Курт Вонегут
Курт Во́негут малодшы (англ.: Kurt Vonnegut jr.; 11 лістапада 1922 — 11 красавіка 2007) — амерыканскі пісьменнік-фантаст.
| Курт Вонегут | |
|---|---|
| Kurt Vonnegut | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 11 лістапада 1922[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 11 красавіка 2007[4][1][…] (84 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства |
 ЗША |
| Бацька | Kurt Vonnegut, Sr.[d] |
| Маці | Edith Vonnegut[d] |
| Жонка | Jill Krementz[d] |
| Дзеці | Mark Vonnegut[d] і Edith Vonnegut[d] |
| Альма-матар | |
| Месца працы | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | празаік, эсэіст |
| Гады творчасці | 1950—2005 |
| Кірунак | постмадэрнізм |
| Жанр |
сатыра, навуковая фантастыка |
| Мова твораў | англійская |
| Дэбют | «Механічнае піяніна» (1952) |
| Грамадская дзейнасць | |
| Член у | |
| Прэміі | |
| Узнагароды | |
| Подпіс |
 |
| www.vonnegut.com | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся ў горадзе Індыянапаліс, штат Індыяна, у сям’і архітэктара. Яго бацькі паходзілі з сем’яў нямецкіх перасяленцаў.
Першы досвед пісьменніцтва Вонегут атрымаў яшчэ ў школе, дзе на працягу двух год рэдагаваў першую і адзіную штодзённую школьную газету ЗША. Ён паступіў ва ўніверсітэт Батлера (Butler University). Аднак кінуў вучобу пасля слоў аднаго з выкладчыкаў пра тое, што піша Вонегут не надта добра. З 1941 па 1943 гг. праходзіць навучанне ва ўніверсітэце Корнел (Cornell University) у штаце Нью-Ёрк. Ён вывучаў хімію і вёў калонку ў студэнцкай газеце «Cornell Daily Sun». Вучыўся ён досыць пасрэдна, і ў 1943 годзе яго хутчэй за ўсё адлічылі б за непаспяховасць, калі б ён не запісаўся ў армію.
У снежні 1944 года Вонегут трапіў у нямецкі палон, а ў лютым 1945 г., яшчэ знаходзячыся ў палоне, становіцца сведкам бамбардзіроўкі Дрэздэна авіяцыяй саюзнікаў. Яго ўражанні адлюстраваныя ў розных творах, асабліва ў адным з самых вядомых раманаў Вонегута «Бойня нумар пяць, ці Крыжовы паход дзяцей». Ён быў адным з сямі амерыканскіх палонных, якія здолелі перажыць гэтую бамбардзіроўка, схаваўшыся ў сутарэннях пад бойняй.
Пасля вяртання з Другой сусветнай вайны Курт Вонегут паступіў у аспірантуру ўніверсітэта Чыкага па спецыяльнасці антрапалогія. Адначасова ён працаваў паліцэйскім рэпарцёрам у бюро навін горада Чыкага. Пасля правалу на абароне сваёй дысертацыі ў 1947 г. пераязджае з Чыкага ў горад Скенектэды, штат Нью-Ёрк, дзе пачынае працаваць у аддзеле сувязяў з грамадскасцю карпарацыі «Джэнерал Электрык»[6]. Там і пачалася яго пісьменніцкая кар’ера: у лютым 1950 года часопіс «Collier’s» надрукаваў яго апавяданне «Справаздача аб эфекце Барнгаўза». У наступным годзе Вонегут звольніўся з «Джэнерал Электрык» і разам з сям’ёй пераехаў у штат Масачусетс, у раён мыса Код, які неаднаразова ўзгадваецца ў яго творах. Да 1959 года, калі пабачыў свет яго раман «Сірэны Тытана», Вонегут здолеў апублікаваць дзясяткі апавяданняў, папрацаваць настаўнікам у школе для разумова адсталых дзяцей, быў гандлёвым прадстаўніком канцэрну «Сааб».
