Тачы

Та́чы (па-японску: 太刀, たち — «вялікі меч») — доўгі, вялікі, двухручны японскі меч. Таксама — агульная назва ўсіх разнавідаў доўгіх і вялікіх японскіх мячоў, што супрацьпастаўляліся больш кароткім і меншым мячам тыпу катана.

Тачы работы бідзэнскага каваля Асафунэ Сукэсады (1515)

Апісаньне

Даўжыня ляза — больш 60,6 см (понад 2 шаку). Насіўся на поясе на падвесках, раўналежна зямлі, лязом (выгінам) уніз у супрацьлегласць катане, якую насілі за поясам, лязом (выгінам) угору. Да Х стагодзьдзя быў прамым двухбаковавострым мячом, пасьля стаў выгнутым аднабаковым. Дзяліўся на цырыманіяльныя й баявыя падвіды. Першыя мелі вытанчана аздобленыя дзяржальні ды похвы, з накладнымі стужкамі, інкрустацыямі ці малюнкамі. У залежнасьці ад мэталу ўпрыгожваньняў, адрозьнівалі залатыя, срэбраныя, вароневыя (сталёвыя) тачы. З ХІІІ стагодзьдзя дзяржальні й похвы пакрываліся, як правіла, каляроваю шнуроўкаю ці скураю жывёлін. Насіўся імпэратарам, чальцамі імпэратарскага дому, прыдворнымі арыстакратамі (куґэ), заможнымі самураямі ўзроўню маґнатаў ці старшынаў. Часта выкарыстоўваўся ў пары з малым мячом вакідзасі, або кароткім мячом танто.

«Дайкатана»

Іншую назву гэтае зброі — дайто (па-японску: 大刀, літаральна. «вялікі меч») — у заходніх крыніцах калісьці памылкова чытаюць як «дайкатана». Няслушнасьць адбываецца з-за няведаньня аб розьніцы паміж оным і куным чытаньнем іероґліфаў у японскай мове; кунае чытаньне іероґліфа 刀 — «катана», а онае чытаньне — «то:». У асобнасьці, гэте няправільнае чытаньне выкарыстоўваецца ў назве кампутарнае гульні Daikatana.

Ґалерэя

• 
  Ґвардзейскі тачы
• 
  Тачы ХІІІ ст.
• 
  Тачы ХІV ст.
• 
  Тачы ў «тыгровых» похвах.
• 
  Ода Набунаґа з тачы.
• 
  Моры Нарытошы з тачы й вакідзасі.
• 
  Като Кіёмаса з тачы.

Літаратура

• Тачы // Каваленка А. Самурайскія хронікі. Ода Набунаґа. — К.: Дух і Літара, 2013. — 960 с. з іл. ISBN 978-966-378-293-5. — C. 544.