Loís Alibèrt
Loís Alibèrt (Bram, 12 a viz Here 1884 - Montpelhièr, 16 a viz Ebrel 1959) a oa ur yezhoniour hag ur geriadurour okitanek.
Ganet e voe en ur familh peizanted hag a oa an okitaneg o yezh pemdeziek. Goude studioù apotikerezh e labouras evel apotiker e Montreal, en Aude . Goude ar Brezel-bed Kentañ e krogas da labourat da vat war an okitaneg skrivet. Ezel e voe eus ar Felibrige ha sevel a reas skridoù evit ar gelaouenn La Terro d'Oc. E dibenn ar bloavezhioù 1920, dindan levezon an daou Okitan Prospèr Estieu hag Antonin Perbòsc hag ar C’hatalan Pompeu Fabra, e stagas da gempenn doare-skrivañ an okitaneg, diwar skouer skridoù eus ar Grennamzer. Unan eus saverien ar Societat d'Estudis Occitans e voe, e 1930. Dont a reas ul levr yezhadur er-maez gantañ, anvet Gramatica occitana segón los parlars lengadocians, embannet e Barcelona, gant skoazell Katalaned, e 1935-1937[1]. El levr-se e tiazeze reolennoù an doare-skrivañ anvet « klasel » hag a vez implijet bremañ gant an darn vrasañ eus an dud a skriv okitaneg.
E-pad an Eil Brezel-bed e savas Alibèrt a-du gant renad ar marichal Pétain. E 1946 e voe barnet ha kondaonet, asambles gant e wreg, evit "atteinte à la sûreté de l'Etat"[2]. Dont a reas e-maez an toull-bac’h e 1951. Abalamour d’ar gondaonidigezh-se ne gemeras ket nemeur a berzh en emsav okitanek goude ar brezel nag e krouidigezh an Institut d’Estudis Occitans (IEO) e 1945, daoust ma voe degemeret an doare-skrivañ diazezet en e yezhadur gant an aozadur-se[3] Labourat a reas evit lakaat an doare-skrivañ klasel da glotañ ouzh perzhioù dibar ar gwaskoneg[4] Goude-se e labouras war ur geriadur okitaneg-galleg ha ne voe embannet nemet goude e varv, e 1965, dre aked Robèrt Lafont, Raymond Chabbert ha Pèire Bèc.[5].
Oberennoù
kemmañ- Le lengodoucian literàri, 1923
- Sept élégies de Tibulle traduites en languedocien, 1928
- Gramatica occitana segon los parlars lengadocians, 1935-1937, adembannet gant CEO, 1976 & IEO, Tolosa, 2001
- Les troubadours de l'Aude, 1941 (Pyrénées n° 2)
- Origine et destin de la langue d'Oc, 1942 (Cahiers du Sud)
- kenlabour gant La Tèrro d'Oc, 1908-1930
- La réforme linguistique occitane et l’enseignement de la langue d’oc (embannet hep anv skrivagner ebet gant an IEO (1950)
- L. Alibèrt,R. Chabbert & P. Bèc, L'application de la réforme linguistique occitane au gascon, IEO, Tolosa,1952
- Sur quelques toponymes catalano-occitans dans l'Aude, 1956 (Revue internationale d'onomastique n° 2)
- Toponymes de l'Aude, 1957 (Revue internationale d'onomastique n° 4)
- Dictionnaire occitan-français d'après les parlers languedociens, 1965
Notennoù
kemmañ- ↑ Manuel Alquézar, La correspondència entre Loïs Alibert i Josep Carbonell i Gener (1992)
- ↑ Biografia per Joan Frederic Brun
- ↑ Gantañ e voe savet al levrig embannet gant an IEO e 1950 La réforme linguistique occitane et l'enseignement de la langue d'oc, hag a zispleg reolennoù an doare-skrivañ klasel.
- ↑ Louis Alibert, Pierre Bec, Jean Bouzet, L’application de la réforme linguistique occitane au gascon, Toulouse, Institut d'Estudis Occitans, 1952
- ↑ BNF – Notice bibliographique