У 1970—1980 гг. Вонегут працягвае актыўна пісаць і публікавацца. Яшчэ пасля вяртання з вайны Вонегут ажаніўся з Джэйн Мары Кокс, аднак яны развяліся ў 1979 годзе. Яго другая жонка — вядомы фатограф Джыл Крэменц.
31 студзеня 2000 года пажар пашкодзіў дом Вонегута, а сам ён быў гаспіталізаваны. Пісьменніка выратавалі, аднак агонь знішчыў яго асабісты архіў. Пасля выхаду са шпіталя, Вонегут пераехаў у Нортгемптан, штат Масачусетс.
А апошні яго раман «Tіme Quake», надрукаваны ў 1997 годзе, стаў адной з найвыдатнейшых падзей амерыканскай літаратуры 1990-х. Пасля публікацыі гэтага рамана Вонегут абвясціў аб сваім сыходзе з літаратуры. ПІсаў для часопіса «In These Times», тэмы вагліся ад крытыкі адміністрацыі Джорджа Буша да апісання візіта на пошту. У 2005 годзе шмат якія з яго эсэ былі сабраныя ў новую кнігу «Чалавек без краіны» (A Man Without A Country). Папулярнасць гэтай кнігі Вонегут азначыў як «прыемны бакал шампанскага на заходзе жыцця».
Асаблівасці творчасці
правіцьГалоўны парадокс мастацкага метаду Вонегута ў тым, што пра самыя крытычныя, трагічныя моманты чалавечага жыцця ён распавядае са смехам. У яго раманах назіраецца смяротная гульня ў жыццё, у якую грае чалавек. Менавіта спалучэнне глыбокага філасофскага сэнсу са знешняй карнавальнасцю стварае непаўторны аўтарскі стыль.
Гратэск, сатыра і горкая іронія, парадоксы, якія ствараюць эфект падманутых чаканняў, — усе гэтыя элементы стылістыкі, гульні са словамі, якія сустракаюцца ў Вонегута, не ёсць самаметай. Дзіўны, на першы погляд, прыём рэагаваць смехам на невырашальныя праблемы мае сур’ёзнае абгрунтаванне. "Самыя смелыя жарты вырастаюць з самых глыбокіх расчараванняў і роспачных страхаў, " — лічыць пісьменнік.
У творах Вонегута часта можна сустрэць скептычныя выказванні датычна рэлігіі. Пісьменнік лічыць рэлігію спробай людзей пераадолець сваю адзіноту. Ён таксама досыць скептычна ставіцца да кахання і яго ўплыву. Паводле Вонегута, людзям патрэбнае не столькі каханне, колькі агульнае ўменне паводзіць сябе ў дачыненні да іншых.
