Breiz Atao
Breiz Atao zo anv meur a gelaouenn bet embannet etre 1919 ha 1939, hag e 1944. Dre astenn-ster e servijas ar ger "Breiz Atao" da lesenvel an emrenerion etre an daou vrezel-bed. Ur stagadenn lennegel a vo adal 1925 anvet Gwalarn ha renet gant Roparz Hemon, distaget e vezo Breiz Atao gant Gwalarn adal 1926 goude e seizhvet niverenn[1]
| Deiziad krouiñ | 1919  |
|---|---|
| Titl | Breiz Atao, An Avel |
| Stad | Frañs |
| Lec'h embann | Roazhon |
| Bro orin | Frañs |
| Yezh an oberenn pe an anv | brezhoneg, liesyezhek |
| Deiziad divodañ | 1939 |
| Lec'hienn ofisiel | http://bibliotheque.idbe-bzh.org/document.php?id=an-avel-1816&l=fr |
Krouet e voe gant Unvaniez Yaouankiz Breiz hag an emsaverion gentañ a gemeras perzh enni a voe Kamilh ar Merser, Job de Roincé, Morvan Marchal, Job Loyant ha Henri Prado. War-lerc’h e teuas Yann Bricler, Olier Mordrel ha Frañsez Debauvais. Skrivet e veze e galleg peurliesañ.
Doare skrivañ Breiz Atao a vez lies: pe dindan un doare flemmus ha tagus betek feuls war ar memes-tro, pe dindan ur stumm skiantel ha preder.
Breiz Atao a baouez e embann pa grog an Eil Brezel-bed, an niverenn diwezhañ a vez embannet d'ar 27 a viz Eost 1939 (Sekretour an embann Louis Maubré a vez harzet sizun war-lec'h). Strollad Broadel Breizh a grouo en e blas ar gazetenn L'Heure Bretonne.
Krouidigezh
kemmañAr gazetenn Breiz Atao a zo bet krouet gant Strollad ranvroelourien Breizh (Galleg: Groupe régionaliste breton), ur strollad politikel enaouet er bloavezh 1918. Kentañ niverenn ar gelaouenn a vo embannet e miz Genver 1919. Ar strollad a zeuio da vezañ Unvaniez Yaouankiz Vreiz e Mae 1920.
Prezidanted an unvaniezh a vezo Frañsez Debauvais e 1920 hag Olier Mordrel e 1922.
Miziek ez eo embannadur ar gazetenn.
Breiz Atao kazetenn ar PAB
kemmañ
Goude emvod-meur Rosporden ez eo krouet Strollad Emrenerien Vreiz (PAB, Parti Autonomiste Breton) e miz Gwengolo 1927. E 1929 ez eo Breiz Atao kazetenn ar strollad, n'eo ket mui ur gazetenn viziek met sizhuniek embannet bep sul. Istitlet eo adal ar mare-se "Organe hebdomadaire du Parti Autonomiste Breton".
Doare skridoù Breiz Atao
kemmañLinenn bolitikel ar gazetenn a oa boulc'hañ an hent evit krouiñ ur Stad da Vreizh disrannet diouzh bro C'hall. Selloù Breiz Atao a oa neuze:
- Broadelour breton o stourm evit dieubidigezh Breizh
- Enep c'hall a-grenn
- Enep Jakobinour
- Evit modernaat Breizh war an holl tachennoù (Brezhoneg, labour-douar, ekonomiezh...)
- Enep estrenien
- Enep Yuzev
- Difenn ar ouenn brezhon
Breiz Atao ha Becassine
kemmañD'an 18 a viz Mezheven 1939, da deir eur hanter goude merenn, tri broadelour breton izili eus skours Pariz ar strollad Breiz Atao hag eus Strollad Broadel Breizh (PNB) a zistrujas delwenn Bécassine er Mirdi Grévin. Taolet e voe an delwenn war al leur ha gant ur morzhol e voe distrujet ar penn, an divhar hag an divrec'h[2]
An tri broadelour yaouank a glaskas tec'hout sioul met siwazh, dre ma oa kamm unan anezho e voent tapet. An hini kamm gant un evezhier d'ar mirdi an daou all gant sekretourez rener ar mirdi dres pa oant o tapout un taksi.
Kaset da di an archerien e chomjont un devezh hag un nozvezh-pad hep rannañ ger gallek ebet. An deiz war-lec'h e tisklêrjont e oa bet sevenet an taol-dreist evit emsevel a-enep ar film Bécassine a oa da vezañ skignet hag a roe ur skeudenn vezhus eus Breizh hag eus ar merc'hed brezhon anezhi.
Kement-mañ a voe embannet gant aozerien an taol-dreist er gazetenn Breiz Atao, an tri c'hañfard a oa Patrick Guerin, Jadé ha Mahé[3]. Dre ma oa avel an Eil Brezel-bed o c'hwezhañ, prezidant ar c'huzul ha ministr ar brezel Daladier, a roas urzhioù evit "chom hep kaout kudennoù gant ar Vretoned", aozerien an taol a voe kondaonet da baeañ un tailh-kastiz izel. Lizhiri gourc'hemennoù a voe kaset gant Bretoned, merc'hed yaouank dreist-holl betek klasadoù skolajidi a-bezh, da vBreiz Atao a-benn diskleriañ e oa un taol a zoare hag a oa bet sevenet[4].
Kenlabourerien
kemmañLiamm diavaez
kemmañNotennoù ha daveennoù
kemmañ- ↑ [1], Gwalarn war ar wiki Brezhoneg.
- ↑ Dalc'homp Soñj Niverenn 4 bloavezh 1983.
- ↑ https://books.google.fr/books?id=42-
- ↑ http://buan1.chez.com/buanbecassine.htm
|
Porched Breizh – Adkavit pennadoù ha rummadoù Wikipedia a denn da Vreizh. |