-a

Brezhoneg

Erik o pesketa ( pesked + -a).

Anna o vouara ( mouar + -a).

Maouez o vezhina ( bezhin + -a).

Holenaerez, bet o holena (holen + -a.)

Bisig zo bet o logota (logod + -a).

Bet o vesa (mez + -a).

Etimologiezh

Gwelout TBP 3/200.

Lostger

-a /a/

1. (Kozh) Dibenn anvioù-verb (evel ma vez skrivet koulz e KLT evel en doare-skrivañ falc'hunek) hag a glot gant -añ e peurunvan:

   • kana, tenna, heulia, Visant Seite, Le breton par les ondes, Emgleo Breiz, 1975, Tome 2, p 142, e-lec'h kanañ, tennañ, heuliañ.

2. (Kozh) Dibenn an derez-uhelañ (evel ma vez skrivet koulz e KLT evel en doare-skrivañ falc'hunek) hag a glot gant -añ e peurunvan:

   • An abreta ar gwella. Ar buana ar gwasha, e-lec'h An abretañ ar gwellañ. Ar buanañ ar gwashañ.

3. Dibenn anvioù-verb savet diwar anvioù lies pe anvioù-stroll,

   • evel tuta, chevra, hag all
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar vogalenn [a]:baraa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [b]:
       • diwar stoub, stoupa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [d]:
       • diwar koad -> koata;
       • diwar bleud -> bleuta; keuneud -> keuneuta,
       • diwar briad -> briata; gaoliad -> gaoliata; kraouiad -> kraouiata;
       • diwar tud -> tuta,
       • diwar bilgod -> bilgota; logod -> logota; yod -> yota,
       • gwelout -eta ivez evel:
         • ed -> eta,
         • (tud) paotreta, plac'heta, gwrac'heta, merc'heta,
         • (pesked) bozegeta, levnegeta, merlueta, leogeta, pleiseta, sardineta, soaveta, talaregeta, touilheta,
         • (kregin) bigorneta, kontellegeta,
         • (kresteneged) grilheta, kranketa,
         • (amprevaned) amprevaneta, c'hwileta, skrilheta,
         • (evned) evneta, falaoueta, labouseta,
         • skolpeta, ha verboù savet heñvel;
         • (loened a bep seurt) gozeta, louzeta, melc'hweta, razheta, tarkineta, tousegeta, ...
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [l]: bouzoula, ormela,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar vogalenn [i]: brizhillia, sivia,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [n]: abona, amanenna, bezhina, goumona, holena, irvina, kregina, kistina, lina, radena, soubenna, trichina, ...
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar vogalenn [o]: koloa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [r]: chevra, mouara,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [s]: lusa, munusa,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [t]: geota, kaota,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [z]:
       • diwar chifretesa, goularz / goularsa, kokouz / kokousa, maez / maesa, mez / mesa, perlez / perlesa ; ... tañvouesa, ...
       • (frouezh ha legumaj) diwar : kerez / keresa, kraoñ-kelvez / kraoñkelvesa; panez / panesa, patatez / patatesa, ...
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [z] skrivet zh :
       • krampouezh/krampouesha, frouezh / frouesha, laezh / laesha ... traesha ...
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [g]:
       • diwar brennig, buzhug, kig, e teu brennika, buzhuka, kika ...
       • diwar kaoc'h-kezeg, e teu kaoc'hkezeka,
       • diwar teureug, e teu teureuka,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [r]:
       • chevra, chistra, doura, poura,
     • diwar anvioù-kadarn a echu gant ar gensonenn [x]:
       • diwar kaolmoc'h -> kaolmoc'ha; kerc'h -> kerc'ha; kaoc'h -> kaoc'ha;
   • diwar anvioù-kadarn a echu gant ur vogalenn (war-bouez -où)
     • c'hwibua, kraoña, sivia, ...
   • diwar anvioù-kadarn a echu gant an dibenn -où, gwelout -aoua (evel avalaoua, deliaoua, kouignaoua, pilhaoua, siliaoua, spilhaoua,...)
   • dibenn anvioù-verb savet diwar anvioù-kadarn unan (hogen savet heñvel) : kiesa,

