Пр’евідза

Пр’евідза
Герб	Сцяг
Краіна	Славакія
Край	Трэнчынскі
Каардынаты	48°46′ пн. ш. 18°38′ у. д.HGЯO
Заснаваны	1113
Першая згадка	1113
Плошча	40,5 км²
Вышыня цэнтра	280 м
Водныя аб’екты	Handlovka[d]
Насельніцтва	50 484 чалавек (2009)
Шчыльнасць	1246 чал./км²
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Тэлефонны код	0 46
Паштовы індэкс	971 01
Аўтамабільны код	PD
Афіцыйны сайт	prievidza.sk
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пр’евідза (венг.: Privigye, ням.: Priwitz) — горад у заходняй Славакіі, на рацэ Нітры ля падножжа горнага масіву Втачнік. Насельніцтва каля 51 тыс. чалавек.

Гісторыя

Пр’евідза быў упершыню згаданы ў 1113 годзе ў лісце зобарскіх бенедыкцінцаў. У 1325 годзе стаў горадам, у 1383 годзе стаў вольным каралеўскім горадам. З XVI да першай трэці XVII ст. горад кантралявала сям’я Турза. У 1431—1433 быў разбураны гусітамі. У 1599 годзе патрываў напад з боку туркаў. Падчас паўстання ў 1673 годзе Пр’евідза згарэў, у пламені была згублена частка архіва горада. У 1678 горад спусташаюць куруцы князя Цёкёя. У 1709—1711 — чума. У 1831 — халера.

У 1870 годзе насельніцтва складала 2719 чалавек. З канца XIX — пачатку XX стст. пачынаецца індустрыялізацыя горада, была пабудавана чыгунка. Узнікае фабрыка «Карпатыя». Падчас Другой сусветнай вайны горад быў адным з цэнтраў партызанаў. Пасля 1945 года адчыняецца шмат шахтаў і пачынаецца здабыча вугалю. Пасля сканчэння вайны насельніцтва горада рэзка ўзрасло з 5000 да 53 000 жыхароў. Пр’евідза стаў домам для шматлікіх шахцёраў і работнікаў, якія знайшлі работу ў вугальных шахтах, на электрастанцыях і хімічным заводзе ў суседнім горадзе Новакі.

Адміністрацыйны падзел

Пр’евідза складаецца з 5 раёнаў: Старэ Места, Пілы, Нецпалы, Копаніцы, Запатоцкага і трох былых вёсак, аб’яднаных у раён (Градзец, Мала Легуатка і Велька Легуатка).