Бібліяграфія
правіцьРаманы
правіць1950-я: Player Piano (1952) | The Sirens of Titan (1959)
1960-я: Mother Night (1961) | Cat’s Cradle (1963) | God Bless You, Mr. Rosewater, or Pearls Before Swine (1965) | Slaughterhouse-Five, or The Children’s Crusade (1969)
1970-я: Breakfast of Champions, or Goodbye, Blue Monday (1973) | Slapstick or Lonesome No More (1976) | Jailbird (1979)
1980-я: Deadeye Dick (1982) | Galápagos (1985) | Bluebeard (1988)
1990-я: Hocus Pocus (1990) | Timequake (1996)
Апавяданні і аповесці
правіць1950-я: The Report on the Barnhouse Effect (1950) | EPICAC (1950) | More Stately Mansions (1951) | The Foster Portfolio (1951) | The Euphio Question (1951) | All the King’s Horses (1951) | Unready to Wear (1953) | Tom Edison’s Shaggy Dog (1953) | D.P. (1953) | Tomorrow and Tomorrow and Tomorrow (The Big Trip Up Yonder) (1954) | The Powder-Blue Dragon (1954) | Custom-Made Bride (1954) | Bagombo Snuff Box (1954) | Ambitious Sophomore (1954) | Adam (1954) | Unpaid Consultant (1955) | Next Door (1955) | The Kid Nobody Could Handle (1955) | Deer in the Works (1955) | This Son of Mine (1956) | Miss Temptation (1956) | The Boy Who Hated Girls (1956) | A Night for Love (1957) | Hal Irwin’s Magic Lamp (1957) | The Manned Missiles (1958)
1960-я: Long Walk to Forever (1960) | Who Am I This Time? (1961) | Runaways (1961) | Harrison Bergeron (1961) | Find Me a Dream (1961) | The Lie (1962) | Go Back to Your Precious Wife and Son (1962) | 2BRO2B (1962) | Welcome to the Monkey House (1968) | The Hyannis Port Story (1968) | Fortitude (1968)
1970-я: The Big Space Fuck (1972)
1990-я: Thanasphere (1999) | Souvenir (1999) | A Present for Big Saint Nick (1999) | Poor Little Rich Town (1999) | The Package (1999) | The No-Talent Kid (1999) | Mnemonics (1999) | Lovers Anonymous (1999) | Der Arme Dolmetscher (1999) | The Cruise of THE JOLLY ROGER (1999) | Any Reasonable Offer (1999)
Эсэ
правіцьWhere I Live (1964) | New Dictionary (1966) | The Worst Addiction of Them All (1984) | Gates Worse Than Death (1984) | Coda to My Career as a Writer for Periodicals (1999)
Зборнікі аповесцяў
правіцьCanary in a Cathouse (1961) | Welcome to the Monkey House (1968) | Bagombo Snuff Box (1999)
Зборнікі эсэ
правіцьWampeters, Foma and Granfalloons (1974) | Palm Sunday, An Autobiographical Collage (1981) | Fates Worse than Death, An Autobiographical Collage (1990) | God Bless You, Dr. Kevorkian (2001) | A Man Without a Country (2005)
П’есы
правіцьHappy Birthday, Wanda June (1970) | Between Time and Timbuktu, or Prometheus Five: A Space Fantasy (1972) | Make Up Your Mind (1993) | Miss Temptation (1993) | L’Histoire du Soldat (1993)
Беларускія пераклады
правіцьУ 2005 годзе апублікаваны пераклад апавядання «Доўгі шпацыр у бясконцасць» («Long Walk to Forever»; «Наша Ніва», № 13). У 2011 годзе выйшаў беларускі пераклад рамана «Бойня № 5, або Крыжовы паход дзетак» (пераклад Паўла Касцюкевіча, Мінск: Логвінаў). Апавяданне «Der Arme Dolmetscher» пераклаў у 2013 годзе Юрась Ускоў.
Зноскі
- ↑ а б Kurt Vonnegut, Jr. // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Kurt Vonnegut, Jr. // ISFDB — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118770306 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
- ↑ http://www.nytimes.com/2007/04/11/books/11cnd-vonnegut.html?_r=2&hp&oref=slogin&oref=slogin
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118770306 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
- ↑ Бесараб С.В. Три химика + одна колыбель для кошки // Хабр — habr.com, 5 августа 2022, 16:55
Спасылкі
правіць- Курт Вонегут ў сацыяльнай сетцы «Twitter»
- Kurt Vonnegut, Novelist Who Caught the Imagination of His Age, Is Dead at 84
- Курт Вонегут на сайце «Internet Movie Database» (англ.)
- Афіцыйны сайт Курта Вонегута
- Калонка, якую Курт Вонегут вёў для часопіса In These Times Архівавана 3 верасня 2006.
- Фота-галерэя Архівавана 20 ліпеня 2006.
- Апавяданне «Доўгі шпацыр у бясконцасць» па-беларуску
- Der Arme Dolmetscher. Апавяданне Архівавана 18 студзеня 2021.
