Дэзерташ
Дэзерташ (парт.: Desertas) — архіпелаг на ўсходзе Атлантычнага акіяна. Падпарадкаваны адміністрацыі Мадэйры (Партугалія). Агульная плошча — 14,21 км². Сталага насельніцтва няма.
| Дэзерташ | |
|---|---|
| парт. Desertas | |
 Выгляд з паветра | |
| Характарыстыкі | |
| Колькасць астравоў | 4 |
| Найбуйнейшы востраў | Дэзерта-Гранды |
| Агульная плошча | 14,21 км² |
| Найвышэйшы пункт | 442 м |
| Размяшчэнне | |
| 32°32′46″ пн. ш. 16°31′31″ з. д.HGЯO | |
| Архіпелаг | Мадэйра |
| Акваторыя | Атлантычны акіян |
| Краіна | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Геаграфія
правіцьДэзерташ — ланцуг з 3 астравоў (Дэзерта-Гранды, Шан і Бужыу) і скалы Прэгу-ду-Мар, які месціцца ў 36 км на паўднёвы захад ад Фуншала, адміністрацыйнага цэнтра Мадэйры. Найбуйнейшы востраў Дэзерта-Гранды займае плошчу каля 10 км².
Усе астравы маюць вулканічнае паходжанне, складзены туфамі і базальтамі. Пераважаюць гарыстыя пейзажы. Найвышэйшы пункт — 442 м. Крыніцы пітной вады ёсць толькі на Дэзерта-Гранды.
Клімат мяккі міжземнаморскі. Сярэдняя тэмпература на працягу года вагаецца ад +15 °C да +23 °C.
Прырода
правіцьДля астравоў Дэзерташ характэрна наяўнасць 2 асноўных экалагічных зон — прыморскай, якая цягнецца ад ўзбярэжжа да вышыні каля 360 м, і горнай, якая пачынаецца з 300 м. Першая зона найбольш багатая, уключае пляжы, прыбярэжныя лугі, зараснікі хмызнякоў і траў. Другая ўяўляе камяністую паўпустыню. Флора блізкая да суседняй Мадэйры і іншых астравоў Макаранезіі. Тут сустракаюцца каля 200 відаў сасудзістых раслін, грыбы, лішайнікі. Фаўна прадстаўлена шматлікімі птушкамі і цюленямі-манахамі. Пасля адкрыцця разам з мараплаўцамі на сушу трапілі грызуны. Акрамя таго, былі завезены козы.
Гісторыя
правіцьАрхіпелаг быў адкрыты ў 1420 г. партугальскімі мараплаўцамі. З-за недахопу пітной вады неаднаразовыя спробы каланізацыі скончыліся беспаспяхова. Да 1972 г. астравы належалі прыватным уладальнікам. Тут вялося паляванне на коз і цюленяў. На востраве Дэзерта-Гранды вырошчвалі збожжавыя культуры. У наш час архіпелаг мае запаведны статус.
Ахова
правіцьУ 1990 г. астравы Дэзерташ былі абвешчаны запаведнікам. У 1993 г. Савет Еўропы класіфікаваў яго як біягенетычны.