Рапс

Рапс (па-лацінску: Brassica napus L. var. oleifera Metzg.) — аднагадовая алейная расьліна сямейства крыжакветных. У прыродзе існуюць дзьве формы распу: рапс яравы і рапс азімы, які мае асноватворнае значэньне. Насеньне рапсу зьмяшчае 48—52% алею, які выкарыстоўваюць у лакафарбавай, мылаварнай, харчовай (маргарынавай) і іншых галінах прамысловасьці. Жмых пасьля прапарваньня скормліваюць быдлу. Рапс азімы вырошчваюць таксама на зялёны корм.

Рапс
Суквецьці рапсу
Клясыфікацыя
Надцарства	Эўкарыёты
Царства	Расьліны
Разьдзел	Кветкавыя
Кляса	Двухдольныя
Атрад	Капустакаляровыя
Сямейства	Капуставыя
Род	Капуста
Бінамінальная намэнклятура
Brassica napus L.
Рапс на Віківідах  Рапс у Вікісховішчы ITIS 23060 · NCBI 3708

Рапс быў вядомы яшчэ за 4 тысячагодзьдзя да нашай эры. Адны дасьледчыкі лічаць яго радзімай Эўропу, у прыватнасьці ейныя паўночна-заходнія прыбярэжныя раёны, як то прыморскія землі сучасных Швэцыі, Нідэрляндаў і Вялікабрытаніі, іншыя — Міжземнамор’е. На карысьць апошняга ўскосна сьведчыць той факт, што культура рапсу з самых аддаленых часоў была больш распаўсюджаная ў Азіі, дакладней — у Індыі, куды яна, хутчэй за ўсё, пракралася зь Міжземнамор’я.

Да сярэдзіны XIX стагодзьдзя рапс разам зь іншымі алейнымі крыжакветнымі, як то сьвірэпка й гарчыца, быў у Эўропе даволі распаўсюджанай культурай. Плошчу пад рапс толькі ў адной толькі Нямеччыне дасягала ў той час 300 тысячаў га. Такое параўнальна шырокае распаўсюджваньне да таго часу культуры тлумачыцца выкарыстаньнем рапсавага алею для тэхнічных патрэбаў у сувязі з агульным прамысловым разьвіцьцём попыту на тэхнічны алей. Маладая нафтавая прамысловасьць тады яшчэ не была ў стане задавальняць гэты попыт, і рапс, які апынуўся ў эўрапейскіх агракліматычных умовах адным з самой алейных расьлінаў, шырока культываваўся.

Мінуўшчына

У 2009 г. найбольшымі вытворцамі рапсавага насеньня былі: 1) Кітай, 2) Канада, 3) Індыя. Беларусь знаходзілася на 13-м месцы.

Глядзіце таксама

• Біяпаліва

Вонкавыя спасылкі

• Рапс. Agriculture Online