Ginea-Bissau
Evit sterioù all ar ger Ginea, gwelet amañ.
Ginea Bissau (Republik Ginea Bissau ent-hir, República da Guiné-Bissau e portugaleg, yezh ofisiel ar vro) zo ur stad eus kornôg Afrika, paket etre Senegal en hanternoz, Republik Ginea er c’hreisteiz hag er reter, hag ar Meurvor Atlantel er c’hornôg.
| República da Guiné-Bissau Republik Ginea-Bissau | |||||
| |||||
| Ger-stur : "Unidade, Luta, Progresso" (Portugaleg) "Unvaniezh, Stourm, Araokadur" | |||||
| Kan broadel: Esta é a Nossa Pátria Bem Amada (Portugaleg) | |||||
 | |||||
| Kêr-benn (ha kêr vrasañ) |
Bissau | ||||
| Yezh(où) ofisiel | Portugaleg | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Gouarnamant | Republik | ||||
| - Prezidant | Umaro Sissoco Embaló | ||||
| - Kentañ Ministr | Rui Duarte de Barros | ||||
| Dizalc'hded | diouzh Portugal | ||||
| - Diskleriet | 24 Gwengolo 1973 | ||||
| - Anavezet | 10 Gwengolo 1974 | ||||
| Gorread | |||||
| - Hollad | 36.125 km² (136vet) | ||||
| - Dour (%) | 22,4 | ||||
| Poblañs | |||||
| - istimadur Gouere 2005 | 1.586.000 () | ||||
| - niveradeg 2002 | 1.345.479 | ||||
| - Stankter | 44/km² (154vet) | ||||
| PDK (PGP) | 2005 (istimadur) | ||||
| - Hollad | $1,167 miliard (165vet) | ||||
| - Keidenn | $736 (177vet) | ||||
| FDD (2004) |  0,349 (izel) (173)
| ||||
| Moneiz | Lur CFA (XOF)
| ||||
| Gwerzhid-eur | (UTCGMT) | ||||
| Kod kenrouedad | .gw | ||||
| Kod pellgomz | +245 | ||||
En em ledañ a ra war 36 120 km2 ha poblet eo gant ouzhpenn ur milion a dud (1 345 479 a annezidi e 2002). Bissau eo ar gêr-benn.
Izel eo ar braz eus douaroù ar vro : e 300 metr uhelder emañ al lec’h uhelañ. Dirak aberioù ar stêrioù Geba ha Corubal en em astenn an inizi Bijagós.
Gwechall e oa eno rouantelezh Kaabu (Gabú), un tamm eus Impalaeriezh Mali, a gaver roud anezhañ betek an XVIIIvet kantved. Tamm-ha-tamm e voe trevadennet an arvor gant Portugaliz, a rae kenwerzh ar sklaved eno. Met ne voe ergerzhet an diabarzh nemet en XIXvet kantved. Neuze e teuas an douaroù a ya bremañ d’ober Ginea-Bissau hag ar C'hab Glas da vezañ un drevadenn eus Portugal, kelc’hiet gant trevadennoù gall. E 1956 e krogas stourm ar Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo Verde (PAIGC) evit an dizalc’hiezh. Dont a reas Ginea-Bissau da vezañ ur stad dizalc’h d’ar 24 a viz Gwengolo 1973, hag anavezet e voe ar stad nevez gant Portugal e 1974.
Ar portugaleg eo yezh ofisiel ar vro met ne vez kaozeet nemet gant un niver bihan a dud. Fula ha Mandinka zo yezhoù a vez kaozeet gant kalz tud, dreist-holl en hanternoz ar vro. En arvor e vez kaozeet kreoleg Ginea-Bissau (kriol), gant tud a bep seurt, en o zouez diskennidi Portugaliz hag Afrikaned (Mestiços) ha tud deuet eus Makao.
Rannoù melestradurel
kemmañ
Rannet eo Ginea-Bissau en 8 rannvro hag un tolead emren :
Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland