa estadong sigurado.

[9] Inisyatibong tekstong Hapones na Taketori monogatari

[10] "富士山の名前の由来". Archived from the original on 2008-05-31. Retrieved 2018-10-30.

[11] "富士山 - 知泉Wiki". Archived from the original on 2009-12-18. Retrieved 2018-10-30.

[12] "地名・富士山の意味". Archived from the original on 2008-06-03. Retrieved 2018-10-30.

[13] 富士山アイヌ語語源説について

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]