4. dibenn an anvioù-verb savet diwar anvioù-kadarn a echu gant -ad, gwelout -ata (evel skouarnata)
5. pennrann verboù en -aat, evel aesa, bihana, falla, kosha, laka:

   • Yannig Falla bemdez, Falloc'h arc'hoazh evit hirie. Krennlavar.

6. dibenn-verb trede gour unan an amzer-vremañ, e yezh Gwened dreist-holl (hag ivez e reter Kerne ha Treger)
   • Me 'gomprena bremañ ... Me 'lara... Hi a ouia...
   • ... pa laoska ar c'hi un harzhadenn skiltrus ... — (PIPI 1902, p. 62.)

   • A gresk er c'hoad, A beura er prad, A ya davet ar roue da vrezelat, Etrezomp e brezhoneg, 1/193

7. dibenn-anv-kadarn divoutin
   1. anvioù-tud gwregel, evel Goulwena, Ivona, Kaourantina, Mikaela, ...
   2. anvioù-lec'hioù, broioù kentoc'h: Europa, Amerika, Aostria, Italia, Kalifornia, Nigeria, Libia, India ...

Gellout a reer kavout an holl c'herioù gant al lostger-mañ enno war pajenn Meurgorf:

• https://web.archive.org/web/20211130100944/http://meurgorf.brezhoneg.bzh/meurgorf/enklask?terme=a&submit=Rechercher&categorie=0&oeuvres=0&search_opt=3

Gwelet ivez

• -ia

Italianeg

Lostger

-a

1. Merk trede gour unan amzer-vremañ an doare-disklêriañ e verboù ar c'hentañ rummad:
   • Lui va vedere sue amice, lei resta a casa.

Kembraeg

Lostger

-a /a/

1. Lostger anvioù-verb:
   • adara, blota, cardota, cneua, cynuta, chwilota, gwlana, gwra, gwreica, lloffa, mwyara, pysgota, samona, siopa, yta, ...
2. Verboù all: bwyta, ...
3. Furm an trede gour unan en amzer-vremañ:
   • (taflu) -> tafla; (talu) -> tala ; (tewi) -> tawa; (toi) -> toa; (tristáu) -> tristâ ; ( trugarhau) -> trugarha

• Stagadenn:Displegadur ar verboù kembraek

Esperanteg

Etimologiezh

Diwar lostger an anvioù-gwan hag an anvioù-gwan perc'hennañ e galleg (ma), en italianeg (mia), e spagnoleg (mía, fría)

Lostger

-a /a/

1. Lostger a verk ar gerioù e-giz anvioù-gwan pe renadennoù-anv.

   La bela floro : ar vleunienn vrav.

   La pariza vivo : buhez Pariz

2. Lostger a verk an anvioù-gwan perc'hennañ
   • mia: ma
   • cia: da
   • lia: e
   • ŝia: he
   • ĝia: e pe he (hep reizh)
   • nia: hol, hon, hor
   • via: ho
   • ilia: o
   • sia: e, he pe o (emober)
3. Lostger an tabel-vortoj evit ar perzhioù.

   kia : pe seurt ?

   tia : ar seurt [...]-se

   ia : ur seurt

   nenia : pep seurt

   ĉia : seurt [...] ebet

Gwelet ivez

• An tabel-vortoj war Wikipedia

Spagnoleg

Lostger

-a

1. Lostger un darn vras eus an anvioù-kadarn hag anvioù-gwan benel:
   • Un niño pequeño / una niña pequeña.

Portugaleg

Lostger

-a

1. Lostger un darn vras eus an anvioù-kadarn hag anvioù-gwan benel: