Пераклад

перастварэньне тэксту іншай мовай

Пераклад — перадача значэньня тэксту на зыходнай мове эквівалентным тэкстам на канцавой мове[1]. Нягледзячы на тое, што разуменьне іншых моваў мела месца і да зьяўленьня пісьма, перакладніцкая дзейнасьць распачалася са зьяўленьнем пісьмовай літаратуры. Гэтак, вядомы няпоўны пераклад шумэрскага Эпасу пра Гільгамэша (к. 2000 да н. э.) на мовы Паўднёва-Заходняй Азіі, выкананы ў другім тысячагодзьдзі да нашай эры[2].

Пры перакладзе з адной мовы на другую заўсёды існуе рызыка таго, што ідыёмы перацякуць у недарэчнай форме ў выніковую мову. У той жа час, калькаваньне і запазычваньне словаў можа ўзбагаціць мову, на якую перакладаецца тэкст. Сапраўды, перакладаньне і дапамагала ў фармаваньні моваў, на якія ажыцьцяўляліся пераклады[3].

З узрастаньнем патрэбаў бізнэсу пасьля Індустрыяльнай рэвалюцыі задачы па перакладзе былі фармалізаваныя — гэтак паўсталі асобныя перакладніцкія школы і спэцыялізаваныя асацыяцыі[4].

З-за працаёмкасьці працэсу перакладу ў 1940-х гадох перад інжынэрамі паўстала задача аўтаматызацыі перакладніцкага працэсу (машынны пераклад), або прынамсі дапамогі ў перакладзе (аўтаматызаваны пераклад)[5]. З разьвіцьцём Інтэрнэту паўстаў цэлы рынак перакладніцкіх паслугаў, а таксама пачалося разьвіцьцё моўнай лякалізацыі[6].

Сыстэматычным дасьледваньнем тэорыі і практыкі перакладаў займаецца перакладазнаўства.

Глядзіце таксама

рэдагаваць
  1. ^ The Oxford Companion to the English Language, Namit Bhatia, ed., 1992, pp. 1,051–54.
  2. ^ J.M. Cohen, "Translation", Encyclopedia Americana, 1986, vol. 27, p. 12.
  3. ^ Christopher Kasparek, "The Translator's Endless Toil", The Polish Review, vol. XXVIII, no. 2, 1983, pp. 84-87.
  4. ^ Andrew Wilson, Translators on Translating: Inside the Invisible Art, Vancouver, CCSP Press, 2009.
  5. ^ W.J. Hutchins, Early Years in Machine Translation: Memoirs and Biographies of Pioneers, Amsterdam, John Benjamins, 2000.
  6. ^ M. Snell-Hornby, The Turns of Translation Studies: New Paradigms or Shifting Viewpoints?, Philadelphia, John Benjamins, 2006, p. 133.
  NODES